ลานสันติสุข

คราวนี้มาถึงบทสรุปการศึกษาดูงานภาคเหนือ เชียงราย หลวงน้ำทา และสิบสองปันนา โดยในส่วนของเชียงรายและหลวงน้ำทา ได้สรุปไปบางส่วนแล้ว ผมยังประทับใจถ้อยคำของแม่ยิงลาวที่ใช้ในการพูดอธิบายให้เราฟังเรื่องราวของสหพันธ์แม่ยิงลาว ถ้าไม่เอามาเล่าสู่กันฟังก็จะน่าเสียดาย เพราะถ้อยคำไพเราะมาก ในโอกาสที่เราได้พบกันเขาบอกว่า
“ในโอกาสอันสง่าราศีนี้”
จะกล่าวขอโทษ ก็จะพูดว่า “ขออภัยโทษ เน๊าะ” น่ารักมาก
จากเชียงราย หลวงน้ำทา ก็เหลือแต่สิบสองปันนาที่ยังจะต้องมาว่ากันในคราวนี้ ถามว่าทำไมถึงเรียกว่าสิบสองปันนา
สิบสองปันนา มีความหมายว่า “นาสิบสองพัน” หรือ “นา 12,000 ผืน” อีกนัยหนึ่งก็คือ 12 เมือง มีเมืองหลวงอยู่ที่เมืองเชียงรุ่ง (จีน: 景洪 จิ่งหง) เป็นเมืองของชาวไทลื้อ มีคนไตกับชาวฮั่นจำนวนพอๆกัน แต่ไตมากกว่านิดหน่อย รองลงมาก็คืออาข่า นอกนั้นมีจำนวนน้อย เช่น ลาหู่ ยี ปะหล่อง แม้วหรือม้ง เย้า ไป๋ ตามเอกสารที่ได้บันทึกเมื่อปี พ.ศ. 2113 จัดแบ่งไว้ ดังนี้
๑.เมืองเชียงรุ่ง เมืองยาง เมืองฮำ รวมเป็น 1 พันนา
๒.เมืองแจ เมืองมาง(ฟากตะวันตก)เมืองเชียงลู เมืองออง เป็น 1 พันนา
๓.เมืองลวง เป็น 1 พันนา
๔.เมืองหน เมืองพาน เชียงลอ เป็น 1 พันนา
๕.เมืองฮาย เชียงเจือง เป็น 1 พันนา
๖.เมืองงาด เมืองขาง เมืองวัง เป็น 1 พันนา
๗.เมืองหล้า เมืองบาน เป็น 1 พันนา
๘.เมืองฮิง เมืองปาง เป็น 1 พันนา
๙.เชียงเหนือ เมืองลา เป็น 1 พันนา
๑๐.เมืองพง เมืองมาง (ฟากตะวันออก) เมืองหย่วน เป็น 1 พันนา
๑๑.เมืองอูเหนือ เมืองอูใต้ เป็น 1 พันนา
๑๒.เมืองเชียงทอง อีงู อีปาง เป็น 1 พันนา
รวมเป็น ๑๒ พันนา หรือ ๑๒ ปันนา เมืองสิบสองปันนาในอดีตตกเป็นเมืองที่ถูกกระทำมากที่สุด ต้องส่งเครื่องราชบรรณาการไปลาวบ้าง พม่าบ้าง ไทยบ้าง จีนบ้าง เดิมทราบว่าจีนเข้มงวดกับวัฒนธรรมประเพณีต้องใช้ภาษาจีนเท่านั้น ห้ามการปฏิบัติทางศาสนา ฯลฯ ต่อมาได้ผ่อนปรนให้สามารถปฏิบัติศาสนกิจตามความเชื่อของตนได้ ชนเผ่าต่างๆจึงได้รื้อฟื้นวัฒนธรรมของตนกลับคืนมา
ผมมองการจัดการการท่องเที่ยวของสิบสองปันนาด้วยความเป็นห่วง เพราะที่โฮมสเตย์เราหนีความจริงไม่พ้นที่ว่าเจ้าของบ้านโฮมสเตย์ต่างมองเรื่องแขกเข้าพักที่บ้านเป็นผลประโยชน์ที่ตนจะต้องได้รับ ผมนั่งมองเจ้าของบ้านออกมาโวยว่าทำไมบ้านเขามีคนเพียงเท่านี้ แถมยังทราบจากเพื่อนๆว่าบางบ้านพอเข้าบ้านก็จะมีการขายของ เชียร์ให้แขกที่มาพักซื้อของตั้งแต่เข้าบ้านจนกระทั่งก่อนจะออกจากบ้านก็ยังเสนอขายของอยู่นั่น เขาเข้าใจคำว่าโฮมสเตย์จริงๆหรือเปล่า ก็ได้แต่ปลง เพราะแทนที่เราจะไปนอนโฮมสเตย์เพื่อศึกษาวัฒนธรรมประเพณีของเขา กลายเป็นว่าเขาพยายามเอาใจเราโดยการจัดสิ่งอำนวยความสะดวกให้เรา มีคาราโอเกะให้ด้วย ซึ่งผมเห็นว่าไม่ใช่วิถีชีวิตของเขาที่เราจะไปศึกษา
เท่านั้นยังไม่พอ เราไปเห็นการจัดการสถานที่ท่องเที่ยวทุกอย่างเป็นเงินเป็นทองไปหมด วัดทางพุทธศาสนา การจะเข้าไปเที่ยวชมก็ต้องเสียค่าบัตรผ่านประตู วัดที่กำลังสร้างใหม่ก็เช่นกัน ดูๆไปเหมือนเป็นการสร้างวัดเพื่อการท่องเที่ยว มิใช่สร้างวัดเพื่อทะนุบำรุงพระศาสนาเหมือนบ้านเรา ดูๆไป ทุนนิยมกำลังครอบงำสิบสองปันนาอย่างน่ากลัว วิถีชีวิตของคนพื้นถิ่นที่อยู่กินแบบพอเพียง กำลังถูกเปลี่ยนแปลงอย่างไม่รู้เนื้อรู้ตัว สงสัยว่าคนไตลื้อปรับตัวทันหรือเปล่า ผมเป็นห่วงญาติพี่น้องครับ…
จีนกำลังพัฒนาสิบสองปันนาให้เป็นประตูเศรษฐกิจ เพราะมีอาณาเขตติดต่อกับพม่าและลาว และกำลังจะทำสะพานเชื่อมระหว่างไทยลาวอีกจุดหนึ่ง เมื่อสำเร็จแล้วก็จะเป็นเส้นทางขนส่งทางบกยาวจากจีนถึงไทยได้เลย เสียดายที่เราไม่มีโอกาสได้เยี่ยมชมเขตนิคมอุตสาหกรรมที่เมืองจิ่งหง ทราบว่ามีคนไทยเป็นผู้บริหารนิคมอุตสาหกรรมแห่งนี้ เมืองจิ่งหงหรือเชียงรุ้งหรือเจงฮุ่ง นี้ จีนให้เป็นเขตปลอดอากรเพื่อจูงใจให้มีการลงทุนในจีน และเน้นทางด้านการขนส่งเป็นหลัก
การลงทุนในด้านอุตสาหกรรมที่น่าสนใจ คือจีนกำลังพัฒนาอุตสาหกรรมด้าน แปรรูปยางพารา อย่าลืมว่าผมได้เล่าให้ฟังว่าผมเห็นการปลูกยางพาราบนภูเขาทุกลูก จากชายแดนลาวมาถึงสิบสองปันนาตลอดเส้นทาง ลองคิดดูก็แล้วกันว่าเมื่อยางพาราได้ผลแล้วจีนจะมีผลผลิตเท่าใด จำเป็นหรือไม่ที่จะซื้อยางพาราจากไทย…..นอกจากนี้ยังมีหลักๆก็เป็นเครื่องเรือนและเฟอร์นิเจอร์,อุตสาหกรรมอาหาร
เส้นทางขนส่งปัจจุบันใช้ทางเรือ เพื่อลดต้นทุน ที่เราเห็นตอนมาขึ้นบกที่ท่าเชียงแสนก็คือผักและผลไม้ ระหว่างทางเราเห็นเรือที่แล่นสวนทางไปบรรทุกวัวควายไปทางจีน ระหว่างทางมีวิวสวยๆให้ชม เชื่อว่ามีการระเบิดเกาะแก่งบางตอนเพื่อให้เรือเดินได้สะดวก นี่ถ้าเป็นเขตบ้านเราก็คงถูกติฉินนินทาว่าทำลายทรัพยากรธรรมชาติ ทำลายสิ่งแวดล้อม แต่ไม่เห็นใครต่อต้านจีนกันจริงจัง ทราบมาว่าจีนทำเขื่อนเสร็จไปแล้วประมาณ ๑๐ เขื่อน ก็ไม่เห็นมีใครกล้าโวยกับพี่ใหญ่อย่างจีน ต่อไปถ้าพี่ใหญ่ไม่ปล่อยน้ำลงมาโดยอ้างว่าประเทศเขาก็มีน้ำไม่พอใช้ แล้วน้องไทยน้องลาวจะใช้น้ำจากที่ไหน เหลือแต่น้ำใจก็ตายเหมือนกันนะพี่…..

ขอบคุณข้อมูล
ไกด์จากบริษัท พีดีทัวร์
วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
จากหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับที่ 2384 18 ธ.ค. - 20 ธ.ค. 2551

« « Prev : ๗๐.ศึกษาดูงานภาคเหนือ เชียงราย-หลวงน้ำทา-สิบสองปันนา(๓)

Next : ๗๒.ปัญหาความมั่นคงของประเทศ » »