ไปภูเก็ตช่วงดวงจันทร์โคจรใกล้โลก
ไม่ได้เขียนบันทึกเสียสองวัน เพราะเดินทางไปเป็นวิทยากรที่ภูเก็ตครับ
ศูนย์เตือนภัยพิบัติแห่งชาติ (ศภช.) จัดสัมนาตามโครงการสัมนาการแจ้งเตือนภัยในสถานประกอบการ ครั้งแรกก็จัดให้กับผู้ประกอบการโรงแรมในภูเก็ต เมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2554 ได้รับความสนใจพอควรทีเดียวครับ
แรกทีเดียว ยังไม่แน่ใจว่าอธิบดีกรมอุตุนิยมวิทยา และผู้อำนวยการศูนย์เตือนภัยพิบัติแห่งชาติ จะไปร่วมได้หรือเปล่า เนื่องจากมีการอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล เจ้าหน้าที่ชั้นผู้ใหญ่ในกระทรวงต่างๆ ก็ต้องคอยเฝ้าว่าจะมีเรื่องที่ต้องชี้แจงหรือไม่ (เป็นอย่างนี้มาตั้งแต่ดึกดำบรรพ์แล้ว) พอดีคิวของกระทรวงไอซีทีผ่านไปแล้ว ก็เลยสามารถเดินทางไปร่วมบรรยายได้
นอกจากท่านอธิบดีแล้ว ก็ยังมีที่ปรึกษาพิเศษของ ศภช. แล้วก็มีผมด้วย ร่วมบรรยายเพื่อให้รายละเอียด โดย ผอ.ศภช. เป็นผู้ดำเนินรายการเอง
การบรรยายก็สนุกและได้ความรู้ดีครับ ผู้ประกอบการเจอการทำนายต่างๆ ที่บ่จอยเท่าไหร่ แต่วิทยากรก็พยายามชี้แจงว่าการเกิดสึนามินั้น ไม่ได้เกิดกันง่ายๆ (แต่ไม่ใช่ว่าเกิดขึ้นไม่ได้) มีสาเหตุอยู่ 4 อย่างใหญ่ๆ คือ
- เกิดแผ่นดินไหวขนาดรุนแรงในแนวตั้ง ทำให้น้ำปริมาณมหาศาลถูกผลักในแนวตั้ง เกิดเป็นคลื่นยักษ์
- เกิดภูเขาไฟใต้น้ำระเบิดอย่างรุนแรง
- เกิดแผ่นดินถล่มที่ชายฝั่ง แล้วดินปริมาณมหาศาล เกิดถล่มลงในทะเลไปแทนที่น้ำ จนเกิดเป็นคลื่นยักษ์ และ
- เกิดอุกกาบาตลูกใหญ่ตกลงในทะเล — ไม่ใช่ว่าแผ่นดินไหวแล้วเกิดสึนามิ ยังมีองค์ประกอบอื่นๆ อีก
เมื่อเกิดแผ่นดินไหวรุนแรง ภูเก็ตควรจะรู้สึกถึงความสั่นสะเทือนได้ก่อนการเตือนภัยใดๆ เนื่องจากคลื่นแผ่นดินไหวจะเดินทางมาถึงพื้นที่ ก่อนที่ระบบตรวจจับจะกำหนดจุดศูนย์กลางของแผ่นดินไหว ตลอดจนความแรงและความลึกได้เสียอีก ดังนั้นความสั่นสะเทือนจึงเป็นสัญญาณเตือนอันแรก ที่ไม่ต้องใช้เครื่องมือไฮเทคอันใด
ทีนี้การเกิดแผ่นดินไหว ไม่ได้แปลว่าจะเกิดสึนามิ แต่ทันทีที่รู้สึกถึงแผ่นดินไหว ควรรีบเฝ้าข่าวสารของทางราชการทันที หากมีการเตือนภัย ทาง ศภช. สามารถแทรกรายการปกติ ออกทีวีพูลได้ในเวลาอันรวดเร็ว ยิ่งกว่านั้นก็จะส่งข้อความเตือนภัยผ่านเครือข่ายโอเพ่นแคร์ไปสู่สาธารณชน อีกทั้งหอสัญญาณเตือนภัยตามชายหาดก็จะดังขึ้น (การซ้อมเตือนภัยคราวที่แล้ว โรงแรมในภูเก็ตแห่งหนึ่งแจ้งว่า เครือข่ายโอเพ่นแคร์เตือนก่อนหอเตือนภัยดังอยู่ 7 นาที แม้ ศภช.ส่งสัญญาณซ้อมเตือนพร้อมกัน แต่ระบบโอเพ่นแคร์ไม่มีดีเลย์ จึงส่งต่อข้อมูลทันที)
หากมีการเตือนภัย Front desk ของโรงแรมที่ติดตั้งระบบโอเพ่นแคร์ จะได้รับการเตือนทันที ขั้นตอนต่อไปคือระบบโทรทัศน์ภายในโรงแรม ควรจะตัดรายการปกติออก แล้วเอาแผนที่ทางหลบหนีในภาษาต่างๆ ขึ้นแทน แต่ทั้งนี้ก็แล้วแต่ความพร้อมของโรงแรมนะครับ
ซ้ายไปขวา: คุณเกรียงไกร กอวัฒนา ที่ปรึกษาพิเศษ ศภช., คุณต่อศักดิ์ วานิชขจร อธิบดีกรมอุตุนิยมวิทยา, นาวาอากาศเอกสมศักดิ์ ขาวสุวรรณ์ ผอ.ศภช.
ทีนี้เรื่องดวงจันทร์โคจรใกล้โลก (ซูเปอร์มูน) ก็เป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติ โลกนี้มีอายุ 4,500 ล้านปี ไม่ใช่ว่าดวงจันทร์จะเพิ่งโคจรมาใกล้โลก สี่ครั้งหลังเกิดมาแล้วในปี 2548 2535 2517 และ 2498 ซึ่งทั้งสี่ครั้งไม่ได้มีสึนามิ แต่มีสภาวะอากาศที่รุนแรง เช่นในปี 2548 เกิดพายุคาทรินา การที่ดวงจันทร์โคจรเข้ามาใกล้โลกในครั้งนี้ ใกล้ที่สุดในรอบ 18 ปี แต่ไม่ใกล้กว่าปี 2535
รัศมีการโคจรของดวงจันทร์เปลี่ยนแปลงไปมา เมื่อดวงจันทร์โคจรเข้าใกล้โลก ดวงจันทร์ก็จะโคจรเร็วขึ้น (ตามกฏของเคปเลอร์) เมื่อโคจรเร็ว แรงหนีศูนย์กลางก็จะเหวี่ยงค่อยๆ ไกลออกไป ดังนั้นรัศมีของการโคจรจึงไม่แน่นอน ซึ่งรัศมีเฉลี่ยคือ 384,000 กม. แต่ในวันที่ 19 มีนาคมนี้จะมีรัศมีการโคจร 356,000 กม. ใกล้เข้ามา 6%
ในวันที่ 18 ซึ่งเป็นวันสัมนา รัศมีการโคจรของดวงจันทร์ ก็ไม่ได้แตกต่างจากวันที่ 19 ซึ่งดวงจันทร์จะอยู่ใกล้โลกที่สุดในรอบนี้อยู่เท่าใดนัก (ไม่ได้บอกว่าเกิดหรือไม่เกิด ขอให้พิจารณาเอง) แต่คืนวันที่ 18 หรือ 17 หรือ 16 ที่ผ่านมา ไม่ได้เกิดสึนามิขึ้น ดังนั้นขอให้สบายใจว่าการที่ดวงจันทร์โคจรใกล้โลก ไม่ได้มีผลโดยตรงต่อการเกิดสึนามิ หากเกิดสึนามิขึ้น กรมอุตุฯ ก็มีทุ่นสึนามิอยู่สองทุ่นระหว่างเกาะนิโคบากับชายฝั่งอันดามัน และยังมีสถานีวัดระดับน้ำที่เกาะสี่ ของอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ เป็นสองด่านหน้าที่แจ้งเตือนภัย อันจะทำให้มีเวลาอพยพระหว่าง ½-1 ชั่วโมง
ท่านอธิบดีกรมอุตุฯ ได้กล่าวเสริมว่าดวงจันทร์ใกล้โลกอาจจะมีผลต่อของไหล (น้ำขึ้นน้ำลง และอากาศ)
มีคำถามมาหลายคำถาม ซึ่งก็ช่วยกันตอบไปจนหมด และเมื่อกินข้าวร่วมกัน ผมก็เดินไปถามอีกว่ายังมีอะไรคาใจอยู่ไหม (ซึ่งมี แต่บางคนไม่กล้าถามในห้อง) และได้อธิบายเพิ่มเติมไป
เมื่อเลิกการสัมนา ผอ.ศภช. ก็มาชวนว่าท่านมีสัมนาอย่างนี้ทั่วประเทศ อยากจะชวนไปบรรยาย ซึ่งผมก็ตอบตกลงไปครับ
« « Prev : การขาดมิติในข่าวสาร
Next : สึนามิโลก » »
2 ความคิดเห็น
เจอขาใหญ่เมืองภูเก็ตไหมครับ?