การจัดการเรียนการสอนทะลุมิติของมหาชีวาลัยอีสาน
ในการประชุมครั้งหนึ่ง ถูกตั้งคำถามต่อการเสนอไปดูงานที่มหาชีวาลัยอีสานว่า “ไปแล้วได้อะไร จะพาไปเรียนการปลูกมะเขือหรืออย่างไง”
คำถามนี้ให้แง่คิดหลายอย่างที่จุดประกายให้หันกลับมาตั้งคำถามกับตัวเองค่ะว่า “ทำไมถึงอยากไปมหาชีวาลัยอิสานทั้งๆที่เป็นพยาบาล และไปหลายครั้งแล้วแถมยังอยากแนะนำคนอื่นให้ไปที่นั่น” และ “ต่อบทบาทหน้าที่ของการเป็นอาจารย์พยาบาลที่จัดการเรียนการสอนทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติ ว่าเชื่อมโยงการศึกษาและการเรียนรู้กับมหาชีวาลัยอิสานอย่างไร”
เมื่อนึกถึงการศึกษา ก็ค้นหาทำความเข้าใจว่าการศึกษาต่างจากการเรียนรู้ เพราะการศึกษามุ่งความสนใจที่ผู้สอนและหลักสูตร ขณะที่การเรียนรู้มุ่งที่การเปลี่ยนแปลงในตัวผู้เรียน การเรียนรู้เป็นประสบการณ์เฉพาะตัวที่จะอธิบายถ่ายทอดผ่านคำพูด การแสดงออก การนำผลการเปลี่ยนแปลงไปใช้ในวิถีชีวิต การเรียนรู้เป็นการเปลี่ยนผ่านโดยการผนวกประสบการณ์เดิมเข้าสู่ความรู้ใหม่ และความรู้ใหม่นี้ก็มีความเฉพาะในแต่ละคนไป
การทำความเข้าใจจุดมุ่งเน้นระหว่างการศึกษาและการเรียนรู้ก็เพื่อสร้างความเข้าใจว่า ในฐานะอาจารย์พยาบาลที่จัดการเรียนการสอนอย่างเข้มข้นทั้งทฤษฎีและปฏิบัติ มีความจำเป็นอย่างไรในการไปเรียนรู้ดูงานที่มหาชีวาลัยอิสาน แล้วที่ครูบาสุทธินันท์ ปรัชญพฤกษ์ ให้นิยามมหาชีวาลัยอิสานไว้ว่า “เป็นยาขมหม้อใหญ่” นั้น ในทางการศึกษา สิ่งที่น่าค้นคว้าคือ ยาขมหม้อนี้ปรุงด้วยวิธีใด ผลได้ควรเป็นอย่างไร ซึ่งเปรียบเหมือนการตั้งคำถามว่า กระบวนการให้ได้มาซึ่งการเรียนรู้ และผลของการเรียนรู้ในรูปแบบการจัดการของมหาชีวาลัยอิสานนั้น เป็นอย่างไร
การไปสัมผัสมหาชีวาลัยอิสานในช่วงเวลาต่างๆ มีความจำเพาะพิเศษในแต่ละครั้งค่ะ ถ้าหากเป็นช่วงที่มีนักศึกษาต่างๆ มาศึกษาดูงานจะได้กำไรหลายต่อ ต่อที่หนึ่งคือได้เห็นรูปแบบการจัดการเรียนการสอน ต่อที่สองคือได้เป็นผู้เรียนด้วย และนี่คือการจัดการเรียนการสอนอย่างแยบยลที่ครูบาสุทธินันท์จัดให้กับทุกๆคนที่ได้ไปเยือนอย่างรู้ตัวบ้างไม่รู้ตัวบ้าง แต่เมื่อกลับไปสู่บ้านหรือสังคมเดิมๆของตัวเอง ก็ค้นพบว่า “โลกยังคงเป็นใบเดิม แต่ไม่เหมือนเดิม” ซึ่งน่าจะเป็นคำตอบที่ชัดเจนที่สุดข้อหนึ่งถึงผลของการเรียนรู้ที่มีการเปลี่ยนแปลงภายในตัวผู้เรียน จากกระบวนการจัดการเรียนการสอนที่มหาชีวาลัยอิสานโดยครูบาสุทธินันท์
การจัดการเรียนการสอนโดยครูบาสุทธินันท์นั้น ถ้าจะพลิกตำราต่างประเทศจะงงงวยอยู่บ้างที่ไม่สามารถหาตำราการเรียนรู้เล่มใดอธิบายสิ่งที่เกิดขึ้นได้อย่างครอบคลุมทั้งหมด ส่วนหนึ่งเพราะครูบาฯ จะกล่าวเสมอว่า “นำฐานความรู้เดิมมาขยายเพิ่มเติมให้กว้างขึ้นให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ใหม่ๆ ที่สร้างชุดความรู้ใหม่ๆ ของชุมชน” ซึ่งหมายถึงการศึกษาค้นคว้าวิจัยและนำผลการวิจัยมาใช้ในการจัดการเรียนการสอนอย่างต่อเนื่อง โดยที่ไม่ละทิ้งความรู้ที่ได้จากการศึกษาค้นคว้าที่มีอยู่เดิม (evidence based) แต่นำมาศึกษาควบคู่กับไปกับการสร้างองค์ความรู้ใหม่ (constructivism) บนความเป็นจริงของสังคมและพื้นที่
การจัดการศึกษาที่มหาชีวาลัยอีสานจึงไม่ได้ตั้งบนฐานของทฤษฎีใดทฤษฎีเดียว ไม่ว่าจะเป็นทฤษฎีกลุ่มที่เชื่อว่าหลักวิทยาศาสตร์เท่านั้นถึงจะอธิบายพฤติกรรมการเรียนรู้ของคนได้(การเรียนรู้เป็นเรื่องที่ทำนายได้ อธิบายได้ วัดได้ควบคุมได้ ครูคือผู้เชี่ยวชาญ การเรียนการสอนมุ่งที่ความจริงเชิงประจักษ์) หรือทฤษฎีในกลุ่มที่เชื่อในศักยภาพของคนในการเรียนรู้ (นักเรียนคือผู้มีส่วนร่วมในการจัดการเรียนการสอน มุ่งเน้นกระบวนการเรียนรู้ และวัดผลที่ความลึกซึ้งของความเข้าใจ)
ถ้าเปรียบเทียบในหลักการจัดการเรียนการสอนกับทฤษฎีกระแสหลักจากตะวันตก มหาชีวาลัยอีสานมีหลักจัดการที่เป็นหัวใจสำคัญของทฤษฎีต่างๆ ได้อย่างประสานกลมกลืนเป็นแบบอย่างของการจัดการแบบองค์รวม ที่พลิ้วปรับเปลี่ยนไปตามสภาพของการเรียนการสอนได้อย่างเหมาะเจาะและลงตัว อาทิเช่น
Cognitive-field theories ที่เน้นเรื่องของแรงจูงใจของคนในสถานการณ์หนึ่งๆ และพฤติกรรมของคนเกี่ยวข้องกับการรับรู้และประสบการณ์ นั้น ครูบาฯ จะสร้างแรงจูงใจต่อการใช้ชีวิตร่วมกับธรรมชาติ การพาชมสวนผักนานาชนิดที่ทำให้เกิดแรงจูงใจในการสร้างเมนูอาหารใหม่ๆ สดๆ “ความรู้ที่ชิมได้”
Information processing theories ซึ่งอธิบายการเรียนรู้เป็นกลยุทธ์ในการเปลี่ยนข้อมูลจากความจำระยะสั้นเป็นความจำระยะยาว ซึ่งครูบาฯ จะมีสนับสนุนให้ผู้เรียนแต่ละคน “ค้นหาวิธีเรียนของตัวเองให้พบ”
Interaction theories ที่มีหลักการว่าคนจะเรียนจากประสบการณ์ การเรียนรู้เป็นการที่คนปรับตัวและจัดการกับสภาพแวดล้อมของตัวเองให้ได้ ซึ่งครูบาฯ จะใช้กลยุทธ์ของการ “เรียนบนความไม่พร้อม การอยู่ให้ได้ในสังคมที่ผิดปกติบกพร่องและไม่พร้อม” เป็นคำอธิบายการที่ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ที่จะปรับตัวใช้วิถีชีวิตที่แตกต่างจากวิถีชีวิตเดิมและนำการเรียนรู้นั้นไปปรับใช้กับสภาพแวดล้อมของแต่ละคน และเหมือนที่ครูบาฯ เขียนในบล็อก (http://lanpanya.com/sutthinun/archives/3459) ว่า
“…เมื่อเราไปในที่ต่างๆ อาจจะตั้งเป้าหรือความคาดหวังไว้หลวม ๆ เราสามารถเผชิญสิ่งที่แปลกใหม่และไม่คุ้นเคยได้ง่าย จะทำให้เราเปิดรับอะไร ๆ ได้สนุก ถือว่าทุกอย่างเป็นการเรียนรู้มีอิสระที่จะเลือกรับรู้ จะอยู่-กิน-นอน-ผ่อนปรนให้เข้ากับสภาพพื้นที่และบรรยากาศ…”
Clinical psychology ที่มีหลักใหญ่ๆ ที่ศักยภาพของคน การร่วมมือประสานกัน และอารมณ์ที่มีผลต่อการเรียนรู้ ครูบาฯ จะใช้การจัดการให้ “เรียนทำไมต้องทุกข์ด้วย” การสร้างเครือข่ายในการเรียนร่วมกัน ” ถ้าในพื้นที่แต่ละอำเภอหรือตำบลเราสร้างคนขึ้นมาได้ เขาจะกลายเป็นตัวเชื่อมในพื้นที่เหล่านั้น” และการสร้างเครือข่าย “เฮฮาศาสตร์” ในรูปแบบเครือญาติผ่านการเขียนบันทึกบล็อก “ลานปัญญา”
Developmental psychology ที่อธิบายถึงการเรียนรู้ตลอดชีวิต การเรียนรู้เกิดขึ้นเมื่อมีการแปลข้อมูลด้วยความรู้และประสบการณ์เดิม และการเรียนรู้เกิดจากผลขององค์ประกอบหลายอย่างเช่น ความสามารถทางกายภาพ ทางใจ ทัศนคติ ความสนใจ และการให้คุณค่า ครูบาฯ จัดการเรียนการสอนโดยสนับสนุนให้ผู้เรียนรู้จักตัวเอง “เจ้าเป็นไผ” เรียนตามความถนัดและความสนใจ “เรียนตามอัธยาศัย” ดังเช่นที่ครูบาฯ กล่าวถึงการจัดโครงการจัดการความรู้ชุมชน(http://www.daratham.net/index.php?option=com_content&task=view&id=193&Itemid=26) ว่า
”…การตั้งเป้าหมายเฉพาะกลุ่ม เพื่อให้มันสร้างชุดความรู้ใหม่ขึ้นมา ซึ่งถ้าสร้างได้มันก็จะมีความน่าสนใจ มันเป็นเรื่องแปลก เรื่องใหม่ คนก็จะสนใจมาเรียนรู้ เช่น อีสานทำเรื่องหน่อไม้ฝรั่ง เมื่อก่อนไม่เคยปลูก พอปลูก คนปลูกก็จะเล่าให้ฟังได้ว่ามันดีกว่าการปลูกพืชผักเก่าๆ อย่างไร…”
Andragogy (adult learning theory) ทฤษฎีนี้มุ่งเน้นกระบวนการมากกว่าเนื้อหา การเรียนรู้จะเป็นความรู้สึกสุขสบาย ไว้วางใจกันและกัน เปิดใจ และให้การยอมรับกันและกันโดยเชื่อว่าผู้ใหญ่จะเรียนรู้ด้วยตัวเอง เชื่อในประสบการณ์ มีความพร้อมในการเรียนรู้ ต้องการแก้ปัญหา และมีแรงจูงใจภายในตัวเอง การจัดการเรียนการสอนที่มหาชีวาลัยอีสานนั้นเป็นกระบวนการที่เป็นตัวอย่างชัดเจนของการจัดการเรียนการสอนแบบผู้ใหญ่ “เสนอปัญหา ตั้งโจทย์สดๆ ไปเลย” ครูบาฯ ให้การยอมรับต่อผู้เรียนซึ่งมีตัวอย่างหลายๆครั้งที่โยนโจทย์ให้หลายๆคนได้กล้าที่จะก้าวออกไปหน้าชั้นหรือหน้าเวทีเพื่อถ่ายทอดเล่าเรื่องราว สิ่งที่คิด สิ่งที่ทำ ครูบาฯ ใช้วิธีการสอนด้วยการเปิดใจเล่าการแก้ปัญหาต่างๆของตัวเอง และนำเอาประสบการณ์ของตัวเองเป็นกรณีศึกษา ที่ทำให้ผู้เรียนได้เรียนรู้และกล้าที่จะบอกเล่าอย่างเปิดใจถึงปัญหาของตัวเองและการตั้งโจทย์เพื่อการเรียนรู้ด้วย และดูคล้ายกับว่าครูบาฯ มีความคาดหวังต่อการศึกษาแบบผู้ใหญ่ของผู้เรียนอยู่มากทีเดียว “เปิดโจทย์แล้วอย่าลืมเปิดใจ” สนับสนุนกระตุ้น(กระทุ้ง) การใช้การเรียนทางไกลผ่านอินเทอร์เน็ตและการกระตุ้นให้ผู้เรียนเขียนบล็อก
Transpersonal psychology ที่เชื่อว่าคนใช้ศักยภาพของสมองเพียงหนึ่งในสี่และยังสามารถพัฒนาให้ฉลาดได้อีก กลุ่มนี้เชื่อในพลัง (biologic energy) และการใช้การควบคุมพลัง ครูบาฯ ถึงจะไม่ได้เน้นอธิบายในเรื่องนี้มากนัก แต่ใช้การชักจูงให้เห็นถึงพลังธรรมชาติ การผ่อนคลาย การจัดสภาพการเรียนที่ผู้เรียน “นอนเรียนก็ได้” รวมทั้งใช้พลังการสัมผัส (healing touch) ผ่านการ “กอด”
การยกตัวอย่างทฤษฎีกระแสหลักตะวันตกมาเปรียบเทียบการจัดการศึกษาที่มหาชีวาลัยอีสานเป็นเพียงการนำเสนอเพื่อให้เกิดความเข้าใจต่อการจัดการเรียนการสอนสำหรับผู้ที่ต้องการคำอธิบายหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนโดยเฉพาะในสภาพปัจจุบันที่หลายหลักสูตรยังคงยึดกับทฤษฎีกระแสหลักตะวันตกและยังไม่ยืดหยุ่นเพียงพอสำหรับการจัดการศึกษา การปรับเปลี่ยนแนวการเรียนการสอนในหลักสูตรต่างๆ ยังติดขัดที่ระเบียบปฏิบัติต่างๆ …
ทางเลือกหนึ่งที่จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงการศึกษาที่ล้าหลังได้บ้าง
- น่าจะเป็นการที่นักการศึกษาทั้งหลายจะหันมาให้ความสนใจที่จะเป็นผู้เรียนรู้ก่อน
- เปิดใจให้กว้างในการหาประสบการณ์ตรงกับการจัดการเรียนการสอนในรูปแบบของมหาชีวาลัยอีสาน
- ปลดล็อกตัวเองจากทฤษฎีใดเพียงทฤษฎีเดียว แล้วหันมามองทางเลือกการประสมประสานองค์ความรู้ในการจัดการศึกษาที่ควบคู่แนบแน่นไปกับการวิจัยอย่างต่อเนื่องดังเช่นที่ครูบาสุทธินันท์ ปรัชญพฤกษ์ ได้จัดการเรียนการสอนแบบทะลุทะลวงทฤษฎีต่างๆ จนน่าจะตั้งชื่อการจัดการเรียนการสอนชนิดนี้ว่า เป็น “การจัดการเรียนรู้แบบทะลุมิติ” และเป็นทุนทางปัญญาของประเทศด้วย
คิดว่าตัวเองได้ให้คำตอบกับตัวเองในคำถามว่า “ต่อบทบาทหน้าที่ของการเป็นอาจารย์พยาบาลที่จัดการเรียนการสอนทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติ ว่าเชื่อมโยงการศึกษาและการเรียนรู้กับมหาชีวาลัยอิสานอย่างไร” …
แต่ยังคงค้างโจทย์ที่จะต้องหาทางพัฒนาอย่างต่อเนื่องคือการสร้างการเรียนรู้ให้กับผู้เรียนที่เป็นนักศึกษาพยาบาลและการสร้างองค์ความรู้จากโจทย์ปัญหาของพื้นที่จริง…ท้าทายและยังต้องการเรียนรู้อีกไม่น้อยค่ะ
มหาชีวาลัยอิสาน 25-28 กรกฎาคม 2552...มหาชีวาลัยอิสาน 5-9 พ.ค. 2553: 2.เรียนรู้อย่างมีชีวิตชีวา...เตรียมไปสวนป่าในโครงการ “วิถีพอเพียง:ชีวิตที่มีคุณค่า”...Liberal Arts Education -การศึกษาไทยเมื่อไหร่จะเลิกต่างคนต่างทำ...ห้วยขาแข้ง: อนุสรณ์สถานสืบ นาคะเสถียร...ห้วยขาแข้ง: หมุดแผนที่บนเขาสะแกกรัง...มหาชีวาลัยอิสาน 5-9 พ.ค. 2553: 4. วงสนทนาใต้ร่มมะขาม...Liberal Arts Education: การพัฒนาอุดมศึกษาไทย...ห้วยขาแข้ง: อุทธยานแห่งชาติแม่วงก์ และมออีหืด...« « Prev : นโยบายและบทบาทของ สกอ. ต่อสถาบันอุดมศึกษา
663 ความคิดเห็น
วันนี้อุ้ยร่ายยาว อ่านสะใจนิยมมากครับ
จากสะใจนิยม จะกลายเป็น สุขนิยม
จากสุขนิยม คงกลายเป็น ว่างนิยม
ในเร็ววัน………………………….
พฤศจิกายนนี้ ที่ฮักสคูล ร่วมกับ ภาควิชา หู คอ จมูก คณะแพทยศาสตร์ มข.
จะร่วมกันจัดกิจกรรม สุนทรียภาพด้านศิลปะ ดนตรี ให้แก่บุคคลากรของภาควิชา
เพราะภาควิชาเล็งเห็นว่า หมอหูคอจมูกเข้าใจแต่หูคอจมูก จนลืมเข้าใจคนไข้
กิจกรรมนี้จะชี้ชวนผ่านกิจกรรมที่หลากหลายเพื่อให้ หมอ เห็น คนใข้ เป็น มนุษย์
เคยมีชาวพยาบาลแวะเวียนมาที่มหาชีวาลัยหลายคณะ เช่น
หลายปีมาแล้ว ที่คณะอาจารย์ใหญ่ หมอประเวศ วะสี เอาทีมผู้บริหารมาเสวนาด้วย หลังจากนั้นก็จะส่งทีมแพทย์ที่ทำงานเชิงนโยบายมาคุยด้วย ผมก็ถูกชวนไปเป็นกรรมการโน่นนี่บ้าง เรียกว่าสาละวนอยู่กับกลุ่มหมอพยาบาลมาเรื่อยๆ ไปประชุมบ้าง ไปเสนอหน้าบ้าง อย่างที่ไปเป็นวิทยากรให้คณะแพทย์ฯขอนแก่นเมื่อเร็วๆนี้ ต่อไปมาก็มีรายการเหย้าเยือน >>
- นักเรียนพยาบาลขอนแก่น จะมาแบบแวะผ่าน มาถึงบ่ายๆ นอนหนึ่งคืนแล้วไปต่อ อยากให้เล่าโน่นนี่ให้ฟังก็ทำตามใจผู้มา
-วิทยาลัยพยาบาลจากพระพุทธบาท ลพบุรี อยู่ 2-3 วัน มีเวลาทำกิจกรรมบ้าง กลางคืนจัดการแสดง ร้อง-รำ ทำได้ดีมาก แต่นักศึกษาคงเหนื่อยหน่อย
-วิทยาลัยพยาบาลขอนแก่น รับนักศึกษาจาก 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ กลุ่มนี้ได้ฟังเรื่องราวหลากหลาย ครูอาจารย์เหนื่อยมาก มีข้อเรียกร้องจากนักศึกษาเกี่ยวกับจารีตประเพณี วัฒนธรรม กฎเกณฑ์เพิ่มมาใหม่ ตัวนักศึกษาเองขาดความอบอุ่น บางทีก็ใช้สิทธิ์แบบทื่อๆ ครูอาจารย์และลูกศิษย์ต้องปรับตัวเข้าหากัน แต่ยังไม่เนียนเท่าที่ควร จึงอึดอัดใจกันทั้ง 2 ฝ่าย ก่อนกลับเด็กๆเข้ามาขอถ่ายรูปด้วย รุมกันบอกว่าพ่อไปเยี่ยมหนูที่จังหวัด>> ด้วยนะ ก็แปลกใจ เราไม่ได้ ทำอะไรให้เท่ากับอาจารย์ หรือเป็นคนนอก คนไกล ก็ไม่ทราบนะครับ ภายหลังไปเยี่ยมวิทยาลัยพยาบาลแห่งอื่นๆ ก็พบว่ามีปัญหาอย่างเดียวกัน
- วิทยาลัยพยาบาลที่อบรมบุคลากร เช่น ที่อุดร สุรินทร์ เอาเจ้าหน้าที่มาเข้าค่าย เจ้าใจว่าคงเป็นเจ้าหน้าที่ประจำสถานีอนามัย อยู่ในวัยอาวุโส พบว่าไม่ชอบการจัดลักษณะนี้ ชอบไปโรงแรมมากกว่า พบว่ามีการดื่มสุรา สูบบุหรี่ ทั้งหญิง-ชาย จำนวนมากพอสมควร สนใจบ้างไม่สนใจบ้าง เห็นว่าบุคคลากรกลุ่มนี้ไม่เหมาะกับมหาชีวาลัยอีสาน จึงไม่รับอีก แนะนำให้จัดตามใจของผู้เข้ารับการอบรมน่าจะสมประโยชน์มากกว่า
-นักศึกษาแพทย์ จากส่วนกลาง จุฬาฯ ภูมิภาค ขอนแก่น มา คณะเหล่านี้อาจารย์เข้มแข็งมาก ลุยเอง ยอมเหนื่อยยากที่จะลุยกับลูกศิษย์ จึงได้ใจนักศึกษาไปเต็มๆ ปีนี้ขอจองตั้งแต่รายการปฐมนิเทศนักศึกษา คงอยากให้ไปจ๊ะจ๋ากับนักเรียนแพทย์แต่แรกเริ่ม
-ยังจะมีน้องใหม่ คณะแพทย์อุบล เคยมาแล้วรุ่น 1 ปีนี้จะมาอีกเดือนพฤศจิกายน ตอนแรกจะขอมารวมกับคณะพยาบาลในเดือนตุลาคม แต่จำนวนมากเกินไป สถานที่ ฯลฯ ไม่พร้อม จึงจับแยกกัน ที่จริงอยากจัดรวมกันมาก ขอแบ่งออกเป็น 2 ผลัด ทางอาจารย์จัดเวลายาก จึงต่างคนต่างมา ในกลุ่มพยาบาลอุบล เพิ่งมาครั้งแรก ทราบว่าจะเอาอาจารย์ทุกท่านมาด้วย ในวันที่ 22-24 ตุลาคม จำนวน 70 คน ซึ่งเกินกำลังของสวนป่า แต่ก็คุยกันแล้วว่าไม่สะดวกนะ ได้คำตอบ ยังไงก็ลุย ! เลยให้ทำการบ้านไปอ่านในบล็อกลานปัญญา อ่านเจ้าเป็นไผ คณบดีคณะพยาบาลที่เริ่มเข้ามาก่อตั้งคณะฯ เต็มที่กับการพัฒนาลูกศิษย์
สิ่งที่ประทับใจมาก ตอนเด็กๆพยาบาลร้องเพลงเอกลักษณ์ของชาวพยาบาล “พวกเราเหล่าพยาบาล>>” เสียงกึกก้อง ทรงพลัง ให้ความรู้สึก สู้โว้ย ประทับใจมาก ถ่ายคริปไว้เอามาดูครั้งใดประทับใจเสมอ ไปเชียงใหม่เที่ยวนี้ ได้รับซีดีบันทึกเพลงนี้จากท่านรองคณบดีฯ ลองเปิดดูแล้ว ใกล้เคียงกับที่เคยฟังมา ไม่ทราบว่ามีการบันทึกเสียงกี่คณะ
สวนป่า ต้องการข้อมูลจากผู้มาเยือนเพื่อจะเตรียมตัวออกแบบ เตรียมปัจจัยล่วงหน้า แต่ก็ได้บ้างไม่ได้บ้าง ถ้าเป็นกลุ่ม TT&T หรือ SCG. จะได้รับความร่วมมือดีมาก กลุ่ม SCG กลับไปให้การบ้าน “ขอให้บันทึกคนละ 1 หน้า เรื่องอะไรก็ได้ที่เกี่ยวกับการมาสวนป่า” ตรงนี้คาดว่า เพื่อจะให้เกิดยังไงต่ออีกละ แทนการสรุประยะสุดท้ายด้วยการแสดงความรู้สึกคนนะนิดหน่อยรอบวง บางทีการเขียนอาจจะยืดความทรงจำออกไปได้ดี-ได้บ้าง ที่จริงก็เป็นกระบวนการเรียนด้วยแหละ ไม่รู้ว่าใช่รึเปล่านะ ยังมีอะไรที่ยกเว้น ไม่ได้ทำ ถ้าเวลาและจังหวะไม่อำนวย ต้องคิดในส่วนผูกอู่ตามใจผู้นอนเหมือนกัน ตรงนี้ กลุ่มใหญ่ๆประเมินยาก ก็มาลงเอย ทำเท่าทำได้ ไม่ขอแก้ตัว แต่รู้ตัวว่าพลาดตรงไหน ในข้อจำกัดจำเขี่ยทั้ง 2 ฝ่าย ทุกอย่างที่จัดให้คณะต่างๆ ถือว่าได้เรียนรู้ด้วยกัน กลุ่มแพทย์/พยาบาล มีวินัย ตั้งใจ จึงไม่ลำบากใจเท่ากับจัดให้คณะครู
ยกอย่างกรณีที่เขตพื้นที่จังหวัดพิจิตร ชุดแรก ผ.อ. เขตพื้นที่ จัดเอาผู้บริหารในเขตจำนวน 13 โรง ติดต่อประสานงาน ขอเวลาว่างกว่าจะลงตัวนับเดือน ถึงจะนอนในเมือง มาอยู่กับเราช่วงกลางวัน ก็จัดกระบวนการให้พอกล้อมแกล้ม แต่ก็ดูจะพอใจอยู่บ้าง คงกลับไปเล่าให้เขตพื้นที่อื่นฟัง เมื่อ 3 วันที่แล้ว ได้รับโทรศัพท์จากผู้ประสานงาน ซึ่งไม่ทราบว่าเป็นใคร ชื่อยังไม่บอก เมื่อไม่บอกก็ไม่อยากถาม มีอะไรว่ามา > >
ครูบาครับ วันที่ 21 ผมจะพาคณะครูไปดูงานนะครับ
“ไม่อยู่ครับ ผมมีประชุม ต้องเดินทางเข้า กทม.”
ถ้าครูบาไม่อยู่ มีคนแทนไหมครับ มีค่าใช้จ่ายเท่าไหร่
“มีคนงานอยู่ครับ ไม่มีค่าใช้จ่าย ”
ผมและคณะจะไปถึงบ่ายๆนะครับ
“ครับ”
เมื่อวานนี้โทรไปถามคนงานว่าคณะครูที่มาเป็นอย่างไรบ้าง
คนงานบอกว่า มารถโค๊ช 2 ชั้น 2คันใหญ่ คับป่า
ตุ๊บตับลงรถมา 100 คน บอกว่าจะมาฟังครูบาบรรยายเรื่องการศึกษา
อยากจะบอกว่า “มหาชีวาลัยอีสานมีการศึกษาแบบง่ายๆ”
แต่ๆๆๆๆ>> “ไม่มีการศึกษาแบบมักง่าย”
ผมเสียใจแทนครูที่มา เสียดายเวลาและโอกาสที่จะได้พบกัน เสียความรู้สึกตลอด 2 วันนี้ โคตรเศร้าเลยละครับ
และวันนี้ก็ประชุมเรื่องการศึกษา มีเจ้าหน้าที่รับผิดชอบเรื่องการดูแลโรงเรียนพิเศษ 1 อำเภอ 1 ตำบล อะไรนั่น ทราบว่าโอนงบประมาณไปให้แล้วแห่งละ 5-10 ล้านบาท ทุกบาทลงงบก่อสร้างทั้งหมด คงไม่ต้องอธิบายนะครับว่าทำไมถึงออกมาในรูปนี้ ป้ายโรงเรียน ห้องน้ำ ห้องรับรอง ฯลฯ จะช่วยให้เด็กไทยดีขึ้นอย่างไร? ถึงไม่ได้มีหน้าที่เกี่ยวข้องโดยตรง แค่รู้ก็เหนื่อยเหลือเกินแล้ว มันไม่มีเรื่องผิดเรื่องถูก แต่เหมาะไม่เหมาะเป็นอีกเรื่องหนึ่ง การศึกษาไทยอาจจะจมต่อไปอีกนาน จะผลุบๆโผล่บ้างก็คงพอมี แต่ส่วนใหญ่น่าเป็นห่วง ถ้าอุ้ยมาได้ช่วงนักเรียนพยาบาลอุบลมา จะเยี่ยมเลยละครับ
ขอชมแบบทื่อๆ
อุ้ยเข้าใจมหาชีวาลัยได้อย่างละเอียดอ่อนครบถ้วน
มาปีละ7-8 ครั้ง มาแอบแก้โสร่งครูบานี่เอง
รักอุ๊ยสม่ำเสมอ ตลอดไป อิอิ
เคยมีชาวพยาบาลแวะเวียนมาที่มหาชีวาลัยหลายคณะ เช่น
หลายปีมาแล้ว ที่คณะอาจารย์ใหญ่ หมอประเวศ วะสี เอาทีมผู้บริหารมาเสวนาด้วย ( รุ่นนั้นตอนนี้เป็นผู้ใหญ่ในกระทรวงยกแผง)หลังจากนั้นก็จะส่งทีมแพทย์ที่ทำงานเชิงนโยบายมาคุยด้วย ผมก็ถูกชวนไปเป็นกรรมการโน่นนี่บ้าง เรียกว่าสาละวนอยู่กับกลุ่มหมอพยาบาลมาเรื่อยๆ ไปประชุมบ้าง ไปเสนอหน้าบ้าง อย่างที่ไปเป็นวิทยากรให้คณะแพทย์ฯขอนแก่นเมื่อเร็วๆนี้ ต่อไปมาก็มีรายการเหย้าเยือน >>
- นักเรียนพยาบาลขอนแก่น จะมาแบบแวะผ่าน มาถึงบ่ายๆ นอนหนึ่งคืนแล้วไปต่อ อยากให้เล่าโน่นนี่ให้ฟังก็ทำตามใจผู้มา
-วิทยาลัยพยาบาลจากพระพุทธบาท ลพบุรี อยู่ 2-3 วัน มีเวลาทำกิจกรรมบ้าง กลางคืนจัดการแสดง ร้อง-รำ ทำได้ดีมาก แต่นักศึกษาคงเหนื่อยหน่อย
-วิทยาลัยพยาบาลขอนแก่น รับนักศึกษาจาก 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ กลุ่มนี้ได้ฟังเรื่องราวหลากหลาย ครูอาจารย์เหนื่อยมาก มีข้อเรียกร้องจากนักศึกษาเกี่ยวกับจารีตประเพณี วัฒนธรรม กฎเกณฑ์เพิ่มมาใหม่ ตัวนักศึกษาเองขาดความอบอุ่น บางทีก็ใช้สิทธิ์แบบทื่อๆ ครูอาจารย์และลูกศิษย์ต้องปรับตัวเข้าหากัน แต่ยังไม่เนียนเท่าที่ควร จึงอึดอัดใจกันทั้ง 2 ฝ่าย ก่อนกลับเด็กๆเข้ามาขอถ่ายรูปด้วย รุมกันบอกว่าพ่อไปเยี่ยมหนูที่จังหวัด>> ด้วยนะ ก็แปลกใจ เราไม่ได้ ทำอะไรให้เท่ากับอาจารย์ หรือเป็นคนนอก คนไกล ก็ไม่ทราบนะครับ ภายหลังไปเยี่ยมวิทยาลัยพยาบาลแห่งอื่นๆ ก็พบว่ามีปัญหาอย่างเดียวกัน
- วิทยาลัยพยาบาลที่อบรมบุคลากร เช่น ที่อุดร สุรินทร์ เอาเจ้าหน้าที่มาเข้าค่าย เจ้าใจว่าคงเป็นเจ้าหน้าที่ประจำสถานีอนามัย อยู่ในวัยอาวุโส พบว่าไม่ชอบการจัดลักษณะนี้ ชอบไปโรงแรมมากกว่า พบว่ามีการดื่มสุรา สูบบุหรี่ ทั้งหญิง-ชาย จำนวนมากพอสมควร สนใจบ้างไม่สนใจบ้าง เห็นว่าบุคคลากรกลุ่มนี้ไม่เหมาะกับมหาชีวาลัยอีสาน จึงไม่รับอีก แนะนำให้จัดตามใจของผู้เข้ารับการอบรมน่าจะสมประโยชน์มากกว่า
-นักศึกษาแพทย์ จากส่วนกลาง จุฬาฯ ภูมิภาค ขอนแก่น มา คณะเหล่านี้อาจารย์เข้มแข็งมาก ลุยเอง ยอมเหนื่อยยากที่จะลุยกับลูกศิษย์ จึงได้ใจนักศึกษาไปเต็มๆ ปีนี้ขอจองตั้งแต่รายการปฐมนิเทศนักศึกษา คงอยากให้ไปจ๊ะจ๋ากับนักเรียนแพทย์แต่แรกเริ่ม
-ยังจะมีน้องใหม่ คณะแพทย์อุบล เคยมาแล้วรุ่น 1 ปีนี้จะมาอีกเดือนพฤศจิกายน ตอนแรกจะขอมารวมกับคณะพยาบาลในเดือนตุลาคม แต่จำนวนมากเกินไป สถานที่ ฯลฯ ไม่พร้อม จึงจับแยกกัน ที่จริงอยากจัดรวมกันมาก ขอแบ่งออกเป็น 2 ผลัด ทางอาจารย์จัดเวลายาก จึงต่างคนต่างมา ในกลุ่มพยาบาลอุบล เพิ่งมาครั้งแรก ทราบว่าจะเอาอาจารย์ทุกท่านมาด้วย ในวันที่ 22-24 ตุลาคม จำนวน 70 คน ซึ่งเกินกำลังของสวนป่า แต่ก็คุยกันแล้วว่าไม่สะดวกนะ ได้คำตอบ ยังไงก็ลุย ! เลยให้ทำการบ้านไปอ่านในบล็อกลานปัญญา อ่านเจ้าเป็นไผ คณบดีคณะพยาบาลที่เริ่มเข้ามาก่อตั้งคณะฯ เต็มที่กับการพัฒนาลูกศิษย์
สิ่งที่ประทับใจมาก ตอนเด็กๆพยาบาลร้องเพลงเอกลักษณ์ของชาวพยาบาล “พวกเราเหล่าพยาบาล>>” เสียงกึกก้อง ทรงพลัง ให้ความรู้สึก สู้โว้ย ประทับใจมาก ถ่ายคริปไว้เอามาดูครั้งใดประทับใจเสมอ ไปเชียงใหม่เที่ยวนี้ ได้รับซีดีบันทึกเพลงนี้จากท่านรองคณบดีฯ ลองเปิดดูแล้ว ใกล้เคียงกับที่เคยฟังมา ไม่ทราบว่ามีการบันทึกเสียงกี่คณะ
สวนป่า ต้องการข้อมูลจากผู้มาเยือนเพื่อจะเตรียมตัวออกแบบ เตรียมปัจจัยล่วงหน้า แต่ก็ได้บ้างไม่ได้บ้าง ถ้าเป็นกลุ่ม TT&T หรือ SCG. จะได้รับความร่วมมือดีมาก กลุ่ม SCG กลับไปให้การบ้าน “ขอให้บันทึกคนละ 1 หน้า เรื่องอะไรก็ได้ที่เกี่ยวกับการมาสวนป่า” ตรงนี้คาดว่า เพื่อจะให้เกิดยังไงต่ออีกละ แทนการสรุประยะสุดท้ายด้วยการแสดงความรู้สึกคนนะนิดหน่อยรอบวง บางทีการเขียนอาจจะยืดความทรงจำออกไปได้ดี-ได้บ้าง ที่จริงก็เป็นกระบวนการเรียนด้วยแหละ ไม่รู้ว่าใช่รึเปล่านะ ยังมีอะไรที่ยกเว้น ไม่ได้ทำ ถ้าเวลาและจังหวะไม่อำนวย ต้องคิดในส่วนผูกอู่ตามใจผู้นอนเหมือนกัน ตรงนี้ กลุ่มใหญ่ๆประเมินยาก ก็มาลงเอย ทำเท่าทำได้ ไม่ขอแก้ตัว แต่รู้ตัวว่าพลาดตรงไหน ในข้อจำกัดจำเขี่ยทั้ง 2 ฝ่าย ทุกอย่างที่จัดให้คณะต่างๆ ถือว่าได้เรียนรู้ด้วยกัน กลุ่มแพทย์/พยาบาล มีวินัย ตั้งใจ จึงไม่ลำบากใจเท่ากับจัดให้คณะครู
ยกอย่างกรณีที่เขตพื้นที่จังหวัดพิจิตร ชุดแรก ผ.อ. เขตพื้นที่ จัดเอาผู้บริหารในเขตจำนวน 13 โรง ติดต่อประสานงาน ขอเวลาว่างกว่าจะลงตัวนับเดือน ถึงจะนอนในเมือง มาอยู่กับเราช่วงกลางวัน ก็จัดกระบวนการให้พอกล้อมแกล้ม แต่ก็ดูจะพอใจอยู่บ้าง คงกลับไปเล่าให้เขตพื้นที่อื่นฟัง เมื่อ 3 วันที่แล้ว ได้รับโทรศัพทย์จากผู้ประสานงาน ซึ่งไม่ทราบว่าเป็นใคร ชื่อยังไม่บอก เมื่อไม่บอกก็ไม่อยากถาม มีอะไรว่ามา > >
ครูบาครับ วันที่ 21 ผมจะพาคณะครูไปูงานนะครับ
“ไม่อยู่ครับ ผมมีประชุม ต้องเดินทางเข้า กทม.”
ถ้าครูบาไม่อยู่ มีคนแทนไหมครับ มีค่าใช้จ่ายเท่าไหร่
“มีคนงานอยู่ครับ ไม่มีค่าใช้จ่าย ”
ผมและคณะจะไปถึงบ่ายๆนะครับ
“ครับ”
เมื่อวานนี้โทรไปถามคนงานว่าคณะครูที่มาเป็นอย่างไรบ้าง
คนงานบอกว่า มารถโค๊ช 2 ชั้น 2คันใหญ่ คับป่า
ตุ๊บตับลงรถมา 100 คน บอกว่าจะมาฟังครูบาบรรยายเรื่องการศึกษา
อยากจะบอกว่า “มหาชีวาลัยอีสานมีการศึกษาแบบง่ายๆ”
แต่ๆๆๆๆ>> “ไม่มีการศึกษาแบบมักง่าย”
ผมเสียใจแทนครูที่มา เสียดายเวลาและโอกาสที่จะได้พบกัน เสียความรู้สึกตลอด 2 วันนี้ โคตรเศร้าเลยละครับ
และวันนี้ก็ประชุมเรื่องการศึกษา มีเจ้าหน้าที่รับผิดชอบเรื่องการดูแลโรงเรียนพิเศษ 1 อำเภอ 1 ตำบล อะไรนั่น ทราบว่าโอนงบประมาณไปให้แล้วแห่งละ 5-10 ล้านบาท ทุกบาทลงงบก่อสร้างทั้งหมด คงไม่ต้องอธิบายนะครับว่าทำไมถึงออกมาในรูปนี้ ป้ายโรงเรียน ห้องน้ำ ห้องรับรอง ฯลฯ จะช่วยให้เด็กไทยดีขึ้นอย่างไร? ถึงไม่ได้มีหน้าที่เกี่ยวข้องโดยตรง แค่รู้ก็เหนื่อยเหลือเกินแล้ว มันไม่มีเรื่องผิดเรื่องถูก แต่เหมาะไม่เหมาะเป็นอีกเรื่องหนึ่ง การศึกษาไทยอาจจะจมต่อไปอีกนาน จะผลุบๆโผล่บ้างก็คงพอมี แต่ส่วนใหญ่น่าเป็นห่วง ถ้าอุ้ยมาได้ช่วงนักเรียนพยาบาลอุบลมา จะเยี่ยมเลยละครับ
ขอชมแบบทื่อๆ
อุ้ยเข้าใจมหาชีวาลัยได้อย่างละเอียดอ่อนครบถ้วน
มาปีละ7-8 ครั้ง มาแอบแก้โสร่งครูบานี่เอง
รักอุ๊ยสม่ำเสมอ ตลอดไป อิอิ
เขียนรีบๆๆ คำผิดเยอะ พอจะแก้ กลับโผล่ 2 บันทึก
เลือกอ่านบันทึกเดียวก็พอนะครับ อิอิ
ไม่ได้แถม แต่อย่างใด
ครูบาค่ะ…ไปสวนป่าปีละหลายครั้ง และรู้สึกอยากไปอยู่….เป็นคำถามของตัวเองมาโดยตลอดเหมือนกันค่ะ…
ในการเป็นพยาบาลนั้น พยาบาลทุกคนควรมีความรู้ในเรื่องการจัดการเรียนการสอน เพื่อที่จะสามารถให้คนไข้หรือคนรับบริการของตัวเองเกิดการเรียนรู้ที่จะเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมสุขภาพ ….แต่….อย่างที่ครูบากล่าวล่ะค่ะ ….ความเหนื่อยยากในการสร้างความเข้าใจระหว่างครูอาจารย์นั้นเกิดเพราะความไม่เข้าใจหลักหลั่นในการจัดการในหลักสูตร …และโดยเฉพาะเมื่ออาจารย์พยาบาลเองยังรู้สึกปลอดภัยกับการใช้แต่ตำราต่างประเทศ ถอดแบบเนื้อหามาโดยไม่ได้สร้างองค์ความรู้เฉพาะพื้นที่หรือเฉพาะถิ่น ก็ทำให้โครงสร้างสุขภาพของคนไทยยังงมอยู่กับการเดินตามตะวันตกเพียงอย่างเดียว….การจัดปฎิรูประบบสุขภาพ เลยยังไม่สามารถทำให้คนไทยสุขภาพดีขึ้นได้อย่างชัดเจน ..คนไทยยังคงต้องอยู่กับการจัดการสุขภาพแบบพึ่งพาโรงพยาบาล การใช้ยาเกินขนาด การซื้อหายาเองโดยขาดความเข้าใจถึงการดื้อยา การสะสมยาในร่างกาย ..และการปฏิรูปสุขภาพก็ยังไม่สามารถช่วยให้คนไทยสามารถอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดีกับสุขภาพได้ ….
การเรียนรู้ที่มหาชีวาลัยอีสานที่น่าสนใจมากอีกอย่างคือ ผลจากการเรียนรู้หรือที่เป็นการเปลี่ยนผ่าน (transform) ของแต่ละคน…และความสนใจนั้นอยากศึกษาต่อไม่ว่าจะผ่านการเขียนบล็อกของคนที่ไป หรือการบอกเล่าในรูปแบบใดรูปแบบหนึ่งค่ะ
แต่การเปลี่ยนผ่านเหล่านั้น..แต่ละคนใช้เวลาไม่เท่ากัน ในทางการพยาบาลแล้ว เมื่อเข้าใจถึงสรีระที่เปลี่ยนแปลงของวัยจะเข้าใจพัฒนาการและการเรียนรู้ของคนเพิ่มขึ้นค่ะ…เช่นสำหรับคนที่อาวุโสขึ้น การรับสิ่งใหม่โดยที่ยังไม่เข้าใจกับความรู้ที่ตัวเองมี หรือยังไม่เข้าใจวิธีเรียนที่นำไปสู่การสร้างองค์ความรู้ของตัวเอง จะเกิดผลในทางลบคือความสับสน กระสับกระส่ายขาดความเข้าใจและปฏิบัติตัวไม่ถูก…พยาบาลจะทำอย่างไรในการจัดสร้างให้คนไข้เหล่านั้นเกิดการเรียนรู้กับสุขภาพของตัวเอง….เช่นกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ที่แตกต่างทางวัฒนธรรม ความเชื่อ พยาบาลจะจัดการเรียนรู้อย่างไรให้หญิงตั้งครรภ์และครอบครัวเกิดการเรียนรู้ที่จะเท่าทันกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในตัวเอง และเรียนรู้การเฝ้าระวังอันตราย ตัดสินใจได้อย่างเหมาะสมต่อการตั้งครรภ์และการคลอด การเลี้ยงลูกฯลฯ
สิ่งต่างๆเหล่านี้คือความท้าทายและต้องการ “พยาบาลมืออาชีพ” ในการจัดการ ไม่ได้แตกต่างจากวงการวิชาชีพครู ที่ต้องการ “นักการศึกษามืออาชีพ”
สำหรับตัวเองแล้ว ….การที่มหาชีวาลัยอีสานเป็น “ยาขมหม้อใหญ่” นั้น ถ้าผู้ที่ตั้งใจไปเรียนรู้กับสูตรยา ได้ทำความเข้าใจการเรียนการสอน และเตรียมตัวก่อนไปเรียนรู้แล้ว “ยาขมหม้อใหญ่” จะเป็น “ยาที่เปลี่ยนถ่ายระบบยีนยึดมั่นกับตำรา” ให้กับผู้ที่สนใจเรียนรู้อย่างเป็นองค์รวมค่ะครูบา
(บันทึกนี้จะไม่เกิดถ้าไม่ได้อ่านสิ่งที่ ดร. วรภัทรเขียนถึงครูบาฯ และเฮฮาศาสตร์ และกับคำถามที่ครูบาเอ่ยหลายครั้งว่า แต่ละคนไปสวนป่าคนละหลายรอบ อยากให้คนอื่นเข้าใจว่าสวนป่ามีอะไร…กราบขอบพระคุณสำหรับการจุดประกายความคิดความคันค่ะ)
ต้องอย่างงี้สิคะพี่สร้อย สมที่รอคอย ^ ^
ชอบที่พี่สร้อยใช้ทบ.ตต.มาเทียบอธิบาย เพราะอย่างจิตวิทยานี่เป็นความรู้ที่ยกมาจากฝั่งนั้นทั้งหมดเลยล่ะค่ะ ซึ่งเป็นความรู้ที่เรียกได้ว่าอย่างต่ำๆก็มือสองล่ะ และการนำมาคลี่คลาย เชื่อมโยงกับชีวิตทางเรามีน้อยมาก แหม ถ้าอยู่ใกล้จะกอดให้จั๋งหนับเลย อิอิอิ
อ่านหรือเล่า จำบ่ได้ ที่เคยบอกว่าประเทศพม่ามีการใช้ยาสมุนไพรอย่างเป็นระบบและถูกต้อง
ทำให้ชาวบ้านมีทางเลือก ทำจัดการ เอาส่วนที่มีต้นทุนมาพัฒนาใช้ในวิถีของตนเอง
คำว่า พม่า พม่า จึงอยู่ในใจตลอด
อยากจะหาทางไปพม่า เคยไปแค่แม่สายข้ามสะพานไปชายแดน
แต่ก็นั่นแหละ ไปถึงแค่ชายขอบไม่เห็นอะไร
เรื่องที่อุ้ยเขียน ขออนุญาตเอาไปสมทบในหมวดเปลือยครูบา ที่จะพิมพ์ในหนังสือ จากรากหญ้า ถึง น่าซ่า
อิอิ
แต่เมื่อความรู้บนทฤษฎีเหล่านั้นมีข้อจำกัด …ปัญหาที่เจอเสมอคือเรากลับยินยอมรับข้อจำกัดอย่างดุษฎี…และหาทางนำปัญหาไปสวมกับทฤษฎีและพยายามอธิบายไปตามนั้น ทั้งๆที่ยังมีทางเลือกมากมาย แต่..ทางเลือกเหล่านั้นก็เป็นสิ่งที่ยากกับการได้รับการยอมรับ ตราบใดที่ขาดหลักฐานเชิงประจักษ์ …การทำวิจัยหน้างานแบบที่เบิร์ดอธิบายไว้ก่อนหน้านี้ น่าจะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงของวิถีคิดในสังคมของวงการรักษาพยาบาลได้อยู่นะคะ
สำหรับพี่แล้ว ไม่ว่าจะเป็นการทำ Theory generating หรือ Theory construction มีความสำคัญไม่แตกต่างกัน เพียงแต่เลือกใช้อธิบายปรากฎการณ์ให้เหมาะสม
วิธี Mixed Methods จะเป็นทางเลือกที่ดี ถ้าเพียงแต่ ไม่แบ่งขั้วระหว่างพวกที่มั่นในทฤษฎีวัดได้พิสูจน์ได้ กับพวกที่เชื่อในความรู้เฉพาะกาลและไว้ใจในความรู้ที่เป็นของบุคคล ..ซึ่งเท่าที่ทราบ ตอนนี้งานศึกษาวิจัยต่างๆ ลงแนวนี้มากขึ้น
แต่เท่าที่ทราบเหมือนกัน บางสำนักของสถานศึกษาระดับแนวหน้าของประเทศยังแบ่งขั้วอาจารย์ในสาขาตามวิธีของการศึกษาอยู่เลยนะคะ
มหาชีวาลัยอีสานโดยครูบาฯ จะให้คำตอบได้ดี ถึงการประยุกต์ พริ้วปรับการจัดการศึกษาตามความสดใหม่ของปัญหาและของความสนใจต้องการของผู้เรียน…ในลักษณะ “อิงระบบ” ที่พี่คิดว่าเป็นสิ่งที่สถานการศึกษาทั่วไป ยังกลัวกับการทำแบบนี้นะคะ
อ่านบันทึกนี้ของอุ๊ยจั๋นตาแล้ว นึกถึง อาฮุย ในหนังสือกำลังภายใน ฤทธิ์มีดสั้น ของโก้วเล้ง
เคยเล่าเรื่อง ก๊วยเจ๋ง พระเอกในเรื่องมังกรหยกภาคแรกมาแล้ว ก๊วยเจ๋งเก่งเพราะเป็นลูกศิษย์ 7 ตัวประหลาดแคว้นกังหนำ ต่างจากศิษย์สำนักมาตรฐานต่างๆที่เรียนวิชาของสำนักเดียว
แต่อาฮุย เป็นต้นแบบของกระบี่อยู่ที่ใจ ไร้กระบวนท่าคนหนึ่ง เรียนวิทยายุทธ์จากธรรมชาติ
………………
อาฮุยไม่มีวิชาบู๊ ไม่รู้จักวิชาสกัดจุด
กระบี่ที่ใช้ ก็เป็นกระบี่ไร้ชื่อ เหล็กตีบางๆ ใช้ไม้มาตีประกบไว้เท่านั้น
แม้กระทั่งตอนท้ายของเรื่อง อาฮุยก็ใช้ “ไม้ไผ่” มาเหลาเป็นกระบี่…เพื่อไปช่วย “ลี้คิมฮวง”
วิชากระบี่ก็พิสดาร ไม่มีฟัน ไม่มีตวัด มีแต่แทง !
แต่สามารถแทงได้จากทุกทิศ……….
เพียงแต่อยากบอกว่า การเรียนรู้มีหลายวิธี ที่สำคัญคือ Learn How To Learn
ปัญญาปฏิบัติคงไม่สามารถเกิดได้จากการฟังและก
อ่านบันทึกนี้ของอุ๊ยจั๋นตาแล้ว นึกถึง อาฮุย ในหนังสือกำลังภายใน ฤทธิ์มีดสั้น ของโก้วเล้ง
เคยเล่าเรื่อง ก๊วยเจ๋ง พระเอกในเรื่องมังกรหยกภาคแรกมาแล้ว ก๊วยเจ๋งเก่งเพราะเป็นลูกศิษย์ 7 ตัวประหลาดแคว้นกังหนำ ต่างจากศิษย์สำนักมาตรฐานต่างๆที่เรียนวิชาของสำนักเดียว
แต่อาฮุย เป็นต้นแบบของกระบี่อยู่ที่ใจ ไร้กระบวนท่าคนหนึ่ง เรียนวิทยายุทธ์จากธรรมชาติ
………………
อาฮุยไม่มีวิชาบู๊ ไม่รู้จักวิชาสกัดจุด
กระบี่ที่ใช้ ก็เป็นกระบี่ไร้ชื่อ เหล็กตีบางๆ ใช้ไม้มาตีประกบไว้เท่านั้น
แม้กระทั่งตอนท้ายของเรื่อง อาฮุยก็ใช้ “ไม้ไผ่” มาเหลาเป็นกระบี่…เพื่อไปช่วย “ลี้คิมฮวง”
วิชากระบี่ก็พิสดาร ไม่มีฟัน ไม่มีตวัด มีแต่แทง !
แต่สามารถแทงได้จากทุกทิศ……….
เพียงแต่อยากบอกว่า การเรียนรู้มีหลายวิธี ที่สำคัญคือ Learn How To Learn
ปัญญาปฏิบัติคงไม่สามารถเกิดได้จากการฟังและการอ่าน การท่องจำ
เกี่ยวกันรึเปล่าเนี่ย อิอิ
ยังไม่ทันเสร็จเลย บันทึกไปแล้ว มีสองความเห็นเหมือนกัน ช่วยลบหน่อยครับ ไม่งั้นก็ถือว่าขยัน…. แถมให้ก็แล้วกัน อิอิ
ถ้าเรียนรู้ แล้วโจทย์พลิกแพลงไป ก็ยังจัดการได้แบบอาฮุย ใช่หรือเปล่าคะ
จะเอาบันทึกอุ้ยไปลง ในหนังสือจากรากญ้าสู่นาสา ในหมวด “เปลือยครูบา” นะครับ
Remarkable things here. I’m very happy to see your post.
Thank you so much and I am taking a look ahead to touch you.
Will you kindly drop me a e-mail?
E book the companies of a PSI pet sitter immediately.
And emergency roadside assistance in Northeast, PA.
Hey I am so delighted I found your website, I really found you by mistake, while I was looking on Bing
for something else, Nonetheless I am here now and
would just like to say thank you for a marvelous post and a all round exciting blog (I also love the
theme/design), I don’t have time to read through it all at the minute but I have book-marked it and also included
your RSS feeds, so when I have time I will be back to read more, Please do keep up the excellent jo.
Get 24 hour towing in Kansas Metropolis KS proper now.
It’s difficult to find experienced people about this subject,
however, you sound like you know what you’re talking about!
Thanks
This is really interesting, You’re a very skilled blogger.
I’ve joined your feed and look forward to seeking more of your wonderful post.
Also, I’ve shared your website in my social networks!
Hardware wallets are secure, offline devices.
The common value of those piers is $300 per pier.
Wallets safe funds by guarding our private keys.
Compare one of the best carpet cleansing providers.
Some filters use a couple of filtration technique.
Many tree removal companies operate 24 hours a day.
Drylok is a waterproofer not a water sealer.
Do you will have cracks in your foundation partitions or ground?
We didn’t find results for: HVAC repair.
We provide Skilled Tree Care Service in Atlanta Georgia.
Black toxic mold appears black or darkish green.
You do not have to make use of a mould killing product.
Study if refinishing hardwood floors is for you.
Both forms of flooring ought to be saved dry.
Itemize the precise services you plan to offer.
Select the proper trim to your HardwoodInstallation.
Mold will also be present in carpet and within the air.
Steel roofs are sometimes lighter than asphalt shingles.
Shingle roofs are inexpensive and durable as properly.
Get the best data on native tree companies.
1. Have the right audio visible (AV) equipments.
Nice post. I learn something new and challenging on websites I
stumbleupon everyday. It will always be useful to read articles from other
authors and practice a little something from other websites.
Investor researches stocks, bonds, etc.
Woah! I’m really digging the template/theme of this
site. It’s simple, yet effective. A lot of times it’s very hard to get that
“perfect balance” between superb usability and appearance.
I must say that you’ve done a awesome job with this.
In addition, the blog loads extremely quick for me on Firefox.
Excellent Blog!
Good day! I know this is kind of off topic but I was wondering if you knew
where I could get a captcha plugin for my comment form?
I’m using the same blog platform as yours and I’m having difficulty finding one?
Thanks a lot!
I think the admin of this web page is really working hard in favor of his web
page, as here every material is quality based stuff.
Hello there! This article could not be written much better!
Looking through this post reminds me of my previous roommate!
He constantly kept talking about this. I’ll send
this article to him. Pretty sure he’ll have a great read.
I appreciate you for sharing!
Hi there! This is kind of off topic but I need some
help from an established blog. Is it tough to set up
your own blog? I’m not very techincal but I can figure things out pretty
fast. I’m thinking about making my own but I’m not sure where to start.
Do you have any tips or suggestions? Thank you
The average building allow prices about $800.
I’m contemplating a picket privateness fence.
Hello there! I could have sworn I’ve been to this website
before but after browsing through many of the articles I realized it’s new to me.
Anyhow, I’m certainly delighted I discovered
it and I’ll be bookmarking it and checking back frequently!
magnificent put up, very informative. I’m wondering why the other specialists of
this sector do not realize this. You must continue your writing.
I’m sure, you have a great readers’ base already!
Hi there, I enjoy reading through your article.
I wanted to write a little comment to support you.
I’m no longer positive the place you’re getting your info, but good topic.
I must spend a while finding out much more or figuring out more.
Thank you for wonderful information I was in search of this information for my mission.
It’s wonderful that you are getting thoughts from
this article as well as from our dialogue made here.
Good write-up. I definitely appreciate this website.
Continue the good work!
I read this paragraph fully about the comparison of newest and previous technologies, it’s awesome article.
Uqsmdz - male ed pills Neftxy
cheap priligy 90mg - international online pharmacy generic cialis 40 mg
online ed pills - cure ed erectile dysfunction treatment
prednisone over the counter - prednisone prices prednisone online without a prescription
modafinil and weight loss - modafinil generic provigil weight loss
buy accutane tablets - accutane buy online buy accutane online paypal
antibiotics without a doctor’s prescription - amoxil 500 where to buy amoxicillin 500 mg
vardenafil prices - vardenafil online canada indian generic vardenafil
ivermectin australia - ivermectin where to buy ivermectin human
how can i get cialis without a prescription - buy brand cialis online 30-day cialis
accutane online prescription - 49 mg accutane generic accutane brands
lyrica 50 - lyrica 75 mg coupon precription drugs from canada
where to buy amoxicillin - amoxicillin 500 mg for sale amoxicillin pneumonia
can you buy viagra in mexico - erectile dysfunction treatments cheap canadian viagra online
legal online pharmacy coupon code - cialis 5 mg price cialis 20mg canada
ivermectin 3 mg dose - stromectol uk buy ivermectin 4 tablets price
buy prednisone 5mg - order prednisone prednisone 2.5 mg price
furosemide uk drug - average cost of lasix furosemide 40mg
clomid price - order clomid online clomid online 50mg
where to buy viagra pills online - best price genuine viagra cheap sildenafil tablets uk
order cialis online cheap - samples of cialis purchase cialis online cheap
stromectol order - stromectol buy buy ivermectin online
online casino real money - real money casino games play for real online casino games
fda approved over the counter ed pills - erectile dysfunction exercises male ed pills
prednisone 172 - prednisone pill prednisone 2 5 mg
viagra generic canada - viagra tablet 100mg price sildenafil india price
cialis free shipping - Pharmacy cialis tadalafil 10mg daily
ivermectin 3 mg tablet dosage - oral stromectol cost stromectol uk
sexual dysfunction - ed meds online pharmacy over the counter ed pills at walgreens
cost of ventolin in usa - ventolin online buy ventolin
cytotec pills canada - how to get cytotec over the counter buy cytotec online paypal
20 doxycycline - cheap doxycycline online doxycycline 100mg online uk
buy neurontin uk - neurontin 800 levothyroxine discount coupon
sildenafil cost 100mg - female viagra otc
tadalafil professional - cost cialis 5 mg
buy vardenafil next day delivery - where to buy vardenafil in singapore order vardenafil without prescription
ivermectin lotion for lice - stromectol price usa cost of ivermectin lotion
buy prednisone with paypal canada - prednisone prescription order prednisone 10mg
medrol 32 mg tablets - lyrica capsules price lyrica capsules price
essay for you - homework essay help buy dissertation online
viagra rx canada - Viagra overnight shipping buy real sildenafil online with paypal from india
online pharmacy indonesia - Cialis prescriptions cialis 20mg coupon
buy ivermectin uk - ivermectin cost in usa ivermectin 400 mg
prednisone 10 mg tablet cost - prednisone 25 mg tabs deltasone 40 mg
lasix 20 mg cost - purchase clomid buy lasix online
ventolin medication - ipratropium albuterol buy albuterol online
where to get cytotec pills - cytotec 100 mcg tablet cytotec 200mcg
doxycycline 100mg tablets nz - prednisolone buy cost of prednisolone
ivermectin where to buy for humans - buy ivermectin canada stromectol tab
stromectol cvs - buy stromectol pills ivermectin ireland
sildenafil canada - sildenafil 20 sildenafil pills
purchase tadalafil - sildenafil vs tadalafil tadalafil online reviews
Вечер с Владимиром Соловьевым последний
postbank online banking, telegram web американская история ужасов дата выхода серий youtube video,
storiesig
tubemate, postbank online американская история
ужасов 5 scribble.io, scihub
livetv, gymshark американская история ужасов 5 ebay login, airbnb
pay for assignments - term paper service website to write essays
order stromectol - ivermectin tablets order ivermectin over counter
over the counter female viagra canada - Cialis online order cheap cialis mexico
Топ лучших фильмов дюна фильм 2021 в
хорошем качестве смотрите
фильмы: 2021 онлайн. Список фильмов.
best online vardenafil - cialis canadian pharmacy new ed drugs
hydroxychloroquine shortage - sterapred ds deltasone 50 mg
cenforce 50 - ceneforce cenforce 100mg
orlistat 60 blue capsule - orlistat medication dosage xenical 84 cap 120mg
price of stromectol - stromectol buy nz buy ivermectin cream for humans
buy brand viagra cheap - sildenafil tablets sildenafil 100mg uk cheapest
cialis coupons - best price for 20mg cialis canada rx cialis
prednisone 10 mg - prednipill buy prednisone online uk
cialis chew or swallow - buy cialis cheap pharmacy store
ivermectin 9mg - ivermectin generic stromectol 3 mg tablet price
generic ivermectin for humans - ivermectin lotion cost ivermectin 3mg for lice
sildenafil tablets - sildenafil 50 sildenafil 5 mg tablet
indian viagra online - sildenafil 50 mg where can you purchase female viagra
tadalafil generic from canada - Best price for cialis cialis mexico
stromectol online canada - stromectol purchase cost of ivermectin medicine
ivermectin canada - topical ivermectin cost ivermectin pill cost
sugarhouse casino online - casino online casino slot
college essay for sale - academic writing support website to write essays
buy viagra online usa - Overnight viagra cost for generic viagra
ivermectin 3 mg without prescription - ivermectin for sale ivermectin tablets for sale walmart
ivermectin cost uk - buy ivermectin 3mg online purchase ivermectin
prednisone 10 mg online - predizone with out a percription prednisone pills
prednisone 5mg coupon - predizone with out a percription canada prednisone 50 mg
isotretinoin 20mg - accutane for sale accutane online singapore
buy amoxicillina 500 mg from mexico - purchase amoxicillin 250mg uk amoxicilin usa
oral ivermectin cost - ivermectin 3 mg pills ivermectin 10 mg
real online casino - casino blackjack casino moons online casino
para que sirve el viagra viagra 25mg
buy ivermectin 6mg for humans - stromectol buy australia ivermectin 6 mg without a doctor prescription
online pharmacy canada - site canada drugs online reviews
buy erectile dysfunction medications - best erection pills pills erectile dysfunction
prednisone 50 tablet - prednisone pill prednisone sale
prednisone 50 tablet - prednisplus.com where to buy prednisone 5443 without prescription
canadian pharmacy online accutane - buy accutane cheap buy accutane online cheap canada
ivermectin budgies ivermectin fleas
ivermectin fda label ivermectin side effects
canadian pharmacy steroids pharmacy on line canada
ivermectin sheep drench for humans ivermectin for coronavirus mayo clinic
ivermectin for lice on humans where can i get ivermectin
where can i buy cialis in singapore cialispills online
cheap female viagra online how can i get generic viagra in canada
erectivin vi non prescription tadalafil reviews cheapest tadalafil generic
otc viagra 2017 cheap viagra canadian pharmacy
cheapest pharmacy ketamine online pharmacy
generic cialis in canada - cialis best price sildenafil 100mg india
cialis 20mg mailorder abilene normal dose of cialis
tadalafil price comparison generic tadalafil price
thesis proposal example thesis writing practice
dissertation publishing writing a doctoral dissertation
legit canadian online pharmacy - canadian pharmacy price checker pharmacy online
tadafil cialis buy cialis in mexico
best essay writers online can i get someone to write my essay
thesis help cheap thesis writing services
argumentative essay help essay writing help online
pay someone to write paper order a paper online
college paper ghost writer thesis papers for sale
college papers to buy best term paper service
academicwriters - write research papers pay for assignments australia
viagra prescription discount can you buy viagra over the counter in australia
ivermectin in spanish ivermectin for small animals
pharmacy online store - erythromycin cheap online canadian pharmacy
order cialis online us cialis sales canadian
walgreens pharmacy low cost online pharmacy
online canadian pharmacy review - cheap phenergan 25mg canadian pharmacy reviews
best online canadian pharmacy 2015 pharmacy rx one legitimate
topical ivermectin rosacea stromectol lice
go coupon rite aid pharmacy how many store
fake cialis max cialis dose
sildenafil 50 mg tablet coupon sildenafil citrate online pharmacy
ivermectin side effects in dogs ivermectin and pyrantel
casinos online - online gambling for real money online casino real money paypal
order sildenafil citrate online can you buy viagra over the counter canada
ivermectin horse paste for scabies selamectin vs ivermectin
azithromycin 1000mg online - cheap azithromycin 250mg online generic zithromax over the counter
cialis and no prescription cialis reliable sites
walmart pharmacy online heb pharmacy online
vardenafil levitra levitra lowest price
levitra 100mg pills levitra verses viagra
viagra 400 mg - viagra 100 mg mexico viagra pills
buying viagra nz viagra 123
is it safe to buy prescription drugs from canada prescription drugs for anxiety
cialis from canadian pharmacy - canadian cialis and healthcare us tadalafil
viagra cheap canadian pharmacy viagra pills online australia
stromectol 6 mg - canadian pharmacy legitimate canada drugs
cheap cialis online overnight shipping cialis tadalafil 20mg
walmart pharmacy prices levitra when will levitra be generic
levitra birth control sildenafil levitra
best drugstore liquid eyeliner legit canadian pharmacy
buy amoxicilin 500 - play slots online casino games win real money
Diflucan canadian pharmacies that don t require prescriptions
overseas pharmacies good value pharmacy
originalcialis prescription for cialis purchase
pregabalin 150mg sale - lyrica cheap price buy lasix without presciption
viagra coupon discount how much is sildenafil 50 mg
thesis statement for a classification essay where is the thesis statement in a essay
buy clomid online - generic clomiphene 25mg buy misoprostol for sale
essay thesis for the great gatsby writing a phd thesis abstract
teaching vocabulary thesis pdf mba thesis topics operation management
order priligy 90mg sale - buy priligy 30mg generic order prednisolone 5mg without prescription
weird essay titles ricky swallow essay
essay on newspapers in english cameroon essay papers
thesis statement on an essay thesis statement for book essay
generic synthroid - viagra pharmacy buy cialis 10mg sale
cardiff university thesis library the chronicles of narnia the lion the witch and the wardrobe thesis
cost modafinil - can i buy stromectol online ivermectin 0.5% brand name
victorian era essay paper sat essay practice paper
frankenstein thesis statement kcl library thesis
buy hydroxychloroquine 400mg generic - purchase hydroxychloroquine pill buy valacyclovir online
purchase sildalis pills - buy sildalis pills buy metformin 500mg sale
acillin price - buy hydroxychloroquine pills hydroxychloroquine 400mg cheap
buy plaquenil 400mg online - buy plaquenil plaquenil online order
sildenafil brand - sildenafil 50mg price tadalafil 40mg cost
Gorod.top
sildenafil 25mg generique pas cher - viagra 200mg generique pas cher cialis 20mg generique pas cher
ivermectin 10 ml - free ed pills ivermectin 3mg tablets price
purchase prednisone generic - online pharmacies canada buy prednisone 10mg without prescription
накрутка Twitch
buy accutane 40mg online - amoxil 500mg ca amoxicillin 1000mg without prescription
Форум стримеров
https://extratadalafill.com/ buy tadalis
purchase lisinopril sale - buy prilosec 20mg for sale omeprazole 20mg tablet
purchase lyrica without prescription - buy azithromycin 500mg pills zithromax 250mg generic
oral aristocort - order generic dapoxetine 60mg purchase clarinex generic
order doxycycline 200mg generic - buy neurontin 100mg online levothyroxine price
order xenical 120mg without prescription - generic plaquenil 200mg order plaquenil 200mg for sale
chat bot me
order cenforce 100mg sale - buy acyclovir 400mg online zovirax 800mg tablet
nakrutka
purchase atarax online cheap - crestor medication crestor medication
buy tetracycline 250mg online - buy celexa 40mg without prescription buy celexa
order tizanidine online - fluoxetine price colchicine 0.5mg ca
Город Топ
order hydroxychloroquine for sale - buy chloroquine pills chloroquine brand
chloroquine 250mg us - brand aralen order viagra 50mg pills
cheapest cialis online - ivermectin uk buy oral ivermectin cost
stromectol for sale - buy isotretinoin 40mg generic order accutane 20mg generic
Чизкейк Новосибирск
https://extratadalafill.com/ tadalafil generic
reglan 20mg for sale - order cozaar generic cheap cozaar 50mg
oral topamax 200mg - order topiramate 100mg generic order imitrex online cheap
накрутка зрителей твич
effexor 150mg canada - buy meloxicam zantac 150mg brand
Трайфлы десерты в стаканчиках Новосибирск
tamsulosin 0.2mg oral - zocor 10mg without prescription buy simvastatin 10mg pill
propecia 1mg sale - order fluconazole 200mg online order generic valtrex
oral augmentin 1000mg - order ciprofloxacin 1000mg without prescription cheap bactrim
tadalafil generic where to buy generic cialis online safely
sildenafil overnight shipping - tadalafil 20mg uk order tadalafil 40mg online
hydroxychloroquine 400mg over the counter - plaquenil drug plaquenil 400mg price
ivermectin 400 mg - stromectol medication ivermectin usa price
purchase cephalexin generic - generic cephalexin 500mg erythromycin 250mg pill
накрутка
purchase sildenafil without prescription - nolvadex 20mg ca disulfiram 500mg canada
budesonide over the counter - cheap seroquel 100mg ceftin pill
bimatoprost cheap - bimatoprost without prescription buy trazodone 50mg online cheap
sildenafil overnight shipping usa - order zantac 150mg sale zantac canada
cialis without a prescription best price usa tadalafil
is cialis generic - buy tadalafil tablets ivermectin pill cost
cialis canada - ivermectin 6mg without prescription buy ed pills uk
best online casino for money - prednisone us order prednisone 20mg generic
cheap prednisone 20mg - purchase prednisone online cheap isotretinoin 10mg uk
order amoxil 500mg generic - amoxil 500mg pills order sildenafil 150mg
where to buy ivermectin - buy zithromax online cheap purchase azithromycin generic
buy azithromycin 250mg generic - order azithromycin 500mg generic medrol 8 mg otc
Накрутка Twitch
where to buy generic cialis online safely lowest price cialis
Накрутка Twitch
order glucophage 1000mg pills - online pharmacy drugstore purchase lipitor generic
norvasc over the counter - buy lisinopril 5mg pills cost prilosec 10mg
metoprolol medication - order atenolol online cheap cialis pills 20mg
brand cialis pills - cialis 10mg tablet sildenafil us
ivermectin generic
order ondansetron 8mg generic - spironolactone ca cheap valtrex 500mg
order finasteride 5mg generic - order propecia online cheap order cipro 1000mg sale
sildenafil usa - sildenafil pills viagra for men
non prescription ed pills - tadalafil 20mg generika sildenafil 200mg ohne rezept
deltasone 40mg drug - order generic accutane 40mg buy prednisolone 40mg generic
neurontin 100mg tablet - buy stromectol without prescription ivermectin 12 mg for humans for sale
order hydroxychloroquine 400mg online cheap - sildenafil 100mg england purchase cenforce sale
buy baricitinib sale - buy generic baricitinib order lisinopril 2.5mg online cheap
prilosec 20mg sale buy metoprolol 100mg pills buy medrol uk
research paper editing buy lyrica 75mg pill purchase desloratadine pills
buy dapoxetine 30mg pill buy priligy 30mg without prescription order allopurinol 100mg online cheap
sildenafil 150mg without prescription order generic cialis 10mg brand tadalafil
ezetimibe generic order zetia 10mg for sale motilium oral
cyclobenzaprine over the counter buy generic cyclobenzaprine 15mg purchase plavix pills
oral methotrexate buy reglan 20mg for sale reglan us
viagra australia buy cialis 5mg without prescription buy prednisone 10mg generic
accutane 20mg canada aurogra canada buy sildenafil 100mg pills
накрутка зрителей Twitch
order cialis sale purchase imitrex pills dutasteride usa
zantac for sale celebrex 200mg price tamsulosin 0.2mg cheap
fluconazole us order ciprofloxacin 500mg sale sildenafil pills
sildenafil 50mg pill buy tadalafil generic tadalafil 5mg without prescription
stromectol order online buy stromectol 12mg pill retin cheap
tadalis 10mg cost buy tadalafil pill order diclofenac pills
brand anastrozole 1mg order anastrozole 1mg generic cialis 10mg pill
buy imuran 50mg pills usa pharmacy viagra telmisartan online buy
buy clarinex 5mg generic amaryl pill buy generic asacol
irbesartan 150mg uk temovate for sale purchase famotidine
buy prograf sale tacrolimus for sale buy tricor 160mg pill
buy methotrexate without prescription generic reglan 10mg purchase losartan online
order zofran generic order zocor 20mg generic purchase simvastatin without prescription
order sildenafil sale purchase sildenafil online rhinocort online buy
cheap ceftin 250mg buy cefuroxime robaxin tablet
desyrel canada cialis viagra sales buy viagra pills
order generic cialis 5mg tadalafil 40mg price tadalafil 40mg uk
order metformin 1000mg without prescription brand metformin 1000mg amlodipine 10mg ca
lisinopril 2.5mg oral order generic lisinopril 2.5mg tenormin 100mg canada
buy clarinex 5mg pills order diltiazem 180mg pills purchase claritin pill
ramipril 5mg over the counter arcoxia 120mg usa amaryl 4mg cost
generic carvedilol 6.25mg oxybutynin online order buy amitriptyline 10mg without prescription
nitrofurantoin price fosamax 35mg canada buy motrin 600mg online cheap
remeron us paxil over the counter order nortriptyline
tricor 200mg canada generic fenofibrate 160mg uroxatral 10 mg sale
cialis 40mg oral genuine cialis sildenafil 50mg for sale
buy deltasone for sale order accutane no prescription order amoxicillin 500mg sale
cost azithromycin 250mg order zithromax 500mg generic neurontin for sale online
furosemide 40mg usa medication furosemide 20 mg stromectol drug
hydroxychloroquine oral buy metformin sale ivermectin 3 mg tablets
lipitor brand order atorvastatin 20mg generic sildenafil 20mg
cheap metoprolol 50mg order vardenafil online methylprednisolone 4mg without a doctor prescription
triamcinolone 4mg drug order dapoxetine 30mg pill priligy pills
cytotec medication buy synthroid for sale buy synthroid tablets
buy acyclovir 800mg sale buy generic zyloprim allopurinol 300mg canada
rosuvastatin drug buy zetia generic tetracycline cheap
baclofen sale lioresal over the counter buy viagra 150mg
order tadalafil 40mg pill toradol oral toradol 10mg cost
buy gloperba without prescription order methotrexate generic buy methotrexate 2.5mg without prescription
purchase cozaar without prescription purchase nexium online cheap buy sumatriptan 50mg sale
avodart 0.5mg without prescription buy avodart order zofran 4mg generic
order aldactone pills cheap valtrex 1000mg order diflucan 200mg for sale
buy ampicillin for sale cephalexin price order erythromycin generic
buy suhagra pills sildenafil over the counter estradiol 2mg generic
order lamotrigine generic buy minipress 1mg pill buy tretinoin generic
cost tadalis 20mg tadalafil order order voltaren 100mg online cheap
buy accutane 40mg cheap azithromycin 250mg buy azithromycin 500mg online cheap
tadalafil oral Discount viagra without prescription cheap viagra 50mg
anastrozole 1mg ca Brand viagra professional viagra sildenafil 25mg
deltasone 10mg uk sildenafil 100mg pill sildenafil pharmacy
cialis 5mg generika rezeptfrei kaufen sildenafil kaufen sildenafil 100mg kaufen für männer
order isotretinoin without prescription buy accutane 10mg without prescription ivermectin 4
buy provigil 200mg pills Buy cialis generic acetazolamide drug
order doxycycline 200mg generic levitra 10mg price buy lasix 40mg sale
altace 10mg generic buy astelin 10 ml online astelin ca
clonidine 0.1 mg usa order spiriva 9 mcg sale tiotropium bromide pill
purchase buspar online cheap amiodarone canada order ditropan sale
order terazosin 5mg pills order generic pioglitazone 15mg azulfidine order
cheap alendronate 35mg motrin 600mg oral pepcid us
olmesartan 10mg price buy calan sale brand acetazolamide 250 mg
tacrolimus 1mg over the counter buy urso sale urso usa
molnupiravir 200mg canada order naproxen 500mg pill prevacid uk
order sertraline pills sertraline 50mg pill cheap sildenafil sale
salbutamol 100mcg drug protonix sale buy viagra sale
cialis 40mg us oral fluoxetine viagra order
buy tadalafil 40mg pills cialis 10mg over the counter amantadine 100 mg brand
order revia pill generic aripiprazole 30mg cheap abilify 30mg
buy avlosulfon generic cost aceon 8mg aceon oral
medroxyprogesterone without prescription order microzide 25 mg sale periactin drug
777
cheap provigil 200mg modafinil sale stromectol 3 mg dosage
generic luvox luvox pills buy glucotrol 10mg pills
buy accutane 10mg generic order prednisone 20mg online cost deltasone 10mg
piracetam over the counter nootropil 800mg pill sildenafil without prescription
buy azithromycin sale buy azithromycin pill order neurontin for sale
order cialis 5mg pills buy cialis sale sildenafil pills 150mg
buy lasix 40mg without prescription plaquenil brand order plaquenil 200mg online cheap
order cialis 10mg for sale buy clomipramine 50mg generic clomipramine 50mg pill
buy sporanox 100 mg generic itraconazole 100mg canada tinidazole 500mg without prescription
metformin 500mg cheap buy tadalafil 10mg generic tadalafil 10mg pill
zyprexa 10mg oral order diovan order diovan online cheap
order amlodipine 10mg for sale buy tadalafil 5mg sale buy tadalafil pills
clozapine 100mg pill clozaril 50mg drug dexamethasone cheap
viagra 50mg over the counter sildenafil online order lisinopril 2.5mg oral
cheap prilosec prilosec buy online play slots
purchase linezolid for sale roulette free play for fun play poker online
metoprolol order order lopressor online cheap vardenafil 20mg oral
pay essay writing play blackjack online for real money blackjack vegas free online games
buy vardenafil 20mg generic medrol 8 mg oral methylprednisolone 16 mg online
affordable essay writing write my assignment for me order viagra 100mg online
oral clomiphene 50mg albuterol 2mg sale where can i play poker online
brand tadalafil 5mg buy cialis 10mg online viagra on line
triamcinolone 4mg generic order desloratadine generic clarinex 5mg
order priligy 30mg generic order dapoxetine online levothyroxine online order
cialis 40mg drug cialis discount buy sildenafil 50mg without prescription
usa pharmacy cialis order generic inderal 20mg clopidogrel 75mg drug
order zyloprim 100mg without prescription rosuvastatin 20mg tablet zetia over the counter
methotrexate 2.5mg pill warfarin over the counter metoclopramide 20mg cheap
motilium tablet sumycin 250mg cost flexeril 15mg drug
losartan 25mg for sale order cozaar 25mg generic topiramate canada
гдз по английскому 8 класс афанасьева
ozobax brand order toradol 10mg online cheap toradol sale
imitrex 50mg cheap buy avodart sale buy generic avodart 0.5mg
математика 3 класс учебник 1 часть
гдз по английскому языку шестой класс
афанасьева
гдз по английскому 4 класс рабочая
тетрадь
гдз по математике шестой класс виленкин
гдз по русскому языку 8 класс рыбченкова
гдз по русскому 9 класс рыбченкова
гдз по алгебре 10 класс алимов
гдз по английскому 9 класс ваулина
учебник
гдз по русскому 2 класс канакина
в первую очередь запятая
us blackjack online free spins no deposit canada casino games online real money
buy tamsulosin 0.4mg for sale tamsulosin for sale online order spironolactone sale
free site to watch movies
in 9xflix org m hindi dubbed
buy tadalafil 20mg pills order cipro 1000mg online cheap order cipro 500mg generic
40
490
301
108
142
193
425
442
421
176
281
320
152
141
168
592
zocor over the counter order valtrex 1000mg generic proscar pills
metronidazole 200mg sale purchase metronidazole sale bactrim ca
buy diflucan 100mg sildenafil sale cheapest viagra
buy keflex 500mg online cheap oral cephalexin 500mg order generic erythromycin 500mg
buy cialis online generic cialis canada order sildenafil 100mg online cheap
brand viagra 50mg cost cialis 5mg tadalafil 5mg sale
order cefuroxime without prescription order robaxin generic robaxin price
blackjack for money san manuel casino online free shipping cialis
desyrel usa cheap sildenafil 50mg buy sildenafil online cheap
thesis writer research papers writing stromectol pill price
order prednisone 20mg for sale order prednisone 20mg sale buy amoxicillin 250mg pills
sildenafil order viagra 100mg without prescription cheap cialis 20mg
2267
online roulette game real money casino online games buy cialis 20mg online
buy azithromycin generic prednisolone 40mg oral order neurontin 100mg sale
ocean casino online online blackjack casino buy modafinil 100mg generic
sildenafil 100mg pills nolvadex uk order budesonide for sale
buy deltasone 20mg online cheap mebendazole 100mg price vermox tablet
nakushetke.ru
dolpsy.ru
lastduel.ru
retin cream uk tretinoin uk generic avana 100mg
k-tv.ru
1392
944
tadalafil 10mg drug brand diclofenac 50mg indocin cost
1666
1361
1397
645
terbinafine buy online terbinafine pills order amoxicillin 250mg pill
buy naprosyn without prescription naproxen order online buy lansoprazole for sale
клинический психолог и психотерапевт в чем разница
brand biaxin 250mg oral biaxin 500mg meclizine 25mg canada
proventil 100mcg usa buy proventil 100mcg generic cipro 500mg for sale
tiotropium bromide order online order minocycline for sale terazosin 5mg for sale
Апартаменты на Северном Кипре
singulair generic viagra without prescription order viagra 50mg pill
artist-bio.ru
actos pill sildenafil 100 mg viagra order
чебурашка фильм 2023 торрент бесплатно
когда покажут фильм чародеи в новогодние
праздники 2023
tadalafil 40mg generic order tadalafil pill order cialis 5mg pill
order tadalafil 10mg pills Cialis next day play poker online
Квартиры на Северном Кипре
ivermectin 3mg for humans for sale cheap avlosulfon 100mg avlosulfon 100mg price
Виллы, Таунхаусы, Дуплексы на Северном Кипре
Комнаты на Северном Кипре
online casino real money us live online blackjack pay for essays
Коммерческая недвижимость на Северном Кипре
generic doxycycline 200mg order ventolin pills buy cleocin 300mg generic
Земельные участки на Северном Кипре
academia writing buy an essay cheap cheap azulfidine 500 mg
Гаражи и машиноместа на Северном Кипре
benicar 20mg drug order calan online cheap depakote 500mg canada
purchase clobetasol generic amiodarone buy online amiodarone over the counter
buy generic digoxin cheap micardis 20mg molnupiravir order
Продажа квартиры на Северном Кипре
Аренда квартиры на Северном Кипре
муичиро и обанай
carvedilol 6.25mg drug order coreg generic elavil online
buy generic amoxicillin 1000mg order generic amoxil 250mg ivermectin without prescription
Продажа дома на Северном Кипре
buy alendronate 70mg pill buy alendronate 35mg online cheap order generic motrin
pamelor 25mg sale paroxetine price order paxil 20mg for sale
order indomethacin online cenforce 50mg cheap cheap cenforce 50mg
buy doxycycline 200mg pill generic chloroquine 250mg methylprednisolone over the counter
order requip sale ropinirole 2mg brand trandate brand
order esomeprazole online cheap buy generic furosemide 40mg buy furosemide 40mg
purchase tadalafil online viagra 50mg canada sildenafil tablet
minocycline 100mg over the counter buy hytrin pill terazosin 5mg uk
cialis discount Cialis generic fda approved over the counter ed pills
Продажа Гаражей и машиноместа на Северном Кипре
accutane cost order azithromycin 500mg pills zithromax without prescription
order ventolin inhalator generic order ventolin without prescription augmentin ca
Аренда Гаражей и машиноместа на Северном Кипре
purchase modafinil without prescription provigil pills oral metoprolol
buy prednisolone 5mg sale buy prednisolone 5mg furosemide tablet
Апартаменты в Искеле (Трикомо)
avodart generic cheap xenical 60mg order xenical 60mg online cheap
Накрутка зрителей kick.com
buy vibra-tabs for sale acyclovir for sale zovirax 800mg usa
adcg
зрители kick.com
buy azathioprine for sale imuran 50mg tablet naprosyn us
ditropan 2.5mg uk tacrolimus 1mg tablet oxcarbazepine 600mg pills
накрутка kick
order cefdinir generic prevacid 15mg drug protonix order online
order generic zocor buy zocor generic buy sildalis
generic dapsone 100mg mesalamine 400mg usa tenormin over the counter
kick.com
sildenafil 100mg pills for sale cialis delivered overnight tadalafil oral
alfuzosin 10mg oral purchase diltiazem sale diltiazem oral
Накрутка Twitch зрителей
крым 2023
https://bit.ly/Oppengemer-film-2023
психолог
Красу: Нечеловеческий поцелуй 2
buy cheap sildenafil citrate viagra 50 mg viagra tablet buy online
how often do you take cephalexin cephalexin expired 2 years ago good rx keflex
keflex price difference between cefpodoxime and cephalexin keflex hair loss
cephalexin reviews for uti does cephalexin treat a sinus infection is cephalexin good for dog ear infection
para que es cephalexin 500 mg capsule is cephalexin good for abscess tooth is cephalexin supposed to smell bad
amoxicillin dosage for kittens amoxicillin 400mg/5ml for child amoxicillin dosage pediatric
can i drink with amoxicillin azithromycin and amoxicillin together side effects amoxicillin chewable tablets
amoxicillin price is it bad to take amoxicillin amoxicillin for pregnancy
is cefdinir the same as amoxicillin is 5 days of amoxicillin enough for sinus infection can amoxicillin treat gonorrhea and chlamydia
can augmentin be used to treat chlamydia augmentin novynette augmentin 875-125 dosage
come si somministra augmentin bambini do not take with augmentin augmentin tapasztalatok
does prednisone cause frequent urination can prednisone cause anxiety hydrocortisone to prednisone
prednisone and advil can u drink alcohol with prednisone prednisone 5mg for dogs
which type of products interact with ciprofloxacin? ciprofloxacin (500 mg dose for uti) ciprofloxacin e coli
ciprofloxacin hcl 500 mg ciprofloxacin for diverticulitis ciprofloxacin hcl 500 mg tab tablet
Ночь сиделки / Проклятие Лилиан
how to get rid of doxycycline headache doxycycline headache syphilis treatment doxycycline
does doxycycline treat acne doxycycline hyclate vs doxycycline doxycycline mono 100mg used for
fish antibiotics azithromycin penicillin and azithromycin azithromycin 500 mg for sale
Бывшие. Happy end606598673.html
what happens if you take azithromycin out of order azithromycin in usa azithromycin side effects
cephalexin 500mg 3 times a day how many hours apart side effects of cephalexin 500 mg cephalexin 500 mg while pregnant
buy brand cialis online difference between sildenafil and tadalafil is tadalafil good for your heart
discount viagra online canada 100mg sildenafil online sildenafil 25 mg coupon
sildenafil 2.5 mg viagra 50 mg price india canadian viagra online
Клетка ищет птицу509574262.html
brand name viagra for sale buy viagra without a prescription buy generic viagra without a prescription
cialis com buy cialis information rx tadalafil
viagra pill where to buy 100mg viagra cost ordering viagra from india
what is an analytical essay essay form essay conclusion example
one advantage of using dialogue in a narrative essay is to mental health essay common app essay examples
common application essay help cheap essay writing essay services
analytical essay essay review service essay service
analytical essay example write my essay south park who can help me write an essay
which essay writing service is the best another word for says in an essay custom essay writing service toronto
how to write a why this college essay persuasive essay helper someone write my essay for me
help 123 essay essay writers service outline example for essay
self reflection essay proper essay format online essay services
cialis online pharmacy post haste pharmacy oxycodone ramesh rx pharmacy
ramipril online pharmacy online pharmacy baclofen overseas pharmacy no prescription xanax
adipex online pharmacy diet pills lorazepam online pharmacy Priligy
clomiphene citrate online pharmacy uk online pharmacy propecia handling methotrexate in pharmacy
kmart pharmacy simvastatin rx logo pharmacy putney general store pharmacy
the people’s pharmacy viagra in mexico pharmacy pharmacy viagra generic
hydrocodone online pharmacy brooks pharmacy store voltaren gel online pharmacy
tadalafil weight gain does tadalafil lower heart rate tadalafil online order
40mg tadalafil vida tadalafil tadalafil 20mg uk
tadalafil where to buy tadalafil for pulmonary hypertension should you take tadalafil with food
tadalafil without prescription tadalafil dosage reddit how long to wait after taking tadalafil
yellow e20 tadalafil tadalafil and exercise tadalafil coupon 20mg
cipla tadalafil tadalafil and blood pressure medication tadalafil and nitroglycerin
tadalafil 10 difference between sildenafil tadalafil and vardenafil tadalafil 10mg para que serve
10mg tadalafil daily tadalafil for premature ejaculation tadalafil aristo
cialis walgreens
silkroad online pharmacy
pharmacy discount card
viagra in india cost
sildenafil 120
buy cialis from canada
fda warning tadalafil
buy tramadol troy pharmacy
cheap viagra 200mg
tadalafil pronunciation
cialis los angeles
Some terrific pictures. Impressive colors.
https://drimtim.ru/articles/melbet_promokod_24.html
how often can i take cialis
viagra nz online
cheap generic viagra
cialis generic online
tadalafil order online
cialis otc
cialis professional ingredients
metronidazole gentamicin
zithromax allergies
metformin hcl er 500 mg
lisinopril cough phlegm
flagyl diarrhea
can furosemide cause kidney stones
gabapentin maximum dosage for sleep
zithromax pill
glucophage obezite
lasix vs hctz
amoxicillin and mucinex
how much does escitalopram cost
gabapentin dosage
should i take cephalexin with food
ciprofloxacin lawsuit
bactrim treats
depakote er side effects
ddavp 0.2 mg
side effects citalopram
does cozaar cause cough
valproic acid depakote
ddavp bedwetting dosing
cozaar patent date
Metal reclaiming center services Ferrous recycle Iron scrap reclamation operations
Ferrous material recycling appraisal, Iron waste processing center, Scrap metal reclaiming depot
diltiazem er dosage
ezetimibe aha
contrave success stories
how to taper off effexor 37.5 mg
325 mg aspirin
amitriptyline dosage
maximum dose of baclofen
augmentin for diverticulitis
bupropion side effects sexually
medication celebrex
buspirone take as needed
celecoxib heart risk
acarbose excretion
actos laboratГіrio
п»їrobaxin
is protonix otc
repaglinide drug monograph
remeron reviews for sleep
generic robaxin
venlafaxine used for
tizanidine long term use
what is voltaren 1% gel used for
social anxiety disorder wellbutrin
pregnant zofran not working
zetia dosing