หมอเจ๊เรียนโลก

เมื่อวานนี้มีโอกาสเข้าไปที่พื้นที่เขาพนมอีกครั้ง  เพื่อเยี่ยมบ้านของผู้คนอีกหลายคนที่ได้ข่าวเพิ่มมาว่า เข้าไม่ถึงการช่วยเหลือของทางการและมูลนิธิต่างๆ ก่อนเข้าไปพื้นที่ก็ได้รับรู้ว่า มีคนที่ไม่ประสงค์จะออกนามอยู่อีกหลายคน หนุนอยู่เบื้องหลังแล้วทำให้การช่วยเหลือเดินไปได้คล่องตัวขึ้น หนึ่งในบรรดาผู้ช่วยเหลือที่เพิ่งรู้ มีแม่ชีชราคนหนึ่งด้วย เธอเป็นคนในตลาดเขาพนมนั้นแหละ เธอเอื้อเฟื้อบ้านให้กับบัณฑิตอาสา และจิตอาสาจากภาคส่วนต่างๆที่ลงไปช่วย  ทุกๆอย่างที่เกี่ยวกับบ้านแห่งนี้ เธอให้ใช้ฟรี ได้เห็นบ้านนี้กับตาเมื่อน้องมนแวะไปส่งรถมอร์เตอร์ไซด์เก่าๆ ไว้ให้จิตอาสาได้ใช้งานกัน

เช้านี้อากาศสดใส ฟ้าสว่างและไร้เมฆฝน บรรยากาศในชนบทอย่างตลาดเขาพนมเงียบสงบน่าอยู่น่าพัก

โจทย์ที่ทำให้มีการลงพื้นที่อีกครั้งของวันนี้ อยู่ที่ ๒ เรื่อง เรื่องแรกก็คือลงไปฟังข้อตัดสินใจของผู้ซึ่งน้องตุ๊กตา ยินดีช่วยเหลือ ๒ รายเดิม และไปเยี่ยมผู้ขอความช่วยเหลือรายใหม่อีก ๓ ราย  ๓ รายหลังนี้อบต.แจ้งมา เรื่องที่ ๒ ก็คือลงไปหาข้อมูลเพิ่มเรื่องการจัดการน้ำ

สิ่งที่ได้พบเห็นเพิ่มจากบ้าน ๓ หลังใหม่ เมื่อนำไปรวมกับเรื่องราวเดิมที่มาเห็นในครั้งก่อน ทำให้เข้าใจเรื่องน้ำในคลอง และเห็นจุดเสี่ยงภัยที่อยู่ริมคลองชัดขึ้น  ได้ข้อมูลสรุปใหม่มาอย่างนี้ค่ะ บ้านที่ตั้งอยู่ในในแนวเดียวกับกระแสน้ำ และรับแรงปะทะของน้ำตรงๆ ทุกหลังไม่มีหลังไหนรอดจากการพังเลย บ้านที่รับแรงปะทะของน้ำแบบอ้อมๆ หรือรับแรงน้ำซึ่งไหลผ่านสิ่งกีดขวางอื่นมาแล้ว ทุกหลังเสียหายบางส่วน แต่ยังอาศัยอยู่ได้ บ้านที่เสียหายจนต้องซ่อมหรือหายไปกับน้ำทั้งหลัง ทุกหลังสร้างบนที่ดินลุ่มต่ำริมคลอง ความสูงของดินเทียบกับตลิ่งคลองไม่มีหลังไหนสูงกว่าตลิ่งคลองถึง ๒ เมตร เลย

ลูกศรที่ขีดไว้ในภาพ คือ ทิศของแรงน้ำที่ไหลจากด้านหนึ่งของสะพานที่เห็น ลอดใต้สะพานไปปะทะบ้านที่อยู่อีกด้านหนึ่งพังลง

คราวที่แล้วได้บทเรียนว่า จะรู้ว่ายังมีฝนหรือน้ำบ่ามากน้อยแค่ไหนให้ดูสีน้ำในคลอง ใช้แดดแรงที่สัมผัสอยู่บอกอันตรายไม่ได้

วันนี้แวะบ้านหลังแรกก็เห็นน้ำคลองใส ถึงแม้จะไม่เห็นก้นชัด แต่ก็ทำให้สมาชิกในทีมยิ้มออก ต่างบอกกันว่า วันนี้น้ำไม่ใช่สีชาเย็นแล้ว แสดงว่าบนเขาฝนหยุดแล้ว ดีจัง  ดีใจกันว่าการก่อสร้างจะเดิินไปได้เร็วด้วย

แต่สีน้ำก็ทำให้สะดุดคิดเรื่องน้ำในอีกมุม เพราะข่าวอะไรบางอย่างที่เห็นจากคลอง วันนี้ก็เลยได้โจทย์เพิ่มว่านอกจากจะต้องคิดว่าทำอย่างไรเรื่องคลอง เพื่อไม่ให้คนที่อาศัยริมคลองพบความวิบัติซ้ำแล้ว ยังมีเรื่องที่ควรไตร่ตรองและวิเคราะห์ให้รอบคอบ แล้วจัดลำดับสิ่งที่ควรทำคู่ขนานกับเรื่องการหาที่อยู่อาศัย

แนวลูกศรคือแนวของน้ำที่ไหลในคลอง จุดที่ยืนถ่ายภาพคือจุดที่ตั้งของบ้านที่พัง  ทุกหลังอยู่ตรงแนวลูกศรพุ่งเข้าหาพอดี

ที่จำเป็นต้องรอบคอบเพราะงบประมาณที่ได้มามีจำกัด ใช้จัดการกับทุกเรื่องไม่ได้ ยิ่งงบสำหรับฟื้นฟูพื้นที่ยิ่งยากที่จะได้มาใช้จัดการเป็นกอบเป็นกำ

การชวนปลูกต้นไม้ในมุมมองของการป้องกัน ณ วันนี้ไม่อยู่ในหัวชาวบ้าน และดูเหมือนยังไม่อยู่ในหัวของคนทางการด้วย แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าไม่มีช่องทางให้เริ่ม

คนพื้นที่ปรารภว่าคิดจะเจาะบาดาลเพื่อใช้เป็นแหล่งน้ำดื่ม จะได้ไม่ต้องพึ่งพาน้ำในขวดพลาสติก ซึ่ง ณ วันนี้ได้มาจากการรับบริจาค ฟังแล้วชื่นชมที่มีคนพื้นที่ระดับชาวบ้าน มองไกลไปข้างหน้าในมุมนี้ได้ แต่ก็เอะใจว่าปัญหาอะไรทำให้เขาฉุกคิดเรื่องเจาะบาดาล

สีน้ำและความแรงของน้ำวันนี้ ไม่เห็นน้ำสีชาเย็นแล้ว ชาวบ้านบอกว่าเมื่อฝนตกบนเขา ไม่ถึงครึ่งชั่วโมงน้ำที่นี่ก็จะกลายเป็นสีชาเย็น

ได้ความเพิ่มว่าน้ำในคลองที่มีสีสนิมปนทำให้ไม่สบายใจ วันนี้ชาวบ้านใช้สอยกันอยู่ และน้ำดื่มยังต้องพึ่งพาจากภายนอก ถ้ามีแหล่งน้ำที่จัดการเองได้ และใช้ดื่มได้ด้วย ชาวบ้านก็ไม่ต้องพึ่งคนอื่นอยู่ร่ำไป ความยั่งยืนของการพึ่งตัวเองจะกลับคืนมาให้ชาวบ้านอีกรอบ ดีใจที่ได้ยินคำบอกเล่าเหล่านี้จากปากคนพื้นที่  เชื่อไหมว่าความคิดเหล่านี้ มาจากอสม. คนหนึ่งซึ่งวนเวียนช่วยเหลือคนในพื้นที่อยู่อย่างไม่รู้เหนื่อย ทั้งๆที่เขาไม่ใช่คนในพื้นที่หรอก

« « Prev : น้าำท่วม(๑๘)

Next : น้ำท่วม(๒๐) » »