ลานซักล้าง

คนดีก็คนดีน่ะซิครับ แต่อย่าเผลอลืมไปก็แล้วกันว่าคนดียังเป็นคน ยังวูบวาบได้ ยังผิดพลาดได้

ในชีวิตของเรา สมองมีเรื่องต้องคิดมากมาย ต้องจัดลำดับความสำคัญแบบซับซ้อน มีเรื่องความอยู่รอดของตนเข้ามาปน บางทีสมองก็หลอกตัวเอง จนเราแยะแยะสิ่งต่างๆ ไม่ชัดเจน บางทีเอาไปปนกันมั่ว บางทีมองอย่างผิวเผินแล้วรีบตัดสิน จำฝังใจไปเลย — อันนี้เป็นอคติ ซึ่งมักจะไม่นำไปสู่การตัดสินใจที่ดี

สัตบุรุษ หมายถึงคนสงบ คนดี คนมีศีลธรรม คนที่ประกอบด้วยสัปปุริษธรรม ท้ายที่สุดแล้ว คือความไม่เบียดเบียนกัน

การประท้วงทุกรูปแบบ กลุ่มผู้นำการประท้วงจะมี “เหตุผล” ที่ฟังดูดีเสมอ และจะใช้เหตุผลนี้สนับสนุนความชอบธรรมของการชุมนุม แต่ผมไม่คิดว่าการชุมนุมประท้วงใดๆ ที่ทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน จะมีความชอบธรรมหรอกนะครับ

ความคิดที่ว่า “ท่านคิดว่าท่านเดือดร้อน (ซึ่งจริงหรือเปล่าก็ยังไม่แน่) ท่านจึงต้องทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน (อันนี้จริงแน่)” เป็นความคิดของคนพาล — คนมีชื่อเสียง มีตำแหน่งหน้าที่ มีหน้ามีตาในสังคม ก็เป็นคนพาลได้ ซึ่งคนพาลที่เห็นชัด คือทำเพื่อประโยชน์ส่วนตนก่อนเสมอ

“…ในปัจจุบันนี้มีเสียงวิพากวิจารณ์อยู่มากว่า การปกครองประเทศหรือการปฏิบัติงานต่างๆ ในด้านต่างๆ ค่อนข้างจะหนักและไม่ก้าวหน้าตามที่นึกว่าควร อาจเป็นความจริง และเป็นที่หนักใจของประชาชน โดยเฉพาะผู้ที่มีความหวังดีต่อประเทศชาติและผู้ที่มีความรู้ แต่สำหรับข้อนี้ก็ขอผู้ที่มีความรู้และผู้ที่มีความตั้งใจแน่วแน่เพื่อส่วนรวม เพื่อให้บ้านเมืองมีความปึกแผ่นทั้งนั้นอย่าเพิ่งท้อใจ เพราะว่าถ้าท้อใจแล้วความมุ่งหมายที่จะสร้างบ้านเมืองก็ไม่บรรลุผลแน่นอน ถ้าเพียงแต่บอกว่าฝ่ายปกครองบ้านเมืองไม่เอาใจใส่ หรือเอาใจใส่ไม่พอ หรือไม่สามารถที่จะปฏิบัติเท่านั้นเอง ก็จะทำให้ล้มเหลวแน่นอน แต่ถ้าแต่ละคนที่เกิดความสงสัยขึ้นมา พยายามคิดให้ลึกและพยายามที่จะหาทางแก้ไข แม้จะนึกว่าตัวไม่ได้อยู่ในตำแหน่งหรือหน้าที่หรือฐานะที่จะช่วยบ้านเมือง ก็ให้หาจนได้ว่ามีทางที่จะช่วยบ้านเมืองด้วยความคิดที่เฉียบแหลมและด้วยความกล้าหาญ หรือด้วยความกล้าที่จะแสดงความคิด เพราะว่าความคิดที่ดีนี้ไม่น่าจะเป็นภัยทั้งที่ดูจะเป็นภัยก็ได้ ถ้าคิดรอบคอบดีแล้ว ไม่เป็นภัยแก่ตัวและจะสามารถที่จะทำประโยชน์จริงๆ แต่บางทีก็บอกว่าไม่ใช่หน้าที่ คำว่าบอกไม่ใช่หน้าที่นี้เป็นการเลี่ยง เป็นการไม่ถูกต้องตามหลักของพลเมืองดีหลักของผู้ที่ร่วมในชาติ ถ้าหวังดีต่อชาติ หวังดีต่อส่วนรวม ต้องกล้าที่จะทำอะไรที่ถูกต้อง เพราะความดีนั้นย่อมต้องชนะ

ฉะนั้นก็ขอร้องให้แต่ละท่านที่มีความรู้ ได้ใช้ความรู้ ไม่ใช่ว่าถ้าไปทำสิ่งที่ไม่ได้อยู่ในหน้าที่โดยตรงแล้วจะหาว่าเป็นคนที่แซกแซง หรือจะเป็นคนที่ไม่บริสุทธิ์ แต่ว่าเราต้องทำเพราะหลักของประเทศไทยนี้เอง ประเทศไทยไม่เหมือนประเทศอื่น เราอยู่มาเป็นเวลานานแล้วด้วยการปกครองหรือการวางตัวอย่างไม่เหมือนกับคนอื่น คือทุกคนมีสิทธิ์ แม้จะถามกำนันจันทร์ว่าเมืองไทยประชาธิปไตยหรือเปล่า กำนันจันทร์ก็หัวร่อ เพราะว่ากำนันจันทร์ทราบดีว่าประชาธิปไตย ถ้าเราปฏิบัติด้วยความกล้าทำและเกิดความเมตตาอย่างกำนันทำ ก็มีผล ไม่ใช่หน้าที่ที่กะเอาไว้ อย่างกำนันไม่ได้มีหน้าที่ ที่จะทำวุ่นวายที่จะให้มีไฟฟ้าหรือประปาแก่หมู่บ้านหรือตำบล มีหน้าที่ที่จะปกครองธรรมดา แต่ว่ากำนันจันทร์กล้าที่จะจัดให้ลูกบ้านมีความเจริญยิ่งกว่าที่กำนันจะทำตามปรกติคือคำว่ากำนันสำหรับทั่วๆ ไปก็บอกว่าเป็นคนอาจไม่ก้าวหน้า แล้วก็การศึกษาเทียบประถมสี่ แต่ว่าทำด้วยความกล้า ด้วยความตั้งใจ ด้วยความขยัน และโดยเฉพาะด้วยความเมตตาต่อผู้ที่อยู่ในตำบลนั้น ก็บันดาลให้สามารถนำตำบลของตนสู่ความเจริญ แม้จะทำสิ่งใดที่อาจออกหน้ามากไปหน่อย ฉะนั้นผู้ที่มีความรู้ยิ่งกว่าและมีตำแหน่งยิ่งกว่า ก็ควรที่จะทำอะไรด้วยการใช้ความคิดริเริ่ม บางทีก็ฟันฝ่าอุปสรรคหรืออันตรายที่มีคนจะขัดขวาง แต่การขัดขวางของผู้อื่น นั้นน่ะเป็นการดีหรือเปล่า การขวางของผู้อื่นนั้นก็นับว่าเป็นสิ่งที่ไม่ดี แล้วก็ผู้ที่ขวางนั้น ลงท้ายเมื่อทราบว่าผู้ที่ทำดีด้วยจิตใจบริสุทธิ์ ผู้ที่ขวางนั้นเองก็จะไม่กล้าที่จะขวาง แต่ถ้าต่างคนต่างหดหู่แล้วไม่ทำเพราะว่ากลัวจะโดนขวาง ลงท้ายก็ไม่ได้อะไร แล้วก็จะหดหู่ยิ่งขึ้นไป ฉะนั้นก็ขอร้องให้สมาชิกไลออนส์ปฏิบัติต่อไปอย่างที่เคยปฏิบัติมา ทำด้วยความสุจริต ด้วยความตั้งใจที่ดี และด้วยความกล้าที่จะทำเผชิญความขวางของผู้อื่นก็ยังได้ แต่ว่าเราต้องไม่ทำด้วยเจตนาที่หาประโยชน์แก่ตัว หากแต่มีเจตนาที่จะทำประโยชน์ต่อส่วนรวม ซึ่งในที่สุดเราก็ได้ประโยชน์ เพราะว่าถ้าส่วนรวมมีความก้าวหน้าแข็งแรงมั่นคง ทุกคนก็ได้รับประโยชน์ ตัวบุคคลที่ทำก็ได้รับประโยชน์ ผู้ที่เคยขวางอยู่ก็ได้ประโยชน์เหมือนกัน เราจึงต้องฟันฝ่าอุปสรรคต่อไปเพื่อสร้างบ้านเมือง แม้ตำราฝรั่งเขาจะบอกว่าสร้างบ้านเมืองเดี๋ยวนี้ไม่ได้ ก็ยอมให้เขาขวางเรา แล้วลงท้ายเขาก็จะเห็นผล อย่างประเทศไทยนี่เป็นเวลานานหลายปีมาแล้วสิบปีมาแล้ว

ฝรั่งเขาถามข้าพเจ้าว่าทำไมเป็นพระเจ้าแผ่นดิน แล้วก็ทำไมสนับสนุนประชาธิปไตย มันไม่ขัดกันหรือ ก็ต้องตอบว่าพระเจ้าแผ่นดินในเมืองไทยเป็นหลักประกันของประชาธิปไตย เขาก็ไม่เข้าใจเพราะว่าตำราของเขามันขวางอยู่ แต่ว่าเราก็ลองปฏิบัติต่อไปเรื่อยๆ ถึงแม้ว่าตำราฝรั่งจะขวาง เราก็ต้องปฏิบัติไปเรื่อยดังที่ได้ปฏิบัติมาทุกวันนี้ อาจก้าวก่ายในหน้าที่ของคนอื่นก็ยังทำ แต่ถ้าทำอยู่คนเดียวทำไม่ได้ ต้องทำทุกคน ยอมให้เขาขวาง ยอมให้ผิดตำรา แต่ว่าไม่ผิดยุติธรรม

ก็ขอให้ทุกท่านและสมาชิกไลออนส์พยายามทำในสิ่งที่ดีที่ชอบ ด้วยความรู้ในทางวิชาการ และความรู้ในทางธรรมะ เพื่อให้บ้านเมืองของเรารอดพ้นจากอันตรายที่มีอยู่เดี๋ยวนี้ คืออันตรายจากผู้ที่จะมาคุกคามเราจากภายนอก จากลัทธิอื่น และจากความเกียจคร้านหรือความกลัวในตัวเราเอง ก็ขอให้ผ่านพ้นอุปสรรคโดยดี เพื่อให้ตัวท่านเอง เพื่อให้ตัวเราเอง เพื่อให้บ้านเมืองส่วนรวมผ่านพ้นอุปสรรค และมีประเทศที่อยู่โดยมีเกียรติโดยมีอิสระ มีความมั่นคง ขอให้ทุกท่านสำเร็จในกิจการทุกประการที่ทำด้วยความเจตนาที่ดีที่ชอบ ที่ได้พิจารณารอบคอบแล้ว ขอจงมีกำลังใจกำลังกายสมบูรณ์เพื่อปฏิบัติหน้าที่อันสำคัญนี้ทั่วทุกคน.”

พระราชดำรัส พระราชทานแก่ คณะกรรมการจัดงาน “ฉัตรมงคลรำลึก” ปี ๒๕๑๔
ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน เมื่อวันจันทร์ที่ ๑๗ กรกฎาคม ๒๕๑๕

« « Prev : คิดเพ้อเจ้อไปเองทั้งนั้น

Next : Viewpoints for Thailand » »