มองบ้านพ่อไล
วันพฤหัสที่ 25 ตามกลุ่ม 1 ของ SCG Paper ไปดูบ้านพ่อไล ที่บ้านสนามชัย ใกล้สวนป่า (ห่าง 1.7 กม) เนื่องจากเป็นผู้สังเกตการณ์ที่ไม่ต้องทำการบ้าน ผมจึงเดินชมนกชมไม้ไปเรื่อย มาพบมุมสงบหน้าที่ของพ่อไล ที่มีอุณหภูมิเย็นกว่าในร่ม และเย็นกว่าในบ้านสามสี่องศา
ที่ตรงนั้น เย็นได้เพราะลมครับ
ไม่ใช่พ่อไลถูกหวยหรอกนะครับ ภาพรถส่งหนังสือเจ้าเป็นไผ ๑ อิอิ
ลมเกิดขึ้นเพราะสภาพพื้นที่ มีบึงใหญ่อยู่อันหนึ่ง รอบๆ บึง ก็เป็นไร่นาของชาวบ้านที่ปลูกต้นไม้ใหญ่; หน้าที่ของพ่อไล ปลูกต้นไม้ใหญ่เป็นแนว ซึ่งอยู่ติดกับบึงพอดี ดังนั้นหน้าบ้านของพ่อไล จึงมีสภาพเป็นช่องลมธรรมชาติ ลมที่พัดมา ควรจะเป็นลมร้อน แต่เนื่องจากพัดกรอกมาตามแนวต้นไม้ซึ่งมีร่มเงา จึงเป็นสายลมที่มีความเย็น
ในภาพขวา ทางด้านซ้ายเป็นไร่นาของพ่อไล ไร่อยู่ลึกเข้าไป ส่วนนาอยู่เลยต้นไม้ใหญ่ไป ด้านขวาเป็นบึง ลมพัดมาปะทะต้นไม้ ก็ไหลมาตามถนน จึงเย็นสบาย บางทีก็พัดเอื่อยๆ แต่บางทีลมมีความเร็วประมาณ 1 เมตร/วินาที ภาพทางขวาเป็นภาพบึง มีสภาพตื้นเขิน
ระดับน้ำในขณะนี้ อบู่ต่ำกว่าขอบถนนสามเมตร แต่ที่น่าอเนจอนาถคือระดับน้ำอยู่ต่ำกว่าประตูระบายน้ำครึ่งเมตร หมายความว่าคลองส่งน้ำใช้การไม่ได้เลย แล้วนี่คือระบบชลประทานแบบไหนกัน น้ำที่ยังพอเหลืออยู่ในบึง เพียงแต่รอวันแห้งไป
แล้วอย่าลืมว่านี่คือหน้าฝนนะครับ ยังไม่มีน้ำส่งมาเลย ต่างคนต่างต้องขุดบ่อ รอความเมตตาจากเทวดากันเอง อนิจจาประเทศไทยอันเป็นที่รัก
สำหรับพ่อไล มีอยู่สองเรื่องที่ทดลองทำได้
- ที่นาอยู่ห่างบึงเพียง 5 เมตร แต่ดันมีถนนสูง 3 เมตรมากั้น ดังนั้นอาจจะเอาสายยางมาทำเป็นกาลักน้ำได้; เอาสายยางทั้งเส้น แช่ลงไปในบึงจนไม่มีอากาศอยู่ จากนั้นอุดปลายหนึ่ง เดินข้ามถนนมา ให้สายส่วนที่ทิ้งอยู่ทางฝั่งบึง สั้นกว่าสายที่ทิ้งอยู่ทางฝั่งนา แล้วปล่อยปลายที่อุดไว้ นาของพ่อไลก็จะได้ใช้น้ำจากบึงโดยไม่ต้องสูบ
- เนื่องจากลมแรง กังหันลมจึงเป็นเรื่องน่าสนใจ ในกรณีนี้ ใช้กังหันชาวบ้านก็พอแล้ว เพราะเราไม่ได้ต้องการสูบน้ำขึ้นที่สูงมากๆ แต่หากจะสูบขึ้นหอเก็บน้ำ ก็อาจจะต้องเลี่ยงไปใช้กังหันน้ำก้นหอยซึ่งได้เคยเขียนบันทึกไว้แล้วครับ
« « Prev : เครื่องทำความเย็นที่ไม่ใช้ไฟฟ้า
Next : SCG Paper ลงพื้นที่ » »
6 ความคิดเห็น
ที่หงสาทีมงานวิศวกรลาวได้ทำกาลักน้ำ ใช้ท่อเหล็กขนาดหกนิ้วได้ผลดีครับ ชาวบ้านทำนาปรังได้สองราย นาปีใช้น้ำไปช่วยเสริมน้ำฝนได้ห้าราย แต่ปลายท่อด้านที่จุ่มลงดูดน้ำต้องเป็นหัวกระโหลกเหมือนของเครื่องสูบน้ำ และใช้เครื่องสูบช่วยดันน้ำในตอนเริ่มต้นเพียงครั้งเดียว
ที่เสนอไปแบบนั้นเพื่อที่จะไม่ต้องพึ่งพลังงานภายนอกเลย ใช้สายยางกับความรู้เล็กน้อย สามารถนำน้ำข้ามถนนมาได้โดยเพื่อนบ้านไม่ตาขวาง
ใช้สายยาง ดูเหมือนช้าไม่ทันใจ แต่เราปล่อยทิ้งไว้ได้นานมากโดยไม่มีค่าพลังงาน ในที่สุดก็ได้น้ำปริมาณที่ต้องการอยู่ดี เมื่อได้น้ำพอแล้ว ยังเอาสายยางไปทำอย่างอื่นได้อีก
น่าให้รอกอดไปทำนา (มะใช่ไถนา) อิอิ
[...] มีลักษณะภูมิประเทศคล้ายกับที่บ้าน
[...] ผมไปกับกลุ่ม ๑ [มองบ้านพ่อไล] ดูภูมิประเทศแล้วสะท้อนใจ [...]