หมอเจ๊เล่าเรื่อง

เบิกโรงนำเข้าสู่ท้องเรื่องไปบ้างแล้ว แต่ด้วยเรื่องมันยาวก็ต้องปูพื้นกันก่อน แควนท่านใดที่รู้ตัวว่าเป็นวัยรุ่นใจร้อน อย่าเพิ่งเซ็งในอารมณ์ซะก่อนนะค่ะ  เรื่องมันยาวเรื่องมันเยอะ  ผู้อำนวยการสร้างอยากให้แควนๆได้ประโยชน์  จึงบอกให้ฉันใจเย็นในการเดินบทค่ะ

ช่วงนี้ลูกสาวฉันกลับมาบ้าน ด้วยคราวนี้เธอมีวันหยุดหลายวัน เธอบอกฉันว่า เธอไม่ได้บริจาคเลือดนานแล้ว เราแม่-ลูกเลยนัดกันว่า ในโอกาสวันแม่ปีนี้ เราจะไปบริจาคเลือดด้วยกัน การคุยกันในครอบครัวทำให้ฉันได้ประเด็นมาคุยต่อเกี่ยวกับการบริจาคเลือดเพื่อที่คนใจกุศลจะได้เดินหน้าต่อการให้ทานเพื่อช่วยเพื่อนมนุษย์ดังตั้งใจ  แล้วมันก็เข้ากันได้กับท้องเรื่องที่เบิกโรงไปแล้วนะค่ะ จึงถือโอกาสเอามาแทรกเป็นฉากหนึ่งในท้องเรื่องค่ะ

ฉันเชื่อว่าหลายท่านที่แวะเวียนเข้ามาอ่านบันทึกนี้มีประสบการณ์ในการบริจาคเลือดกันแล้ว และมีหลายท่านที่ยังคิดๆอยู่แต่ยังกลัวอะไรบางอย่างจึงยังไม่เคยมีประสบการณ์   จึงขอนำเรื่องราวมาเล่าสู่กันฟังกันนะค่ะ

ภาพที่มักจะเห็นกันคุ้นตาเวลามีการให้เลือดคนไข้ คือ เลือดถูกบรรจุไว้ในถุงพลาสติกใบหนึ่ง ดูๆแล้วรู้สึกมีเลือดมากในถุง คนก็เลยแหยงกับภาพที่เห็นกัน  ฉันขอบอกว่าแท้จริงในถุงที่เห็นมีเลือดอยู่จำนวนไม่มาก ที่ฉันว่าไม่มากไม่ได้หลอกท่านนะค่ะ  ลองนึกภาพน้ำในแก้วกาแฟของท่านดู  น้ำที่ใช้ชงกาแฟหนึ่งแก้วนั้นเยอะมั๊ยค่ะ  จำนวนเลือดในถุงที่เห็นก็มีจำนวนเท่านั้นแหละค่ะ  เราเห็นถุงมันเต็มเพราะในถุงมีน้ำยาที่ใส่ไว้เพื่อคงสภาพเลือดอยู่ด้วย  น้ำยานี้อยู่ในรูปของเหลวนี่ค่ะ  พอไปผสมกันมันก็เต็มถุงพอดี  ตาเราจึงเห็นไปว่ามันเยอะ  พอไปนึกว่าเยอะ ทีนี้เลยหวงไม่ให้

ชายหนุ่มเจ้าของเรื่องเขาบอกว่า ช่วงแรกๆที่เขาไปบริจาคเลือดนั้น เจ้าหน้าที่รับเลือดเขาไว้ใช้ทั้งๆที่เขามีความดันโลหิตสูงแล้ว แต่ต่อมาเมื่อความดันโลหิตของเขาสูงขึ้นอีก เจ้าหน้าที่ก็ไม่ยอมรับเลือดเขาอีกเลย  เหตุผลที่ไม่รับนั้นไม่มีอะไรมาก เจ้าหน้าที่เขากลัวผลข้างเคียงจากเลือดในกลุ่มคนที่มีประวัติความดันโลหิตสูงค่ะ

ผลข้างเคียงหนึ่งที่กลัวมาก คือ ผลของยาที่อยู่ในเลือดของผู้บริจาค  ก็เมื่อรับเลือดไปแล้ว  ระบบกลั่นกรองก่อนนำเลือดไปใช้งานต่อ มีโอกาสนำเลือดที่มีผลของยาปนอยู่ไปให้คนป่วยได้ ซึ่งจะเกิดอันตรายกับผู้ป่วย กุศลที่ควรจะเกิดก็จะไม่เกิดอย่างที่ตั้งใจ  คนที่มีความดันโลหิตสูง บางคนกินยาใช่มั๊ยค่ะ แล้วยาบางตัวนะค่ะก็มีผลต่อคนรับเลือดเข้าไปด้วย  เหตุนี้คือท้องเรื่องที่ทำให้มีการปฏิเสธการบริจาคเลือดของเขา

อีกแง่มุมหนึ่งที่เขาไม่รับหากมีความดันโลหิตสูงมากๆ คือ เขาไม่ต้องการให้ผู้ที่มีความดันโลหิตสูงมีการเสียเลือด ด้วยคุณภาพของระบบไหลเวียนเลือดในร่างกายคนที่มีความดันโลหิตสูงนั้นไม่เต็มร้อย  หากมีการเสียเลือดแม้จะเล็กน้อยก็ตาม ก็มีผลต่อคุณภาพของระบบไหลเวียนเลือดของบุคคลนั้น   เมื่อร่างกายรับรู้ว่ามีการเสียเลือดเกิดขึ้น กลไกของร่างกายจะไวยิ่งนัก จะปรับความดันโลหิตให้สูงขึ้นอีก อันตรายเรื่องเส้นเลือดแตกในบริเวณสำคัญของร่างกายอาจจะเกิดขึ้นได้  จึงไม่ควรอย่างยิ่งที่จะอนุญาตให้บริจาคเลือดถ้ามีทางเลือกที่ดีกว่าคือไม่ทำ   นี่คือเหตุผลหลักที่เจ้าหน้าที่ไม่รับเลือดบริจาคของชายหนุ่มผู้นี้ในครั้งหลังค่ะ

ไม่ต้องบอกท่านก็คงรู้ ของเหลวจะไหลออกจากที่เก็บมันก็ต้องมีรูออก การเอาเลือดออกจากเส้นเลือดก็ต้องมีรูเช่นกัน รูดังกล่าวนี้นั้นเกิดขึ้นจากเข็มแหลมคมค่ะ  มีข้อต่างอยู่หน่อยตรงขนาดของเข็ม  การเจาะเลือดในด้านการแพทย์มีวัตถุประสงค์เดียวที่ทำ คือ รับเอาเลือดไปใช้ค่ะ

ความประสงค์ของการเอาเลือดไปใช้ มีอยู่ 3 ประสงค์  คือ เตรียมไว้แก้ปัญหาการป่วย  หาหลักฐานทางนิติวิทยาศาสตร์ และ หาหลักฐานเพื่อวินิจฉัยโรคค่ะ

ถ้าประสงค์จะเอาไปใช้ในเรื่องแรก  ต้องการเลือดจำนวนมากพอจึงต้องใช้เข็มหญ่ายๆเจาะค่ะ ถ้าใช้เข็มขนาดเล็กไป ไม่ทันจะได้เลือดครบ เลือดจะแข็งตัวจนเข็มตันซะก่อนได้ค่ะ

ถ้าประสงค์ใน 2 เรื่องหลัง ขนาดเข็มย่อมกว่าได้  ส่วนจะหญ่ายแค่ไหนก็ขึ้นกับปริมาณเลือดที่จะใช้งานค่ะ

ข้อสนทนาภายในครอบครัวเกี่ยวกับการบริจาคเลือดทำให้ฉันรู้ว่าคนนอกวงการแพทย์ยังมีความเข้าใจคลาดเคลื่อนเรื่องการกินอาหารที่เกี่ยวข้องกับการเจาะเลือดไปใช้งาน  ในโอกาสดีนี้จึงขอนำเรื่องที่มันเกี่ยวข้องอยู่มาเล่าสู่กันฟัง เพื่อความเข้าใจที่กระจ่างแล้วนำไปใช้ได้เองไง

เล่ามาแล้วตอนต้นว่าการเจาะเลือดนั้นมีประสงค์อยู่เบื้องหลัง  คุณประสงค์นั้นท่านใช้หลักต้องการใช้งานนั่นแหละค่ะเป็นหลักสั่งให้ท่านกินหรือไม่กินอาหารก่อนไปเจาะเลือด

การเตรียมเลือดเพื่อใช้งานแก้ปัญหาการเจ็บป่วยนั้น คุณประสงค์ท่านมีเจตนาเพียงเพื่อรวบรวมส่วนของเลือดที่จำเป็นต้องใช้ ไปเก็บไปเตรียมพร้อมไว้ให้กับคนป่วยที่ต้องการมัน  การกิน-ไม่กินอาหารจะไม่มีผลให้เลือดที่รวบรวมได้นำไปใช้งานตามประสงค์ไม่ได้ ผู้ที่จะให้เลือดเพื่อไปใช้งานนี้ จึงไม่จำเป็นที่จะต้องงดอาหารก่อนการให้เจาะเลือดค่ะ

กรณีที่คุณประสงค์มีเจตนาใช้เลือดเพื่อการพิสูจน์หลักฐาน กินไม่กินอาหารจะมีผลต่อเลือดที่จะนำไปใช้งาน จึงเป็นเรื่องต้องบอกถ้าการกินอาหารนั้นๆทำให้มีอาหารที่ปนอยู่ในเลือดขณะนั้นๆแล้วทำให้ผลการพิสูจน์คลาดเคลื่อนค่ะ

โอ๊! ขออภัยครับท่าน นำชมวิวนานไปหน่อยจนบ่ายคล้อยซะแล้ว  มัวแต่ชวนเจื้อยแจ้วอยู่กับเรื่องการเจาะเลือด  ดีนะค่ะที่ผู้อำนวยการสร้างเขาไม่โกรธไม่กล่าวโทษว่าอู้งาน  ฉันรู้งานนะค่ะท่านขา ที่ชวนเขาชมวิวกันก็เพราะทำงานให้ท่านนั่นแหละ  เอียงหูมาใกล้ๆ ฉันมีความลับจะบอกว่าเหตุใดเรื่อยเปื่อยแวะชมวิวอยู่นาน  ฉันรอข้อมูลจากอีแมวของชายหนุ่มเจ้าของเรื่องอยู่ค่ะท่าน

นั่นๆแน่มาแล้ว อีแมวมาแล้วค่ะท่าน เอาละค่ะ แม่ยกเจ้าขา มาตามดูว่าละครองค์ต่อไปจะเล่นเรื่องอะไรค่ะ เขาเล่าเรื่องทรวดทรงองค์เอวมาให้รู้พร้อมกับมีคำถามมาด้วยนะค่ะ

ผมอายุ  27  ปี ครับ  ผลตรวจเมื่อวันที่  28 พค .51 ครับ ความสูง  168 น้ำหนักตัว 74  ครับ  รอบเอว (พุง) 36  ครับ  ชีพจร (ดูจากสมุดประจำตัว) 66  ความดัน 123/72  ครับ

ผมอ่านดูเค้าบอกว่าโรคความดันโลหิตสูงมี 2 สาเหตุ 1.ทราบสาเหตุ 2 ไม่ทราบสาเหตุ  คุณหมอว่าผมจะเป็นแบบที่ 2 รึเปล่าครับ

ฉันสังเกตว่า การหมุนเกลียวความรู้ให้เกิดความรู้ในตัวของคนนั้น ถ้าใช้เทคนิคสะท้อน (reflection) ต่อตัวเอง ความรู้ที่เกิดขึ้นตามพลวัตรจะยั่งยืนอยู่ยาวนานด้วยเกิดจากความเข้าใจอย่างแท้จริงของบุคคลนั้นๆ  ประสงค์ของการเปิดลานไร้นามแห่งนี้อยู่ที่การต่อยอดความรู้ในตัวคนให้เกิดเป็นความรู้ใหม่ เป้นความรู้มี่ช่วยให้คนป้องกันโรคให้กับตัวเองได้อย่างเหมาะสมกับวิถีชีวิตแห่งตน  ฉันจึงขออภัยแม่ยกไว้ก่อนนะค่ะ หากรู้สึกบ่อยๆว่าฉันแทงกั๊กอ่ะค่ะ

แม้ว่าตามท้องเรื่องตอนก่อนหน้า ฉันได้ชวนให้ทายโหงวเฮ้งของชายหนุ่มเพื่อสะท้อนความรู้ในตนและเฉลยไปแล้ว ก่อนเข้าองค์ต่อไปฉันก็ยังชวนทายโหงวเฮ้งต่อค่ะ

จากส่วนสัดที่ชายหนุ่มเล่ามาให้ฟัง ลองถามตัวเองดูว่า โหงวเฮ้งของเขาสะท้อนให้เรียนรู้อะไร ในเรื่องของปัจจัย 4 บ้างค่ะ  ชวนให้ลองเดากันไปก่อน เมื่อตามดูละครองค์ต่อไปจะได้สนุกขึ้นค่ะ

« « Prev : ผลการทายโหงวเฮ้ง

Next : โหงวเฮ้งให้ผลอะไร » »