ลานซักล้าง

วันนี้ 30 กันยายน วันสุดท้ายของปีงบประมาณ และเป็นวันสุดท้ายในชีวิตราชการของหลายท่าน

สิ่งที่ผ่านไป ก็ผ่านไปแล้ว อย่าไปยึดติดกับสิ่งที่เคยเป็นเลยครับ มันจะไม่กลับมาเป็นดังเดิมหรอก คนเราจะก้าวหน้าได้ ก็ต้องผ่านอดีตให้ได้ครับ ความภูมิใจ ความสำเร็จ ประสบการณ์ เก็บไว้กับตัวได้นานเท่าที่ต้องการ และไม่มีใครมาแย่งไปได้ด้วย แต่สิ่งที่เคยหาได้ ตั้งแต่วันนี้ไป ก็จะเปลี่ยนแปรไป และในช่วงที่เปลี่ยนแปลงนี้ ก็ต้องปรับตัวนะครับ… ลูกหลานถ้ายังอยู่ด้วยกัน ควรดูแลเอาใจใส่ให้มากขึ้น เพราะช่วงแรกๆ นี้ เป็นช่วงเปราะบางนะครับ

อายุ 60 มีทั้งความรู้และประสบการณ์ ยังสามารถทำประโยชน์ได้อีกมาก ไปเป็นอาสาสมัคร(เลือกแบบไม่สมบุกสมบัน) ไปร่วมโครงการวุฒิอาสาหรือคลังสมอง หาอะไรที่มีประโยชน์ต่อตนเองและส่วนรวมทำไม่ให้เหงา รักษาสภาพของสมองไว้ อย่านั่งเฉยๆ อยู่คนเดียวเลยครับ เสี่ยงกับอาการซึมเศร้า… ลูกหลานถ้าอยู่ด้วยกันก็ชวนคุยบ้าง เรื่องสัพเพเหระก็ได้ แต่ถ้าไม่ได้อยู่ด้วยกัน โทรกลับไปถามสารทุกข์สุกดิบบ้างก็ดีนะครับ ไม่ได้หมดเปลืองอะไรนักหนาหรอก

กลับมาเรื่องน้ำท่วม ทุกข์ระทมไปทั้งแผ่นดิน ถามตรงไหนก็ทุกข์ยากแสนสาหัส

แต่มีความจริงอยู่อย่างหนึ่ง คือการรายงานสถานการณ์เข้ามายังส่วนกลาง จะตกหล่นรายละเอียดไปเสมอ ไม่ว่าจะด้วยการขาดความละเอียด หรือการกลั่นกรองจัดหมวดหมู่ของผู้ที่ประมวลข้อมูล ทำให้จัดลำดับความสำคัญได้ยากมาก เพราะหนักทุกที่ น้ำท่วมลึกสองเมตรทุกที่จนไม่รู้แล้วว่าอะไรสองเมตรจริง (มิดหัว/มิดบ้านชั้นล่าง) อะไรสองเมตรปลอม (น่อง/เอว/อก)

เดี๋ยวนี้ โทรศัพท์มือถือฉลาดขึ้นเยอะ (กินแบตด้วย) แต่โทรศัพท์มือถือพวกนี้ สามารถถ่ายภาพ geo-tagging ได้ คือภาพที่ระบุพิกัดของภาพถ่ายด้วย GPS หรือ aGPS ถึงไม่แม่นเป๊ะ ก็ไม่เป็นไรหรอกครับ ถ่ายภาพออกมา พอเราอ่าน EXIF ก็จะรู้ว่าอยู่บริเวณไหน ไม่ต้องบรรยายว่าจังหวัด/อำเภอ/ตำบลอะไร รู้แม้กระทั่งว่าถ่ายบริเวณหมู่อะไร

อ่านต่อ »

ตั้งแต่เลิกทำงานประจำเมื่อหลายปีก่อน ผมก็ไม่ได้ให้สัมภาษณ์สื่ออีกครับ ไม่ได้หลบ แต่คิดว่าถ้าไม่มีเรื่องที่น่าสนใจและเกิดประโยชน์ต่อผู้บริโภคข่าวสาร ก็ให้พื้นที่ต่อข่าวสารที่มีประโยชน์ดีกว่า

เมื่อวันที่ 13 เดือนนี้ เขตอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์ประเทศไทย มอบรางวัล Software Park Thailand : Hall of Fame 2011 ให้แก่มูลนิธิฯ และในโอกาสนี้ ก็ขอสัมภาษณ์เกี่ยวกับงานของมูลนิธิสักเล็กน้อย อืม… ก็ได้ครับ ซะหน่อย เพิ่งได้เห็นวิดีโอวันนี้เอง

อุทกภัยใหญ่สร้างความเดือดร้อนทุกหย่อมหญ้า ผู้ที่โชคดีไม่โดนอุทกภัย ก็จะเจอทุพภิกขภัยตามมาในเวลาอีกไม่นาน เนื่องจากพื้นที่ปลูกพืชอาหารได้รับความเสียหายเป็นวงกว้าง

“คนไทย มีน้ำใจ ไม่ทิ้งกัน” ถึงกระนั้น ก็ยังมีหลายเรื่องที่น่าจะทำความเข้าใจกันครับ

1. ความรู้สึกที่ว่าเจ้าหน้าที่ไม่เห็นทำอะไรเลย มีสิทธิ์รู้่สึกอย่างนี้ได้ครับ แต่ต้องรู้ด้วยว่าเจ้าหน้าที่ในพื้นที่เองนั้น ก็เป็นผู้ประสบภัยเหมือนกัน ใจเขา ใจเรานะครับ ถ้าเรารู้สึกแย่ เจ้าหน้าที่เขาก็คงรู้สึกแบบเดียวกัน ยิ่งมีคำสั่งที่ไม่รู้เรื่อง ต้องไปต้อนรับคณะผู้ใหญ่ซึ่งไม่รู้จะลงพื้นที่ไปทำไมให้ยุ่ง เหน็ดเหนื่อย ไม่ได้พัก ไม่ได้หยุดเลยตลอดมาตั้งแต่น้ำท่วม ในบางพื้นที่ก็หลายเดือนแล้ว

2. พื้นที่ประสบภัยเป็นพื้นที่อันตราย ไม่เหมาะกับการไปปิคนิคนะครับ ไม่เหมือนกับไปเที่ยวผจญภัย หากลงพื้นที่แล้วรับผิดชอบตัวเองไม่ได้ ต้องให้คนไปรับไปส่ง ต้องมีคนพาไปกินข้าว ไม่มีทักษะในเรื่องความปลอดภัย อย่างนี้อย่าไปเลยครับ ให้คนรับรองเอาเวลาไปช่วยเหลือชาวบ้านดีกว่า แล้วตัวเราช่วยอย่างอื่นดีไหมครับ

3. เมื่อลงพื้นที่แล้ว ของที่นำไปให้ ก็ขอให้ให้จริงๆ ไม่ใช่ว่ามอบให้ไปแล้วยังยึดติดอีกว่าถุงนี้เราเป็นคนให้ไป อย่างนั้นยังไม่ได้ให้หรอกครับ ยังเป็นถุงยังชีพของเราอยู่

อ่านต่อ »

งานใหญ่หมายถึงงานที่เกินกำลังของคนแต่ละคนแต่ละหน่วย จำต้องอาศัยความร่วมมือสอดประสานกันทำ เสริมในจุดอ่อนของกันและกัน และไม่แย่งกันท

แต่คนหลากหลายสาขาอาชีพ มีความรู้ มีประสบการณ์ต่างกัน เวลามารวมกันแล้ว มักจะคิดเห็นไม่เหมือนกัน แล้วยิ่งต่างคนต่างเก่งอััตตาสูง ก็จะยิ่งไปกันใหญ่

ดังนั้นการรวมพลังของคนที่เป็นอิสระต่อกัน จึงไม่ได้เริ่มจากความพยายามในการควบคุม บังคับบัญชาสั่งการ หรือมีอำนาจเหนือผู้อื่น หากแต่เริ่มด้วยหลัก PPP

• Purpose
• Principle
• Participation

อ่านต่อ »

อันนี้เป็นหลักการครีบปลาที่เขียนไว้ในบันทึก [แผลบ แผลบ] ละครับ แต่ถีบกันสองคนจากด้านข้างของคาตามารัน

อ่านต่อ »

น้ำท่วมครั้งนี้ บางพื้นที่เกิดความแตกแยกเมื่อคนที่ประสบความทุกข์ยาก อยากจะให้น้ำลดลงเร็วๆ อยากจะให้น้ำท่วมทั่วไปหมด จะได้กระจายน้ำออกไป ทำให้น้ำที่ท่วมอยู่ลดลงเร็ว น้ำท่วมสักวันหนึ่งก็จะลด แต่ความแตกแยกนั้นยังอยู่อีกยาวนานกว่านั้นมากครับ

แต่บางพื้นที่ก็มีการช่วยเหลือเกื้อกูลกัน เช่นฝั่งหนึ่งของถนนน้ำท่วม แต่อีกฝั่งยังแห้งอยู่ ฝั่งน้ำท่วมก็ข้ามถนนมาอาศัยฝั่งที่ยังแห้ง มาเข้าห้องน้ำ มาตั้งเพิงขายปลาในขณะที่ข้าวในฝั่งแห้งยังไม่ได้เกี่ยว

ปัญหาคือน้ำมีปริมาณมหาศาลครับ น้ำต้องการที่อยู่เหมือนกัน เราไม่สามารถย้ายน้ำไปที่อื่นโดยไม่ใช้เครื่องมือกลและพลังงาน มนุษย์กระจ้อยร่อยไม่มีกำลังจะต้านทานธรรมชาติได้  ถ้าพื้นที่เป็นแอ่งคงจะต้องสูบออก อัตราและปริมาณน้ำที่จะได้ออกไปจากพื้นที่ขึ้นกับความลาดชัน ต่อให้ทะลายคันดิน น้ำท่วมก็ไม่ใช่ว่าจะลดลงอย่างฮวบฮาบหรอกครับ

มีข่าวว่าชาวบ้านที่นครสวรรค์ไม่พอใจเขื่อนเจ้าพระยาว่ากักน้ำไว้เยอะทำให้น้ำที่นครสวรรค์ยังท่วมอยู่ ความเดือดร้อนของชาวบ้านนั้นเป็นของจริง แต่นครสวรรค์มีน้ำมาก เพราะน้ำไหลลงใต้ได้ช้าเรื่องจากเข้าเขตที่ราบลุ่มภาคกลางแล้ว แต่น้ำเหนือไหลลงมาเพิ่มอย่างรวดเร็วเนื่องจากพื้นที่ลาดเอียงกว่า ดูภาพจากดาวเทียม สุโขทัย กงไกรลาศ บางระกำมีน้ำน้อยลง เนื่องจากไหลผ่านพิจิตรลงไปกองอยู่ที่นครสวรรค์ แต่น้ำจากนครสวรรค์ไปเขื่อนเจ้าพระยาที่ชัยนาท ยังไหลไปได้ช้า

อ่านต่อ »

วันนี้อาสาดุสิตเปิดเต้นท์ที่ธนาคารไทยพาณิชย์ สำนักงานใหญ่ ทำถุงยังชีพเตรียมไปลพบุรีครับ มีการประกาศระดมหนังสือพิมพ์เก่าและโฟมไปทำที่พักพิงชั่วคราวด้วย ที่จริงผมรู้ตัวว่าร่างกายไม่พร้อม พยายามโทรไปขอเลื่อนเวิร์คช็อปที่จะทำโดมสำหรับเป็นที่พักชั่วคราวและทำหลังคามือถือแล้ว แต่เขาประกาศออกไปแล้ว ก็เลยต้องลากสังขารไป ในใจคิดว่าจะไปบอกวิธีให้กับกลุ่มแกนนำของอาสาดุสิตไปถ่ายทอดต่อ แล้วรีบกลับมาพักเลย แต่ด้วยความฉุกละหุก คนไม่พร้อม วัตถุดิบไม่พร้อม เครื่องมือไม่พร้อม ก็เลยทำอย่างที่ตั้งใจไม่ได้

อ่านต่อ »

ยิ่งเห็นข้อมูลผู้ประสบภัย ยิ่งรู้สึกว่าภัยครั้งนี้ครอบคลุมพื้นที่กว้างใหญ่ และรุนแรงในแง่ที่กระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวันของชาวบ้านเป็นจำนวนมาก

มีชาวบ้านหลายพื้นที่ ที่ถูกตัดขาดเป็นระยะเกิน 10 กม. พายเรือมารับความช่วยเหลือก็ไม่ไหว ครั้นไม่ออกมาก็จะถูกลืมหรือถูกมองข้ามไป หากว่าไฟฟ้าไม่ดับและการสื่อสารยังใช้ได้ โทรออกมาบอก อบต. (หรือ สพฉ. 1669 ขอให้ช่วยประสานกับมูลนิธิในบริเวณนั้น) อาจจะเป็นความหวัง แต่ถ้าโชคไม่ดี เจ้าหน้าที่มีงานล้นมือ มีคนต้องการความช่วยเหลือทั่วไปหมด ความช่วยเหลือก็ไม่มาเสียที อย่างนี้ชาวบ้านมีแต่ตายกับตายครับ

ทางออกนั้น คงไม่มีทางอื่นนอกจากจะหาวิธีเดินทางออกมารับความช่วยเหลือกลับเข้าในหมู่บ้าน แต่ก็มีปัญหาใหญ่ตามมาอีก คือน้ำเชี่ยวมาก หากน้ำไม่แรง ใช้แพราคาหน่วยเป็นพันบาทยังพอไหว แต่ถ้าน้ำแรงขนาดเรือราคาหลายหมื่นบาท (หรือเป็นแสน) ล่มได้ จะต้องหาวิธีอื่นที่ดีกว่า เรื่องนี้คงจะเกินกำลังของชาวบ้าน แต่หากผู้ที่มีความรู้ มีกำลังจะช่วย ก็จะเป็นอานิสงส์แรงครับ

เรื่องพาหนะในน้ำเชี่ยวนั้น ผมคิดถึงไฮโดรฟอล์ย จะใช้กำลังคน หรือใช้เครื่องก็แล้วแต่ หลักการใช้โครงเป็นแพหรือเรือคาตามารัน (เรือหลายลำตัว) ที่หากไม่เคลื่อนที่ก็ลอยได้ แต่เมื่อเคลื่อนที่ ใต้ท้องเรือก็จะมีปีกสร้างแรงยก ทำให้ลำตัวเรือลอยขึ้นเหนือน้ำ การที่ลำตัวเรือไม่สัมผัสผิวน้ำ จะลดแรงต้านของน้ำ ทำให้ไม่ต้องการแรงขับมากนัก นอกจากนั้นก็ยังทนต่อความแรงของกระแสน้ำได้ดีกว่าเรือหรือแพธรรมดา

อ่านต่อ »

ได้ข้อมูลจากอาสาสมัครที่ลงพื้นที่ว่าโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (สถานีอนามัย) ถูกน้ำท่วม ชาวบ้านได้รับความลำบากในการเข้าไปรับบริการ บางแห่งน้ำท่วมสูงจนไม่สามารถเปิดบริการได้ บุคลากรทางการแพทย์ ต้องออกมาให้บริการชาวบ้านอยู่ริมถนนซึ่งน้ำไม่ท่วม… ฟังแล้วรู้สึกรันทดมาก ทำอะไรช่วยเหลือได้ ก็ควรช่วยครับ จึงได้คิดเรื่องหลังคามือถือขึ้นมา

ที่จริงเมื่อโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลต่างๆ ย้ายมาตั้งริมถนนกันนะครับ เขามีเต้นท์มาตั้งอยู่แล้ว แต่ผู้ที่มารอรับบริการและผู้ที่รอคิวอยู่มักจะต้องตากแดด ยิ่งกว่านั้น ชาวบ้านที่อพยพมาอยู่กันตามริมถนน ก็ตากแดด

ใช้โฟมแผ่น ขนาด 120×60 ซม. ซึ่งมีขายทั่วไป มาตัดให้เป็นรูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว ให้ได้ฐานยาว 60 ซม. และสูง 120 ซม. ทำอย่างนี้สามแผ่น เอาเทปกาวติดยึดทั้งสามแผ่นเข้าด้วยกันทั้งด้านหน้าและด้านหลัง สามเหลี่ยมสามแผ่นแบบนี้สองชุด ก็จะสร้างเป็นหลังคาจั่วที่มีฐานเป็นหกเหลี่ยมได้ ครึ่งของหลังคาที่เป็นสามเหลี่ยสามแผ่นต่อกัน สามารถพับ ทำให้ขนส่งได้สะดวก ส่วนตอนประกอบ ก็กางออก เอาสองชุดประกบกัน ติดเทปสองจึ๊ก ก็ได้หลังคาบังแดดบังฝนแล้ว น้ำหนักเบา ตั้งบนเสาสามเสา ผูกหลังคาไว้กับเสากันปลิวไปตามลม

ถ้าเอาโฟม 120×60 ซม. สองแผ่นมาต่อกัน เป็น 120×120 แต่ตัดให้ได้สามเหลี่ยมหน้าจั่วที่มีฐานยาว 120 ซม. สูง 120 ซม. ใช้วิธีการแบบเดิม ก็จะได้หลังคาที่ครอบคลุมพื้นที่ใหญ่กว่าเดิมเป็นสี่เท่าตัว กลางวันยกสูง เอาไว้บังแดด กลางคืนลดลงต่ำ กันลม กันฝน

อ่านต่อ »

เมื่อยี่สิบกว่าปีก่อน ผมทำงานอยู่บริษัทข้ามชาติสาขาประเทศไทย เป็นพนักงานรุ่นแรกๆ ก็มีโอกาสได้ร่วมงานเปิดสำนักงานอย่างเป็นทางการ ในงานนั้น มีผู้ใหญ่มาเปิดงาน มีลูกค้าและคู่ค้ามาร่วมแสดงความยินดีด้วย เจ้าหน้าที่ท่านหนึ่ง เกิดไม่แน่ใจขึ้นมาว่าจะต้องแต่งตัวอย่างไรจึงจะเหมาะสม จึงถามกรรมการผู้จัดการ ว่า Do we have to dress? กรรมการผู้จัดการ (คนอเมริกัน) กลับตอบว่า You are free to nake ซึ่งทำให้คนถามกลับงงหนักเข้าไปใหญ่ ว่าทำไมจึงได้รับคำตอบแบบนั้นพร้อมเสียงหัวเราะ

เรื่องนี้เป็นเพราะความไม่เข้าใจในภาษา ผู้ถามจะถามว่าต้องแต่งชุดใหญ่หรือเปล่า แทนที่จะถามว่า Do we have to dress up? กลับไปถามว่าต้องใส่เสื้อผ้าหรือเปล่า กรรมการผู้จัดการเค้าก็เก็ตครับว่าไม่ใช่ภาษาพ่อภาษาแม่ เลยตอบกลับมาอย่างตลกๆ ว่า คุณจะเปลือยกายก็ได้ ซึ่งทำให้ผู้ถามงงหนักเข้าไปใหญ่ เพราะไม่เข้าใจว่าตัวเองพูดอะไรออกไป ทำไมจึงได้รับคำตอบอย่างนั้น ส่วนคนฟังรวมทั้งผมด้วย ก็ลงไปกองอยู่ตรงนั้นหัวเราะกันท้องคัดท้องแข็ง… กรรมการผู้จัดการรู้อยู่แล้วว่าผู้ถามใช้คำไม่ถูกต้องและตอบกลับไปในแนวตลก แต่ผู้ถามที่ได้คำตอบนั้นไม่เก็ต จนกระทั่งอธิบายให้ฟังว่าตลกยังไง (มีหัวเราะกันอีกรอบโดยผู้ที่ไม่เก็ตในรอบแรก)

งานอาสาและการบรรเทาทุกข์ก็มีลักษณะคล้ายกัน แม้จะสื่อกันด้วยภาษาไทย แต่ที่ยากที่สุดคือการสื่อบริบท โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากไม่เคยฝึกมา หรือไม่ละเอียดพอ ข่าวสารที่ไม่มีบริบทหรือมีความจริงเพียงส่วนเดียว จะถูกเข้าใจผิดหรือบิดเบือนโดยจงใจได้ง่าย

อ่านต่อ »