ลานซักล้าง

อนุสนธิจากซีรี่ส์ทิ้งเมืองซึ่งไม่ได้เขียนต่อมาปีกว่าแล้ว มัวแต่ไปหาที่ดิน เจอที่ถูกใจ สเป็คสุดยอด ติดทางหลวง ที่โฉนด มีลำธารผ่านข้างๆ น้ำแรงตลอดปี มีไฟฟ้า แต่ราคาไม่ถูกใจครับ เลยยังไม่ตกลง ที่แปลงนั้นถ้าเช่าซื้อได้ก็จะดีเลย

บ่ายวันนี้ น้องชายผมพาเพื่อนสามีภรรยามาคุย เขาเป็นเจ้าของที่ดินที่อากาศดี ไม่ไกลจากกรุงเทพ ซื้อไว้เยอะหลายแปลง แปลงใหญ่ๆ ทั้งนั้น แต่กลับไม่ได้ทำอะไรน่าเสียดาย สองตายายไม่มีลูก คิดจะไปใช้ชีวิตหลังเกษียณ แต่แหม จะเปิดรีสอร์ตเพื่อหาเพื่อนคุยนี่ ช่างคิดแบบคนกรุงเทพซะเหลือเกินครับ อิิอิ

จนป่านนี้ยังไม่ได้เริ่มอะไร ไม่รู้จะรอจนหมดเรี่ยงแรงก่อนหรือยังไง ก็เลยนั่งคุยกันเกือบสองชั่วโมง ผมสอบถามสภาพพื้นที่ สภาพชุมชน และเล่าให้ฟังว่าที่ดินเปล่าในบริเวณที่มีน้ำ มีลม (มีป่าสมบูรณ์ และมีสัตว์ป่า) สามารถทำอะไรได้บ้าง ให้ไอเดียธุรกิจไปหลายอย่าง เท่านั้นแหละครับ เจ้าของที่ฝันหวานเลย บอก พี่ ร่วมลงทุนกันเถิดครับ ที่ดินผมเริ่มมีราศีจับแล้ว แหม…เรื่องอย่างนี้ แค่ฟังแล้วตัดสินใจได้เลยหรือ ก็เลยตกลงจะไปดูที่ด้วยกันครับ

ข่าวดี คือมีร้านกาแฟสดชื่อดังประจำถิ่นอยู่ใกล้ๆ ด้วย — ห่างร่มธรรมยี่สิบกว่ากิโล พอปั่นจักรยานไหว แต่ใช้รถเครื่องยนต์ Gasification ดีกว่า

ลงทุนอย่างนี้ต้องแสวงเครื่องเหมือนกันนะครับ ไม่ใช่คิดฝันไปเองว่าจะทำอะไร แล้วก็ลงทุนขนทุกอย่างไปยัดลงในพื้นที่ เหมาะ-ไม่เหมาะไม่รู้ล่ะ วัดดวงเอา เหมือนถ่ายหนังจากสถานที่จริง บรรยากาศจริง เสียงจริง เทียบกับถ่ายในโรงถ่าย

ผมว่าน่าจะไปดูในพื้นที่อย่างละเอียดว่ามีอะไร ขาดอะไร แล้วจึงพิจารณาตามสภาพว่าทำอะไรจึงจะเกิดประโยชน์ที่สุด ไม่ใช่ดูเฉพาะที่ดินตรงนั้น แต่ดูสภาพบริเวณรอบๆ ด้วย

ทางเลือกนี้น่าสนใจดี แต่คงเร็วไปที่จะบอกว่าตัดสินใจอย่างไร

หมู่บ้านเฮ เป็นทั้งชุมชนและเป็นพื้นที่ทำกิน คงไม่ถึงกับอยู่ดีๆ ก็มีกินโดยเนรมิตขึ้นมาหรอกนะครับ แต่ว่าข้าวปลาอาหารควรจะหาได้จากพื้นที่ของหมู่บ้านเฮ ไม่ต้องซื้อกิน (จะซื้อก็ได้ ไม่ว่าหรอกครับ)

หมู่บ้านเฮ ควรจะมีความมั่นคงทางพลังงาน พลังงานทั้งหมดที่เกิดขึ้นจากพื้นที่ของหมู่บ้าน (น้ำ ลม ไบโอดีเซล ขยะ solar thermal ฯลฯ) หักกับพลังงานที่ซื้อหามา แล้วยังเหลือขายกลับไปให้การไฟฟ้าฯ

ก่อนจะเพ้อเจ้อต่อไป ก็ต้องหาที่ก่อนครับ เมื่อคืนคุยกับพ่อครูบา ป้าจุ๋ม ครูสุ กับน้าราณี บรรดาสาวๆ ให้ความเห็นถึงความต้องการพื้นฐานไว้น่าสนใจครับ

ความปลอดภัย

พื้นที่หมู่บ้าน จะต้องมีความปลอดภัยจากโจรผู้ร้าย จากยาเสพติด จากการใช้กำลังตัดสิน/อิทธิพลมืด หมู่บ้านเฮอยู่ใต้กฏหมายไทย เป็นส่วนของราชอาณาจักรไทย

สังคมรอบข้าง

เราไม่ได้คิดจะไปตั้งหมู่บ้านเฮอยู่กลางป่าที่ห่างไกลผู้คนหรอกครับ จะไปอยู่ตรงไหน ก็จะมีคนอยู่ในพื้นที่นั้นแล้ว และเราก็คิดจะอยู่ร่วมกับเขาอย่างผาสุก จะจ้างงาน จะให้ความรู้ จะพยายามปรับปรุงคุณภาพชีวิตของชุมชน ด้วยความรู้และประสบการณ์ต่างๆ ของชาวเฮ

อ่านต่อ »

อนุสนธิจากบันทึกทิ้งเมือง เรื่องนี้กลายเป็นบทสนทนาสั้นๆ ในการพบปะสังสรรค์ที่บ้านป้าจุ๋มเมื่อคืนวันที่ 7 พ.ย.

ท่านคนดอยเปิดเกมขึ้นมา ผมละงงเลยครับ สงสัยว่าท่านครูบาจะเอาไปเล่า ท่านคนดอยกับท่านอาจารย์ไร้กรอบล่วงหน้าไปก่อนแล้ว แต่ผมจริงจังเรื่องนี้นะครับ ได้รับคำแนะนำมาว่าควรคิดเร็วหน่อย เรื่องอย่างนี้ต้องเรียนเร็วๆ ไม่ต้องไปค้นคว้าใหม่ทั้งหมดก็ได้ มีตั้งหลายเรื่องที่มีผู้ค้นคว้าไว้ให้แล้ว

เออ จริงซินะ

ผมก็พยายามซึมซับบทเรียนจากบล็อกของลุงแหวงอยู่นะครับ อันนี้ท่านเขียนให้เรียนตรงๆ เลย

ไม่ใช่เรื่องลับอะไรที่จะบอกว่า ในเวลาที่ผมไม่ได้ทำงานประจำแล้ว ไม่อยากอยู่กรุงเทพหรอกครับ คงไม่เกิน 10 ปี แต่ไม่ใช่ช่วงที่ยังมีงานสำคัญอยู่นี้

การทิ้งเมืองไม่ได้เป็นการถอยหลังเข้าคลอง หรือว่าต่อต้านสิ่งที่เป็นอยู่ เพียงแต่ความเป็นเมืองไม่ได้ให้คำตอบที่น่าพอใจเมื่ออยู่ไปยาวๆ ครับ — เมืองเป็นผลของการที่คนมาอยู่รวมกัน เมืองให้โอกาสแก่คนที่เข้าใจโอกาส ให้การศึกษาวิธีการเรียนรู้กับผู้แสวงหา ให้การดูแลในยามที่เจ็บป่วย แต่ชีวิตในเมืองสับสนวุ่นวาย

อาจจะเหมือนลัทธิคลั่งศาสนาอะไรสักอย่าง หรือคนพิเรนที่ฝันไม่จบ หรือว่าจะเป็นนิยายที่แต่งไม่จบ พาลทำให้อารมณ์ค้างก็ไม่รู้ — อยากบอกว่าความคิดไม่เห็นต้องสมบูรณ์แบบ ไม่ต้องมีเหตุผล ไม่เห็นจะเป็นต้องเป็นไปได้ทุกเรื่องเลย ไม่อย่างนั้นจะเรียกว่าความคิดหรือครับ

ผมเห็นว่ารัฐพยายามทำอะไรเยอะแยะแต่ประสิทธิผลต่ำ รัฐบาลยิ่งแย่ใหญ่ มี agenda ส่วนตัวตลอดเวลา ส่วนหนึ่งเป็นเพราะนักการเมือง ส่วนหนึ่งคือจัดการไม่ดีเนื่องจากข้อจำกัดของขนาด (ใหญ่เกินไปจนจัดการไม่ได้) อีกส่วนหนึ่งเป็นปัญหาเรื่องการศึกษาที่สร้างคนลักษณะฉาบฉวย+ผิวเผินออกมาเป็นจำนวนมากจนเละไปหมด

ที่อยู่ในอุดมคติ (แบบของผม)

• เป็นส่วนของราชอาณาจักรไทย อยู่ใต้กฏหมายไทย เป็นส่วนของสังคมไทย และเสียภาษีตามประมวลรัษฎากร
• มีศาสนสถานที่ประกอบศาสนกิจตรงๆ ไม่กระทำเรื่องแอบแฝง
• เป็นพื้นที่ของเอกชน
• มีน้ำ — น้ำไหลดีกว่าน้ำนิ่ง เพราะน้ำไหลปั่นเป็นพลังงานได้ดีกว่าน้ำนิ่ง ซึ่งต้องใช้ความสูง
• net energy เป็นบวก หมายความว่าสร้างพลังงานขึ้นมาเกินการใช้งานภายในชุมชน เมื่อเหลือใช้ก็ขาย (ไฟฟ้า) ออกสู่ระบบ นำกำไรมาพัฒนาท้องถิ่น
• ทำกินแทนซื้อกิน จะซื้อก็ไม่ห้ามหรอกครับ ซื้อมากๆ ไม่เบื่อบ้างหรือไง
• มีการบริการสุขภาพที่ดี ถ้าจะสร้างศูนย์การแพทย์ที่มีความชำนาญเฉพาะทาง ควรเป็นเรื่องโรคผู้สูงอายุ และทันตกรรม
• ระบบการศึกษาแห่งการเรียนรู้ (ที่ไม่ใช่รับรู้เพื่อสอบ) + จริยธรรมของโรงเรียนวิถีพุทธ
• มีการเชื่อมต่อสู่เครือข่ายอินเทอร์เน็ตที่ดี ทำงานผ่านเน็ตได้ ไม่ตัดขาดจากโลก

อ่านต่อ »