บทเรียนที่เดนมาร์ก
ประมาณปี 2535 มีโอกาสไปศึกษาดูงานที่ประเทศเดนมาร์ก อยากเล่าความประทับใจส่วนที่เกี่ยวกับกระบวนการเรียนการสอนในชั้นเด็กเล็กของเขา
ที่โรงเรียนชั้นประถมแห่งหนึ่ง พ่อแม่จะพาบุตรหลานมาส่งที่โรงเรียน ก็คล้ายๆบ้านเราคือมีคุณครูไปยืนรอรับเด็กจากพ่อแม่ให้เข้ามาในบริเวณโรงเรียน เหมือนกับว่า เด็กเข้ามาสู่พื้นที่ที่อยู่ในความรับผิดชอบของโรงเรียนแล้ว ต่อไปนี้ ตั้งแต่เวลานี้เป็นต้นไป โรงเรียนคือสถานที่สร้างคน การดูงานครั้งนั้นเราแค่เป็นผู้สังเกตการณ์ตารางประจำวันของโรงเรียนเท่านั้นไม่ได้สร้างกิจกรรมพิเศษเพื่อสาธิตให้เราชม
หลังจากที่คุณครูรับเด็กมาจากพ่อแม่แล้วก็เอาของใช้ส่วนตัวที่เด็กนำมานั้นไปเก็บไว้ที่ตู้ส่วนตัวในห้องเรียน แล้วครูก็ถามว่าเช้าวันนี้หนูอยากทำอะไร เมื่อเด็กทั้งหมดตอบคำถามครูแล้วครูก็จัดกลุ่มตามความต้องการของเด็ก วันนั้นพบว่า มีเด็กกลุ่มหนึ่งต้องการทำแพนเค้ก ครูก็เอาอุปกรณ์ เครื่องมือทำแพนเค้กให้แก่เด็กกลุ่มนั้นแล้วครูคนหนึ่งก็พาไปในครัวเพื่อเรียนรู้การทำแพนเค้กกัน อีกกลุ่มหนึ่งบอกสร้างบ้าน ครูก็เอาอุปกรณ์ต่างๆให้ แล้วพากันไปหามุมที่เหมาะสม เรียนรู้เรื่องการสร้างบ้านกัน มีเด็กบางคนต้องการทำสิ่งที่แตกต่างออกไป วันนั้นที่เห็นคือ อยากขี่ม้า ครูก็พาไปฝึกขี่ม้าแกลบตัวเล็กๆ เรียนรู้เรื่องม้าแกลบ อาหารการกินของม้าแกลบ และต่างๆที่เกี่ยวกับม้าแกลบ แล้วสอนวิธีขี่ม้าที่ปลอดภัย ใส่หมวก วิธีขึ้น วิธีบังคับ และ ฯลฯ…
เด็กมันสนุก เสียงดังลั่นไปหมด ครูคือพี่เลี้ยงช่วยแนะนำกระบวนการทำแพนเค้ก สร้างบ้าน ขี่ม้า….
ครูมิได้ส่งต่อความรู้ให้เด็กแค่การทำแพนเค้ก แต่อธิบายที่มาของแป้ง มาจากพืชอะไร กระบวนการได้มาทำอย่างไร จนมาเป็นแป้ง… การสร้างบ้าน เอาไม้มาจากไหน ไม้ชนิดอะไร กระบวนวิธีเอาไม้มา เมื่อเอาไม้มาแล้วเกิดผลกระทบอะไรบ้าง จะสร้างบ้านต้องมีแบบแปลน มีวัตถุประสงค์ ฯลฯ….
โอ้โฮ…..มันจริงๆ แค่นี้ก็มหาศาลขององค์ความรู้ที่เรียนรู้กัน ที่ค้นคว้ากัน ที่แลกเปลี่ยนกัน และทำกันจริงๆ
จบห้วนๆแบบนี้ให้น้องๆคิดต่อเองในหลากหลายมุมมอง …..