ลานสวนป่า

(ลูกนกยูงขี่บนหลังแม่ และภาพลูกนกยูงหน้าตาเหมือนลูกไก่งวง)

วันที่ชีวิตมีเวลาเว้นวรรคอย่างนี้

หมอจอมป่วนก็เที่ยวตระเวนไปทั่วอีสาน

ตาหวาน ครูสุ หนูมิม จะลุยดงกระเจียวดอกไม้ป่าที่ชัยภูมิ

ป้าจุ๋ม เฝ้าบ้านหน้าบานเป็นจานเชิง

คนหัวโต อยู่โยง มีความสุขกับเจ้าเป็นไผ

แห้วศรี ตระเวณไหว้พระทั่วราชอาณาจักร

คุณน้าแห่งชาติ ขอเว้นวรรคยิ้มกับตัวเองอยู่บ้าน

เจ้าหนิงกลิ้งจะบุกเชียงราย

แป๊ดยกครอบครัวบุกอีสาน เยี่ยมน้องชายที่สระบุรี

เอาเหลียง หมอเบิร์ด กกไข่อยู่ในที่ตั้ง

ครูอึ่ง อุ้ย อาราม กำลังคิดอะไรอยู่ อิอิ

วันนี้มีความยินดีที่จะเสนองานวิจัยที่สวนป่า

วิธีการวิจัย: สนใจเรื่องอะไรพิเศษ ก็ตั้งคำถามแล้วหาคำตอบ

กระบวนการวิจัย: ลงมือทดลองปฏิบัติตามที่ออกแบบไว้

ประมวลผล: ติดตามสังเกตผลลัพธ์ที่เกิดเป็นระยะๆ

ตอนนี้เดินมาถึงขั้นที่ 3 นี่ละครับ

และวันนี้ยินดีมากที่จะนำเสนอผลวิจัย

1. ผมอยากรู้ว่า ถ้าเราปลูกต้นมะกรูดแบบไม้ป่าทั่วไปจะได้หรือไม่ เพราะมีสมมุติฐานว่าไม้ทุกชนิดมาจากป่า มันก็น่าจะอยู่แบบป่าๆได้

2. ผมอยากจะรู้ว่า ถ้าเราปลูกขมิ้นขาวเป็นอาหารสมุนไพร และเป็นไม้ประดับได้ด้วย ดีและเหมาะที่จะขายความคิดนี้หรือไม่

3. ผมอยากจะรู้ว่า ถ้าจะเพาะเลี้ยงนกยูงเลียนแบบสภาพธรรมชาติจะเป็นไปได้หรือไม่

4. ผมอยากจะรู้ว่า ถ้าจะเลี้ยงไก่ต๊อกไก่งวงไว้กินไข่ จะมีความเหมาะสมและเป็นไปได้ประการใดบ้าง ข่อดี-ข้อเสีย เปรียบเทียบกับการเลี้ยงไก่-เป็ดทั่วไป

5. ผมอยากจะรู้ว่า ถ้าผมปลูกต้นเอกมหาชัย แล้วตัดแต่งกิ่ง ผลการแตกกิ่งใหม่จะมีปริมาณ หรือเงื่อนไขในตัวไม้ชนิดนี้อย่างไร

6 ผมอยากทราบว่า ไผ่หมาจูที่ปลูกที่สูงแห้งแล้งในสภาพของอีสาน ผลผลิตจะออกมาอย่างไร อะไรเป็นจุดดี จุดด้อย

7 ผมอยากทราบว่า น้ำเต้าที่ปลูก เราจะนำเอาคุณสมบัติน้ำเต้ามาทำอะไรได้บ้าง

ขอเล่าเรื่องแบบสบาย ไม่จิกจั๊กใส่รายละเอียดอะไรมาก ออกแบบการทำงานไว้ 3-4 ระดับ

ชั้นต้น คิดและทำงานหลักแบบหยาบๆ

ชั้นกลาง คิดและทำให้ประณีตขึ้นตามอัตราเติบโตของข้อมูล

ขั้นสุดปลาย รวมข้อมูลมาสังเคราะห์เป็นชุดความรู้จากท้องถิ่น

ขั้นแปลงผล นำไปใช้ ส่งการบ้าน พัฒนาโจทย์วิจัยรอบใหม่

(เปรียบเทียบไข่นกยูงกับไข่ไก่ต๊อก)

วิจัยอย่างนี้สนุกมีความสุขและตื่นเต้น เล่าให้ฟังก็ได้ นกยูงออกไข่ 5 ฟอง แม่นกทะนุถนอมกกไข่ท่ามกลางสายฝนกระหน่ำทั้งเดือน หายหน้าหายตาไประยะหนึ่ง มาวันนี้แม่นกยูงพาลูกยูงน้อยจำนวน 4 ตัว เดินเตาะแตะออกมาจากป่า ลูกๆแข็งแรงร้องจิ๊กๆร่าเริง กระโดดขึ้นไปปีนหลังแม่เล่น โดยมีพ่อนกยูงประกบช่วยเลี้ยงลูกอยู่ไม่คลาดสายตา ช่วงนี้คุณแม่ยังหวงคุณลูก ไม่ยอมให้เราเข้าใกล้ พาลูกเดินบุกป่าผ่าดงรอบบ้าน คาดว่าอีกสักระยะหนึ่งคงจะพาลูกๆมาขอข้าวกิน เพื่อไม่ให้เป็นการเสี่ยงเกินไป เราจะขอแบ่งลูกนกมาเลี้ยง 2 ตัว เพื่อเปรียบเทียบการอนุบาลลูกนก ระหว่างคนกับแม่นกใครจะมีประสิทธิภาพมากกว่ากัน

ผมเคยเลี้ยงลูกหมี นกฮูก นกขาบ นกเขา นกกาฮังเลี้ยงตั้งแต่ยังเป็นตัวอ่อนคลอดมาใหม่ๆ โตขึ้นสัตว์พวกนี้จะเชื่องมาก ในกรณีนกยูงก็เช่นเดียวกัน ถ้าเราเลี้ยงตั้งแต่เล็กๆ  โตขึ้นเขาอาจจะเชื่องขนาดอุ้มเล่นก็ได้ จิบอกไห่

เรื่องที่ต้นมะกรูด ผมเพาะด้วยเมล็ดแล้วนำไปปลูกแซมกับไม้ป่ายืนต้นทั่วไป สังเกตพบว่า มะกรูดขึ้นได้ตามอัตภาพ แต่ไม่แตกกิ่งสาขามากเหมือนปลูกในสวนกว้างๆ สรุปได้ว่าอัตราเติบโตของมะกรูดขึ้นได้ช้ากว่าไม้ยางนา ไม้ป่าอื่นๆ นอกจากนี้ยังมีประเด็นวิจัยเกี่ยวกับการนำใบ ผล มาแปรรูปในลักษณะต่างๆให้ก้าวหน้ายิ่งขึ้น อีกประเด็นหนึ่ง..เราได้เอายอดมะกรูดเสียบกับต้นกระสัง ในเบื้องต้นพบว่า ให้ผลดกมาก อีกทั้งกิ่งต่ำเก็บผลสดได้สะดวก

เรื่องขมิ้นขาว เราได้พันธุ์มาปลูกเมื่อปีที่แล้ว บังเอิญปีนี้ฝนดี ขมิ้นขาวจึงเจริญงอกงามมาก แต่ยังไม่ไ

ด้ถอนหัวมาพิสูจน์ ส่วนโจทย์ที่ว่าจะปลูกเป็นไม้ประดับได้หรือไม่ ตอบด้วยความมั่นใจว่าได้แน่นอน สวยงามสวยนานแถมยังถอนหัวเอาเป็นผักจิ้มน้ำพริกอร่อยด้วย ปีหน้าคงมีหัวขมิ้นขยายพันธุ์ได้เต็มป่า ขยายแนวคิดการปลูกสมุนไพรร่วมกับไม้ประดับ

เรื่องการเลี้ยงไก่งวงไก่ต๊อกกินไข่ เท่าที่ทดลองเบื้องต้น ไก่ต๊อกมีความเหมาะสมตรงที่ไข่ยาว4-5เดือนต่อปี ข้อเสียคือไข่ในป่าหาเจอยาก แถมยังไข่กองรวมกัน ต้องทำไข่ปลอมไปแลกไข่ดีออกมาตอนกลางคืน ส่วนไก่งวงไข่ประมาณ 10-13 ฟอง ถ้าไม่ให้แม่ไก่งวงฟัก แม่ไก่จะมีรอบไข่เร็วขึ้น จุดเด่นคือสัตว์ปีก 2 ชนิดนี้เลี้ยงลักษณะกึ่งผสมธรรมชาติ หรือเลี้ยงแบบบุฟเฟ่ต์ได้ ต้องการดูแลไม่มากนัก มีความพิเศษตรงต้องข่วยขยายพันธุ์แทนการให้แม่ไก่กกลูกเองตามธรรมชาติ

เรื่องการแตกกิ่งและตัดแต่งกิ่งต้นไม้ เนื่องจากเพิ่งจะเริ่มปลูกต้นเอกมหาชัยอายุเพียงหนึ่งปี จึงยังไม่มีต้นโตพอที่จะทดลองได้เต็มที่ แต่ก็ได้ทดลองตัดกิ่งต้นที่โตกว่าเพื่อน เพื่อหาปริมาณการแตกกิ่ง : ห้วข้อนี้มาจากประเด็นการปลูกต้นไม้เพื่อนำมาเป็นเชื้อเพลิง โดยที่เราไม่ต้องปลูกแล้วตัดไม้ทั้งต้นไปจำหน่าย ถ้าตัดเอาเฉพาะกิ่ง วิธีนี้น่าจะได้ประโยชน์ดีกว่า แต่ในแง่การวิจัย ก็จะต้องออกแบบเปรียบเทียบวิธีการปลูก/ตัดในลักษณะต่างๆ อนึ่ง เอกมหาชัยมีคุณสมบัติเศษหลายด้าน โจทย์วิจัยจะผุดขึ้นมาตามอัตาการเติบโตของต้นไม้ เช่น การค้นคว้าเกี่ยวกับคุณสมบัติของผลในมิติของยา เครื่องดื่ม เนยเทียม ฯลฯ เมล็ดแก่นำมาบีบน้ำมัน เพื่อเป็นพลังงานทดแทน สรุปว่ามีเรื่องท้าทายรออยู่อย่างมาก

เรื่องไผ่หมาจู ไปอึ้งกิมกี่เจ้าหน้าที่โครงการหลวงห้วยต้มบอกว่า เขาปลูกไผ่หมาจูเพื่อเอาลำต้นมากกว่าที่จะเอาหน่อ เพราะคุณสมบัติของไผ่ชนิดนี้ลำต้นจะแข็งแรงมาก เอาไปใช้งานคงทนได้ดี ราคาจำหน่ายอยู่ที่ลำละ 100-200 บาท : ข้อมูลนี้น่าคิดมาก เป็นไปได้เชียวหรือ ที่สวนป่าจะปลูกเอาหน่อ เพราะหน่อหมาจูนั้นอร่อยกว่าไผ่ชนิดอื่น คิดว่า..ช่วงนี้ ถ้าน้าอึ่ง ครูอึ่ง อุ้ย อาราม มาเยี่ยมก็จะต้มหน่อไม้หมาจูนี่แหละให้ชิม อิอิ.. ในกรณีการปลูกเปรียบเทียบกับไม้ไผ่ชนิดอื่น เราใช้ไผ่บงหวาน ไผ่ตง ไฝ่ศรีปราจีน ไผ่ซาง ไผ่กิมซุง ไผ่เหลือง เป็นตัวเปรียบเทียบ

เรื่องน้ำเต้า ช่วงนี้ลูกแก่หมดแล้ว ให้ป้าสอนช่วยรวบรวมและแกะเมล็ดออกตากให้แห้ง เพื่อทำพันธุ์ต่อไป : โจทย์ที่สนใจคือคุณสมบัติน้ำมันในเมล็ดน้ำเต้า เท่าที่แกะชิมหวานมันอร่อยดีกว่าเมล็ดฟักทองเสียอีก :ที่จะทำการทดลองเร็วๆนี้คือเอาเมล็ดน้ำเต้าเพาะแบบถั่วงอก แล้วเอามาผัดน้ำมันหอยร้อนๆกินกับข้าวต้ม ผลอ่อนรับประทานเป็นผักสดแบบแตงกวา หรือนำมาผัด ต้ม แกง ได้อร่อย ส่วนยอดอ่อนถ้ามีมาก นำมาผัดไฟแดงดีได้เมนูเด็ด ..น้ำเต้าจึงเป็นการเพิ่มทางเลือกผักพื้นบ้านได้ดีมาก ในรูปของผักข้างบ้าน ผลแห้งนำมาประดิษฐ์เป็นของที่ระลึกได้สวยแปลก จึงมีเหตุผลที่ควรจะวิจัยให้ได้ความรู้ใกล้ชิดยิ่งขึ้น

(ปลาแย่งกันกินแมลงเม่าที่บ่อหน้าบ้าน)

ช่วงที่อยู่บ้านระยะสั้นๆ

ก็คิดและทำเรื่องสนุกๆอย่างนี้นะครับ

มะละกอสุกมีมาก ยอดชะอม ยอดมะรุม เห็ดป่า มีพอเลี้ยงแขก

ปลาที่เลี้ยงโตวันโตคืน

ใครจะมาก็รีบมาเถิดนะ

เดี๋ยวจะหาว่าหล่อไม่ชวน

อิอิ..

« « Prev : ป้าจุ๋ม คุณป้าแห่งชาติ

Next : เจ้าเป็นไผ 2 ของ อิ อิ.. » »