ลานสวนป่า

ออกจากเคหา ไปหาความรู้ ไปดูเขาเพาะชำกล้าไม้อะคาเซีย นึกว่าจะง่ายๆ เจ้าประคุณเอ๋ย เหงื่อตกเชียวแหละ คุยกันในหมู่ที่ไปศึกษาดูงานสรุปว่า..ถ้าจ้างให้เราผลิตจำหน่าย ต้องคิดราคาต้นละ 10 บาทถึงจะทำได้ แต่ในโครงการส่งเสริมการปลูกป่าสู่ชุมชนของสถานีวิจัยสะแกราช ได้ผลิตกล้าพันธุ์ดีออกแจกจ่ายให้เกษตรกรผู้สนใจทั่วไป แจก10ต้นบ้าง50ต้นบ้าง500ต้นบ้าง ตามความเหมาะสมของผู้มาขอรับกล้า ปัญหาอยู่ที่ว่าเมื่อได้ไปแล้ว จะไปดำเนินการปลูกอย่างไรให้สมประโยชน์กับความตั้งใจของราชการ

ไปสถาบันวิจัยสะแกราชเที่ยวนี้ ได้รับหนังสือ บทสรุปสำหรับผู้บริหาร โครงการส่งเสริมปลูกต้นไม้เพื่อเป็นทุนระยะยาว เสนอต่อ สำนักงานพัฒนาการเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์กรมหาชน) โดยศูนย์วิจัย คณะวนศาตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กันยายน 2552 ผมเข้าใจว่าประเด็นนี้เป็นการสรุปผลการดำเนินการส่เสริมปลูกไม้ในลักษณะต่างๆของหน่วยงานภาครัฐ พบว่าประสบผลสำเร็จบ้าง ล้มเหลวบ้าง ตามวัฒนธรรมองค์กรของผู้ที่เกี่ยวข้องกับป่าไม้ ที่ยึดเอาความคิดความเข้าใจของตนเองเป็นหลัก ฉอดๆๆกันในมุมของวิชาการล้วนๆ เรื่องกระบวนการป่าไม้ทั้งหลายมันจึงยี่ยักยี่หย่อน ต้องลงทะเบียนบ้างละ ห้ามใช้เลื่อยยนต์ จะเผาถ่านต้องขออนุญาต เจ้าหน้าที่ต้องมาตรวจสอบตอนเอาไม้เข้าเอาถ่านออก จะย้ายถ่านต้องไปทำหลักฐานการขนย้าย จะแปรรูปไม้จะต้องขออนุญาตอีกไม่รู้กี่ใบ ต้องผ่านหน่วยงานไม่รู้กี่โต๊ะ กว่าจะได้ลายเซ็นต์มา..อกอีแป้นแทบแตก ขึนทำตามกฏระเบียบอดตาย ขาใหญ่ทั้งหลายจึงทำไม้เถื่อนกันสนุกสนาน จ่ายใต้โต๊ะสะดวกกว่าจ่ายบนโต๊ะ อิ อิ

ปลูกก็ยุ่ง

จะตัดจะแปรรูปก็ยาก

จะขนจะจำหน่ายก็ลำบาก

ถ้าระบบระเบียบมันห่วยแตกอย่างนี้

ไอ่ลิงตัวไหนละครับที่มันอยากจะปลูกสร้างอาชีพสวนป่า

ทั้งๆที่กระบวนการทั้งหมดทั้งมวลนี้ชาวบ้านลงทุนลงแรงเองทั้งนั้น

กรมป่าไม้..ทำอะไร นอกจากจ้องเตะตัดขา ออกกฏระเบียบมาคุมกำเนิดความก้าวหน้า

รอเก็บค่าใบอนุญาต หาเรื่องตรวจจับผิด

ซึ่งค่าภาคหลวงที่ได้จิ๊บจ้อยเต็มที

ไม่คุ้มกับค่าเสียความรู้สึกระหว่างกันหรอกนะครับ

..เข้าไม่ถึง ไม่พัฒนา เอาเสียเลย

กรมป่าไม้มีโครงการส่งเสริมเกษตรกรดีๆมากมาย

แต่กฏระเบียบเต่าล้านปี เข้าทำนอง..ทำดีแทบตาย แล้วเอาตีนลบ

ลองเปรียบเทียบกับการส่งเสริมปลูกยางพาราดูสิครับ ต่างกันราวฟ้ากับดิน เกษตรกรได้รับการสนันสนุนสุดลิ่มทิ่มประตู รับแจกพันธุ์ยาง ปุ๋ย เงินกู้ เริ่มมีรายได้ตั้งแต่ปีที่ 7 ถ้าเอามาเปรียบกับโครงการส่งเสริมปลูกต้นไม้เพื่อเป็นทุนระยะยาวแล้ว เฮ้อ เหนื่อยครับ เหนื่อย ..การปลูกไม้ยืนต้นนี่นะครับ ถ้าจะให้เข้าใจง่าย ก็ลองปลูกต้นยางนา ต้นประดู่ ต้นแดง ดูสิครับ กว่าจะมีรายได้จะต้องนานถึง 20-50 ปี เกษตรตรที่ไหนอยากจะปลูกอยากจะรอ พวกคิดสั้นด้วยแล้วจะมองว่า..ปลูกไปทำไมวะ มันนาน ไม่ได้ใช้ ตายเสียก่อน สู้ไปขะโมยตัดไม้ดีกว่า รายได้ดีและเร็วกว่ากันมาก

ประเด็นพวกนี้ผมพยายามหาทางออกด้วยการปลูกไม้หลากหลายวัตถุประสงค์ เช่น

1 ปลูกไม้โตเร็วระยะสั้น3- 5ปี พวกไม้ที่ใช้ประโยชน์และตัดขายได้เร็วภายใน 3-4 ปี เช่นไม้ยูคาลิปตัส กลุ่มนี้ก็เหมือนถูกมัดมือชกอยู่ดี โรงงานกระดาษกดคอซื้อตันละ 6-700บาท หาทางเอาไปเผาถ่าน ก็เจอกฏหมายห่วยแตกอีกยุบยับ เพิ่งจะมาเข้าท่าตอนที่ฝึกอบรมเอาไม้กลมขนาดเล็กมาทำผลิตภัณฑ์เครื่องเรือน ตามที่ได้เล่าถึงการฝึกอบรมไปก่อนหน้านี้

2 ปลูกไม้โตเร็วระยะกลาง 4-15ปี ไม้กลุ่มนี้ที่เป็นพระเอกน่าจะเป็นไม้ไผ่พันธุ์ต่างๆที่มีคุณสมบัติกินหน่อและใช้ลำ ไผ่บางชนิดเริ่มเอาลำมาใช้งานประดิษฐ์ใช้สอยงานทำเฟอร์นิเจอร์ ได้ในอัตราทวีคูณวัตถุดิบตั้งแต่ปีที่ 4-5-6 เป็นต้นไป ไผ่บางชนิด เช่น ไผ่กิมซุงให้หน่อทั้งปี ถึงลำต้นจะไม่ตรงแต่ก็เอาทำตะเกียบ ไม้เสียบลูกชิ้น ไม้จิ้มฟัน เอาไปเผ่าถ่านก็เหมาะเช่นกัน แต่ถ้าเป็นไผ่พันธุ์ราชินีซางนวล เธอเอ๋ยลำต้นใหญ่ตรงแน่วเหมือนขาโต้นนางเอกหมอลำ พระเอกอีกตัวที่ได้รับความสนใจทั่วไปได้แก่ไม้สัก แต่ที่สุดยอดในสายตาผม ขอยกให้กับไม้อะเคเซียพันธุ์ลูกผสม ที่แม่ใหญ่กับออตเอาไปปลูก เป็นไม้ตระกูลถั่ว ใบเอาไปเลี้ยงสัตว์เคี้ยวเอื้อง หมักทำอาหารสัตว์เป็นไม้เนื้อแข็งระดับเดียวกับไม้ประดู่ไม้แดงบ้านเรา แต่โตเร็วกว่ากันเยอะเลย อะไรที่มาจากต่างประเทศ ลงท้ายด้วยคำว่า“เทศ” มันมักจะใหญ่โตมะลักกั๊กกว่าของเรา ลองดูนกกระจอกบ้านเรา กับ นกกระจอกเทศสิครับ ตัวใหญ่อุ้มไม่ไหวเชียวแหละ เรื่องไม้อะคาเซียมีรายละเอียดเยอะ ที่ผมๆปลูกๆแบบสะเปะสะปะไปแล้วหลายสายพันธุ์ มีตั้งต้นหงิกงอ ใส้ฟัก ยืนต้นตาย บางพันธุ์ก็ลำต้นสวยตรง กำลังโตวันโตคืน มาตอนนี้สถานีวิจัยสะแกราชพัฒนาพันธุุ์ได้ดี จึงน่าปลูก และปลูก ผมและขาใหญ่จะช่วยกันปลูกปีนี้สัก 50,000 ต้น ปลูกไผ่ 20,000 ต้น แก่จวนจะเข้าโลงอยู่แล้ว จะช้าอยู่ไย  ปีต่อๆไปก็จะปลูกอีก และอีก ๆๆ

3 ปลูกไม้ระยะหงำเหงือก เรียกว่าปลูกแล้วลืมทั้งไปได้เลย ส่วนมากจะเป็นไม้พื้นถิ่นที่ดีๆบ้านเรา เช่น ไม้ยางนา ประดู่ แดง พะยูง มะค่าโมง ก้ามปู ฯลฯ ไม้กลุ่มนี้เหมาะกับคนที่เข้าใจและรักธรรมชาติ ซึ่งควรจะเกิดความรู้สึกว่า ปลูกต้นไม้แล้วทำไมต้องตัดด้วย ปลูกเอาบุญ-ปลูกชดเชยบาป-ปลูกติดแผ่นดิน จะได้ไหม? โดยเฉพาะการปลูกโดยหน่วยงานภาครัฐ หรือภาคีสิ่งแวดล้อมต่างๆ ควรจะปลูกไม้พื้นถิ่นทุกชนิด คนไทยช่วยกันปู้ยี่ป้ยำป่าไม้กันมามาก หายใจเอาอ๊อกซิเจนฟรีๆมานานแล้ว ควรหัดคิดและทำอะไรดีๆคืนให้กับธรรมชาติเสียบ้าง

เท่าที่ผมทำการปลูกต้นไม้แบบตาบอดคลำช้าง จนกระทั้งมาถึงวันนี้ ผมได้รับความรู้ความรักจากป่าไม้อย่างคาดไม่ถึง ได้อาศัยยอด ดอก ผล หัว มาเป็นอาหาร ไม้บางชนิดยังเป็นสมุนไพร ให้ดอกหอมเอาอกเอาใจเราฟรีๆ ปีไหนฝนดีๆมีเห็ดให้เก็บหลายยก แล้งมาก็มีรังมดแดงให้แหย่เอาไข่มายำ เอาแค่มองหยาบๆทำหยาบๆยังได้ประโยชน์ถึงเพียงนี้ ไม่แน่นะครับ ถ้าโลกวิกฤติพลังงานมากๆ ไม่มีแก๊สไม่มีไฟฟ้าเพราะเกิดวิตฤมหันตภัยอะไรสักอย่าง ท่านอาจจเดี้ยงเอาง่ายๆ ถ้ามีป่าสวนครัวหลังบ้าน อย่างน้อยก็ยังได้อาศัยเก็บอาหาร-ฟืนหุงต้ม-ยา-หรือแม้แต่เอามาตีเป็นโลง

ห รื อ เ ธ อ จ  ะ เ ลื อ ก น อ น โ ล ง พ า ล ส ติ ก

ถ้ามีไม้ก็เผาเอากระดูกมาเข้าโกษ ทำอย่างไร เอาไปกลบฝังเหมือนขยะเน่าๆอย่างนั้นรึ

หลักการของโครงการส่งเสริมปลูกต้นไม้เป็นทุนระยะยาว

รูปแบบของการปลูกต้นไม้ มีเป้าหมายแตกต่างจากครงการส่งเสริมปลูกไม้เศรษฐกิจของกรมป่าไม้ โดยมุ่งเน้นให้ผู้ปลูกที่มีต้นไม้อยู่แล้ว ดูแลรักษาต้นไม้ในระยาวจนถึงรอบตัดฟัน ซึ่งที่ผ่านมาไม่มีแรงจูงใจจึงละทิ้งเมื่อพ้นระยะส่งเสริม5ปี โครงการฯจึงออกแบบส่งเสริมให้มีการปลูกต้นไม้ผสมหลากหลายชนิด ทั้ง รู ป แ บ บ ที่ เ น้ น ก า ร ป ลู ก ไ ม้ ป่ า เ ป็ น ส  ว น เช่น ปลูกยางนา สัก ตะเคียนทอง ฯลฯ แล้วแซมด้วยพืชนานาชนิดที่เป็นสมุนไพรและพืชอาหาร และ รู ป แ บ บ ที่ เ น้ น ก า ร ป ลู ก ไ ม้ แ ท ร ก ใ น  ส ว น เ ดิ ม  เช่น การปลูกตะเคียนทองแทรกลงในสวนเงาะ ทุเรียน และลองกอง เป็นต้น ควรหนาแน่นของหมู่ไม้ในการปลูกระยะแรกไม่ควรน้อยกว่า 100ต้น เพื่อจะทะยอยตัดสางไม้ออกมาใช้ประโยชน์ สำหรับต้นไม้ที่จะอยู่จนครบรอบตัดฟัน และนำมาเข้าโครงการฯ เพื่อประเมินมูลค่าเป็นทุนระยะยาวนั้นจะต้องไม่เกิน 25 ต้น/ไร่ โดยจะต้องเป็นชนิดไม้ที่โครงการกำหนด ดังนี้

1 กระถินเทพณรงค์ อะเคเซีย 5 แสนไร่

2 ประดู่ 1 ล้านไร่

3 สัก 1 ล้านไร่

4 พะยูง 5 แสนไร่

รวม 3 ล้านไร่

โอกาสในการขายคาร์บอนเครดิต

เรื่องนี้ยังเป็นการเคาะกะลาหลอกหมา ทั่วโลกมีโครงการที่ผ่านการรับรองซื้อขายคาร์บอนในตลาดภาคบังคับเพียง 8 โครงการเท่านั้น ในกรณีการส่งเสริมการปลูกป่าเพื่อเป็นทุนในระยะยาวนั้น อาจไม่เข้าเกณฑ์การซื้อขายคาร์บอนในตลาดภาคบังคับ หากเป็นการปลูกต้นไม้ในพื้นที่อนุรักษ์ หรือการปลูกต้นไม้แซมในสวนผลไม้เดิม ยกเว้นกรณ๊ที่เป็นการปลูกป่าในพื้นที่ๆทำการเกษตรเดิม โดยต้นไม้ที่ปลูกจะต้องเข้าเกณฑ์นิยามป่าไม้ ตามกลไกพัฒนาที่สะอาด ได้แก่ มีขนาดพื้นที่ไม่น้อยกว่า 1ไร่ ต้นไม้มีขนาดสูงกว่า 3เมตร มีการปกคลุมเรือนยอดไม่น้อยกว่า30%

สรุป..อะไรที่เกี่ยวข้องกับการป่าไม้ มันก็จะยุ่งๆอยู่อย่างนี้นะครับ

ป่าไม้ ทำท่าจะเป็น ป่าม้วย อยู่ยังงี้ละครับ

::  ตัดทอนจากเอกสารบางส่วนในการประชุมวิชาการด้านป่าไม้

โครงการ “เปิดบ้านวิชาการด้านป่าไม้” ภายใต้หัวข้อ “เทคโนโลยีด้านป่าไม้เพื่อประชาชน”

ระหว่างวันที่ 28-29 มิถุนายน ณ ห้องประชุมใหญ่ อาคารกริตสามะพุทธิ กรมป่าไม้

ท่านที่สนใจงานการป่าไม้น่าไปเกร่ดูนะครับ

มีหัวข้องานวิจัยดีๆเด็ดๆมากมาย เช่น

• ก้าวใหม่ของการวิจัยป่าไม้
• การปลูกและการจัดการไม้เศรษฐกิจ
• การใช้ประโยชน์ไม้เศรษฐกิจ
• การวิจัยไม้พลังงานทดแทน
• การใช้ประโยชน์สมุนไพร ของป่า
• การใช้ประโยชน์แมลง และจุลินทรีย์ป่าไม้
• ผลงานวิจัยป่าไม้สู่ประชาชน ข้าน้อยอยู่ในกลุ่มนี้ละขอรับ
  
• 15.30-17.30 น. วันที่ 29 มิ ย.2554

(ทดสอบปุ๋ยนาโน หรือจะนาเน่า ต้องพิสูจน์)

:: เมื่อวานนี้ กำลังนั่งคุยกับเพื่อนผู้อารีย์ที่มารับ-ส่ง ก็มีรถมาจอด2คัน ลงรถกันตุ๊บตับ ครูวันชัย แสวงชัย เป็นหัวหน้าแก๊งค์ เข้ามาบอกว่าวันนี้จะมาสาธิตปุ๋ยนาโน ตราจิ้งโจ้ผวา ทีมสาธิตไล่ผมไปแปลงปลูกต้นไม้ มะนาว มะละกอ ไผ่ ชี้โบ้ชี้เบ้บอกว่า..ระดับครูบาปลูกยังงี้ได้ไง พืชมันต้องออกผลจนเก็บไม่หวานไม่ไหว ถามว่าทำยังไงละ ..ก็ต้องใช้ปุ๋ยนาโนของผมสิครับ ว่าแล้วแกก็จัดการใส่ปุ๋ยรอบๆบริเวณต้นมะนาว กะรันตีว่า ภายใน 7 วัน จะเห็นความเปลี่ยนแปลง มะนาวจะออกลูกเต็มต้น เอาไปใส่น้ำพริกจนครกแตกก็ไม่หมด  เซียนขี้โม้แห่งชาติถามว่า ..มีต้นยางพาราที่เป็นโรคและไม่ให้น้ำยางไหม มิสิ เยอะด้วย

(ปุ๋ยตราจิ้งโจ้ รึ จะโจ้หรือจะจอด เดี๋ยวก็รู้)

ว่าแล้วแกก็ไปโรยปุ๋ยใสโคนต้นยางพาราที่เป็นโรค

พร้อมกับคุยสำทับว่า..รับรองว่าภายใน2เดือน น้ำยางไหลโจ๊กๆ  ว่างั้น !!

เฮ้อ ..ผมว่าผมขี้โม้แล้ว

แต่ลูกศิษย์มันพัฒนาการแซงหน้าพระอาจารย์ไปไม่รู้กี่ระดับ

ถ้ามีการประกวดคนขี้โม้

ผมจะส่งเจ้าหมอนี่แหละเข้าชิงชัย อิ อิ

« « Prev : เรียนตามอัธยาสัย

Next : ช่วยกันทำมาหากินด้วยครับบบ.. » »