Logos เป็นหยัง
อ่าน: 4102ชื่อ Logos นี้ (อ่านว่าโลกอส หรือ ลอกอส อ่านออกเสียง) พระอาจารย์ชัยวุธท่านตั้งให้ เป็นคำที่มีความหมายสำคัญในวิชาปรัชญา ท่านเคยเป็นอาจารย์สอนวิชาปรัชญา ที่มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (มจร.)
wikipedia ให้ความหมายไว้หลายอย่าง ตั้งแต่ในปรัชญากรีก คริสต์ศาสนา เทววิทยา จิตวิทยาวิเคราะห์ ซึ่งทั้งสี่อาจจะเกินจากบริบทที่พระอาจารย์ชัยวุธตั้งให้
อนึ่ง เมื่อถือเอาตามนี้ ก็อาจแปล Logos ได้ทำนองว่า..
- Logos แปลว่า คำพูด หรือ คำศัพท์…… นั่นคือ God สร้างสรรพสิ่งด้วยคำพูด
- Logos แปลว่า จิต เจตจำนง หรือ ความคิด….. นั่นคือ God สร้างสรรพสิ่งด้วยเจตจำนง
- Logos แปลว่า ความรู้ หรือ ปัญญา …… นั่นคือ God สร้างสรรพสิ่งด้วยปัญญา
- ฯลฯ
ในปรัชญาสมัยใหม่ ให้ความหมายไว้แบบที่น่าจะแปลเป็นไทยได้สั้นๆ ว่า โลกทัศน์ คือการมองภาพใหญ่ เห็นความแตกต่าง หลากหลายตามความเป็นจริง กล่าวคือ Logos คือแนวคิดต่อโลก ต่อองค์รวม ต่อสังคม ต่อองค์กร ที่ให้น้ำหนักกับหมู่คณะมากกว่าปัจเจกชน และพบในพจนานุกรมและสารานุกรมหลายฉบับ ที่หมายถึง “คำ” ที่มีความหมายศักดิ์สิทธิ์ (ออกแนวพระผู้สร้าง-จักรวาล ทำนองนั้น)
คาร์ล กุสตาฟ จุง ชาวสวิส-เยอรมัน ผู้ซึ่งได้รับการยกย่องเป็นบิดาแห่งจิตวิทยาวิเคราะห์ ได้ให้คำนิยามที่น่าสนใจไว้ว่า Logos คือเพศชายของหลักแห่งเหตุผลและจิตสำนึก เป็น hard-side; ส่วนเพศหญิงของหลักแห่งเหตุผลและจิตสำนึก คือ Eros (ภาษากรีกเช่นกัน แปลตรงตัวว่าความรัก) แต่ในที่นี้หมายถึงความเชื่อมโยง เป็นด้าน soft-side
ทางด้านปรัชญาตะวันออก ก็ไม่ใช้ภาษากรีกอยู่แล้ว แต่คำว่า Logos น่าจะเทียบได้กับคำว่าหยาง ในหยิน-หยาง เป็นสีขาว ในขาว-ดำ เป็นกลางวัน ในวัน-คืน เป็นเพศชาย ในชาย-หญิง เป็นความร้อน ในร้อน-เย็น
อาจจะต่างกับความเชื่อโดยทั่วไปว่า “คู่” ธรรมชาตินี้ เป็นสิ่งที่ตรงข้ามกันและอยู่กันคนละขั้วเสมอ — ผมกลับคิดว่าไม่ว่าจะเป็นขั้วใด อีกขั้วหนึ่งก็เป็นสิ่งที่ขาดไปของตัวเองเสมอ จะต้องใช้ทั้งสองด้านจึงจะสมบูรณ์ ขาดไปด้านใดด้านหนึ่ง ก็จะแหว่ง จะเบี้ยวทันที
ไม่รู้ว่าแม่นหรือเปล่านะครับ รู้แต่ว่าไม่ควรตอบว่าแม่นหรือไม่แม่น เพราะว่าถ้าเลือกเมื่อไหร่ ก็แหว่ง ก็เบี้ยว เสียสมดุลย์ทันที จะเป็นอะไร ก็เป็นอย่างนั้นล่ะครับ
Logos ที่เป็นคนนั้น ไม่สามารถจะตัดสินด้วยคำว่าแม่น ไม่แม่น ใช่ ไม่ใช่ นะครับ
« « Prev : ทำเว็บขายของ ไม่ให้ข้อมูลให้ครบ จะทำไปทำไม
5 ความคิดเห็น
รอกอด เป็นหยัง ก็รอกอดตรงๆ มีความหมายดีด้วย แคว๊กๆ
ขอประทานโทษค่ะ ป้าหวานรู้สึกว่าขัดๆไม่แน่ใจ ถ้าใช้คำว่า Logos คือหยัง คำตอบจะเป็นในแนวที่คุณลอกอส ให้มา เป็นแนวคุณศัพท์ ว่า หมายถึงอะไร ลักษณะ คุณสมบัติ อย่างไร แต่ถ้าใช้คำว่า Logos เป็นหยัง คำตอบน่าจะเป็นแนวกริยาวิเศษณ์ คล้ายที่เราถามว่า เขาเป็นอะไรนะ หมายถึงเขาเป็นเช่นไร ไม่สบาย หรือ สบายดี โกรธ หรือ มีความสุข ทำนองนั้นค่ะ ไม่ทราบป้าหวานเข้าใจผิดไหมนะคะ
ตอนแปลบทความสั้นๆ เกี่ยวกับศัพท์นี้ พอจะจำได้ลำดับการนำเสนอว่า….
ขณะที่ความหมายในสมัยหลังๆ นั้น อาจแตกต่างไปจากนัยเดิม และอาจถูกหยิบยืมไปใช้ในแขนงอื่นๆ และอาจแปรไปอีกครั้งและอีกครั้ง จนกระทั้งยากที่จะเข้าใจนัยทั้งหมดได้…….
อย่างไรก็ตาม Logos ก็คือ รอกอด ตามนัยไทยๆ ตามที่ท่านครูบาว่าไว้นั่นแหละ น่าจะเข้าใจง่ายที่สุด
เจริญพร