ลานซักล้าง

เย็นนี้ แวะไปเที่ยว SimCity จะไปดูเขาโยน EMBall แก้ปัญหาน้ำเสียกัน บ้านของเรา ถ้าเราไม่ดูแล จะหวังให้ใครมาดูแลครับ (ขนาดบ้านคนอื่น ผมยังไปดูเลย)

กลับมาเรื่องอุทกภัย มีคนมากมายที่พยายามเตือนภัย แต่เตือนไป ผู้ที่อยู่ในความเสี่ยงก็ไม่รู้จะทำอย่างไรเหมือนกัน เพราะว่ามนุษย์กระจ้อยร่อย ไม่มีกำลังจะต้านทางภัยธรรมชาติได้… ไม่ว่าการเตือนภัยจะเป็นไปเพื่อเหตุผลอะไรก็ตาม การเตือนภัยที่ไม่บอกว่าควรทำอย่างไรต่อ เป็นเหมือนคิดมาไม่จบ ตัดตอนเฉพาะส่วนของตัวเองว่าได้เตือนแล้ว… การเตือนภัยที่ดี ควรจะเป็นการให้ความรู้ว่าจะต้องเตรียมการอะไร ไม่ใช่แค่ทำนายแล้วลุ้นว่าจะถูกหรือไม่นะครับ

และการเตือนภัย ควรจะเป็นการเตือนด้วยความรู้จริง (ต่อให้คาดเดาก็เตือนได้ แต่พูดให้ชัดว่าน่าจะเป็นอย่างนี้อย่างนั้น อย่าฟันธง) อธิบายได้ ตอบคำถามได้ ถ้าตอบไม่ได้ หรือแม้แต่เป็นการบอกต่อ/พรายกระซิบ ก็ควรให้แหล่งข้อมูลต้นทางเพื่อตรวจสอบด้วยครับ… อย่าลืมว่ามี พรบ.การกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ.2550 มาตรา 14 (ไม่ใช่ว่าผมเห็นด้วยหรือไม่เห็นด้วย เพียงแต่บอกว่ามีกฏหมายอยู่)

แต่ก็อย่างว่าล่ะนะ เมื่อเตือนภัยล่วงหน้า มีน้อยคน/น้อยชุมชนมากที่จะขยับเตรียมการ แล้วเวลาเตือนว่าภัยมาแล้ว ก็อยู่โยงเป็นปู่โสมเฝ้าทรัพย์ ไม่ยอมอพยพไปไหน เรื่องนี้ที่จริงพอเข้าใจได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้สูงอายุซึ่งไม่มีเรี่ยวแรงเหมือนหนุ่มสาว บางคนก็ต้องเฝ้าเทือกสวนไร่นาไม่รู้จะฝากใครไว้ แล้วบางคนก็ไม่มีที่ไป ชุมชนไม่เตรียมพื้นที่ปลอดภัยไว้ล่วงหน้า

อ่านต่อ »

น้ำจะท่วม ในชั่วโมงนี้ สิ่งที่ควรเตรียมแล้วยังไม่ได้เตรียม ก็ไม่รู้จะทำอย่างไรแล้วล่ะครับ

ระหว่างรอความช่วยเหลือ ให้นึกถึงความปลอดภัยของตนเองและครอบครัวก่อน อย่าทำตนเป็นปู่โสมเฝ้าทรัพย์ ซึ่งอาจจะได้อยู่เฝ้าจริงๆ ติดตามข่าวสารกันหน่อย จากสภาพแห้งๆ เปลี่ยนเป็นท่วมมิดหัวได้ในวันเดียว หน่วยงานทางปกครอง ควรจะประสานเครือข่ายเฝ้าระวังทางด้านต้นน้ำ ทำกันเป็นทอดๆ ไป ขอให้ช่วยเตือนบ้านเรือนทางใต้น้ำด้วย หากเขตของท่านน้ำท่วม ก็เมตตาเขตที่อยู่ใต้น้ำด้วย แจ้งสถานการณ์เขาไปโดยด่วนเพื่อที่จะเตรียมพร้อม

แล้วเมื่อได้รับคำเตือนมา หากยังไม่ได้เตรียมการใดๆ ไว้ ก็ควรจะเตรียมอพยพนะครับ ขนข้าวของขึ้นที่สูงแล้่วย้ายผู้ป่วย ผู้สูงอายุ และเด็ก ไปสู่ที่ปลอดภัยก่อน (ว่าแต่รู้และกำหนดกันหรือยังว่าสถานที่ปลอดภัยอยู่ตรงไหน จะไปตามหากันตรงไหน)

ทีนี้เวลาอพยพไปอยู่ที่สูงกันแล้ว สิ่งที่คุ้นเคย ก็หาไม่เจอหรอกครับ แม้ว่าจะไม่ใช่เรื่องสำคัญอะไร แต่ผมนึกถึงนาฬิกาแดด

ถ้าหากเชื่อว่าการโคจรของเทหวัตถุเป็นไปตามกฏเกณฑ์ทางฟิสิกส์ ก็ใช้โปรแกรมนี้คำนวณได้ครับ แต่ถ้าหากเชื่อว่าทางโคจรของดวงอาทิตย์บนท้องฟ้าเปลี่ยนไปมาแบบขึ้นและตกบนภูเขาผิดลูก ก็ข้ามบันทึกนี้ไปเลย

อ่านต่อ »

ก็เรื่องแผ่นดินไหวนั่นล่ะครับ

จนปัจจุบัน ยังไม่มีใครทำนายแผ่นดินไหวได้แม่นยำ — ทำนายได้ แต่มักไม่ถูก; “มักไม่ถูก” แปลว่าทำนายไปเรื่อยๆ คงมีถูกบ้างเหมือนกัน — ซึ่งการทำนายด้วยความรู้จริงนั้น ประกอบไปด้วยองค์ประกอบสองสามเรื่อง คือ (1) เกิดที่ไหน (2) เกิดเมื่อไหร่ในอนาคต [และ (3) เกิดแรงแค่ไหน] ด้วยความซับซ้อนและแตกต่างของโครงสร้างของดิน+แผ่นเปลือกโลก แผ่นดินไหวเกิดได้จากหลายสาเหตุ มีผู้สังเกตสิ่งบอกเหตุซึ่งใช้ได้เป็นบางกรณี แต่ยังไม่มีวิธีการใดๆ ที่จะทำนายแผ่นดินไหวได้ถูกต้องแม่นยำ

ถึงจะไม่มีสูตรทำนายแผ่นดินไหวแบบครอบจักรวาล หมั่นสังเกตสิ่งบอกเหตุรอบตัว ก็ยังดีกว่าไม่รู้อะไรเลย เช่น earth sounding ช้างกับ ELF เมฆแผ่นดินไหว การศึกษาการเคลื่อนตัวของเปลือกโลกด้วย GPS ฯลฯ ส่วนสัญญาณจากอวกาศ มีผู้พยายามศึกษาเช่นกัน (ข้อมูลที่ผมเห็น ก็พบว่ามี correlations สูง แต่ยังไม่มีการตั้งทฤษฎี) และได้ร้องขอให้ช่วยกันสังเกต

ถ้าหากมีการทำนายแผ่นดินไหวที่แม่นยำก็ดีไป แต่ในเมื่อไม่มี ศูนย์เตือนภัยพิบัติแห่งชาติ กำหนดขอบเขตการเฝ้าระวังเอาไว้อย่างชัดเจน แม้จะเป็นลักษณะ reactive ก็ตาม

อ่านต่อ »

เรื่องนี้ สารภาพว่าไม่กล้าเขียนตอนที่น้ำท่วมทางเหนือ เนื่องจากพื้นที่ลาดเอียง เป็นหุบ มีร่องน้ำ น้ำป่าที่มีความรุนแรง อาจจะเกิดอันตรายต่อคนนั่งได้

แต่เมื่อน้ำเริ่มไหลลงมาที่ราบลุ่มภาคกลาง น้ำแผ่ออก ลดความรุนแรงลง แต่ว่าน้ำท่วมเป็นวงกว้าง การเดินทางก็จะลำบากมากขึ้น ข้าวของบรรเทาทุกข์ มักจะเข้าไม่ถึงชาวบ้าน ส่วนที่ระดมก็ระดมไป ส่วนจะแจกได้หรือไม่ ทั่วถึงหรือไม่ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่ง

ที่จริงก็ไม่ใช่เรื่องใหม่อะไรนะครับ คือเอาขวดน้ำอัดลมที่มีฝาปิดสนิทซึ่งเป็นวัสดุเหลือใช้ และต้องกำจัดอยู่แล้ว ขวดน้ำอัดลม 1.25 ลิตร ยี่สิบขวด ปิดฝาให้สนิท เมื่อเอาใส่(ถุงพลาสติก) มัดปากไม่ให้ขวดลอยไปไหน ก็จะสร้างแรงลอยตัวได้ 25 กก. ถ้ามีอย่างนี้ 6 ถุง ก็เป็นแรงยก 150 กก. ต่อแพง่ายๆ ครอบเอาไว้ เราก็สามารถจะยกน้ำหนักได้ 150 กก. - น้ำหนักแพ - น้ำหนักคน

ที่ใช้ขวดน้ำอัดลม เนื่องจากขวดน้ำอัดลมทนแรงดัน ผม SMS ไปถามน้องซึ่งเคยเป็นผู้จัดการโรงงานขวด PET ว่าขวด PET ที่ปิดฝาสนิท ทนแรงดันเท่าไหร่ ได้คำตอบมาในทำนองที่ว่า สำหรับการทดสอบความดัน ขวดต้องทนแรงดัน 125 psi เป็นเวลา 30 วินาที และสำหรับการทดสอบขวดระเบิด ต้องทนแรงดัน 175 psi

แรงดัน 125 psi เท่ากับ 8.6 bar หรือเท่ากับความดันของน้ำที่ความลึก 86 เมตร — อย่างนี้ ถ้าเอาขวด PET ปิดฝา ก็สามารถยกแพได้สบายครับ

อ่านต่อ »

คลิปแรก ดูแล้วอาจรู้สึกพิลึกพิลั่น แต่ก็เป็นไฮโดรฟอล์ยพลังคนอันแรกของโลกครับ (พ.ศ.2496)

การเหินไปเหนือน้ำ มีข้อดีที่ว่าไม่มีแรงต้านของน้ำต่อลำเรือเหมือนเรือวิ่งในน้ำ แล้วตัดยอดคลื่นได้ด้วย

อ่านต่อ »

ผูกขาด เป็นคำกริยา แปลว่าสงวนสิทธิ์ไว้แต่ผู้เดียว

คำว่าผูกขาด มักจะมีความหมายในเชิงการค้าผูกขาด การค้าที่ไม่เป็นธรรม แม้ว่าเมืองไทยจะมี พรบ.การแข่งขันทางการค้า พ.ศ.2542 แต่โชห่วยก็เสร็จโมเดิร์นเทรดตามเคย ซ้ำซาก ไม่รู้จบ มีกิจการสัมปทานเฟื่องฟู แม้รู้ว่าเป็นการแข่งขันที่ไม่เป็นธรรม (ไม่มีการแข่งขัน หรือแข่งแบบแบ่งเค้กเสร็จแล้ว คือแข่งขันกันน้อยราย) ก็ยังอุตส่าห์ต่ออายุสัมปทานไปอีกเป็นสิบปีหน้าตาเฉย เรื่องที่ควรเร่งทำกลับไม่ทำ ส่วนเรื่องที่ไม่ควรทำหรือไม่จำเป็นต้องเร่งด่วน ก็ดันทำอย่างกับว่าไม่มีอะไรอย่างอื่นอีกแล้วจะให้ทำ

บ่นเรื่องอดีตไปก็เท่านั้นล่ะครับ อดีตเกิดขึ้นแล้ว เปลี่ยนแปลงไม่ได้

แต่ยังมีการผูกขาดที่เลวร้ายไม่แพ้การผูกขาดทางการค้าอีกนะครับ…

อ่านต่อ »

เมืองไทยนี้ ถามใคร ต่างก็บอกว่ารัก แต่ถ้าถามว่ารู้จักเมืองไทยแค่ไหน อาจจะจนกลางกระดาน!

จากข้อมูลในปี 2553 เมืองไทยมี 76 จังหวัด (จังหวัดบึงกาฬ ตั้งในวันที่ 23 มีนาคม 2554 จึงไม่ได้นับเป็นจังหวัด ส่วนโครงสร้างอื่นๆ นับรวมกับหนองคาย) มี 927 เขต/อำเภอ/กิ่งอำเภอ มี 7,409 แขวง/ตำบล มี 74,944 หมู่บ้าน มี 1,241 เทศบาล และมี 6,685 อบต.

ถ้าบอกว่ารู้จักเมืองไทย — เอาเป็นว่าเคยคลุกคลีอยู่กับตำบล 3,704 ตำบล (ครึ่งหนึ่งของจำนวนตำบลทั้งประเทศ) โดยแต่ละตำบลนอนอยู่ 3 วัน (ซึ่ง 3 วันก็ไม่รู้จักตำบลนั้นหรอกนะครับ) เอาล่ะ ถ้าสมมุติว่ารู้จักตำบลนั้นดีใน 3 วันแล้ว จะต้องใช้เวลาต่อเนื่องกว่า 30 ปี กว่าจะไปได้ครบ

ดังนั้นเวลาฟังใครบอกว่า ต้องอย่างนี้เท่านั้น จึงดีที่สุดสำหรับเมืองไทย ผมสงสัยนะครับ

มีคนว่ามีความเหลื่อมล้ำกันมาก ซึ่งอันนี้คงจริง เพราะคนมั่งมี ก็มีจนเกินพอ ส่วนคนที่ไม่มี หันหน้าไปทางไหนก็เจอแต่ปัญหา

ครึ่งแรกของปีนี้ บริษัทจดทะเบียนทำกำไรเกือบสี่แสนล้านบาท เพิ่มขึ้น 34.6% จากครึ่งแรกของปีก่อน เรื่องกำไรนี้ ท่านทำงานด้วยทุน กำลัง และสติปัญญาของท่านเอง กำไรก็เป็นของท่าน ชอบธรรมแล้วครับ — เพียงแต่อยากจะกระตุกขากางเกงว่า ถ้าท่านอยู่รอดเพียงคนเดียว โดยรอบข้างสูญสิ้นไปหมด ต่อให้มีเงินก็ซื้ออะไรไม่ได้นะครับ (หรือว่าท่านเคยปลูกข้าว เกี่ยวข้าว นวดข้าว สีข้าว ขายข้าว หุงข้าว?)

อ่านต่อ »

สนุกกันใหญ่ ไม่หลับไม่นอนล่ะครับ

ได้ไอเดียจากอาจารย์ทวิชจากความคิดเห็นในบันทึกก่อนหน้านี้ เรื่องการลด drag ของน้ำด้วยการปาดหัวและท้ายเรือให้เล็กลง ก็เลยลองค้นเน็ตดู ปรากฏว่าไปเจอเรื่องพิลึกพิลั่น คือเจอเรือที่สร้างเองได้ง่ายๆ แต่เป็นเรือที่พับได้ครับ

เรือนี้ ไม่เหมาะอย่างยิ่งสำหรับกระแสน้ำเชี่ยว แต่ถ้าเป็นกรณีน้ำท่วมขังซึ่งน้ำไม่ไหลแรง ติดเครื่องตัดหญ้าสะพายบ่าแทนเครื่องเรือก็พอไหวครับ [เรือยนต์] แต่โดยปกตินั้น ในพื้นที่ประสบภัย น้ำมันจะขาดแคลนด้วย! ถ้าไม่มีเครื่อง เอาของบรรทุกใส่เรือ ส่วนตัวคน ลงไปเดินจูงเรือก็ยังได้ครับ

อ่านต่อ »

วันนี้มีโอกาสดีที่ได้นั่งฟังอาสาดุสิต ถอดบทเรียนการลงพื้นที่ช่วยเหลือผู้ประสบภัยในหลายจังหวัดทางภาคเหนือ

หลังจากพายุนกเตนผ่านไปและน้ำท่วมไปรอบหนึ่งแล้ว ก็ยังเกิดฝนตกหนักซ้ำอีก มีน้ำป่าและโคลนถล่ม ในเขต อ.วังชิ้น แพร่ และ อ.สบเมย แม่ฮ่องสอน ทีมงานอาสาดุสิต จึงลงพื้นที่บรรเทาทุกข์ยาวนาน โดยส่งภารกิจ 2-6 ลงพื้นที่ประสบภัย มีแบ๊งค์ ขับรถ 4×4 ขึ้นไปจากกำแพงเพชรไปยังสบเมย ซึ่งเป็นรถเพียงคันเดียวที่ขนของเข้าพื้นที่ประสบภัยได้ มีกวางมาจากขอนแก่น ลงพื้นที่วังชิ้นก่อนรอบหนึ่ง มากรุงเทพ แล้วย้อนกลับไปสบเมยอีกรอบหนึ่ง มีเปาว์ซึ่งไปน่าน วังชิ้น ป่วยจนเข้าโรงพยาบาลที่เชียงใหม่ ถึงกระนั้นระหว่างที่ไข้ลงก็ยังมาช่วยขนของไปสบเมย มีอ๊อดและโบ้ซึ่งอยู่ตลอดตั้งแต่วังชิ้นยันสบเมย มีปูตามไปจัดการของบริจาคแต่ถูกห้ามเข้าพื้นที่ประสบภัยเนื่องจากมีอันตราย (และตามไปดูคนป่วย ฮา)… ขอบคุณอาสาสมัครทุกท่านที่เสียสละความสุขสบายส่วนตัว ไปเสี่ยงภัย เพื่อคนไทยร่วมชาติที่ไม่เคยรู้จักกันมาก่อน แต่รู้ว่าทุกข์ยากเกินจะอยู่เฉยๆ ขอบคุณผู้บริจาคทุกท่าน ด้วยน้ำใจและปัจจัยต่างๆ ทำให้อาสาสมัครสามารถนำความช่วยเหลือลงไปสู่ผู้ประสบภัยได้ด้วย ขอบคุณภาคีเพื่อนพ้องที่ทำงานอยู่ในพื้นที่อยู่แล้ว

อาสาดุสิตมีลักษณะที่แปลกอยู่อย่างหนึ่ง คือไม่ใช่แค่ไปแจกของ หรือเดินไปเดินมาเพื่อถ่ายรูป แต่นำความรู้และไปกระตุกแนวคิดใหม่ๆ พยายามให้ชาวบ้านช่วยเหลือตัวเองได้ด้วย เรื่องอย่างนี้ อาศัยความรู้ ความทุ่มเท ที่สุดแล้ว ชาวบ้านก็จะต้องยืนอยู่บนขาของตัวเองให้ได้ ส่วนการแก้ไขนั้น ก็ต่างกับการแก้ไขสถานการณ์ที่เราเห็นกันโดยทั่วไป การแก้ไขสถานการณ์นั้นที่จริงเป็นการเลื่อนปัญหาไปไว้ในอนาคต โดยที่ไม่ได้แก้อะไรไปเลย เมื่อสาเหตุยังอยู่เหมือนเดิม ชาวบ้านก็มีโอกาสโดนอีก หมดตัวซ้ำซากอยู่อย่างนี้

อ่านต่อ »

ถ้าไม่ถูกตัดขาดจากโลกและรับฟังข่าวสารบ้าง คงมีเวลาเตรียมตัวล่วงหน้าอย่างน้อย 5-7 วัน สำหรับภัยฝนถล่มครับ และอาจจะเป็น 1-2 วันสำหรับพายุลมกรรโชก

แต่ปัญหาใหญ่ก็คือเรามักไม่ค่อยเตรียมตัวอะไร หวังว่ามันจะไม่เกิดขึ้นกับเรา เพราะว่าในอดีตก็คลาดแคล้วมาได้ทุกที … ลืมความเป็นอนิจจตาไป ถ้าคราวก่อนๆ รอดตัวไป ก็ไม่ได้แปลว่าคราวนี้จะแคล้วคลาด เพราะเป็นคนละคราว

เมื่อน้ำเหนือกำลังมา ชะลอน้ำไว้ทางต้นน้ำไม่ได้เพราะไม่ได้เตรียมไว้ก่อน ทางเหนือจึงท่วมไปเรียบร้อยแล้ว จากนั้นน้ำก็จะไหลลงมาตามความลาดเอียงของภูมิประเทศ น้ำจะไม่ระเหยไปเฉยๆ น้ำมาแน่ๆ (แต่จะท่วมหรือไม่ก็อีกเรื่องหนึ่ง) เมื่อน้ำเหนือจะมา น้ำทะเลหนุนอีกต่างหาก ทีนี้จะทำอะไรดีครับ

อ่านต่อ »