เมื่อลาน..จะไขลาน
อ่าน: 2085ตั้งแต่เรียนที่เชียงใหม่สมัย 40 ปีที่แล้ว ทุกคนต้องพูดถึงซุปเปอร์สโตร์ที่ชื่อ ตันตราภัณฑ์ เพราะมีทุกอย่างที่อยากได้ แต่เจ้าของเป็นทุนท้องถิ่น และฟังมาว่า เซนทรัล ที่ดังอยู่ที่กทม จะไม่ขึ้นไปขยายสาขาที่เชียงใหม่ เพื่อไม่ไปแข่งขันกับทุนท้องถิ่น แต่แล้ว ก็ไม่อยู่ เซนทรัลเกิดขึ้นที่เชียงใหม่ ขอนแก่น อุดร…. บิ๊กซี โลตัส ไปขยายกิจการ ใหม่ๆก็ต่อต้านกัน ตอนนี้ก็เงียบไปแล้ว ผมเห็นชาวบ้านขนญาติพี่น้องนั่งปิคอัพมาเที่ยว บิ๊กซี โลตัส กันกี๊บก๊าบ ซื้อกันระเบิด เกินความพอเหมาะพอดี เพราะระบบธุรกิจมีอุบาย แยบยลที่จะกระตุ้นการจับจ่ายมากขึ้นกว่าความจำเป็นที่ควรจะเป็น เพื่อรุ่นน้องคนหนึ่งเป็น NGO ตัวแม่ในอีสาน ประกาศว่าชาตินี้จะไม่เหยียบเซนทรัล และเธอก็ไม่ทำจริงๆเท่าที่ผมรู้…
นั่นเป็นมุมหนึ่งที่จะมองได้ แต่อีกมุมหนึ่งก็สามารถมองได้ว่า ซุปเปอร์สโตร์นั้นเหมาะกับสภาพเมือง เพราะไปที่เดียวได้ครบทุกอย่างที่ต้องการ ไม่ต้องซ้อหมูที่นี่ ซื้อผักที่โน้น ต้องเดินทางไปอีก ตึกหนึ่ง จะซื้อเสื้อผ้า ต้องเดินทางไปอีกมุมของเมือง เหมือนสมัยก่อน แต่ความหนาแน่นของคนในเมือง รถติด มลพิษ การประหยัดเวลา ระบบซุปเปอร์สโตร์จึงเหมาะ ไปที่เดียวได้หมด ส่วนจะถูกจะแพง จะโอไม่โอในคุณภาพสินค้านั้น ก็ว่ากันไป นี่ก็อีกมุมหนึ่งในการมอง
และมุมอื่นๆอีก
ทุกปีผมจะเอาเงินให้ลูกจำนวนหนึ่งเพื่อให้เธอไปซื้อหนังสือที่เธออยากอ่าน อยากได้ อยากมี โดยเราไม่ได้จำกัดประสงค์ใดๆเลย เธอก็ดีใจหายซื้อหนังสือนิยายดังๆ หรือหนังสือดังๆแห่งยุคที่เป็นภาษาอังกฤษมาอ่าน เราก็แอบชื่นชมเธอ ว่า เออ หนังสือใช้ได้ และเธอก็สนใจที่จะพัฒนาภาษาของเธอ ดังนั้นทุกครั้งที่มีมหกรรมหนังสือที่ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิตติ เธอก็จะขอเงินไป Shopping หลังๆมานี่เธอพอมีรายได้ เธอก็ไปเองไม่ขอเงินเราแล้ว
ผมสรุปว่าเธอไป Shopping ความรู้ที่เธอสนใจ ที่มีคนจัดระบบความรู้ไว้แล้วในรูปหนังสือแบบต่างๆมากมาย สารพัดชนิด สารพัดสาขา สารพัดรูปแบบ สารพัดราคา สารพัดสำนวน สารพัดผู้เขียน ก็มันเป็นมหกรรมหนังสือ หรือมหกรรมความรู้ก็ได้ แน่นอนมีหนังสือที่ขายดีเพราะอยู่ใน trend มีหนังสือดังและขายดีเพราะผู้เขียนดัง แถมไปนั่งให้เห็นหน้า ไปเซ็นชื่อให้อีก และมีหนังสือดีมากๆจำนวนไม่น้อยที่ขายไม่ดี เพราะผู้เขียนไม่ดัง และไม่มีประชาสัมพันธ์
ลานปัญญา
ผมมองว่าเป็นคล้ายๆซุปเปอร์มาเก็ตด้านความรู้ เรื่องราวบันทึก หลายสาขาอาชีพ หลายประสบการณ์ หลากหลายสำนวน และมีผู้เขียนบันทึกเองนั่นแหละนอกจากเขียนแล้วก็ยังไป Shopping บันทึกคนอื่นๆ นอกจากผู้เขียนบันทึกเองแล้วที่ทำเช่นนั้น สมาชิกที่ไม่ประสงค์จะออกนามอีกจำนวนไม่น้อยที่มา Shopping โดยไม่ทิ้งร่องรอยไว้อีกด้วย
(เส้นทางเดินของลานปัญญา แม้จะวกไปมา แต่ก็สวยงาม
: รูปจากอินเทอร์เน็ต)
ผู้ใดสนใจเรื่องอะไรก็ไปอ่าน ไปศึกษาเรื่องนั้น ออกจากเรื่องนี้ ไปเรื่องโน้น แล้วกลับมาเรื่องนี้อีก อิสระเต็มที่ ภายใต้กติกา.. หากจะกล่าวว่า ลานปัญญาเป็นซุปเปอร์สโตร์ความรู้ก็เป็นร้านไม่ใหญ่นัก กะทัดรัดตามที่มาหรือพัฒนาการของซุปเปอร์สโตร์แห่งนี้ ส่วนความรู้จะเผ็ดร้อน จี๊ดจ๊าด หรือจืดชืดอย่างไรนั้นก็ขึ้นกับร้านค้าเล็กๆที่เอาสินค้ามาแสดง หรือขึ้นกับเจ้าของบันทึกว่าเป็นคนที่มีลีลาวาดลวดลายอย่างไร ก็เป็นสิทธิเฉพาะตัวจริงๆ เป็นทักษะ ความชอบ สไตล์ของใครของมัน แต่ผมก็เห็นพัฒนาการการเขียนของหลายท่านที่ดีขึ้นจริงๆ
เอ มุมมองมุมนี้ก็ไม่เลวนะ หากเรามาช่วยกันสร้างซุปเปอร์สโตร์แห่งนี้ให้น่าสนใจสมาชิกก็ต้องช่วยกัน สร้างสีสันแห่งความรู้และรสชาติให้น่าสนใจ แต่ก็ขึ้นกับหลายๆส่วนด้วยที่อาจจะต้องสรุปบทเรียนและยกระดับกันขึ้นมาบ้างเหมือนกันครับ
ย้อนไปที่เรื่องที่เชียงใหม่ พบว่าเมื่อมีเซนทรัลมาตั้ง พบว่า ตันตราภัณฑ์ก็ปิดตัวลงไป เมื่อโลตัส บิ๊กซีไปตั้งที่ขอนแก่น ซุปเปอร์สโตร์ท้องถิ่นก็เปลี่ยนรูปแบบสินค้าไปหมดสิ้น ร้ายชัยมหาที่ผมเป็นลูกค้าเก่ามานานตั้งแต่สมัยรุ่นพ่อเขา เดี๋ยวนี้กลายเป็นร้านขายเฉพาะขนมปังและสินค้าที่เกี่ยวกับขนมปัง และทำได้ดีมาก ผมก็เป็นลูกค้าขนมปังโฮลวีทของเขา
ลานปัญญาก็ยังเป็นซุปเปอร์สโตร์แห่งความรู้แม้จะเล็กๆ แต่เมื่อมี fb มีอื่นๆ เมื่อย้อนกลับมามอง ลานปัญญา ก็น่าสนใจที่จะแลกเปลี่ยนหามุมที่เหมาะสมของลานในโลก Social network หรือก็พัฒนาในตัวของลานเองอยู่แล้ว….
ความเห็นของท่านน่าสนใจครับ