หมอเจ๊เล่าเรื่อง

มีัวันหนึ่งไปกินข้าวที่ร้านอาหาร คนในครอบครัววิจารณ์เรื่องป้ายเขียวรับรองร้านอาหารปลอดภัยให้ฟัง

จึงได้โอกาสให้ข้อมูลว่างานนี้องค์กรท้องถิ่นกำกับดูแลอยู่  ขอบเขตของงานอยู่ที่ “สุ่มตรวจเพื่อเฝ้าระวัง”  วันนี้สาธารณสุขทำหน้าที่เฝ้าแทนชาวบ้านและสะท้อนผลการดำเนินงานให้ท้องถิ่นเห็นตัวเองเท่านั้นเอง

การรับรองและให้ป้าย อยู่ที่ท้องถิ่นใช้กรอบตัดสินใจอย่างไร จะแยกส่วนกับกฎหมายหรือไม่ก็เป็นเรื่องท้องถิ่นว่าได้เลย  ที่ทำอย่างนี้เพราะวันนี้งบประมาณของรัฐเรื่องนี้อยู่ในมือองค์กรท้องถิ่นแล้ว

พื้นที่ไหนที่ท้องถิ่นยังไม่ลงมือ ก็เป็นไปได้ 2 ทาง ทางหนึ่งคือยังไม่ยอมรับโอนงบประมาณ อีกทางหนึ่งคือรับงบประมาณไปแล้ว แต่ไม่เข้าใจบทบาทของตัวเอง

วิธีกำกับดูแลเรื่องนี้มีเบื้องหลังของคำรับรองตามป้ายแฝงอยู่  สิ่งที่มุ่งหวังให้เกิดในการดำเนินการเรื่องนี้อยู่ที่ “ไม่มีแหล่งปนเปื้อนสารสำคัญและเชื้อโรคทางเดินอาหาร” ในชุมชน

กระบวนการต่างๆจึงเป็นการตรวจสอบที่อ้างอิงหลักตามกฏหมายสิ่งแวดล้อมที่องค์กรท้องถิ่นกำกับดูแล ที่ใช้หลักนิติวิทยาศาสตร์หาหลักฐานประกอบ

การผนวกการตรวจทางวิทยาศาสตร์เพื่อค้นหาสิ่งปนเปื้อนสำคัญเข้ามานั่นแหละคือวิธีการนิติวิทยาศาสตร์ที่เอ่ยถึง

กระบวนการใช้น้ำยาตรวจนั้นเป็นไปเพื่อหาสัญญาณการปนเปื้อน  คนให้บริการในร้านอาหารตั้งแต่พ่อครัว คนเสิร์ฟ  สภาพห้องครัว ภาชนะที่ใช้ในกระบวนการปรุงอาหาร วัตถุดิบที่ใช้ในการปรุง สถานที่เก็บอาหารหลังปรุง กระบวนการเสิร์ฟ สภาพห้องกินอาหาร คือแหล่งข้อมูลสำคัญของการค้นหาหลักฐานการปนเปื้อน

การค้นหาในคนและจากภาชนะ มุ่งเป้าไปที่เชื้อก่อโรคทางเดินอาหาร ซึ่งใช้เชื้อที่พบในลำไส้เป็นตัวแทน ประกอบกับพฤติกรรมที่อาจสร้างโอกาสปนเปื้อน

ถ้าพบสัญญาณว่ามีการปนเปื้อนหรือเปิดโอกาสให้ปนเปื้อนเชื้อในกระบวนการได้ก็ให้ร้านค้าปรับปรุงแล้วตรวจซ้ำ ผ่านแล้วก็มิได้ถือว่าผ่านเลย ยังต้องใช้ข้อมูลอื่นผสมผสานด้วย

สภาพของห้องครัว สถานที่เก็บหลังปรุง สภาพของห้องอาหาร นั้นมุ่งเป้าไปที่ฝุ่นละออง และการไม่มีการปนเปื้อนซ้ำในอาหารที่ปรุงสุกแล้ว ประเด็นนี้เป็นอะไรที่อิหลักอิเหลื่อ จะให้ได้เลิศอย่างใจ เป็นไปได้ยาก เพราะเป็นต้นทุนที่สูง

เพื่อให้เป็นไปได้ในระดับชาวบ้าน รายละเอียดในการรับรองจึงแบ่งซอยเป็น 2 กลุ่มแทน กลุ่มหนึ่งเรียกว่า “แผงลอย”  อีกกลุ่มหนึ่ง เรียกว่า “ร้านอาหาร”  คงนึกภาพออกว่า หน้าตาของทั้งคู่ต่างกันอย่างไร

ผลที่ปรากฏจริงของการรับรองมี “หลายมาตรฐาน” ด้วยว่าดูความเป็นไปได้ของพื้นที่ด้วย โครงสร้างที่ดีที่สุดที่เป็นไปได้และชาวบ้านทำได้ เป็นอะไรที่ใช้ตัดสินใจร่วมไปเสมอ  ยืดหยุ่นให้ชาวบ้านด้วยความเห็นใจในงบลงทุน เพื่อไม่ให้เป็นการทุบหม้อข้าวเขาจนหมดอาชีพไป

สารสำคัญที่ค้นหาก็เป็นสารเคมีที่เป็นโทษต่อสุขภาพที่สามารถตรวจได้ด้วยวิธีง่ายๆึ 7 ตัว ส่วนจะตรวจละเอียดละออแค่ไหนก็อยู่ที่ภูมิรู้ของผู้เกี่ยวข้องในกระบวนงาน

สาร 7 ตัวมี บอแรกซ์  (ใช้กันบูด ทำให้เกิดความกรอบหยุ่นเหนียว)  สารกันรา  สารไฮโดรซัลไฟด์ (ฟอกสีให้ดูสะอาด) ฟอร์มาลิน (ใช้กันเน่า)  ยาฆ่าแมลง ซาลบูตามอล (ใช้ลดไขมันในกล้ามเนื้อสัตว์)  และ สารไนเตรท

สารทั้ง 7 ตัวนี้ ถือเป็นสารพิษให้โทษแก่สุขภาพคน พิษมีทั้งระยะสั้น และพิษจากการสะสม

« « Prev : น้ำส้มควันไม้กับน้ำส้มสายชู

Next : อะไรบ้างที่ควรสงสัยว่ามีสารไนเตรทปนเปื้อน » »