ลานสวนป่า

คนเราไม่ว่าจะอยู่ในสถานะใดอาชีพอะไรย่อมมีปัญหามาตอแยให้แก้ไขอยู่เสมอ การคลี่คลายปัญหาในหน้าที่การงาน เป็นส่วนสำคัญที่จะบอกว่าเราสอบได้หรือสอบตกกับสิ่งเผชิญในชีวิต ผมเป็นเกษตรกรก็มีปัญหาในส่วนของกลุ่มรากหญ้า ที่จะต้องแสวงหาวิธีลืมตาอ้าปากให้ได้ ดังนั้นวิธีค้นหาคำตอบในแต่ละเรื่องจึงมีความสำคัญ ภาษาชาวบ้านเรียกว่าภูมิปัญญา ถ้าภาษาทางราชการเรียกว่าองค์ความรู้หรือทฤษฎีต่างๆ ในชั้นนี้ผมขออนุญาตสรุปตัวความรู้เพื่อตอบปัญหาที่ขลุกขลิกมานาน

:: ประเด็นแมลง-ยุง รบกวนสัตว์เลี้ยงในหน้าฝน

คนที่เลี้ยงปศุสัตว์จะต้องเผชิญเหลือบยุงรบกวนกัดผิวหนังสัตว์เลี้ยงจนเลือดไหลซิบๆ แมลงเหล่านี้ยกโขยงมารุมกินโต๊ะวัวควายจนไม่เป็นอันหลับอันนอน สัตว์เหล่านี้ต้องยืนโบกสะบัดหางไล่แมลงทั้งคืน ทำให้การพักผ่อนไม่เพียงพอ ถึงจะได้รับอาหารสมบูรณ์ในหน้าฝนที่มีหญ้ามากมาย แต่กินไปเท่าใด-ยุง-เหลือบ-พยาธิ-เห็บ-หมัด-มากัดและรบกวนไม่ได้หลับนอน การแก้ไขมีหลายวิธี เช่น กางมุ้งครอบคอกสัตว์-ใช้ไฟฟ้าสีเลือง-พัดลมดูแมลงที่มาเล่นไฟลงในถุง-ฉีดยาฉีดควันไล่แมลงเป็นพักๆ-จุดกองฟืนอาศัยควันไล่ยุง

แต่ในสวนป่าค้นพบวิธีดังนี้

1 ใช้ถังเผาถ่าน ใส่ท่อนไม้ที่มีกลิ่นไล่แมลงผสมลงไปด้วย

2 ตั้งเตาภายในคอกสัตว์

3 จะเกิดควันลอยไปปะทะภายในหลังคา ช่วยไล่ยุงได้ตลอดคืน

4 รุ่งเช้าเตาดับ-ได้ถ่าน-ได้น้ำควันไม้เป็นของแถม

5 เป็นวิธีที่ง่ายแต่ได้ประโยชน์หลายต่อ

:: ประเด็นอาหารสัตว์

สัตว์ก็เหมือนคน จำเป็นต้องได้รับอาหารอย่างพอเพียงตลอดปี แต่วงจรธรรมชาติทำให้หญ้าซึ่งเป็นอาหารสัตว์เลี้ยงขาดแคลนอย่างมากในช่วงแล้ง เกษตรกรต้องหาวิธีผลิตอาหารสัตว์มาชดเชย ในระดับชาวบ้านทั่วไปก็จะเก็บฟางไว้ให้วัวควายกิน บางพื้นถิ่นก็เกี่ยวหญ้าเท่าที่พอหาได้ ใช้เศษพืชอาหารช่วย เช่น -กากปาล์มน้ำมัน-กากเบียร์-กากถั่วเหลือง-เปลือกสับปะรด-ต้นข้าวโพด-ยอดอ้อย-ฟาง-เศษวัชพืชเศษผักต่างๆมาแก้ขัด

มหาชีวาลัยอีสานค้นพบสูตรอาหารสัตว์ที่ประหยัดและได้ผลดีดังนี้

1 เอากิ่งไม้ใบไม้นานาชนิดมาสับเลี้ยงสัตว์ในช่วงเช้า

2 บ่ายๆให้มันสำปะหลังผงตัวละ 1 ก.ก.

3 ตอนเย็นใช้มาม่า ..เอ๊ย! ฟางข้าวราดโมราส-ยูเรีย

4 มีเกลือแร่ก้อนให้วัวกินเสมอ

ด้วยสูตรอาหารดังกล่าวข้างต้น พบว่าวัวอ้วนลงพุงเป็นที่น่าพอใจ จ น เ กิ ด แ น ว ค ว า ม คิ ด ที่ จ ะ เ ลี้ ย ง โ ค ขุ น อยู่ในชั้นที่กำลังซื้อหาวัวพันธุ์ชาร์โลเล่มาทดลองขุนด้วยสูตรอาหารดังกล่าวข้างต้น อาจจะเพิ่มเติมในส่วนของการใช้ไวน์หวดข่า และกราวเครือขาวผสมให้วัวกินเพิ่มเติม ไม่นานเกินใจรอหรอกนะครับ อีกหน่อยมหาชีวาลัยอีสานก็จะมีวัวตัวโตตุ๊ตะมาอวดอย่างแน่นอน

:: การปรับปรุงพันธุ์

ขอแสนอแนะว่า ถ้าเกษตรกรมีแม่วัวอยู่แล้ว ควรจะผสมเทียมด้วยน้ำเชื้อวัวพันธุ์ชาร์โลเล่ ถ้าเป็นตัวผู้ก็นำไปเลี้ยงขุน ตัวเมียก็เลี้ยงไว้เป็นแม่พันธุ์ บางรายอาจจะผสมพันธุ์-แองกัส-กำแพงแสน-ทาจิมะ จะทำให้ขายลูกวัวหรือนำไปเลี้ยงขุนได้ราคาดีกว่าการเลี้ยงแบบดั่งเดิมถึง1เท่าตัว เรื่องผสมเทียมสะดวกกว่าเมื่อก่อนมากนัก ทุกอำเภอมีสำนักงานปศุสัตว์คอยช่วยเหลืออยู่แล้ว บางพื้นที่ลูกหลานเกษตรที่ผ่านการฝึกอบรมทางด้านนี้เป็นผู้สันทัดกรณีเคลื่อนที่เร็ว เพียงแต่ยกโทรศัพท์ มื อ ถื อ นักผสมเทียม มื อ ถึ ง ก็จะมาบริการทันที ขอแต่ใส่ใจขึ้นบ้าง ผลตอบแทนคุ้มค่ามากเลยละครับ

:: การเชื่อมโยงไปถึงเรื่องอื่นๆ

การเลี้ยงวัวลักษณะนี้ นอกจากจะได้ประโยชน์โดยตรงจากการจำหน่ายวัวแล้ว วัวเลี้ยงขุนยังทำหน้าที่เสมือนโรงงานผลิตปุ๋ยช้ันเยี่ยม เราขยันให้อาหารมากเท่าใด วัวก็จะเปลี่ยนอาหารมาเป็นปุ๋ยคอกให้เราทุกวัน ถ้าขยันนำปุ๋ยไปปลูกผักปลูกต้นไม้ ก็จะมีรายได้เสริมขึ้นมาอีก หรืออย่างขี้เกียจบรรจุกระสอบปุ๋ยขายก็ได้กระสอบละ30-50 บาท

อนึ่ง ถ้าเราใช้ใบไม้เลี้ยงวัว คงไม่มีใครดูดายหรือถ่อไปหาใบไม้ในที่ไกลๆ แนวคิดที่จะปลูกต้นไม้เพื่อเอาใบมาเลี้ยงสัตว์ จะช่วยให้เกิดพื้นที่ปลูกต้นไม้อย่างเอาใจใส่มากขึ้น เมื่อเห็นว่าเป็นผลดีก็จะเกิดลักธิเอาอย่าง ปลูกต้นโน้นต้นนี้ตัดกิ่งก้านเอาใบมาเลี้ยงวัว ลำต้นปล่อยให้โตต่อๆไป อายุ7ปี จะมีมวลสารคุ้มค่าที่จะตัดสางขยายระยะออกมาผลิตเครื่องเรือน ทำไม้ก่อสร้างบ้านเรือน ผลลัพธ์เรื่องนี้ทำให้คนยากคนจนมีทุนที่เกิดจากน้ำพักน้ำแรงของเขาเอง ไม่ต้องรอรัฐสวัสดิการ ไม่ต้องไปประกันชีวิต ก็สามารถมีบำนาญชีวิตให้แก่ตัวเองได้ทั่วหน้า ต้นไม้-ขี้วัว-ตัววัว-พืชผัก-ล้วนเป็นทุนที่งอกเงยมาขึ้นตามอัตราความขยัน นอกจากจะเป็นการพึ่งตนเองได้แล้ว ยังอยู่ในสถานะที่จะช่วยเหลือโลกให้หายร้อนด้วย2มือของเกษตรกรในแต่ละครัวเรือน

ถ้าทุกคนช่วยกันทำหน้าที่ดูแลโลก

โลกก็จะดูแลเรา

เว้ากันซื่อๆทำกันง่ายๆอย่างนี้ละครับ

ไม่ต้องมีโครงการวิเศษวิโสใหญ่โตอะไรใครๆก็ช่วยกันทำได้

ไม้ที่ปลูกไว้ในระยะ20-30ปี ตอนนี้ต้องตัดมาใช้งานได้แล้ว ช่วงไปตัดไปชักลาก คนงานร้องโอ๊กไปตามๆกัน อย่างขี้หมูขี้หมาแปรรูปรูปแล้วก็จะได้เงินต้นละเป็นหมื่น ถ้าเอามาสร้างบ้านเรือนเป็นหลังๆก็จะได้สะตังส์เพิ่มอีกไม่น้อย ถ้าเข้าใจเรียนรู้การปลูกป่าแบบหมุนเวียน ก็จะมีไม้ให้ตัดมาใช้ทำประโยชน์ได้ไม่มีวันหมด

ตัดออกเท่าไหร่ปลูกเสริมเท่านั้น สูตรง่ายๆไม่ได้ซับซ้อนอะไร

ก็เหมือนรอยยิ้มนั่นแหละครับ

ยิ้มเท่าไหร่ก็ไม่สึกหรอ ยิ้มเท่าไหรไม่มีวันหมด

จัดระบบระเบียบให้มั่นยืนเหมือนรอยยิ้มสม่ำเสมอ

จับชีวิต-โลก-ต้นไม้ใบหญ้า-มาอยูในระนาบเดียวกัน

ทุกอย่างก็จบ ข่าว วรพุทธเจ้า …

« « Prev : น้ำเต้าน้ำใจ

Next : ไปกอดสาวใต้ » »