ลานซักล้าง

นี่เป็น transcript ที่คุณหมวยจดมาจากการประชุมระดมสมองในบันทึกข้างบน และโพสต์ไปใน twitter tag #ICT2020 ครับ ผมตัดที่ Retweet ออกแล้วเพื่อให้ข้อความต่อเนื่อง

อืม…เพราะว่าความจำสั้น แล้วดันพูดสด ผมก็จำไม่ได้เหมือนกันว่าพูดอะไรไปบ้าง แต่คงไม่ได้จดผิดไปหรอกนะครับ รายละเอียดบางอย่าง รวมทั้งบริบทและอารมณ์ของการสนทนาหายไปบ้างเป็นธรรมดา

1. moui -โฆษณาคั่น- ขอเรียนเชิญทุกท่านที่มีความประสงค์จะช่วยกันวางแผนพัฒนา ICT ประเทศไทย ร่วมแสดงความเห็นได้ที่ http://ict2020.in.th/
2. moui -โฆษณาคั่น- ประเทศไทย โดยกระทรวงไอซีที และ เนคเทค กำลังจัดทำแผนแม่บทพัฒนาไอซีทีประเทศไทย สำหรับปี 2010 http://bit.ly/1CO97F
3. moui -โฆษณาคั่น- อ่านที่มาของโครงการ http://bit.ly/1CO97F National ICT Policy Framework 2011-2020: ICT 2020 และ follow @ict2020
4. moui ในการจัดเตรียมแผนฯ นี้มีการแบ่งกลุ่มผู้เกี่ยวข้อง (”ผู้เชี่ยวชาญ”) เป็น 6 กลุ่มได้แก่ (1) การเมืองการปกครอง การบริหารราชการแผ่นดิน
5. moui (2) เศรษฐกิจ, (3) สังคม, (4) สื่อสารมวลชน, (5) สิ่งแวดล้อมและพลังงาน, และ (6) การศึกษา
6. moui หัวข้อที่ไปร่วมเสวนาในวันนี้ ตกอยู่ในกลุ่มที่ (3) สังคม โดยมีวิทยากรหลายท่าน ได้แก่ ศ.นพ. วิจารณ์ พาณิช, คุณมณเฑียร บุญตัน
7. moui นพ. บุญชัย กิจสนาโยธิน, คุณวีรพงษ์ เกรียงสินยศ และดำเนินการอภิปรายโดย ดร.รอม หิรัญพฤกษ์ ระยะเวลา 3.30 ชั่วโมง
8. moui งานในวันนี้มีผู้ทรงคุณวุฒิหลายท่านมาร่วมแสดงความเห็นในวงเสวนา เช่น พ.ต.อ.ญาณพล ยั่งยืน (นายกส.เว็บ), คุณศรีดา(มูลนิธิอินเทอร์เน็ตฯ)
9. moui ผู้แทนจากกระทรวงพัฒนาสังคม, กระทรวงไอซีที, กระทรวงวัฒนธรรม, ผู้แทนจากหลายองค์กรคนพิการ, และผู้แทนองค์กรด้านภัยพิบัติ/สาธารณภัย
10. moui ในช่วงบ่ายได้ tweet คำอภิปรายของท่านผู้ใหญ่หลายท่านไปแล้ว แต่ battery หมดเสียก่อน จึงไม่สามารถ tweet ความเห็นในช่วงท้ายได้
11. moui เล่าย้อนปูพื้นนิดนึง ในการอภิปรายวันนี้ ท่านผู้ทรงคุณวุฒิให้ความเห็นในเชิงสังคมเป็นหลัก (หัวข้อวันนี้เกี่ยวกับผลกระทบเชิงสังคม)
12. moui แต่ผู้เชี่ยวชาญอีกหลายท่านก็มีข้อกังขาประเด็น ICT ส่งผลร้ายต่อการดำรงชีวิตของประชากรทุกคนด้วย
13. moui โดยมีการระบุถึงปัญหา ICT ประเทศ, ความไม่พัฒนา, การเข้าถึง ICT โดยประชากรกลุ่มต่างๆ, สภาพประชากรประเทศไทยในอนาคต เป็นต้น
14. moui บางท่านมองว่า ICT จะช่วยเพิ่มศักยภาพคนพิการ ให้พ้นไปจากสภาพที่ถูกสงเคราะห์ มาเป็นการทำให้สามารถนำไปใช้เพิ่มคุณค่าในชีวิตได้
15. moui ICT จะทวีความสำคัญมากขึ้นเพราะประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุตั้งแต่เมื่อ 5 ปีที่แล้ว คือผู้สูงอายุมีอายุเฉลี่ยสูงขึ้น
16. moui อัตราการเกิดต่ำลง อัตราประชากรเยาวชนต่ำกว่า อัตราประชากรผู้สูงอายุ จะส่งผลกระทบต่อ Health Care System ของประเทศทั้งหมด
17. moui เหล่านี้เป็นความเห็นหลักๆ และการอภิปรายแลกเปลี่ยนความเห็นไปมาระหว่างผู้เชี่ยวชาญจากหลายหน่วยงาน
18. moui ขอตัดเข้า tweet ของท่านผู้ใหญ่อีกท่านซึ่งเป็นหนึ่งในเบื้องหลังของตำนานกำเนิดอินเทอร์เน็ตประเทศไทย ที่มาแสดงความเห็นในวันนี้ด้วย
19. moui ขออนุญาตเรียกท่านว่า คุณ Logos @superconductor แทนนะคะ (ตาม request - อิอิ)
20. moui ในวงเสวนา คุณ Logos @superconductor ได้อภิปรายเรื่องของแผนแม่บท ICT 2020 ของประเทศไทยไว้ได้อย่างน่าพิจารณารับฟัง
21. moui โดยได้เกริ่นไปถึงการทำ framework หรือแผนแม่บทด้าน ICT ของประเทศไทยว่า เราได้มีการทำแผนเหล่านี้มาแล้วถึง 2 ครั้ง 2000 และ 2010
22. moui คุณ Logos @superconductor พูดตรงประเด็นเลยว่า ในการจัดทำแผนฯ ต่างๆ นี้ ผู้จัดทำแบ่งกลุ่มผู้เชี่ยวชาญเข้ามาร่วมกันคิด 6 กลุ่มข้างต้น
23. moui ซึ่งในแต่ละกลุ่มก็มีผู้แทนเข้าร่วมอภิปราย กลุ่มละ 20-30 คน x 6 กลุ่ม คำนวนหยาบๆ ว่าเป็นผู้เชี่ยวชาญรวมทั้งสิ้น 180 ท่านร่วมกันทำแผน
24. moui คุณ Logos ระบุชัดว่า “คุณให้คน 180 คน มาออกแบบกฏเกณฑ์ เพื่อใช้บังคับคนทั้งชาติ มันแย่ยิ่งกว่าสภาอีก คน 180 คนนี้คุณเลือกมาจากไหน”
25. moui (พอ พูดตรงนี้จบ คนร่วมเสวนา มองหน้ากันเลิกลั่น พอดีนั่งตรงข้ามกะคุณ Logos แอบกลั้นหัวเราะแทบตาย จริงๆ แทบจะยกนิ้วโป้งให้ 2 นิ้วเลย)
    (อันนี้ไม่ได้เจตนาครับ ไม่ต้องโป้งหรือสองโป้ง ฮาๆๆๆๆ ประเด็นที่อยากบอกคือคิดให้หนักก่อนใช้คำว่า “ต้อง”)
26. moui คุณ Logos บอกว่าแผนที่ดี ต้องเป็นแผนที่นำไปปฏิบัติได้จริง ใช้ได้จริง ถ้าเขียนแผนไว้สวยหรู แต่ใช้จริงไม่ได้ ก็ไม่มีประโยชน์
27. moui และแผนใหม่นี้ จะต้องเป็นแผนที่ไม่มีคำว่า “ต้อง” ด้วยตรรกะที่ว่า “(ถ้าใช้คำว่า “ต้อง”) ผู้เชี่ยวชาญ 180 คน ถูกคัดสรรมาได้อย่างไร เผด็จการกว่า สส. ในสภา” (พูดถึงคำว่า “ตัวจริง” ด้วย แม้วันนี้เป็นตัวจริง ก็ไม่แน่ว่าถึงปี 2020 จะยังเป็นตัวจริงอยู่หรือเปล่า)
28. moui ประเด็นถัดมา เป็นเรื่องการคิด และการทำ ที่ว่าหาก “เรายังคิดเหมือนเดิม ทำเหมือนเดิม ผลลัพท์ที่ได้ย่อมเหมือนเดิม” (พูดถึงกรณีแหลมตะลุมพุก ปี 2505 ปัจจุบันนี้ ก็ยังใช้วิธีออกทีวีร้องเพลงระดมเงินอยู่เช่นเดิม)
29. moui และในเมื่อเราได้เคยทำแบบเดิมมาก่อน และผลลัพธ์ที่ได้ก็เหมือนเดิม ดังนั้น แผนใหม่ก็ควรคิดต่างไปจากเดิม (ความหมายคือ ถ้าพอใจผลในปัจจุบันก็แล้วไป ถ้ายังไม่พอใจ ก็อย่าทำแบบเดิม)
    
30. moui การคิดให้ต่างไปจากเดิม จะทำให้ทำต่างไปจากเดิม แม้จะบอกไม่ได้ว่าผลลัพธ์ที่ได้จะดีขึ้นหรือเลวลง แต่มันก็จะไม่เหมือนเดิม
31. moui ถัดมาคุณ Logos กล่าวถึง social networking ที่กำลังเป็นที่นิยมในทุกวันนี้ว่า เป็นการส่งเสริม “ราคะ” (ในทางธรรม ไม่ใช่ทางโลกีย์)
32. moui ซึ่งหมายถึงว่า ทำให้เราหมกมุ่นไปกับเรื่องที่เราหลงใหล ทำให้เราติดงอมแงม จึงไม่ใช่แบบจำลองทางสังคมที่ดี (พูดว่า social networking ไม่ได้เป็นแบบจำลองทางสังคมที่ดี เพราะขาดความหลากหลาย (ที่จริงนึกถึงคำ อ.วรภัทร์ที่ว่า “รู้ลึก แต่โง่กว้าง” แต่ไม่ได้พูดเพราะมันแรงไปสำหรับเวลาแค่นั้น) ในขณะเดียวกัน ก็ไม่ได้ปฏิเสธ social networking เพราะมันมีอยู่จริง)
33. moui ดังเช่นว่า บางคนติดช่อง TV ผ่านดาวเทียมบางช่องแล้วก็รับชมแต่ช่องนั้น การเสพทางเดียวก็จะทำให้มองได้เพียงด้านเดียว (การรับฟังข้อมูลทางเดียว ไม่น่าจะนำไปสู่การตัดสินใจที่ดีได้)
34. moui หากเทียบกับการมองแก้วน้ำจากมุมต่างๆ แม้จะเป็นน้ำในแก้วเดียวกัน “ความจริงที่มองจากมุมต่างๆ นั้น ก็จะทำให้ดูต่างกันได้”
35. moui รัฐจะต้องมีการพัฒนาระบบที่ดี เพื่อให้มีการนำข้อมูลไปใช้ได้เกิดประโยชน์ในชุมชนของตนเองโดยคนในชุมชนเอง
36. moui รัฐจะต้องเปิดเผยข้อมูลที่เหมาะสมเพื่อให้ประชาชนได้มีส่วนร่วมในการตัดสินใจ โดยไม่ต้องให้ความคิดติดอยู่ในกรอบที่ควบคุมโดยรัฐอีกที
37. moui รัฐไทย ทำตัวเหมือนอยู่บนยอดน้ำแข็ง คิดบังคับ ควบคุมประชาชนตลอดเวลา รัฐต้องการจะรู้ทุกอย่าง แต่แท้จริงแล้วตัวเองอยู่ห่างจากปัญหา (ยกตัวอย่างการศึกษา)
38. moui แล้วคุณ Logos ก็ข้ามไปประเด็นเรื่องการเปิดเผยข้อมูลว่า รัฐต้องเปิดเผยข้อมูล โดยไม่ต้องรอให้ต้องมีการร้องขอ (พร้อมทั้งตั้งข้อสังเกตว่า พรบ.ข้อมูลข่าวสารของทางราชการนั้น ไม่เคยอยู่ในแผนใดเลย (เพราะเป็น”ภาระ”ของรัฐ))
39. moui และจากนั้นคุณ Logos ยกตัวอย่างถึงภัยพิภัติที่เกิดขึ้น ที่บ้านน้ำก้อ อ.หล่มสัก เมื่อตอนที่เกิดฝนตกปริมาณมหาศาล (หมู่บ้านขวางทางน้ำอยู่)
40. moui รัฐได้มอบอุปกรณ์ตรวจวัดปริมาณน้ำฝนให้กับ(ผู้ช่วย)ผู้ใหญ่บ้านในหมู่บ้านไว้ เพื่อดูว่าเมื่อใด(ฝนตกจนถึงขีดแดง)จะต้องอพยพคนในหมู่บ้านไปยังที่ปลอดภัย
41. moui และเมื่อ(ผู้ช่วย)ผู้ใหญ่บ้าน เห็นระดับน้ำฝนซึ่งถึงระดับต้องอพยพชาวบ้าน ก็ให้ชาวบ้านหนีขึ้นบนภูเขา แต่เพราะข้อมูลที่ส่งมอบให้มีไม่พอ (ข้อมูลอยู่อีกพื้นที่เสี่ยงภัยดินถล่มกระทรวงหนึ่ง)
42. moui นี่เป็นผลมากจากการไม่เปิดเผยข้อมูลที่เหมาะสมให้กับประชาชนในท้องถิ่น จนเป็นเหตุให้เกิดการสูญเสียขนาดนั้นได้ (ปัจจุบันนี้แก้ไขแล้ว)
43. moui คุณ Logos สรุปย้ำประเด็นที่ว่า ในการทำ framework นี้ ถ้าทำแผนออกมาเหมือน ICT2000 หรือ ICT2010 มันก็จะไร้ประโยชน์สำหรับประชาชน
44. moui จบการอภิปรายโดยคุณ Logos @superconductor ที่อภิปรายอย่างเร่งในเวลาประมาณ 5-8 นาที (จดได้เป็นหน้า) แต่เพียงเท่านี้