ลานซักล้าง

บน Facebook คืนนี้ อ.วรภัทร์ โพสต์ลิงก์ไปที่บทความจากกรุงเทพธุรกิจ เป็นเรื่องที่ อ.อาจอง ชุมสาย อยุธยา บรรยายพิเศษในงาน สัมมนาโลกร้อน : ผลกระทบของชาวเชียงใหม่ ที่โรงเรียนพายัพเทคโนโลยีและบริหารธุรกิจ อ.สันทราย จ.เชียงใหม่

ข่าวนี้เป็นข่าวที่ผมกำลังหาอยู่พอดี นอกจากงานทางสังคมที่ทำอยู่แล้ว ก็มีความสนใจส่วนตัวอยู่ด้วย และมีข้อมูลเรื่องนี้อยู่พอสมควร ดูได้จากบันทึกเก่าๆ ที่เคยเขียนตลอดหลายปีที่ผ่านมา

เมื่อมองในแง่ข้อมูลนะครับ ถึงแม้เป็นข้อมูลทุติยภูมิ ก็มีเหตุผลอธิบายปรากฏการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นน่าฟังและเข้าเค้า ส่วนเรื่องการทำนายเวลา อาจจะต้องอ้างอิงสถิติ ยังไม่น่าจะแม่น (สงครามเย็นเลิกไปโดยไม่ได้ทำลายโลกหรือเกิดสงครามโลกครั้งที่สาม ปี 2000 Y2k โลกไม่แตก ปี 2012 ยังมาไม่ถึง ฯลฯ) แต่ถ้าถามว่ามีปัญหาโลกร้อนจริงหรือไม่ ผมเชื่อว่าจริงครับ เพียงแต่ไม่รู้ว่าเมื่อไหร่จะถึงระดับวินาศ จะมีผลรวดเร็วรุนแรงแค่ไหน แต่คงแรงแน่

เมื่อเชื่อแนวโน้มแล้ว ไม่ควรตั้งอยู่ในประมาท พยายามแก้ไข+เตรียมตัว ถ้าโลกไม่แตกก็ดีไป แก้ไขอัตราการทำลายโลกเสียวันนี้ ลูกหลานคงจะลำบากน้อยลง เรื่องอย่างนี้ ไม่มีประโยชน์ที่จะบอกว่าเสียใจซึ่งในตอนนั้นไม่มีใครอยู่ฟังแล้ว มีแต่ทำในตอนนี้หรือไม่ทำเท่านั้น

จากบันทึกเหลืออีกเท่าไหร่ ปริมาณน้ำจืดต่อหัวประชากรของโลก จะต่ำกว่าระดับที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตในปี 2025 อีก 15 ปีเท่านั้น พืชผักอาหารจะทำอย่างไรกัน แล้ววันนี้ทำอะไรกัน

อ่านต่อ »

ไปเที่ยว oknation ที่บล็อกอริยทัศน์มาครับ เจอเรื่องป่าต้นน้ำที่น้ำหนาว เป็นรูปของสารคดีซึ่งชี้ให้เห็นความเปลี่ยนแปลง ตั้งแต่ป่ายังมีความอุดมสมบูรณ์ ป่าถูกบุกรุกแผ้วถาง จนภูเขาหัวโล้นหมด จากพื้นที่ที่มีความชุ่มชื้นอากาศเย็น กลายเป็นพื้นที่ที่ประสบความแห้งแล้ง แล้วเมื่อความชุ่มชื้นหายไป เวลาฝนตกลงมา น้ำก็ไหลผ่านไปอย่างรวดเร็ว ชะล้างหน้าดินและความอุดมสมบูรณ์ไปด้วย พื้นที่ที่ถูกแผ้วถาง ประสบความแห้งแล้ง อากาศไม่เย็น นักท่องเที่ยวลดลง  เพาะปลูกได้ผลผลิตต่ำลง รายได้ของทุกคนต่ำลง สารคดีดำเนินเรื่อยไปจนถึงการฟื้นฟูตามแนวพระราชดำริ โดยมีศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ให้ความช่วยเหลือและเป็นต้นแบบ

การเกษตรเริ่มกลับมา แต่คงอีกนานกว่าป่าจะกลับมาเหมือนเดิม ต้นไม้ใหญ่ใช้เวลาเติบโตหลายสิบปี แต่การตัดต้นไม้ใช้เวลาเดี๋ยว แม้จะตระหนักแล้วในเวลานี้ ป่าก็ยังไม่เหมือนเดิม สารคดีชุดแรกนี้ดูเหมือนไม่จบตอน แต่พยายามหาแล้ว ไม่พบตอนที่ต่อเนื่อง ก็ดูเท่าที่มีก็แล้วกันนะครับ

อ่านต่อ »

สายวันนี้ เจอทวิตของ จ.ส.100

@js100radio: ภูเขาไฟซินาบุงในอินโดฯพ่นควันดำโขมงขึ้นสู่ท้องฟ้าสูง5,000ม.เมื่อช่วงเช้าตรู่หลังสงบนาน400ปี อาจเป็นสัญญาณบอกเหตุระเบิดครั้งใหญ่#PNC

จาก https://twitter.com/js100radio/status/23200098707

แต่หาข้อมูลอ้างอิงไม่ได้ ค้นเน็ตดู ปรากฏว่าภูเขาไฟซินาบัง ปะทุเล็กๆ มาเมื่อ 10 วันก่อน พ่นเถ้าถ่านไปไกล 1.5 กม. เรียกว่าจิ๊บๆ

แต่ที่น่ากังวลอยู่เหมือนกันคือภูเขาไฟนี้ อยู่ในบริเวณทะเลสาปโทบา ซึ่งได้เคยเขียนบันทึกไว้แล้ว ว่าเคยระเบิดแบบมหาวินาศ ( VEI 8 ) เมื่อเจ็ดหมื่นหนึ่งพันปีก่อน (± สี่พันปี) การระเบิดครั้งนั้น มีเถ้าภูเขาไฟตก 15 ซม.ในอินเดีย และ 9 เมตรในมาเลเซีย

เป็นที่รู้กันว่าบริเวณใต้เกาะสุมาตรานั้น เป็นบริเวณรอยต่อของแผ่นเปลือกโลก ซึ่งเกิดแผ่นดินไหวบ่อย และมีการปะทุของภูเขาไฟบ่อยเช่นกัน

ภูเขาไฟระเบิดในระดับ VEI 8 อาจสร้างความเสียหายโดยตรง ครอบคลุมรัศมีถึง 1000 กม. (ถึงประจวบคีรีขันธ์) ส่วนระยะ 500 กม.จะแหลกราญหมด (ถึงตรัง พัทลุง และทะเลสาปสงขลาทั้งหมด มาเลเซีย สิงคโปร์ เกาะสุมาตรา)

อ่านต่อ »

เทพเสด็จเป็นตำบล อยู่ในอำเภอดอยสะเก็ด เชียงใหม่ อยู่เลยห้วยฮ่องไคร้ไปทางเชียงราย เป็นพื้นที่รอยต่อระหว่างเชียงใหม่ เชียงราย และลำปาง

ก็ไม่ใช่ความลับอะไรที่ผมมองหาที่ดินอยู่ ก็เลยไปเจอ thepsadejus.com เข้า พบว่ามีการรวมกลุ่มของชาวบ้าน ที่จะนำเสนอพื้นที่ของตัวเองต่อ “คนนอก” ในลักษณะของการรวมกลุ่มเสนอความเป็นธรรมชาติอันจุดแข็งของตน ทำให้นึกไปถึงเว็บที่นำเสนอข้อมูลท่องเที่ยวในพื้นที่ เช่นวังน้ำเขียว (จำได้ว่าเมื่อก่อนเว็บนี้สวยมากเลย เอ…หรือจำผิดเว็บหว่า)

อ่านต่อ »

อยากให้ดูวิดีโอคลิปอันหนึ่งครับ เป็นเรื่องเกี่ยวกับการดูดคาร์บอนจากอากาศ แล้วใช้กระบวนการซึ่งมีชื่อว่า Thermal Depolymerization Process หรือ TDP เปลี่ยนคาร์บอนที่ดูดมาไปเป็นน้ำมัน(ดิบ) เศษที่เหลือฝังกลบไว้

อย่าเพิ่งกลัวว่าเป็นเรื่องเทคนิคแล้วจะไม่รู้เรื่องนะครับ มันเป็นเรื่องเทคนิคแน่! แต่ไม่ยากเกินเข้าใจหลักการ เพราะ TDP เป็นกระบวนการเลียนแบบธรรมชาติในการสร้างน้ำมันดิบ อาศัยความร้อน-ความกดดัน แยกสลายสารประกอบต่างๆ ลงเป็นระดับอะตอม เมื่อรวมตัวกันอีกครั้ง จึงเกิดสารประกอบไฮโดรคาร์บอนหลายชนิด ทั้งของแข็ง ของเหลว และก๊าซ มีคุณสมบัติเหมือนที่เกิดขึ้นในบ่อน้ำมัน

อ่านต่อ »

มนุษย์มักไม่ค่อยพอใจในสิ่งที่มี หลังจากแล้งหนักมาแปดเดือน ตอนนี้เป็นช่วงที่ฝนตกหนัก ภูเขาก็กลายเป็นภูเขาหัวโล้นไปหมด เมื่อฝนตกหนัก น้ำฝนไหลลงสู่ที่ต่ำตามแรงโน้มถ่วง แต่ว่าภูเขาเป็นพื้นที่รับน้ำขนาดใหญ่ เมื่อปริมาณน้ำไหลลงมารวมกันในร่องน้ำ ก็จะเป็นปริมาณน้ำมหาศาล ซึ่งเมื่อลงมาสู่ถิ่นที่อาศัยของคนซึ่งอยู่ด้านล่าง น้ำก็ระบายออกไม่ทันเนื่องจากน้ำปริมาณมหาศาล ไหลมาพร้อมๆ กัน บ้านเรือนเทือกสวนไร่นาทรัพย์สินเสียหาย

เรื่องอย่างนี้เกิดซ้ำแล้วซ้ำอีก ฝนจะตก ก็ต้องตก ปริมาณน้ำที่จะไหลมา ยังไงก็ไหลมาตามร่องน้ำเดิม โครงการแก้มลิง ในลักษณะที่เป็นแหล่งน้ำของชุมชน สามารถแก้ปัญหาได้สองอย่างคือ เป็นที่เก็บกักน้ำในเวลาที่มีน้ำมาก และแก้ไขความแห้งแล้งในเวลาที่มีน้ำน้อย แต่ทว่าแก้มลิงต้องการปริมาตรบรรจุน้ำมหาศาลเพื่อหน่วงน้ำไว้ ไม่ให้ไหลเข้าท่วมบ้านเรือนของชาวบ้าน เนื่องจากที่ดินมีราคาแพงขึ้นเรื่อยๆ ดังนั้นการทำโครงการแก้มลิง จึงต้องทำโดยรัฐซึ่งมีกำลังสูงกว่าใครทั้งนั้น

ในลุ่มน้ำน่านซึ่งไม่มีเขื่อน โครงการเขื่อนแก่งเสือเต้น ความจุ 1,175 ล้านลูกบาศก์เมตรได้รับการต่อต้านมาก แม้จะมีประโยชน์แต่อาณาบริเวณของเขื่อน 74,000 ไร่ จะท่วมป่าสักทองแหล่งสุดท้ายของเมืองไทย จึงมีโครงการสร้างฝายล้านฝายแทนเขื่อนแก่งเสือเต้น ซึ่งชาวบ้านให้การตอบรับเป็นอย่างดี โครงการอย่างนี้ประสานประโยชน์เรื่องการจัดการน้ำ โดยช่วยลดความขัดแย้งทางความคิดลง

อย่างไรก็ตาม แม้ว่าจะสร้างฝายจำนวนมากมาย (ตัวเลขล้านแห่งเป็นเพียงการเปรียบเทียบ) ก็ยังเป็นพื้นที่หน่วงน้ำตามทางน้ำเท่านั้น จะเป็นพื้นที่เล็กๆ เก็บกักน้ำไว้ตามลำธารที่น้ำไหล

อ่านต่อ »

มหาชีวาลัยอีสานเป็นเสมือนสำนักตักศิลา ใครอยากได้วิชาก็ต้องดั้นด้นไปเรียนเอง ไม่ใช่แค่ไปเท่านั้นหรอกนะครับ แต่ว่าเรียนเองด้วย ภารกิจครูบาช่วงนี้แน่นอีกแล้ว หากทำได้ก็สมควรไปช่วยแบ่งเบาบ้าง

ผมตั้งใจจะไปช่วยตั้งแต่เมื่อวานซืน แต่ว่าคืนก่อนหน้านั้น ไม่ได้นอน(อีกแล้ว) เมื่อร่างกายไม่พร้อม ก็ไม่เสี่ยงขับรถทางไกลดีกว่า -> จึงเลื่อนการเดินทางออกไปวันหนึ่ง ขับรถไปสวนป่าเมื่อวานนี้

ออกจากบ้านเจ็ดโมงเช้า ไปถึงสวนป่าบ่ายสองโมงครึ่ง ตั้งแต่ไปมาสวนป่าเกือบยี่สิบครั้งในสองปีที่ผ่านมา ไม่เคยใช้เวลานานขนาดนี้เลยครับ ระยะทาง 420 กม. แรกๆ ก็ใช้เวลา 5 ชั่วโมง ช่วงหลังๆ นี้เหลือ 4 ชั่วโมงเท่านั้นเอง เที่ยวนี้ใช้เวลา 7 ชั่วโมงครึ่ง… แต่ว่าเป็นเพราะแวะเที่ยวครับ แถมเที่ยวสองที่เสียด้วยซิ รถกินน้ำมันน้อยลงครึ่งลิตร/100 กม. ระยะทางจากบ้านไปสวนป่า ก็ประหยัดไปจากเดิมหกสิบกว่าบาท

อ่านต่อ »

เวลาน้ำท่วม อย่าไปโทษฝนโทษฟ้าเลยครับ หันมองกลับลงมาที่พื้นดินดีกว่า เราไม่เข้าใจพื้นดินเพียงพอทั้งที่ยืนอยู่กับพื้นทุกวัน

มีการทดลองง่ายๆ ที่คณะธรณีวิทยา มหาวิทยาลัยแห่งมลรัฐเทกซัส เรื่องลักษณะของดินกับน้ำฝนครับ

มีถังพลาสติกสี่ถัง ซึ่งบรรจุสภาพพื้นดินไว้สี่อย่าง: แผ่นคอนกรีตปูบนดิน ดินอัดแน่น ดินมีวัชพืชปกคลุม ดินที่ปลูกพืช(มีรากเจาะลงลึก); ตัวถังพลาสติก เจาะรูไว้สองแบบ รูด้านบนเอาไว้เก็บน้ำที่ไหลไปบนพื้นผิว (เรียกว่า runoff water) ส่วนรูด้านล่าง เอาไว้เก็บน้ำที่ซึมลงในพื้นผิว

เมื่อเทน้ำปริมาณเท่าๆ กันลงด้านบนของแต่ละถัง น้ำที่ไหลอยู่บนผิวพื้น (runoff/น้ำหลาก/น้ำท่วม) จะไหลผ่านท่อบน หลังจากเก็บน้ำมาหมดแล้ว ค่อยเติมสีผสมอาหารสีเขียวลงไปเพื่อความชัดเจน แต่น้ำที่เก็บมาจากท่อล่างซึ่งต้องซึมผ่านดินมาก่อน เติมสีน้ำเงินลงไป

อ่านต่อ »

ท่านพุทธทาสเขียนหนังสือ ฟ้าสางระหว่าง ๘๐ ปี อสีติสังวัจฉรายุศมานุสรณ์ พิมพ์ขึ้นเป็นอนุสรณ์ในโอกาสครบรอบอายุ ๘๐ ปี โดยมีมรดกธรรม ๑๘๙ ข้อ ที่ท่านฝากไว้ให้แก่ชาวพุทธสืบทอดต่อไป หนังสือแบ่งเป็นสองภาค คือมรดกที่เป็นเรื่องฝ่ายวัตถุธรรมและพิธีกรรม กับมรดกที่เป็นเรื่องฝ่ายนามธรรมและสติปัญญา

คำนำ

ข้าพเจ้าไม่มีมรดกอะไร ที่จะฝากไว้กับเพื่อนพุทธบริษัท ผู้เป็นเพื่อน เกิด แก่ เจ็บ ตาย ทั้งหลาย นอกจากสิ่งที่ระบุไว้ในข้อความข้างล่างนี้ ด้วยความหวังว่า ถ้ายังมีการสืบมรดกนี้อยู่เพียงใด กิจกรรมสวนโมกขพลาราม ก็จะยังคงมีอยู่ตลอดกาลนานเพียงนั้น และ “พุทธทาส” ก็จะยังคงมีอยู่ในสถานที่นั้นๆ ตลอดกาล เพียงนั้นขอได้โปรดรับพิจารณากันเสียแต่บัดนี้ ซึ่งจะเป็นการง่ายในการสืบมรดก ดังกล่าวขอให้ถือว่า เป็นมรดกธรรมแก่บรรดาเพื่อน ผู้มอบกาย ถวายชีวิต ในการสืบอายุพระศาสนา เพื่อประโยชน์แก่คนทั้งโลกเถิด มิได้เป็นเรื่องส่วนบุคคลแต่ประการใด.

ข้างบนเป็นลิงก์ต้นทาง แต่ผมเอามา markup (format) ใหม่โดยไม่เปลี่ยนแปลงเนื้อหาตัวสะกดของภาษาโบราณนะครับ แต่พบว่ามีพิมพ์ผิดเยอะเหมือนกันซึ่งได้แก้ไขไปแล้ว หากจะดูต้นฉบับ ก็ขอให้คลิกลิงก์ข้างบน

อ่านต่อ »

รายการน้ำค้าง เป็นรายการทางช่อง 13 ของฟุ๊คดุ๊ค ซึ่งคงต้องบอกว่าเป็นรายการคุณภาพ แต่อยู่นอกกระแสครับ

แม้ว่าเดี๋ยวนี้ กระแสการเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมจะมาแรง แต่ต้องไม่ลืมว่ามันยังเป็นเพียงแค่กระแสเท่านั้น รายการน้ำค้างเสนอความรู้และประสบการณ์สู่ผู้ชมอย่างไม่ฉาบฉวย มีรายละเอียดเพียงพอที่ผู้ชมจะทดลองได้ หรือหากว่ายังไม่แน่ใจ ก็ยังหาข้อมูลเพิ่มจากแหล่งข้อมูลที่เปิดเผยเอาไว้ด้วย

ขอยกย่องและให้กำลังใจผู้ผลิต พร้อมทั้งสปอนเซอร์ของรายการนะครับ

อ่านต่อ »