พิธีออกวัด
ซองบัตรเชิญสีขาว วางอยู่บนโต๊ะทำงานเมื่อเช้า นึกแปลกใจที่เป็นบัตรเชิญสีขาว ปกติถ้าเป็นงานแต่งงาน ขึ้นบ้านใหม่ ผูกแขนทำขวัญ มักเป็นซองสีชมพูหรือสีหวานๆ
แต่นี่เป็นซองสีขาว
หน้าซองเขียนไว้ว่า “เชิญท่านอาจารย์เปลี่ยน พร้อมครอบครัว” อันนี้ไม่แปลก ปกติบัตรเชิญที่หงสามักจะเชิญพร้อมครอบครัว แต่สำหรับจานเปลี่ยนแล้ว จำแนกได้ว่าเจ้าของบัตรเชิญไม่ใช่บุคคลวงในใกล้ชิด เพราะถ้าหากเป็นคนที่รู้จักกันดีจะรู้ว่าจานเปลี่ยน”โสดสนิท” บัตรเชิญก็ต้องเขียนว่า “เชิญท่านอาจารย์เปลี่ยน พร้อมคู่รัก”
เปิดดูเนื้อความข้างในซอง “เนื่องในโอกาสพิธีออกวัด ข้าพเจ้า….พร้อมด้วยญาติมิตรขอเชิญท่านเข้าร่วมงานดังกล่าว ซึ่งจะจัดขึ้นที่…ในวันมื้อออกใหม่…ค่ำ เดือน ๖ ตรงกับวันที่…. เวลา ๑๐ โมงเช้าจะได้สูดขวัญตามฮีตครองประเพณี หลังเสร็จพิธีแล้ว ขอเชิญท่านรับประทานอาหารเที่ยงและม่วนซื่นนำพวกข้าพเจ้า หวังว่าท่านคงจะสละเวลาอันมีคุณค่าเป็นเกรียติเข้าร่วมในงานนี้ด้วย ในวงเล็บ ขออภัยที่บ่ได้มาเชิญด้วยตนเอง”
พิธีออกวัด เป็นพิธีที่ทำขึ้นเมื่อผู้ที่ครองเพศบรรพชิต หรือพระสงฆ์ท่านตัดสินใจลาออกมาเป็นฆารวาส สำหรับพระรูปนี้ถือว่าคุ้นเคยกันดี สมัยแรกๆที่พอมีเวลาว่างเคยเดินเลาะวัดเลาะบ้านตอนเย็นๆ เคยแวะสนทนากับท่าน บางทีก็ไปนั่งฟังท่านสอนเณรหัดท่องบทสวด บางคราวอยากเข้าไปนั่งสงบใจต่อหน้าพระประธานในโบสถ์ท่านก็กรุณาไขกุญแจเปิดประตูให้ ท่านหมดบุญผ้าเหลืองออกมาดูแลโยมแม่ที่อายุมากแล้ว ชาวบ้านชาวช่องอาลัยแต่ไม่อาจขัดเจตนาของท่านได้ พระรูปนี้เองที่ผมเคยเล่าไว้ในบันทึกเมื่อราวๆหลังสงกรานต์ปีกลายที่เล่าว่า พ่อออกแม่ออกทำพานดอกไม้ธูปเทียนมาขอให้ท่านอยู่ต่อ ท่านก็อยู่ให้อีกหนึ่งปีจนถึงสงกรานต์ปีนี้เวียนมา รอบนี้ท่านได้สึกสมใจ ชาวบ้านรวบรวมกันจัดงานสู่ขวัญให้ตามรายละเอียดในบัตรเชิญ
พิธีกรรมหลังสึกของชาวหงสา ยังเป็นศรัทธาที่ละเอียดอ่อน ท่านต้องนุ่งขาวห่มขาวอยู่วัดอีกหลายวันจนกว่าจะได้มื้อดี บันทึกหนึ่งของพี่บางทรายเคยแสดงรูปถ่าย เด็กหนุ่มหลังสึกที่มารดน้ำต้นโพธิ์ที่ลานวัดบ้านหาน ยังมีความเชื่ออีกในเรื่องการหาสาวบริสุทธิ์มาจูงแขนพี่ทิดออกจากวัด ท่านเชื่อกันว่าพอออกไปสร้างครอบครัวจะได้แต่งงานกับสาว แต่ตอนนี้ที่หงสาก็เหมือนกับบ้านเราที่สาวๆออกไปไกลหูไกลตาพ่อแม่ บ้างก็ไปเรียนต่อ บ้างก็ไปทำงาน จึงเป็นเรื่องหนักใจที่จะเชื่อได้ว่าใครนางใดจะมีคุณสมบัติข้อนี้ครบถ้วน เลยต้องหันมาใช้เด็กสาวตัวน้อยๆชั้นประถมมาจูงแขนพี่ทิด
อย่างไรก็ตาม ในบางท้องถิ่นพี่น้องก็มักจะขัดข้องไม่อยากให้ลูกสาวหลานสาว มาจูงแขนพี่ทิดออกจากวัด เพราะมองเห็นว่า เป็นตัวการทำให้ทายาทพุทธศาสนาสึกออกมา ท่านว่าสาวพวกนั้น เป็น “มารศาสนา”
จะอย่างไรก็ตาม ธรรมเนียมปฎิบัติ ที่เป็น”กรอบของสังคม” ของที่หงสายังนับว่า ยังคงหลงเหลือสืบทอดกันมาได้อย่างเหนียวแน่น เมื่อเทียบกับบ้านเรา
« « Prev : คิดหลายหัวแตก แบกหลายหลังหัก
Next : บอวอรอ (บวร) บ้านวัดโรงเรียน » »
4 ความคิดเห็น
สำนักงานข่าวเนชั่นรายงานในทวิตเตอร์: วันก่อนไฟไหม้ตลาดเช้าเวียงจันทน์ ชาวบ้านร้องทุกข์ว่า “ลดมอดไฟ” (รถดับเพลิง) ทำงานล่าช้า ไม่มีน้ำ มีน้ำแต่ท่อฉีดคนละขนาด (ทีวีลาว)
เป็น ธรรมเนียมปฎิบัติ ที่น่ารักมาก หาในเมืองไทยเราคงไม่เจอแล้ว ขอบคุณที่นำมาเล่าสู่กันฟังค่ะ
เอ คนโสดสนิทมีคู่รักด้วยหรือคะ นึกว่าโสดสนิทนี่บ่มีไผมาย่างกายเลยแต้ๆ เด้อค่ะ คิคิ ล้อเล่นนะคะ
แต่อ่านเรื่องนี้แล้วก็ใจหายจริงๆ นะคะ อยากเห็นพระท่านบวชอยู่ในผ้าเหลืองตลอดไป ไม่อยากเห็นพระสึกเลยค่ะ
นึกว่า..มีสาวๆมาจูงจารย์เปลี่ยน
รอลุ้นระทึกอยู่นะครับ