ลานดงหลวง

นี่คือกองกำลังไม่ทราบฝ่าย บุกดงหลวง

เขาสะพายอาวุธปืนคลุมศีรษะสะพายเป้ และไม่ยอมแจ้งสังกัด

จากการสืบทราบทางลับทราบว่า…มีคำสั่ง

ประกาศ “ยกระดับ” การต่อสู้ความขาดแคลนอาหาร

ให้กองกำลังไม่ทราบฝ่ายบุกป่าดงหลวงได้อย่างอิสระ

ไม่ต้องฟังคำสั่งแกนนำ

กองกำลังจึงปฏิบัติการณ์บุกป่าดงหลวง

ค้นหาทรัพย์สมบัติต่างๆที่มี กวาดเอามาให้หมด

เพราะนายใหญ่สั่งมาว่า “อย่ากลับบ้านมือเปล่า”

แต่ในที่สุด

ศูนย์แก้ไขปัญหาอาหารยามฉุกเฉิน หรือ ศอฉ.

ใช้วิธีกระชับพื้นที่ ป่าดงหลวง เพียงไม่นาน

กองกำลังไม่ทราบฝ่ายก็ยอมเปิดเผยใบหน้า

และยอมจำนวนต่อหลักฐานที่ ศอฉ.ตรวจพบได้จำนวนมาก

นี่คือหลักฐานการปฏิบัติการของกองกำลังไม่ทราบฝ่าย

จากการเชิญให้คุณหญิงหมอพรทิพย์มาพิสูจน์หลักฐาน DNA

พบ “ปูภูเขา” หนึ่งตัว และ “เห็ดถอบ” จำนวนสองมือกอบ

เมื่อ ศอฉ. จัดการได้แล้วก็ปล่อยตัวเข้ากลีบเมฆไป

เพราะกองกำลังอ้างว่า อยู่ในสมัยประชุมสภาชุมชนเขามีอภิสิทธิ์

เฮ่อ เหนือย.. อิอิ

“ใครว่าแดงพกอาวุธ ไม่จิ๊ง… ไม่จิง..

เพียงแต่ว่าทุกส่วนตัวเราคืออาวุธ เท่าน้านนน”

(แหล่งที่มาของภาพ: Reader's Digest)

นี่คือเมล็ดผักหวานป่า ที่ผมถ่ายมาจากสวนหมอธีระ ดงหลวงเมื่อ 22 มีนาคม 53 ที่ผ่านมา ว่ากันว่าเมล็ดผักหวานป่าค่อนข้างหายากแล้ว เพราะลดจำนวนลง เพราะเอาดอกไปกิน ไปขาย(จำนวนหนึ่ง) และแย่งกัน พี่น้องดงหลวงจึง เหมารถไปเอามาจากลำปางเมื่อปีที่แล้ว และปีนี้เห็นว่าจะไปหาที่กำแพงเพชร ผู้นำบางคนก็แอบมาสะกิดว่า อาจารย์ช่วยออกค่าน้ำมันให้แน….

เมื่อไม่กี่วันมานี่มี คน Post ในบล็อกผมข้อความว่า

มีเมล็ดผักหวานจำหน่าย สั่งจองได้ครับ ราคา 2.5 บาท/เมล็ด ราคาค่าส่งคิดตามจริงครับ โดย

ติดต่อ วิทย์ XXXXXXXX วิทย์ [IP: 118.174.10.141] เมื่อ อา. 04 เม.ย. 2553 @ 13:37
#1938634 [ ลบ ]

โห….เดี๋ยวนี้เมล็ดผักหวานป่ามีมูล มีค่าขนาดนี้เชียวหรือ….

ขอติดดอกไม้ที่ใจ

ให้ชาวลานทุกท่าน

วันนั้นผมขับรถไปที่โรงเรียนบ้านเปียด เพื่อประสานงานคุณครูพานักเรียนไปชมนิทรรศการวันไทบรู

พบครูสาวท่านหนึ่ง เธอกระฉับกระเฉงมาก เอ่ยปากถามมาธุระอะไร เชิญไปนั่งกุลีกุจอเอาน้ำเย็นมาให้เรียกเด็กให้ไปเชิญคุณครูผู้ช่วย ผอ.มา

ผมไม่ร่ายยาว เข้าเป้าเลย..อธิบายวัตถุประสงค์ที่มาแล้วเธอก็ทำหน้าตาตื่น ตบมือแปะ แหมตรงใจจริง หนูอยากเอาผลงานเล็กๆของเด็กไปแสดงให้กำลังใจเด็ก และอยากพาเด็กไปศึกษา เป็นว่าตรงกัน ความตั้งใจ การเห็นประโยชน์ของงานตรงกัน เธอรับปากว่าจะพาเด็กไปแน่ๆ

ผู้ช่วย ผอ.มาร่วมการพูดคุย เธอก็อธิบายกิจกรรมของโรงเรียน แล้วก็พาไปดูกิจกรรมนักเรียนเรื่องการลดโลกร้อนโดยการปลูกพืช พืชที่ปลูกคือ ต้นดอกพุด แล้วสอนวิธีการขยายพันธุ์ และการปลูก และเมื่อโตออกดอกก็เอาดอกไปร้อยมาลัยเอาไปขายเก็บรายได้เข้ากลุ่มด้วย ครบวงจรไปเลย

ที่น่าสนใจอีกประการคือ โครงงานพี่ดูแลน้อง..???

ฟังตอนแรกผมงง เมื่อท่านผู้ช่วยชวนไปดูของจริงผมก็ อ๋อ….. เป็นอุบายของโรงเรียนครับที่ว่า พี่ต้องดูแลน้อง ก็เอาแนวคิดนี้มาสนับสนุนให้เด็กปลูกผัก เช่น พริก แตงต่างๆ คนละต้น แล้วให้ดูแลน้องต้นไม้ คือต้องเอาใจใส่รดน้ำพรวนดิน ใส่ปุ๋ย วุ้ย…เยี่ยมจริงๆคุณครู ผมอาจจะเชยไปเองก็ได้เพราะวุ่นกับผู้ใหญ่เสียมากกว่าเด็กๆ เลยไม่รู้ว่าโรงเรียนเขาก้าวไปถึงไหนๆแล้ว

เป็นเด็กเล็กครับชั้นอนุบาล สาม ผมชื่นชมคุณครูว่าเป็นอุบายที่ดีและดูจะได้ผล เด็กๆตักน้ำมารดต้นไม้ ดูแลน้องๆกันใหญ่เลย

ผมเชื่อว่ากระบวนการนี้คงมีการเรียนการสอนการแนะนำ พูดคุยกันมากมายหลายเรื่อง หากเรียนจากการปฏิบัติแบบนี้ ก็ต้องชมกันหละครับ..

เฮ่อ…….พี่ใหญ่เขาบอกจะไปม๊อบ เราขอหมอบดีกว่า

ว๊ากกกก หนูจ๋าอย่าดึงงงงง

ไม่ไปม๊อบหรอก ม่ายปายยยยยย

นี่…ได้ข่าวว่าเขาชวนกันไปม๊อบกันเรื่องอะไรนี่แหละ…

ว่าจะไปด้วยนะเนี่ย…ไม่ได้ ไม่ได้ แรงๆอย่างเราอยู่เฉยๆได้อย่างไร

อย่างงี้มันต้องถอน เอ้ย..มันต้องม๊อบ มันต้องม๊อบบบบบ

ลูกพี่ขับดีดีหน่อย มันเซ… เดี่ยวตกรถไปไม่ถึงม๊อบ..

ได้ข่าวพี่น้องไปกันเยอะเชียว..ว๊าว คงสนุกน่าดู เบื่อท้องถิ่นนี่แล้วไปเที่ยวต่างถิ่นบ้างก็ไม่เลวนะลูกพี่ เอ้า…ลูกพี่ขับเร็วๆ แต่ดีดีหน่อยนะ..

เฮ้ย…ไปด้วยกัยว๊อย…ไปม๊อบบบบ ไปเร็วววว ที่นอน ที่กินไม่ต้องห่วง ลูกพี่เตรียมไว้เพียบเลย

เขาบอกว่าต้องสงบ สันติ อหิงสา…เออ แต่วันก่อนบอกให้เอาขวดไปใส่น้ำมันนี่หว่า มันจะเอาอย่างไงของมันวะ คนเดียวกันพูดสองครั้งไม่เหมือนกัน เดี๋ยวก็เห่าใส่ซะเลย ฉับฉนว่ะ เพื่อน..

หรือลูกพี่ว่าไง เอ้า..ขับไปดีดี..ขับไป….

ลูกพี่..ข้าว่าไม่ต้องเอามันลงอ่ะ ขับไปอย่างนี้แหละดีกว่า เดี๋ยวไม่ทันเขาน่ะลูกพี่ เอามันไปด้วย เอาไปปาบ้านคนเล่น ปาแบบมันมันไง…

ว่าไงลูกพี่…เห็นด้วยแมะ…ขับเงียบไปเลยนะ ดุนิดเดียวทำซึม…ว่าไงลูกพี่พูดบ้างซี…

โอย..เหนื่อยว๊อย.. ให้เราเห่าอยู่ตัวเดียว

โอย เมื่อยว๊อย..นั่งดีก่า….

เอ้า ขับไปดีดีลูกพี่ เมื่อยแล้ว ขอนั่งหน่อยนะ ขับไป ขับไป..

เฮ่อ…ไม่ปงไม่ไปมันแล้ว ม๊อบ แม๊บ อะไรนั่น เบื่อว่ะ กลับบ้านเราดีกว่านะลูกพี่

โฮ่ง โฮ่ง….

เข้าสู่ฤดูร้อน กรมอุตุประกาศว่าพายุจะเข้าในสัปดาห์นี้ ข้างนอกหน้าต่างห้องพักลมพัดไหวให้ใบมะพร้าวไกวแกว่ง ผมใช้เวลาทบทวนงานวันที่ผ่านมา

ความเมื่อยล้าของร่างกายเริ่มปรากฏให้ผมได้รู้สึกเมื่อมานั่งดูและฟังเสียงธรรมชาติ แต่เมื่อไหร่ที่เราลุกขึ้นเดินเข้าสู่ชนบทความรู้สึกเหล่านี้มันเปลี่ยนไปเป็นความคิดว่าจะทำอย่างไรให้พี่น้องดีขึ้น หลายครั้งที่เราไม่ได้กินข้าวกลางวัน หรือข้าวกลางวันไปกินเอาตอนบ่ายโมง บ่ายสองโมง
เหงื่อที่ท่วมเสื้อจนรู้สึกเหนอหนะตัวเอง

ถูกคาดหวังว่างานในพื้นที่จะต้องมีผลออกมาดี เข้าเป้า สุดยอด เอาไปคุยได้ แต่เมื่อของจริงไม่เป็นไปเช่นนั้น ผู้คาดหวังก็ผิดหวัง แล้วตาของเขาก็หันมามองเรา ..ในสายตานั้นส่งภาษาตะโกนดังลั่นออกมาว่า…คุณทำงานห่วยแตก.. ตรงข้ามสายตาเราที่มองไปยังพวกกลุ่มนั้น อยากจะตะโกนว่า ..มึ..แน่จริงลงมาทำดูแมะ….

ช่วงเวลาที่ผ่านมา สองมือสองเท้าที่แปดเปื้อนฝุ่น บอกให้ผมรู้ว่ากระบวนการทำงานพัฒนาสังคมนั้นต้องปรับเปลี่ยนอีกมาก เราไม่มีโอกาสสร้างโครงการเช่นนั้น เราทำงานภายใต้ข้อจำกัด และตั้งใจว่าภายใต้ข้อจำกัดนั้นเราจะทำดีที่สุดได้อย่างไร เป็นประเด็นใหญ่ที่ติดบนหัวตลอดเวลา

แต่เราก็แอบน้ำตาซึมเมื่อชาวบ้านบางคนเดินมาจับมือแล้วขอบคุณที่มาเปิดโลกใหม่ให้กับเขาและครอบครัว ภาพเช่นนี้ไม่ปรากฏในรายงานการประเมินผล สาระเช่นนี้ไม่ปรากฏในรายงานการติดตามใดๆ

ช่างเถอะ..อาหารที่อร่อยที่สุดในโลก เพลงที่ไพเราะที่สุดในโลก … ก็ไม่ได้สร้างความสุขเท่ากับคำพูดไม่กี่คำที่ชาวบ้านบ่งบอกเราพร้อมด้วยสายตาที่จริงใจ

บนรถ Mitsubishi Strada ที่ผมใช้มันมาเกือบ 10 ปี เป็นรถของโครงการที่ผมทำงานอยู่ ซึ่งมีพนักงานขับรถให้ แต่ส่วนใหญ่ผมก็ขับเองเสียมากกว่า พนักงานขับรถก็ทำทุกอย่าง เหมือนผู้ช่วยเจ้าหน้าที่ หรือเป็นทีมงานคนหนึ่ง เราก็รักใคร่กันแบบพี่น้อง เปลี่ยนพนักงานไปหลายคนตามวิถี แต่พิลาเป็นคนเดียวที่ยังคงอยู่กับเรา เรียบง่าย ไม่ดูดาย ขยัน ทำทุกอย่างที่ทำได้ เห็นรถเปื้อนนิดเดียวไม่ได้ เอาไปล้างให้ทันที  เราจึงรักใคร่คนนี้ อาว์เปลี่ยนเอาไปใช้ประจำสมัยอยู่ดงหลวง เพราะไม่พูดมาก ทำลูกเดียว

รถโครงการนั้นเดินทางทุกวันไม่คันนี้ก็คันโน้น การดูแลรักษาจึงเป็นเรื่องสำคัญ เราต้องเอาเข้าศูนย์ตรวจสอบทุกระยะทางกำหนด แม้ว่าราคาจะแพงกว่าร้านซ่อมข้างนอกแต่เราก็ยอม (บางครั้งก็ห่วยแตก)

พื้นที่ทำงานดงหลวงที่ไกลที่สุดระยะทางจากที่ทำงานไปประมาณ 100 กม. คือ ตำบลกกตูม ซึ่งติดกับ อ.เขาวง จังหวัดกาฬสินธุ์ ไป-กลับแต่ละทีต้องวางแผนดีดี

เช้าวันนั้นผมขับรถจากขอนแก่นกลับไปมุกดาหาร เวลา 11:35 น. เลขไมล์บอกระยะทางที่ผมขับมา 117 กิโลเมตรจากขอนแก่น มุ่งหน้าไปมุกดาหาร

เลขไมล์บอกระยะทางรวมทั้งหมดที่วิ่งมาเท่ากับ 456,789 กิโลเมตรพอดี โห พอดีเลยที่เห็นเลขไมล์สะสม เลยเอากล้องมาถ่ายเก็บไว้เป็นประวัติศาสตร์การเดินทางของเรา นี่คือการเดินทางซึ่งส่วนใหญ่ระยะทางนั้นคือการทำงานในดงหลวง

ผมอยากจะรู้ว่ามันไกลแค่ไหน หากเราขับรถเป็นระยะทาง 4 แสนกว่ากิโลเมตรบนเส้นทางตรงตลอด ก็ลองเอาไปเทียบคร่าวๆกับเส้นรอบวงของโลก ก็ลองไปวัดเส้นรอบวงโลกด้วย Google earth แบบคร่าวๆ พบว่าเส้นรอบวงของโลกอยู่ที่ 40,012.01 กม.

โห…ถ้าเช่นนั้นผมขับรถรอบโลกได้ 11 รอบโดยประมาณ หากคิดมูลค่าที่ใช้ไปคงมากมายทีเดียวนะครับ เดี่ยวต้องไปเอาสถิติค่าน้ำมันเชื้อเพลิงจากระบบบัญชีมาดูซะหน่อย บางทีอาจจะซื้อรถได้อีกคันแน่ๆเลย นี่คือต้นทุนการทำงานพัฒนาชนบท ที่เราไม่เคยคิดมาก่อน

เอ…คิดไปคิดมาเปลี่ยนจาก ปิคอัพเป็นจักรยานซะดีมั๊งเนียะ อิอิ คงพิลึกพิลั่นแน่เลย..

คู่นี้หายี่ห้อไม่พบ เจ้าของรักมาก ใช้ทุกโอกาส จะขึ้นเขาลงห้วย เลี้ยงควาย ไปทำบุญ เข้าเมือง ไปอำเภอ และมาประชุม.. เจ้าของเป็นผู้นำชุมชนเครือข่ายไทบรูในอ.ดงหลวง มุกดาหาร คนหนึ่งครับ

ส่วนคู่นี้ไม่ใช่มาจากเฮติ นะครับ แต่ได้มาจาก FW mail ที่หลายท่านคงได้รับเหมือนกัน

ผมว่าคนเราเมื่ออยู่ในสภาพแร้นแค้น ก็จะมีนวัตกรรมง่ายๆเกิดขึ้น เพราะคนเราก็จะสร้างสรรค์สิ่งรอบตัวเอามาใช้ประโยชน์ นี่คือสังคมที่ไม่มีเงิน

เมื่อมีเงินเราก็ซื้อ ซื้อ ซื้อ.. มีคนทำขาย มีแบบให้เลือก มีรสนิยม…ฯลฯ…และอีกหลายอย่างตามมา