หมอเจ๊เรียนโลก

ในหน่วยงานที่แวะไปเยี่ยมมา มีการใช้สารเคมีเพื่อการซักล้างด้วย ทำให้นึกขึ้นได้ว่า เวลาที่ไปช๊อปปิ้ง จะเห็นความหลากหลายของผงซักฟอก  น้ำยาล้างห้องน้ำที่หลากหลายจัดกลุ่มให้พอรู้จักง่ายๆได้ ผงซักฟอกก็น่าจะมีการจัดกลุ่มไว้

แวะไปถามอากู๋อีกครั้ง ได้เรื่องมาเล่าสู่กันฟังเพิ่มดังนี้

ผงซักฟอกเกิดขึ้นในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 เพราะขาดแคลนไขมันที่จะใช้ผลิตสบู่  ใช้ทำความสะอาดได้เพราะช่วยลดแรงตึงผิวของน้ำ ช่วยละลายไขมันและลดขนาดอนุภาคของสิ่งสกปรกลงจนหลุดจากเสื้อผ้าได้ง่ายขึ้นเมื่อมีแรงสั่นจากการขยี้ด้วยมือหรือจากเครื่องจักร

เนื้อแท้แล้วผงซักฟอกเป็นสารลดแรงตึงผิวไม่ต่างจากสบู่ ที่วันนี้มีผลิตภัณฑ์หลากหลาย ส่วนประกอบหลักไม่ต่างกัน

ที่เรียกว่า ซักด้วยมือ ซักด้วยเครื่อง เป็นการแบ่งผงซักฟอกตามการใช้งาน

ทั้ง 2 ชนิดเหมือนกันตรงที่ ใช้สารลดแรงตึงผิวประเภทเดียวกัน ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็น LAS

มีสารลดความกระด้างของน้ำ (Alkaline builders) ทำหน้าที่ช่วยจับแคลเซียมและแมกนีเซียม ปรับฤทธิ์ของน้ำให้เป็นด่าง ซึ่งส่วนใหญ่จะมีตัวหลักเป็น โซเดียมไตรโพลีฟอสเฟต (STPP) และซีโอไลท์

มีสารกันตะกอนเข้าไปสะสมในเนื้อผ้า ป้องกันสิ่งสกปรกกลับไปติดเนื้อผ้า และกันผงซักฟอกตกตะกอน เรียกว่า โซเดียมคาร์บอกซีเมทิลเซลลูโลส (Sodium carboxymethylcellulose)

มีสารช่วยการกระจายตัวของสิ่งสกปรกและป้องกันการกัดกร่อนภาชนะโลหะ เรียกว่า  โซเดียม อัลคาไลน์ ซิลิเกต (Sodium alkaline silicate)

และส่วนอื่นๆ เช่น สารเพิ่มปริมาณ สารเพิ่มความสดใส  น้ำหอม  สารช่วยย่อยคราบโปรตีน สารช่วยย่อยคราบไขมัน สารช่วยการละลายในน้ำ  สารลดแรงตึงผิวที่ไม่มีประจุ

ชนิดซักด้วยเครื่องมีส่วนประกอบเกินกว่าซักด้วยมืออยู่อย่างนี้ มีสารปรับความเป็นด่างมากตัวกว่าชนิดซักด้วยมือ สารฟอกขาว และสารลดฟอง

วันนี้ในกระบวนการซักผ้า มิได้ใช้แต่ผงซักฟอก แต่ใช้น้ำยาขจัดคราบสกปรกก่อนซักและในน้ำสุดท้ายหลังจากซัก แล้วยังมีน้ำยาปรับผ้านุ่มที่ใส่ลงไปเพื่อช่วยถนอมเนื้อผ้าอีก

ที่น้ำทิ้งจากการซักผ้ามีฟอสเฟตก็มาจากสารลดความกระด้างนี่เอง  ซีโอไลท์ที่เป็นส่วนผสมอยู่ด้วยเป็นสารที่เติมเข้ามาเพื่อช่วยให้ลดหรือเลิกใช้ฟอสเฟตเป็นส่วนผสมของผงซักฟอก

สารเพิ่มความสดใสที่ผสมอยู่ด้วยในผงซักฟอก มีเจตนาใช้แทนครามเพื่อให้ผ้าดูขาวสดใส ไม่หมองคล้ำ  ทิโนปอล ดีเอ็มเอส (Tinopal DMS) ซึ่งดูดคลื่นรังสีอัลตร้าไวโอเลตจากแสงอาทิตย์ได้ ทำให้ผ้าสะท้อนหรือเรืองแสงสะท้อนเข้าตาสร้างความรู้สึกว่าผ้าขาวขึ้น สดใสขึ้น คือ สารตัวนี้

สารฟอกขาวที่อยู่ในผงซักฟอกจะเป็นกลุ่มออกซิเจน ที่นิยมใช้ คือ แคลเซียมไฮโปรคลอไรด์ หรือโซเดียมไฮโปคลอไรด์

ในผงซักฟอกจะมีสารป้องกันสนิมอยู่ด้วย คือ โซเดียมซิลิเคต สารนี้จะป้องกันไม่ให้โลหะ เช่น กระดุม ซิป เป็นสนิม โดยไปเคลือบโลหะไว้

ที่ผงซักฟอกร่วนไม่รวมตัวเป็นก้อนก็เพราะมีโซเดียมซัลเฟตอยู่ด้วย สารตัวนี้เป็นตัวเพิ่มปริมาณในผงซักฟอกตัวหนึ่ง

โอ้โฮ ผงซักฟอกนี่มีสารพัดสารเคมีเลยนะ

« « Prev : ตามลม(๖๒) : น้ำยาล้างห้องน้ำ

Next : ตามลม(๖๔) : แม้แต่ผงซักฟอกก็ยังแบ่งขั้วเลย » »