ลานเก็บเรื่องมาเล่า

เมื่อประมาณปี พ.ศ. 2539 ผมไปทำงานในพื้นที่กลุ่มป่าห้วยขาแข้ง ผืนป่าตะวันตกที่ใหญ่และอุดมสมบูรณ์ที่สุดในเมืองไทย ตอนนั้นผมสังกัดองค์กร Save the Children (USA) ประจำที่จังหวัดนครสวรรค์ สำนักงานอยู่ที่อำเภอแม่วงก์ แม่เปิน ติดกลุ่มป่าเหล่านี้ โครงการนี้ร่วมมือกับ สปก.และมูลนิธิหนองขาหย่างจังหวัดอุทัยธานี มีงบประมาณจาก DANCED ประเทศเดนมาร์ค เป็นผู้สนับสนุน

แน่นอนครับก็จะมีผู้แทนเจ้าของเงินมาติดตามมาประเมินผล มาเยี่ยม แม้องค์พระมหากษัตริย์ของประเทศเดนมาร์คก็เคยมาเยี่ยมพื้นที่ ผมยังมีบุญได้รับใช้พระองค์ท่านบ้างนิดหน่อย ยังติดตราตรึงใจอยู่ทุกวันนี้

เป็นการทำงานกับชาวต่างประเทศอีกครั้งหนึ่งที่ตรึงใจ เพราะฝรั่งเดนมาร์คนั้นแตกต่างจากฝรั่งชาติอื่นๆในทัศนะของผม ดูเขาเรียบร้อยและพยายามเข้าใจคนไทยมากๆ ฝรั่งคนหนึ่งที่ทำงานด้วยพูดไทยคล่องจนไม่คิดว่าจะเป็นฝรั่ง ปรากฏว่าเขาพูดภาษากะเหรี่ยงได้ด้วย เราซิอายพูดไม่ได้ พบว่าเขามาทำปริญญาเอกเรื่องของกะเหรี่ยงที่จังหวัดอุทัยธานีนี่เองซึ่งเป็นพื้นที่ป่าห้วยขาแข้งส่วนหนึ่ง นิสัยง่ายๆ กันเอง และมีน้ำใจ

เวลาผ่านไปสองปีก็มีทีมงานจากเดนมาร์คมาติดตามประเมินผลงาน ผมรับผิดชอบพ่อหนุ่มคนหนึ่งที่พูดไทยได้นิดหน่อย พาตระเวนไปดูพื้นที่ทำงานตลอดแนวป่า 100 กม.ซึ่งมีหมู่บ้านไทยตั้งอยู่ตลอดแนวพร้อมที่จะบุกรุกเข้าไป.. เรามีกิจกรรมมากมายที่จะยับยั้งการบุกรุกชายป่าตลอดแนวนี้ ทั้งทางตรงทางอ้อม ทั้งใช้กฎหมาย ทั้งใช้ไม้นวม สารพัดวิธีที่จะคิดอ่านกันว่ามีความเหมาะสม

วันหนึ่งผมพาพ่อหนุ่มคนนี้ไปดูพื้นที่แถบชายป่าอุทยานแห่งชาติแม่วงก์ในเขตจังหวัดนครสวรรค์ ซึ่งเป็นภาคกลางเขตเดียวที่มีต้นสักขึ้นอยู่ในป่า บางพื้นที่เป็นเขาหัวโล้นแล้ว ฝรั่งคนนี้ถามว่าชาวบ้านมาตัดต้นไม้สักเหล่านี้หรือ ผมก็อธิบายยืดยาว เกี่ยวเนื่องไปถึงไม้สักภาคเหนือที่ถูกบริษัทต่างชาติเข้ามาสัมปทานตัดไม้สักไปขายจนเกือบหมดเกลี้ยงตั้งแต่รัชการที่ 6 และบริษัทนั้นก็คือบริษัท หลุยส์ ที. เลียวโนแวนส์ ซึ่งเป็นของประเทศเดนมาร์คของคุณ…เท่านั้นเอง พ่อหนุ่มคนนี้ พูดกับผมพร้อมกับยกมือไหว้ผม..จนผมตกใจ…..เขาพูดว่าไงครับท่าน

เขาพูดว่า..ขอโทษครับ..

ผมจับความรู้สึกสำเนียงสีหน้าเขาได้ว่า เขาจริงใจมากๆที่กล่าวเช่นนั้น แม้ว่าคำนี้จะไม่ได้ช่วยให้ป่าไม้คืนมาก็ตาม แต่ผมไม่คิดว่าจะได้ยินคำนี้ออกมาจากปากฝรั่งชาวเดนมาร์ค ผมไม่คิดว่าเขาจะมีความสำนึกอะไรมากมาย ผมไม่คิดว่าคนรุ่นหลังที่ห่างไกลกันมากกับสมัยที่บริษัทหลุยส์ ที. เลียวโนแวนส์มาตัดไม้ในเมืองไทยจะมีความสำนึกในเรื่องการทำลายทรัพยากรธรรมชาติเช่นการตัดไม้ครั้งใหญ่สุดของประเทศไทยครั้งนั้น และโครงการที่กำลังทำตอนนั้นก็เพื่อฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม และหาทางปกป้องการทำลายป่าไม้ในกลุ่มป่าตะวันตก….

ผมประทับใจฝรั่งคนนี้

มาวันนี้ครับพี่น้อง คนไทยกลุ่มหนึ่งได้ทำร้ายจิตใจเพื่อนบ้าน ในประเทศต่างๆของอาเซียนของเรา โดยการบุกไปในโรงแรมที่กำลังมีการประชุมสุดยอดอาเซียน ที่มีผู้นำประเทศต่างๆเหล่านั้นมานั่งอยู่ แม้ว่าคนกลุ่มนั้นจะมิประสงค์ทำร้ายผู้นำประเทศต่างๆนั้นก็ตาม แต่โดยมารยาทที่ไม่ต้องสอนกันก็ใช้สามัญสำนึกได้ว่า เมื่อมีแขกบ้านแขกเมืองมาเราก็ควรมีมารยาท มิควรที่จะไปกระทำการใดๆให้กระทบกระเทือนผู้นำประเทศเพื่อนบ้านเหล่านั้น ซึ่งย่อมไปกระทบกระเทือนประชากรของประเทศเขาเหล่านั้นด้วยอย่างปฏิเสธไม่ได้….

ผมขอกล่าวคำว่า “ขอโทษ….ต่อผู้นำประเทศต่างๆเหล่านั้น”

ผมขอกล่าวคำว่า “ขอโทษ….ต่อประชากรของประเทศเพื่อนบ้าน” ทุกประเทศที่ผู้นำท่านมาเข้าร่วมการประชุมและได้รับการกระทำที่มิควรครั้งนั้น…

ด้วยสำนึกของความเป็นคนไทย และชาติไทย