ลานเวลา

เช้าวันอาทิตย์..กำลังก้มๆ เงยๆ อยู่กลางสนาม
เห็นหนุ่มน้อยขับรถมอเตอร์ไซค์ตามกันมาสองคัน เข้าไปทางสระว่ายน้ำ
เอ๊ะ..ก็นี่วันหยุด สระก็ยังไม่ถึงเวลาเปิดบริการ จึงเดินตามไปดู
อ้อ..คนหนึ่งเป็นศิษย์เก่านั่งรออยู่ ให้ได้ไถ่ถาม..วันนี้มาทำอะไร..
ส่งน้องเก็บไข่ครับ..!!!   เก็บไข่ในสระว่ายน้ำเนี่ยนะ..!!??!!
น้องจะมาเก็บไข่จิ้งหรีดครับ..
ได้การล่ะ..ได้ยินมานานหลายเดือนแล้วเรื่องราวของนักเลี้ยงจิ้งหรีดกลุ่มนี้
แต่ไม่มีเวลาจะมาดูเจ้าของงานอย่างจริงจังสักที คราวนี้คงได้พูดคุยกัน

โครงงานเลี้ยงจิ้งหรีด ที่แต่เดิมเลี้ยงไว้ใต้ศาลาดนตรี
เกิดจะมีเพื่อนอยากรู้ ลองเอาจิ้งหรีดไปใส่ขวดไว้ดูเล่น จนจิ้งหรีดตาย
เจ้าของเลยอพยพโยกย้ายมาเลี้ยงซ่อนไว้ใต้ศาลาหลังสระว่ายน้ำ
งานนี้จึงต้องมุดตามไปสัมภาษณ์กันแถวใต้ถุนศาลาด้วยท่ายงโย่ยงหยก

มาดูไข่จิ้งหรีดครับครู เสาร์อาทิตย์ไม่มีใครดูแล เดี๋ยวมันตาย
จะเอาไปเลี้ยงที่บ้านด้วยครับ  จะปิดเทอมแล้ว
ว่าพลางเปิดแผงใส่ไข่ไก่ที่คลุมไว้ ให้ครูดูจิ้งหรีดที่ซ่อนตัวอยู่กลุ่มใหญ่
ใช้ฟ็อกกี้ฉีดน้ำใส่ในถาดทรายไปพลาง..ในนี้มีไข่จิ้งหรีดครับ
ต้องฉีดน้ำให้ชุ่มไว้ไม่งั้นไข่จิ้งหรีดมันจะกลายเป็นสีดำแล้วตาย
ฉีดเยอะไปก็ไม่ได้นะครับ ตายเหมือนกัน
นี่ครับครู..มันออกไข่ที่รูเนี่ย..เห็นมั้ย..หนุ่มน้อยเปิดถุงก๊อบแก๊บที่ใส่ขันบรรจุทรายชี้ให้ดู
ไหนๆ..ครูไม่เคยเห็น  นี่ไงครับครู ขาวๆ รีๆ เนี่ย
หนุ่มน้อยอดทนเขี่ยทรายให้พ้นไข่อยู่เป็นนาน กว่าครูจะมองเห็น  โห..ก็เล็กจิ๊ดขนาดนั้น

เมื่อได้พูดคุยซักถาม เห็นความรู้จริงจากการปฏิบัติฉายชัดผ่านการบอกเล่าอย่างเชื่อมั่น
โครงงานนี้ทำมาสี่เดือนแล้วครับ ตั้งแต่เอาไข่มันมา จนโตเป็นจิ้งหรีด
มันมีสองชนิดนะครับ จิ้งหรีดขาว กับจิ้งหรีดดำ  นี่เป็นแบบดำ
เค้าขายกันกิโลละยี่สิบบาท  พ่อผมเคยเลี้ยงแต่ตอนนี้ไม่เลี้ยงแล้ว
พ่อเลี้ยงจิ้งหรีดขาวมันตัวโตกว่า แต่ผมอยากลองเลี้ยงแบบจิ้งหรีดดำ
ใช้เวลาประมาณเดือนหนึ่งจากเป็นไข่ แล้วกลายเป็นจิ้งหรีด
ตัวผู้มันจะปีกยับครับ  ตัวเมียจะปีกเรียบ
ก็ถามพ่อบ้าง ค้นจากอินเทอร์เน็ตบ้าง ถึงได้ทำเป็นครับ

เมื่อขอให้จับจิ้งหรีด มาถ่ายรูปให้ดูชัดๆ  ก็ช่วยให้ได้รู้ทั้งครูและเด็ก
ได้เห็นความแตกต่างเพิ่มเติม ตัวเมียก้นมันยาวเนาะ  มันคงใช้วางไข่ในรูที่ว่า
เวลามันออกไข่ มันจะเกาะอยู่เต็มทรายนี่เลยครับครู
เนี่ย..ตัวนั้นมันร้องแล้ว..  ครูดูปีกมันสิ

เอ๊ะ..ทำไมมันมีกลิ่นหน่อยๆ ด้วยน่ะ..
อ๋อ..กลิ่นอาหารไก่ไงครู  เลี้ยงด้วยอาหารไก่ ว่าแล้วเธอก็ชี้ให้ดูเม็ดอาหารที่หว่านไว้
และชี้ให้ดูที่ซ่อนถุงอาหาร  ก็ซุกไว้แถวใต้คานศาลานั่นแหละ..
ถ้าไม่เลี้ยงด้วยอาหารไก่ เลี้ยงด้วยอะไรได้บ้างล่ะ..ลองทำโครงงานต่อตอน ม.3 มั้ย..
เออ..แล้วถ้าจะเลี้ยงไว้ขายด้วย..จะช่วยให้มีรายได้ระหว่างเรียนเลยนะ น่าสนใจมั้ย..
เอ..แล้วจะพัฒนาให้ดีกว่าที่เค้าเลี้ยงๆ กันได้ยังไงมั่งเนาะ ฯลฯ

เพลิดเพลินกับการพูดคุยและขอความรู้จากหนุ่มน้อยทั้งสอง
จนพี่ส่งสัญญาณตามตัวน้อง ให้ต้องรีบกลับ
หนุ่มน้อยคว้าฟ็อกกี้ฉีดน้ำทิ้งไว้ในฝาขวดเล็กๆ บรรจุทรายจนชุ่มโชก
เอาไว้ให้มันกินน้ำครับ..ทำไมต้องใส่ทรายไว้ด้วย..ไม่ใส่ไม่ได้เหรอ..
ไม่ใส่ทรายเดี๋ยวมันก็จมน้ำตายซิครับครู…ในใจคงคิดว่า..แค่นี้ก็ไม่รู้นะ ครูเอ๋ย..
คว้าตาข่ายพลาสติกคลุมดิบดี บอกด้วยว่า นี่ต้องซื้อมากันเอง
เอายางรัดเรียบร้อย..ยางนี่ขอจากห้องลุงภารโรง..อ้อ..ไม่ต้องลงทุน..

ก่อนกลับ หนุ่มน้อยคว้าถุงใส่จิ้งหรีด กัดหมับ..ให้ครูโวย..อ๊ายๆๆ.. กัดทำไม..สกปรก..!!
ฮ่าๆ.. กัดทำรูให้จิ้งหรีดมันหายใจได้..จะเอาจิ้งหรีดกลับบ้านมั่งไงครับครู..
แล้วก็หิ้วของวิ่งกลับไปอย่างรีบด่วน..

นี่ไง..ก็ได้รู้
นึกถึงวรรคทองที่มีครูบอกผองเพื่อนยามแลกเปลี่ยนเรียนรู้เมื่อไม่นานมานี้
ครูอย่าพูดมาก อย่าคิดแทนเด็ก อดทนรอคอยให้เด็กคิดเอง
ถ้าอยากให้เด็กฉลาด ครูต้องทำตัวโง่
ครูไม่ได้รู้ทั้งหมด  แต่ว่ามีประสบการณ์มากกว่า ฯลฯ

ในความเป็นครู มีเรื่องราวและรายละเอียดมากมายให้ต้องเรียนรู้อยู่ตลอดเวลา
ทำอย่างไรจะให้เด็กเกิดปัญญา  รู้จริง จนทำได้ และรู้จักเลือกใช้ความรู้ให้เป็น
ทำอย่างไรให้เด็กเห็นคุณค่าแห่งการงาน และการใช้ชีวิตที่ถูกทาง
รู้จักสร้างประโยชน์สุขแก่ตนเองและผู้อื่น
ทำอย่างไร จะให้เกิดผล ท่ามกลางความหวังในคุณภาพจากผู้คน
และวังวนค่านิยมที่สวนทางในวงการศึกษา

เออหนอ..แล้วหนุ่มๆ ทำอะไรให้ได้เห็น..นึกเล่นๆ แบบขวางโลก..
หวังให้เด็กรับผิดชอบใส่ใจในการเรียนรู้..หนุ่มก็วิ่งมาดูงานตัวเองในวันหยุดนี่ไง
แถมอธิบายได้เรื่องราว จากประสบการณ์ของตัวเองเป็นฉากๆ
หวังให้เด็กทำงานเป็นแก้ปัญหาเป็น..ก็ได้เห็นความพยายามทำงานอย่างต่อเนื่องมากว่าสี่ห้าเดือน
ทั้งย้ายรังจิ้งหรีดหนี ทั้งมีกลอุบายซ่อนข้าวของไว้ไม่ให้ใครมายุ่ง
ทั้งผลัดกันมาเฝ้าในยามพัก กลัวว่าใครจะมาลักขโมยน้องจิ้งหรีดไปตกเบ็ด
ทั้งคิดวางแผนไปถึงเรื่องการดูแลจิ้งหรีดยามปิดเทอม

แม้เรื่องแบบนี้หนุ่มทำได้  แต่ให้ไปเขียนรายงานเป็นเล่มๆ หนุ่มอาจไม่เอาด้วย
ถ้าถามมา..หนุ่มก็จะตอบไป.. แต่จะให้เล่าเองตั้งแต่ต้นจนจบอาจได้แสดงภูมิรู้แค่สั้นๆ
ก็วิธีเรียนรู้ของฉันเป็นแบบนี้.. P-D-C-A ตามระบบอาจไม่ครบแบบใครเขา
แต่ถ้าเอาประสบการณ์เป็นตัวตั้ง  คิดไป ทำไป แก้ปัญหาไป ก็พอทำได้แล้วนะ

จึงเป็นงานสำหรับครู  ที่จะเชื่อมโยงความอยากรู้ และ ทำได้ในเรื่องเล็กๆ
ให้เบ่งบานในตัวเด็กและแผ่ขยายไปในเรื่องอื่นๆ
เรื่องจิ้งหรีดยังทำได้ ถ้าตั้งใจ เรื่องไหนๆ น่าจะลองทำให้ได้ ให้สนุกกับการเรียนรู้

บางทีการอยู่ในวัฒนธรรม การวัดผลที่ต้องมีหลักฐานเป็นรูปธรรม
และเน้นย้ำแต่ความสำเร็จอันยิ่งใหญ่
อาจบดบังไม่ให้มองเห็นหน่ออ่อนของความงอกงามในความรักที่จะเรียนรู้
ทั้งความสามารถอีกมากมายที่ซ่อนอยู่ซึ่งพร้อมจะเติบโตในแบบเฉพาะของแต่ละคน
จนละเลยและมองข้าม ทอดทิ้งไว้ไม่ได้ทะนุบำรุง พาลให้ฝ่อหายไป ซึ่งน่าเสียดายนัก

แต่ก็นั่นแหละ  เรื่องราวแบบนี้มีหรือจะสำคัญเท่ากับคะแนนสอบ O-NET หรือ NT
ที่ต้องมีเป้าหมายประกาศไว้ ให้ทำได้ตามตัวเลขเท่านั้นเท่านี้ในแต่ละปีการศึกษา
ทั้งบรรดารายชื่อนักเรียนสอบเข้าได้สถาบันดัง ที่แข่งกันตั้งป้ายประกาศเกียรติคุณให้เห็นเด่นชัด

เอาเถอะ..แม้อยู่ในกระแสที่แตกต่าง  ก็จะมุ่งสร้างมุ่งสอนกันแบบนี้
จะ O-NET , NT หรือ การมีนักเรียนสอบเข้าโรงเรียนดัง ก็ยังทำได้อยู่เหมือนกันนะ
เพียงแต่ขอว่า… ถ้าจะให้ขึ้นป้ายไวนิลแสดงความยินดีกับนักเรียน คงต้องเขียนให้ครบทุกเรื่อง
ตั้งแต่..ยินดีที่สอบเข้าโรงเรียน….ได้   ยินดีที่ชนะเลิศการแข่งขัน….
ยินดีที่เพาะพันธุ์ปลา  เลี้ยงไส้เดือน  ปลูกผัก  เลี้ยงจิ้งหรีด ฯลฯ ได้สำเร็จ..
ยินดีที่ช่วยลุงป้าเก็บขยะ และกวาดถนน..ทุกวัน
ยินดีที่พัฒนาตัวเองจากคนขี้อาย จนคว้าไมค์เป็นพิธีกรเจื้อยแจ้วได้แล้ว..
แบบนี้จะได้ไหม…

อืมมม..ที่โรงเรียนคงจะมีป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย
ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..
ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..
ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..ป้าย..และ ป้าย..เต็มไปหมดซินะ

อ้าว..ประชดใครหรือเปล่าเนี่ย…หึ หึ หึ..

ขอบคุณ

ด.ช.รณภพ  เลสัก  และ ด.ช.สิทธิโชค  สมณาสัก ชั้น ม.2/4 โรงเรียนมงคลวิทยา
ผู้ให้ความรู้เรื่องการเลี้ยงจิ้งหรีดแก่ครู

.

.

ของแถม

การเลี้ยงจิ้งหรีด 1
การเลี้ยงจิ้งหรีด 2
คลิปการเลี้ยงจิ้งหรีดขาว
คลิปการเลี้ยงจิ้งหรีด

« « Prev : ฤดูกาลแห่งความรัก

Next : ตามไปเฮ..ตามไปฮัก..ที่ Hug School » »