ลานซักล้าง

ภัยพิบัติจากธรรมชาติทุกครั้ง จัดการไม่ได้หรอกครับ เรื่องแบบนี้ ไม่ใช่สเกลของมนุษย์กระจ้อยร่อย จะไปต่อกรกับธรรมชาติ ถึงจัดการไม่ได้ ก็ไม่เหมือนกับการปล่อยไปตามยถากรรมหรอกนะครับ

ถึงแม้จะฟังดูโหดร้าย แต่ความช่วยเหลือมีจำกัด สื่อมวลชนจะไม่รายงานข่าวเฉพาะพื้นที่ตลอดไป ความสนใจของสาธารณชนจะลดลงเมื่อเวลาผ่านไป ถึงที่สุดแล้ว ผู้ประสบภัยจะต้องยืนอยู่บนขาของตัวเองให้ได้

ในขณะที่น้ำใจยังหลั่งไหลไปช่วยผู้ประสบภัยอยู่นี้ ด้วยข้อจำกัดต่างๆ มากมาย ยังมีเรื่องปวดหัวรออยู่อีกมากมาย เช่นด้วยข้อจำกัดของพื้นที่รับบริจาค สิ่งของบริจาค ต้องขนออกอย่างรวดเร็ว แล้วเราก็ใช้รถยนต์ขนของกันตามความเคยชิน แต่หากสิ่งของขนขึ้นโบกี้รถไฟ แล้วไปส่งตามรายทางสถานีละโบกี้ (ไปถึงแล้วปลดโบกี้ทิ้งไว้เลย) จัดตั้งศูนย์กระจายความช่วยเหลือขึ้นตามสถานีรถไฟต่างๆ น่าจะประหยัดค่าขนส่งได้มาก อาจขอความอนุเคราะห์จากการรถไฟแห่งประเทศไทย ขอให้ลดค่าขนส่งบ้าง รถขนส่งต่างๆ แทนที่จะวิ่งเข้ามารับสิ่งของจากกรุงเทพ ก็ไปรับจากสถานีกระจายความช่วยเหลือในพื้นที่ ลดเวลาขับรถ+ประหยัดค่าน้ำมัน+เพิ่มความถี่ที่เข้าไปในพื้นที่ ฯลฯ

ข้างบนนี้ผมยกตัวอย่างไปอย่างนั้นล่ะครับ

อย่างไรก็ตามน้ำท่วมใหญ่คราวนี้ สร้างหายนะเป็นวงกว้าง

อ่านต่อ »

เมื่อสองวันที่ผ่านมา เพื่อนผมที่อยู่อเมริกาถามมาว่า ได้ฟังสุนทรพจน์ของ Steve Jobs ที่กล่าวแก่บัณฑิต Stanford เมื่อห้าปีก่อนหรือยัง อันนั้นผมฟังแล้วครับ ที่เขาบอกว่า Stay hungry, stay foolish ไง (อย่าหยุดนิ่ง อย่าหยุดแสวงหา) ถึงเคยดูแล้ว ย้อนกลับไปดูอีกทีก็ดีเหมือนกัน

สุนทรพจน์ต่างๆ ที่ผู้กล่าวเตรียมตัวมาเป็นอย่างดีนั้น มักจะมีแง่คิดให้ฟังเสมอ และสุนทรพจน์วันจบการศึกษา ก็มักจะเป็นสิ่งที่ไม่สอนในห้องเรียนหรอกนะครับ

ผมก็เลยค้นเน็ตต่อไปเรื่อยๆ หาว่ามีอะไรน่าสนใจอีกไหม ก็ไปพบว่า TIME จัดอันดับสุนทรพจน์วันจบการศึกษาเอาไว้ ของ Jobs เป็นที่สอง ส่วนที่หนึ่งเป็นของ David Foster Wallace ซึ่งกล่าวเอาไว้ที่ Kenyon เมื่อปี ค.ศ.2005

เอ๊ะ ผมไม่รู้จัก Wallace หรอกครับ ใครหว่า ไม่รู้จัก Kenyon ด้วย แต่ถ้า TIME จัดสุนทรพจน์ของ Wallace ซึ่งกล่าวไว้ที่ Kenyon ไว้ที่หนึ่ง เหนือสุนทรพจน์จากคนดัง+มหาวิทยาลัยดังอื่นๆ คงมีอะไรน่าสนใจเหมือนกัน

Wallace (1962-2008) เป็นนักเขียนซึ่งได้รับการยกย่องว่าเป็นนักเขียนดาวรุ่ง แต่ในปี 2008 เขาฆ่าตัวตาย ก่อนหน้านั้น Wallace มีอาการซึมเศร้ามายี่สิบปี และต้องพึ่งยา phenelzine มาตลอด เมื่อยาเริ่มแสดงผลข้างเคียง ช่วงกลางปี 2007 เขาก็เลิกใช้ยา แต่ว่าอาการซึมเศร้ากลับมาอย่างรุนแรง เขาหันไปรักษาด้วยวิธีอื่นแต่ไม่ได้ผล และแม้กลับไปใช้ยาเดิมอีก แต่คราวนี้ยาไม่ได้ผลแล้ว จนหนึ่งเดือนก่อนฆ่าตัวตาย เขามีอาการซึมเศร้าขั้นรุนแรง และในที่สุดก็ตัดสินใจจบชีวิตตัวเอง

อ่านต่อ »

เมื่อวานทำงานสำคัญจบไปอันหนึ่ง (บันทึกที่แล้ว) วันนี้ก็เป็นวันเที่ยว

บ้านเกิดผมซึ่งเป็นบ้านของคุณปู่คุณย่าอยู่ฝั่งธน ห่างไม่เกินร้อยเมตรจากแม่น้ำเจ้าพระยา พ่อย้ายออกมาสร้างบ้านของตัวเองตอนผมเรียนปีหนึ่ง จากนั้นก็ไม่ได้ผ่านไปแถวนั้นบ่อยนักหรอก สามสิบกว่าปีแล้วครับ วันนี้พาแก๊งค์ 203 ออกไปกินข้าว แล้วก็หารื่องพาไปเที่ยวสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (มิวเซียมสยาม) เป็นพิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์ไทย ซึ่งผสมปนเปกันหลายกลุ่มตั้งแต่โบราณมา

นิทรรศการที่นี่เป็นนิทรรศการถาวร หมายความว่ามาเมื่อไหร่ ธีมยังเป็นเรื่องเดิมคือเรื่องชาติพันธุ์ไทย ผมจึงไม่ได้รีบร้อนที่จะมาเที่ยวที่นี่ ความจริงอยากพาหลานๆ มาด้วย แต่ก็ติดขัดกิจกรรมเรื่อยมา ซึ่งคงไม่เป็นไรเพราะในที่สุดโรงเรียนเขาคงพามาเอง วันนี้อากาศครึ้มดี อากาศไม่ร้อน เหมาะกับการพา ส.ว.เที่ยว และเนื่องจากเป็นวันทำงาน จึงมีคนขับรถพ่อขับให้ด้วย ดีไปอีกอย่าง

อยู่ดีๆ ก็เจอรายการโทรทัศน์ไปถ่ายทำที่สนามหญ้าหน้าอาคาร ก็แปลกไปอีกอย่าง รายการไม่ได้เข้าไปข้างใน จึงไม่รบกวนกัน

อ่านต่อ »

อยากให้ดูวิดีโอคลิปอันหนึ่งครับ เป็นเรื่องเกี่ยวกับการดูดคาร์บอนจากอากาศ แล้วใช้กระบวนการซึ่งมีชื่อว่า Thermal Depolymerization Process หรือ TDP เปลี่ยนคาร์บอนที่ดูดมาไปเป็นน้ำมัน(ดิบ) เศษที่เหลือฝังกลบไว้

อย่าเพิ่งกลัวว่าเป็นเรื่องเทคนิคแล้วจะไม่รู้เรื่องนะครับ มันเป็นเรื่องเทคนิคแน่! แต่ไม่ยากเกินเข้าใจหลักการ เพราะ TDP เป็นกระบวนการเลียนแบบธรรมชาติในการสร้างน้ำมันดิบ อาศัยความร้อน-ความกดดัน แยกสลายสารประกอบต่างๆ ลงเป็นระดับอะตอม เมื่อรวมตัวกันอีกครั้ง จึงเกิดสารประกอบไฮโดรคาร์บอนหลายชนิด ทั้งของแข็ง ของเหลว และก๊าซ มีคุณสมบัติเหมือนที่เกิดขึ้นในบ่อน้ำมัน

อ่านต่อ »

มหาชีวาลัยอีสานเป็นเสมือนสำนักตักศิลา ใครอยากได้วิชาก็ต้องดั้นด้นไปเรียนเอง ไม่ใช่แค่ไปเท่านั้นหรอกนะครับ แต่ว่าเรียนเองด้วย ภารกิจครูบาช่วงนี้แน่นอีกแล้ว หากทำได้ก็สมควรไปช่วยแบ่งเบาบ้าง

ผมตั้งใจจะไปช่วยตั้งแต่เมื่อวานซืน แต่ว่าคืนก่อนหน้านั้น ไม่ได้นอน(อีกแล้ว) เมื่อร่างกายไม่พร้อม ก็ไม่เสี่ยงขับรถทางไกลดีกว่า -> จึงเลื่อนการเดินทางออกไปวันหนึ่ง ขับรถไปสวนป่าเมื่อวานนี้

ออกจากบ้านเจ็ดโมงเช้า ไปถึงสวนป่าบ่ายสองโมงครึ่ง ตั้งแต่ไปมาสวนป่าเกือบยี่สิบครั้งในสองปีที่ผ่านมา ไม่เคยใช้เวลานานขนาดนี้เลยครับ ระยะทาง 420 กม. แรกๆ ก็ใช้เวลา 5 ชั่วโมง ช่วงหลังๆ นี้เหลือ 4 ชั่วโมงเท่านั้นเอง เที่ยวนี้ใช้เวลา 7 ชั่วโมงครึ่ง… แต่ว่าเป็นเพราะแวะเที่ยวครับ แถมเที่ยวสองที่เสียด้วยซิ รถกินน้ำมันน้อยลงครึ่งลิตร/100 กม. ระยะทางจากบ้านไปสวนป่า ก็ประหยัดไปจากเดิมหกสิบกว่าบาท

อ่านต่อ »

เวลาน้ำท่วม อย่าไปโทษฝนโทษฟ้าเลยครับ หันมองกลับลงมาที่พื้นดินดีกว่า เราไม่เข้าใจพื้นดินเพียงพอทั้งที่ยืนอยู่กับพื้นทุกวัน

มีการทดลองง่ายๆ ที่คณะธรณีวิทยา มหาวิทยาลัยแห่งมลรัฐเทกซัส เรื่องลักษณะของดินกับน้ำฝนครับ

มีถังพลาสติกสี่ถัง ซึ่งบรรจุสภาพพื้นดินไว้สี่อย่าง: แผ่นคอนกรีตปูบนดิน ดินอัดแน่น ดินมีวัชพืชปกคลุม ดินที่ปลูกพืช(มีรากเจาะลงลึก); ตัวถังพลาสติก เจาะรูไว้สองแบบ รูด้านบนเอาไว้เก็บน้ำที่ไหลไปบนพื้นผิว (เรียกว่า runoff water) ส่วนรูด้านล่าง เอาไว้เก็บน้ำที่ซึมลงในพื้นผิว

เมื่อเทน้ำปริมาณเท่าๆ กันลงด้านบนของแต่ละถัง น้ำที่ไหลอยู่บนผิวพื้น (runoff/น้ำหลาก/น้ำท่วม) จะไหลผ่านท่อบน หลังจากเก็บน้ำมาหมดแล้ว ค่อยเติมสีผสมอาหารสีเขียวลงไปเพื่อความชัดเจน แต่น้ำที่เก็บมาจากท่อล่างซึ่งต้องซึมผ่านดินมาก่อน เติมสีน้ำเงินลงไป

อ่านต่อ »

ผมตั้งใจจะทำภาพระบายสีขนาดใหญ่ สำหรับให้คนเยอะๆ มาร่วมกันระบายลงไปตามช่อง ตามเบอร์ของสี (Paint by number)

ก็ไปหารูปถ่ายความละเอียดสูงมาครับ ถ่ายจากมือถือเครื่องใหม่ ได้มาวันเดียวก็เอาไปเที่ยวด้วยเลย รูปจริง 2560×1920 pix แต่ข้างล่างนี้ย่อลงมาเพราะเปลืองเนื้อที่ครับ

จากนั้นก็แปลงภาพโดยการเกลี่ยให้เหลือเพียง 16 สี ลากเส้นขอบของแต่ละสีด้วย ได้ pdf ไฟล์ออกมาสองไฟล์

ไฟล์หนึ่งเป็นเส้นขอบพร้อมทั้งสีที่ควรจะระบาย ส่วนอีกไฟล์หนึ่งเป็นเส้นขอบของแต่ละสีแต่ไม่มีสี อันแรกเป็นแบบเอาไว้ดู อันหลังเป็นที่ที่จะระบายสีจริงๆ

แล้วก็มีปัญหาครับ…

อ่านต่อ »

Ignite เป็นงานที่เปิดโอกาสให้ผู้เข้าร่วม (igniter) ได้พูดกันคนละ 5 นาที มีคนละ 20 สไลด์ ซึ่งเปลี่ยนโดยอัตโนมัติทุก 15 วินาที เท่านั้นและเท่ากัน

เริ่มต้นในเมืองซีแอตเติลในปี 2549 จากนั้นก็แพร่หลายไปตามเมืองต่างๆ ด้วยสโลแกน Enlighten us, but make it quick … ก็ดีเหมือนกันนะครับ ทำไมต้องมายืดยาด เสียเวลาอรัมภบท หรือบรรยายแบบเล็คเชอร์ … มีอะไรก็ว่ามาเลยซิครับ

การกำหนดเวลาไว้สั้นๆ ก็ทำให้ผู้นำเสนอต้องตั้งสติให้ดี และในที่สุดก็กลั่นออกมาเป็นความแม่นยำ (ซึ่งดูจะขาดไปในบริบทของสังคมไทย) จะพูดอะไรก็อ้อมโลกซะ แต่ผมยังไม่คิดว่านั่นเป็นประโยชน์หลักของงาน Ignite

งานนี้ผู้ฟังต้องฝึกฟังต่างหาก ถ้าแต่ละเรื่องมีข้อความสำคัญ 3 อันใน 5 นาที; ในเวลาหนึ่งชั่วโมง เราจะได้ฟังประเด็น(ที่ดี)กว่า 30 ประเด็น — เทียบกับการประชุม บางทีผลัดกันพล่าม  หาแพะ โบ้ยกันไปมา ทั้งชั่วโมงแทบไม่ได้อะไรเลย — ประเด็นต่างๆ ที่เก็บมาได้ อาจใช้เป็นแรงบันดาลใจ ที่จะทำอะไรต่อไปในอนาคต

อ่านต่อ »

หากเรียกมนุษยชาติว่ามีความก้าวหน้า มีความรู้แล้วไซร้ เราควรเข้าใจและหาทางทำสิ่งต่างๆ ได้ดีกว่าปล่อยไปตามยถากรรม

การปลูกต้นไม้ก็เช่นกัน จะทำให้ดี ไม่ใช่เพียงแต่เพาะเมล็ด รดน้ำ แล้วรอ

ธรรมชาติสร้างสัตว์เป็นนักปลูกต้นไม้ โดยเมล็ดพืชที่สัตว์กินเข้าไป ผ่านระบบย่อยอาหารในลำไส้ของสัตว์ จะทำให้เปลือกแข็งของเมล็ดหลุดออก จะถูกถ่ายออกมาพร้อมกับมูลในที่ที่ไกลออกไปจากต้นแม่ มูลสัตว์ที่ถ่ายออกมาพร้อมเมล็ดทำหน้าที่ป้องกันความชื้นจากดินระเหย ทำให้อัตราการงอกสูงขึ้นโดยธรรมชาติ นอกจากนั้น เมล็ดพืชก็ใช้ความชื้นจากมูลสัตว์และจากดินช่วยในการงอก

Capillary Water น้ำในท่อจิ๋วในดิน

อ่านต่อ »

ชื่อโพธิยาลัยนี้ ได้ยินครั้งแรกก็ในหนังสือพระราชนิพนธ์ พระมหาชนก เป็นตอนที่นางมณีเมฆลามาช่วยนำพระมหาชนก ซึ่งว่ายน้ำในมหาสมุทรมาแล้วเจ็ดวัน ขึ้นไปส่งที่เมืองมิถิลาเพื่อทวงคืนราชสมบัติ ดังความตอนหนึ่งว่า

… พร้อมกันนั้น เทวดาก็ได้กล่าวอดิเรกคาถาว่า :

ข้าแต่บัณฑิต วาจาอันมีปาฏิหารย์มิบังควรหายไปในอากาศ. ท่านต้องให้สาธุชนได้รับพรแห่งพระโพธิญาณจากโอษฐ์ของท่าน. ถึงกาลอันสมควร ท่านจงตั้งสถาบันการศึกษาให้ชื่อว่า โพธิยาลัยมหาวิชชาลัย. ในกาลนั้นท่านจึงจะสำเร็จกิจที่แท้.

คำว่า โพธิยาลัย หมายความ ที่อาศัยแห่งแสงสว่าง. คำว่า มหา วิชฺชาลย หมายความที่อาศัยแห่งความรู้อันยิ่งใหญ่. …

ซึ่งวาจาอันมีปฏิหารย์นั้น หมายถึงวิริยบารมี ความเพียรอันยิ่งยวด [อ้างอิง] ดังคำว่า “ท่านใดถึงพร้อมด้วย ความพยายามโดยธรรม ไม่จมลงในห้วงมหรรณพ ซึ่งประมาณมิได้ เห็นปานนี้ ด้วยกิจคือความเพียรของบุรุษ ท่านนั้นจงไปในสถานที่ ที่ใจของท่านยินดีนั้นเถิด.“

ยังมีอีกเยอะครับ

… สิ่งที่มิได้คิดไว้จะมีก็ได้ สิ่งที่คิดไว้จะพินาศไปก็ได้ โภคะทั้งหลายของหญิงก็ตาม ของชายก็ตามมิได้สำเร็จด้วยเพียงคิดเท่านั้น …

อ่านต่อ »