ลานสวนป่า

” เราพูดถึงการปฏิรูปการศึกษากันบ่อยและนานแล้ว แต่การเปิดให้ใครๆก็สามารถเข้าถึงการศึกษาได้สะดวก เช่น เรียนฟรี หรือทีวีสาธารณะ ฯลฯ เป็นเพียงส่วนเดียวของการปฏิรูป ตราบเท่าที่การศึกษายังไม่สอนให้สร้างความรู้ใหม่ การศึกษาก็เป็นเพียงเครื่องประดับ มากกว่าการสร้างพลังให้กับผู้เรียน ในการแก้ปัญหาของตนเองและสังคม”

อยู่ๆบอกว่าให้เรียนรู้กันโดยใช้เหตุผล แต่หากสอนกันแต่ความรู้ที่หยุดนิ่ง จะให้ใช้เหตุผลได้อย่างไร เพราะความรู้ที่หยุดนิ่งทั้งหลายเป็นเรื่องแค่รู้ไว้ หรือไม่ยอมรู้ไว้เท่านั้น

อ่านต่อ »

โชคดีที่ผมเป็นคนที่เกิดขึ้นมาในช่วงรอยต่อระหว่างความเจริญสมัยใหม่ กับ ความเจริญแบบยุคเก่า ตั้งแต่พอจำความได้ ผมก็อยู่ท่ามกลางสภาพแวดล้อมธรรมชาติและสังคมปกติสุข มองไปไหนจะเห็นป่าไม้เขียวครึ้ม ฝนตกต้องตามฤดูกาล ชาวไร่ชาวนาไม่ต้องใช้ยา-ปุ๋ย-และสารเคมีใดๆ ทั้งความเสี่ยงทั้งปัจจัยการผลิตแทบไม่รู้จัก พืชผลงอกงามงอกเงยเต็มเม็ดเต็มหน่วย ไม่รู้จักน้ำท่วมหลากหรือความแห้งผากมหาวิโยคใดๆ กินอิ่มนอนอุ่นทั่วหน้า ถึงราคาพืชไร่จะไม่สูงมากแต่ก็คุ้มแรงคุ้มทุน มีเงินหมุนพอที่จะส่งลูกเรียน ทำบุญทำงาน ปรับปรุงการงานอาชีพตามอัตภาพ มีเหตุมีผลที่จะอยู่ที่จะทำ ไม่หลงทิศหลงมุมกับการพัฒนาการบ้าๆบอๆ

อ่านต่อ »

(เจาะๆๆๆแล้วเอาปุ๋ยคอกใส่ให้เติม ไว้ให้พืชมาเบิกไปใช้เหมือน ATM.)

มีเครือข่ายชาวบ้านติดต่อมานานแล้ว จะมาขอดูงาน ขอคุยด้วย ในทีมนี้หลายคนเคยมาเมื่อหลายปีก่อน ทราบว่าได้พยายามรวมกลุ่ม ทำการพัฒนาตนเองและชุมชน สนใจเดินไปร่วมประชุมไปดูงามตามความสนใจเสมอ กลุ่มที่ขอมาอย่างนี้ถ้าปฏิเสธก็กระไรนัก จึงนัดหมายให้มาวันนี้ ตกลงว่าจะใช้เวลาในช่วงเช้าคุยกัน ระหว่างที่ผมกำลังงัวเงีย เจ้าเล็กผู้ประสานงานก็มาเรียก ออกไปเจอรุ่นเดอะทั้งนั้น คนหนุ่มคนสาวทิ้งถิ่นไปบางกอกหมด ไม่รู้มันพัฒนาอีท่าไหนกัน ที่ทำให้คนชนบทต้องอพยพไปกองกันอยู่บางกอก

อ่านต่อ »

(จะรู้ว่ามะละกอพันธุ์ไหนเหมาะกับพื้นที่ก็ต้องปลูๆๆๆๆ)

จวนจะมืดแล้วแหละ เสียงโทรศัพท์ดัง..มิน คะครูบา โอ้แม่สาวน้อย เป็นยังไงบ้าง สบายดีไหม ลูกศิษย์เป็นยังไง ทักทายสวนกันไปมา..กว่าจะชะลอคำถาม เธอเล่าว่ามีอาจารย์ที่มหิดล “ได้อ่านเจ้าเป็นไผ” แล้วเอาแนวคิดนี้ไปใช้กับนักศึกษาในระหว่างลงพื้นที่ ด้วยการตั้งประเด็นง่ายๆ เป็นไผ เป็นไง เป็นยังไง เป็นอิหยัง ..ถ่างความรู้ความคิดจากจุดง่ายๆสบายๆกว่าที่เคยออกแบบการลงพื้นที่ศึกษาชุมชนกว่าทุกครั้งที่ผ่านมา มินเล่าว่า อาจารย์ท่านนี้รู้จักลานปัญญา รู้จักสมาชิกชาวเฮผ่านการอ่าน บอกว่ารู้จักครูบาด้วยสิ เคยฟังคนขี้โม้ที่มหาสารคาม ..แสดงว่า สิ่งเล็กเหมือนกรวดทราย ได้เกิดอานุภาพแทรกอยู่ในความคิดคำนึงของใครต่อใครก็ไม่รู้นะ ผมแจกเจ้าเป็นไผให้คนที่มาเยือน ทุกคนรีบอ่าน บางท่านอ่านแล้วก็รีบบอกในวันรุ่งขึ้น ว่าคุยกับ1คน ก็รู้จักหนึ่งคน แต่อ่านหนังสือเล่มนี้ได้รู้จักคนดีอีกตั้งหลายคน

อ่านต่อ »