ทุนชุมชน

โดย bangsai เมื่อ 21 เมษายน 2009 เวลา 15:36 ในหมวดหมู่ ชุมชนฅนฟื้นฟู #
อ่าน: 2553

(บทความนี้เป็นบทความที่บางทรายเขียนแล้วเวียนภายในโครงการฯ เป็นลำดับที่ 56 แล้ว เห็นว่าสามารถออกสู่สาธารณะได้ จึงเอามาลงในลานนี้ ท่านที่เข้ามาอ่านอย่าสงสัยว่าคำกล่าวหลายตอนนั้นเป็นการกล่าวกับเพื่อนร่วมงานที่มีอยู่ใน 4 จังหวัด ผมไม่อยากเสียเวลาปรับแก้สำนวนเพื่อสาธารณะจึงคงไว้เช่นนั้น การเอามาลงสาธารณะก็เพื่อ “เปิด” อาจจะมีท่านใดๆที่มีคำชี้แนะก็อยากได้ครับ ถือว่า Open KM)

—————

 

เมื่อวันก่อนมีโอกาสดูทีวีแวบๆรายการหนึ่ง เสียดายที่ไม่ได้ดูเต็มๆ รายการนี้พูดถึงทุนชีวิตทุนสังคม คือมีหน่วยงานหนึ่งที่เห็นความสำคัญเรื่องนี้จึงก้าวเข้ามาพัฒนาเครื่องมือสำรวจทุนชีวิตทุนสังคมนี้ในหมู่บ้าน ชุมชน เมื่อพบสาระก็เอาไปใช้ให้เกิดประโยชน์…

 

ทุกท่านคงเดาเรื่องราวเหล่านี้ออกนะครับว่าแนวจะเป็นอย่างไร

 


 

รายการนี้พบว่า จากการสำรวจชุมชนพบคุณยายท่านหนึ่งอายุมากแล้ว จบการศึกษาแต่ ป 4 แต่มีความสามารถในบทกลอน และเรื่องราววรรณคดีไทยต่างๆ หน่วยงานจึงสนับสนุนให้คุณยายใช้ความสามารถที่มีอยู่โดยการเปิดเป็นห้องเรียนชุมชนง่ายๆ เอาเด็กๆในหมู่บ้านมานั่งตามศาลาวัด เอาเสื่อมาปู แล้วคุณยายก็มาเล่าวรรณคดีต่างๆ ทั้งแบบพรรณนา และบทกลอนต่างๆ

 

ภาพที่ปรากฏคือ

  • เด็กๆสนุกสนานมากด้วยอรรถรสการเล่าเรื่องของคุณยาย อิสระ ไม่ต้องอยู่ในห้องเรียน ไม่มีกฎระเบียบมาขีดขั้น มีแต่คุณยายที่สั่งสอนมารยาทในการฟังการเรียนแบบไม่เรียนเช่นนี้
  • คุณยายท่านนี้มีความสุขมาก มาก ที่ได้นำความสามารถพิเศษมาทำประโยชน์ให้แก่ลูกหลานในชุมชนของตนเอง วันเดือนปีไม่มีใครทำเช่นนี้ แต่วันนี้มีคนเปิดโลกแห่งการจัดการความรู้แบบนี้ให้ จึงเกิดพลังมหาศาลขึ้นแก่คุณยายท่านนี้
  • พ่อแม่เด็กก็ภูมิอกภูมิใจที่ลูกหลานได้นั่งกับคุณยาย ไม่ไปเล่นอะไรที่ไร้สาระ และพ่อแม่เด็กต่างก็เข้ามาอยู่รอบนอกคอยดูว่าจะสนับสนุนอะไรได้บ้างที่จะทำให้ห้องเรียนของคุณยายนี้เข้าที่เข้าทางมากขึ้น เดาได้เลยว่าสารพัดการสนับสนุนจะออกมาจากพ่อแม่ของเด็กเหล่านั้นรวมไปถึงพระที่วัด ผู้ปกครองชุมชนต่างเข้ามาดู และต่างร่วมกันคิดถึงการสนับสนุนปรากฏการณ์ดีดีเช่นนี้

 


 

วิเคราะห์

  • เรายังไม่ได้มองชนบทในมุมมองเช่นนี้บ้าง อาจจะมองบ้างแต่ไม่ได้สร้างกิจกรรมที่ใช้ทุนในชุมชนที่มีอยู่สักเท่าไหร่ ใช้บ้างแต่น้อยไป และจำกัด
  • โครงการพัฒนาแบบของเราเป็นโครงการที่ออกแบบสำเร็จรูป มีหลักการ มีขอบเขตงาน มีกรอบกิจกรรม เราก็วนอยู่แต่ตรงนั้น เป็นโครงการปลายปิด มิใช่ปลายเปิด จะดัดแปลงทุนชุมชนมาใช้ได้บ้างก็แค่เล็กน้อย ไม่มีพลังสักเท่าไหร่
  • ความจริงทุนชีวิต ทุนชุมชนมีมากมายทุกแห่งทุกพื้นที่ เพียงแต่เรามองไม่เห็น หรือเห็นบ้างแต่ไม่ได้ออกแบบการสนับสนุนการแสดงพลัง อาจจะคิดแต่ไม่มีช่องที่จะทำเพราะโครงการปลายปิดดังกล่าว
  • โครงการไม่มี Unforeseen budget อย่างผมเคยแลกเปลี่ยนกันบ้างแล้ว ประสบการณ์เรื่องงบประมาณปลายเปิดแบบนี้ผมได้มาสมัยทำงานกับโครงการ NEWMASIP กับ EURO Consultant ที่เขากันงบประมาณจำนวนหนึ่งซึ่งมากพอที่จะทำกิจกรรมที่ดีดี หลังจากที่ดำเนินการตามแผนงานปกติ แล้วไปพบสิ่งที่น่าทำ น่าสนับสนุนขึ้นในชุมชน ก็สามารถพิจารณาเสนอของบจำนวนนี้มาทำกิจกรรมได้ ในโครงการของเราก็เห็นกิจกรรมใหม่ๆที่น่าทำหลายประการแต่ทำไม่ได้เพราะไม่ได้อยู่ในแผน และงบแบบ Unforeseen ก็ไม่มี
  • การพิจารณาสนับสนุน พัฒนาทุนชีวิต ทุนชุมชนนั้น ผมคิดว่าเป็นฐานที่สำคัญต่อการพึ่งตนเองในระดับหมู่บ้าน ชุมชน ในหลายๆสาขา เพียงแต่ว่าเราสามารถจะขุดค้นศักยภาพของชุมชนมาได้มากน้อยแค่ไหน
  • กิจกรรมเช่นข้างบนนั้นทุกคนได้หมด คุณยายได้ เด็กๆได้ พ่อแม่ของเด็กๆได้ หน่วยงานที่สนับสนุนได้ ที่สำคัญ ชุมชนได้

 

ผมฝันไปว่าในอนาคตโครงการของเราจะมีโครงสร้างแบบผสมผสานระหว่างการออกแบบเดิมกับแนวทางการทำงานแบบปลายเปิดแบบนี้บ้าง เพราะข้อเท็จจริงคือ การออกแบบโครงการนั้นไม่ครอบคลุมศักยภาพทั้งหมดของชุมชน ขณะที่ทำงานไปนั้นผู้ปฏิบัติเห็นศักยภาพชุมชนมากมายที่สามารถพัฒนาขึ้นไปได้ครับ

 

« « Prev : ทุนชุมชน

Next : สารภาพ.. » »


ผู้ใช้ Facebook สามารถให้ความเห็นที่นี่ได้ โดยกด Like เพื่อแสดงตัว

1 ความคิดเห็น

  • #1 ป้าหวาน ให้ความคิดเห็นเมื่อ 6 พฤษภาคม 2009 เวลา 15:49

    เรียน พี่บางทรายที่เคารพ

    ป้าหวานเกิดความคิดเรื่องการขุดค้นหาศักยภาพค่ะ  มาจากการที่ป้าหวานเห็นเพื่อนครอบครัวหนึ่งมาจากต่างประเทศ เป็นคนไทยที่ไปอยู่ต่างประเทศทั้งครอบครัวน่ะค่ะ กลับมาเยี่ยมบ้าน  พบว่าลูกของครอบครัวนี้ซึ่งกำลังเป็นวัยรุ่นจะต้องทำการบ้านไปส่งอาจารย์เมื่อกลับไป  การบ้านก็คือ ให้เด็กเขียนว่า ตั้งแต่ออกเดินทางจากบ้าน มาจนถึงประเทศไทย ระหว่างอยู่ในประเทศไทย จนกลับไปถึงบ้านนั้น  เขาพบเห็นอะไรบ้าง
    เกิดความรุ้อะไรบ้าง  และ เขามีความคิดเห็นอะไรบ้าง  ป้าหวานรู้สึกทึ่งในการให้การบ้านของเขาจริงๆ  เพราะมันทำให้ต้องคิด ต้องสนใจสิ่งต่างๆ เพื่อจะได้เอามาเขียน  อย่างเช่น เด็กจะถามเรื่องเกี่ยวกับการบิน
    ว่าเครื่องชนิดนี้ชื่ออะไร แล้วบินความเร็วเท่าไร สูงจากพื้นดินเท่าไร  จนกระทั่งรายละเอียดอื่นๆอีกมากมายตลอดเวลาที่อยู่ และไป ไหนๆ  เราจะค้นพบความสามารถของเด็ก ความสนใจของเด้ก และอื่นๆอีกมากมาย 
    มาประยุกต์ใช้กับบ้านเรา  ผ่านโรงเรียนประจำชุมชนต่างๆ  ถ้าเขียนได้ สนับสนุนให้เด็กเขียน หรือ อาจประยุกต์เป็น ให้เด็กออกมาเล่าในบรรยากาศง่ายๆ นอกห้องเรียน ใต้ต้นไม้ หรืออื่นๆเพื่อทำให้เด็กผ่อนคลาย เล่าได้อย่างสบายๆ ว่า เขาเห็นอะไร รอบๆตัว ใกล้ๆตัวเขาบ้าง  เราก็จะได้ข้อมุลจากเด็กว่าในชุมชนนั้นมีความเป็นอยู่อย่างไร  พ่อ แม่ ใครทำอาชีพอะไร  มีใครที่น่าจะเข้าข่าย ทุนชุมชน  และเกิดการดำเนินการเพื่อสานต่อไป  ในทางกว้างและทางลึกค่ะ
    ขอบคุณค่ะ 


แสดงความคิดเห็น

ท่านอยากจะเข้าระบบหรือไม่


*
To prove you're a person (not a spam script), type the security word shown in the picture. Click on the picture to hear an audio file of the word.
Click to hear an audio file of the anti-spam word


Main: 0.46087193489075 sec
Sidebar: 0.2736189365387 sec