โครงสร้างรูปโดม
อ่าน: 6149โครงสร้างรูปโดม เป็นโครงสร้างที่แข็งแรง ใช้ผิวกระจายน้ำหนักและแรงต่างๆ ทำให้ทนต่อแรงลมพายุ จน FEMA กล่าวไว้ว่า “near-absolute protection” from F5 tornadoes and Category 5 Hurricanes ส่วนการทนแผ่นดินไหวนั้น ขึ้นกับความแข็งแรงและความแรงของแผ่นดินไหว (แรง g) ซึ่งถ้าเทียบกับอาคารปกติแล้ว ก็มักจะดีกว่าอยู่ดี
- เอกสาร FEMA 361 Design and Construction Guidance for Community Safe Rooms (38271 kB)
โครงสร้างรูปโดมที่รู้จักกันดีคืออิกกลู ซึ่งชี้ให้เห็นศักยภาพของโดมอีกแบบหนึ่ง ผิวของโดมเป็นพื้นที่ที่น้อยที่สุด ที่สามารถจะบรรจุปริมาตรที่มากที่สุดเอาไว้ภายใน ปริมาตรบรรจุก็คืออรรถประโยชน์ใช้สอย ส่วนผิวที่น้อยที่สุดหมายถึงต้นทุน/แรงงานในการก่อสร้าง; เมื่อมีพื้นที่ผิวน้อย ก็หมายความว่าความร้อนที่อยู่ภายใน จะสูญเสียผ่านผนังให้กับบรรยากาศน้อยด้วยเช่นกัน ทำให้ภายในอิกกลูอุ่นกว่าโครงสร้างแบบอื่นๆ
ความรู้เรื่องการก่อสร้างโดมหิน เกิดสูญหายไปตั้งแต่สมัยยุคโรมันเสื่อมลง จนกระทั่งมาถึงยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาการ อัจฉริยะชาวอิตาลี Filippo Brunelleschi 1377-1446 (ซึ่งเกิดร่วมสมัยกับไมเคิลแอนเจโล และลีโอนาโดดาร์วินชี) ได้สร้างโดมที่มหาวิหารแห่งฟลอเรนซ์ ซึ่งแม้ในปัจจุบัน ก็ยังครองตำแหน่งโดมเรียงอิฐที่ใหญ่ที่สุดในโลก
ด้วยเทคโนโลยีการก่อสร้างในปัจจุบัน ลักษณะผิวโค้งที่รับน้ำหนัก ไม่ใช่เรื่องยากเย็นนักหนา บ้านทนลมเป็นลักษณะโดมที่ผิวไม่ได้เรียบเหมือนหม้อ (geodesic dome) ที่สร้างบนผิวดิน ก็ยังรับลมพายุไหวครับ
ที่ทำการรัฐบาลของซัดดัมฮุสเซนในแบกแดด โดนระเบิดขนาดห้าพันปอนด์ หรือ TNT 2.3 ตันถล่ม นอกจากรูที่ลูกระเบิดเข้ามาแล้ว การระเบิดภายในโดม ไม่ได้ทำให้โครงสร้างเสียหาย ซึ่งนั่นเป็นเครื่องพิสูจน์ถึงความแข็งแรง (ความสามารถในการกระจายแรง) ได้ในระดับหนึ่ง
อุโมงค์ ถ้ำ ท่อระบายน้ำ มีลักษณะคล้ายกัน คือใช้ผิวโค้งรับแรง
ดังนั้นหากสร้างที่หลบภัยใต้ดิน ก็อาจพิจารณาโครงสร้างลักษณะโดม หรือสร้างโดมกลางแจ้ง แล้วเอาดินกลบเป็นกระท่อมฮอบบิต ก็แปลกไปอีกแบบหนึ่ง
อย่างไรก็ตาม เพราะผิวโค้งของโดมมักจะไม่มีช่องเปิดซึ่งทำให้ความแข็งแรงลดลง ดังนั้นจะต้องคำนึงถึงเรื่องการระบายอากาศ การระบายความชื้น และแสงสว่างด้วยครับ
2 ความคิดเห็น
หลักการนี้ขอมโบราณก็รู้จักดีนะครับ เช่นกรอบโคปุระ ที่ต้องรับน้ำหนักทับหน้าทับหลังอะไรเนี่ย จะทำกรอบโค้งหมด โดยเอาหินใหญ่ๆ ซ้อนกันแบบเหลื่อมเหลี่ยมจนกลายเป็นโค้ง ดูทางเข้าปราสาทบายนทียอดข้างบนแสนหนัก คานรับนน. ก็เป็นรูปโค้ง
[...] [โครงสร้างรูปโดม] องค์กรจัดการภัยพิบัติของสหรัฐ (FEMA) [...]