ลาน ณกานดา

วันที่ไปสวนป่า ป้าหวานทำกับข้าวเป็นบางมื้อ  จริงๆแล้ว…
ป้าหวานไม่ได้เป็นผู้เชี่ยวชาญ ทำกับข้าวเก่งแต่อย่างใดเลย
เป็นการยกย่อง ให้กำลังใจ จากพ่อครูและเพื่อนๆ

เอาก็เอา..ยินดีทำในสิ่งที่เพื่อนๆว่าทำได้ดี น้ำพริกนั้นก็มีผู้ให้กำลังใจเยอะ
ทั้งๆที่คนไม่กินเผ็ดก็เยอะ….ไม่กินเผ็ด แต่บอกว่าน้ำพริกอร่อย…
อย่างนี้ ได้ใจไหมเล่า…
พอได้ทำก็ติดลม ดีเหมือนกันนะ ป้าหวานไม่มีอะไรจะให้ ทำกับข้าวก็ดี
ทีนี้เข้าครัวกัน ไม่มีครัวที่ไหนมีความสุขอย่างนี้

ป้านายที่แสนน่ารัก ป้านายจะห่วงใย
เตรียมนั่นนี่นู้น ให้พร้อมมูล ไอ้นี่พอไหม ไอ้นั่นจะเอาแบบไหน
ป้านายทำทุกอย่างปราณีต สวยงาม จนป้าหวานอาย..
จีงแซวป้านายว่าไม่กล้ากินผักที่ป้านายหั่น เพราะมันดูปราณีตจริงๆ
ปลาทู ตอนที่เรากินมันมักจะกระจุยกระจายไม่สวย แต่กินกับป้านาย
ทำไมปลาทูมันเรียบร้อยขาวนวลตลอดเวลาที่กิน ไม่ลุ่ยร่ายเลย…

ในครัวเป็นสวรรค์ มีน้องจากสวนป่าประจำอยู่ เป็นคนทำอะไรที่อยากให้ทำ
เติมถ่าน ล้างหม้อ ล้างจาน ยกขึ้น ยกลง หาอะไรๆที่ป้าหวานอยากได้
ทำอะไรๆที่อยากให้ทำ ตำอย่างนี้ เด็ดอย่างนั้น เอาอีก ..ผักไม่พอ..ก็หามาให้
หม้อนี้ไม่พอ ก็หามาให้ สรุปว่าป้าหวานแทบจะไม่ได้ทำอะไรเลย

ตอนที่หาวัตถุดิบ เครื่องปรุง แม่หวี ครูปู ก็ช่วยทำรายการ ช่วยจัดหา พี่บางทรายก็ช่วยพาไปตลาด
อีกวัน แม่หวีก็พาไป ทุกสิ่งล้วนมีผู้สนับสนุน จริงๆแล้วงานนี้มีผู้คนเบื้องหลังมากๆจริงๆ
พอทำงานในครัวไป สักพัก น้าอึ่งก็จะมาคอยช่วยประสานงาน มาดูป้านายกับป้าหวานบ่อยๆ
กำลังใจนะนี่….สักพัก น้องๆบ้านมกราก็จะมาคอยช่วย ช่วยยก ช่วยจัด น้องที่สวนป่าก็ช่วย…
ช่างเป็นแม่ครัวกิติมศักดิ์เหลือที่จะมีที่ไหนเหมือน…อ้อ..พี่หมอเจ้ อุ้ย และ ครูอึ่ง
ก็เข้ามาเยี่ยมมาทักทายกัน มากอดกัน ในครัว ไม่รู้ได้กลิ่นน้ำพริกติดไปไหม….

ตอนที่อาเปลี่ยน น้องอาราม น้องออด มาเข้าครัว เราก็มีความสุขกันตลอดเป็นการงานอันเบิกบานจริงๆ
ทุกคนจะถูกขอร้องให้ช่วยชิม แล้วเราก็จะร่วมกันทำกับข้าวแบบสหเฮด…สหแฮนด์ คงไม่มีสุขไหนเท่านี้
ความเห็นทุกความเห็นจะได้รับการตอบสนอง เรามีม้าเร็ววิ่งไปเก็บอะไรๆมาเพิ่ม

ระบาดออกมาถึงบริเวณกินอาหาร ป้านายเตรียมเครื่องปรุงให้พร้อมออกมาทำข้างนอกบางเมนู
เรามีที่ปรึกษาจำนวนมาก..ลืมนับ..เรามีผุ้ตกแต่ง ผู้ชิม ผู้เติม ผู้คนให้เข้ากัน และ ผู้เชียร์
การออกแบบอาหารจึงเป็นเรื่องพิเศษเล็กๆที่เบิกบานกันทุกคน

ความสุขแบบนี้ ไม่มีพิษภัย

สิ่งที่ได้จากสวนป่าคราวนี้มากมายคงบอกกล่าวได้ไม่หมด

การถ่ายทอดความในใจที่คิดว่าเป็นประโยชน์
ยังมาติดตรงที่ประโยชน์ในใจของคนแต่ละคนไม่ใช่สิ่งเดียวกัน

อย่างไรก็ตามการวางเป้าหมายของการให้อาจจำเป็นทางรูปธรรม
เราอาจต้องการสัมผัสได้ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย เพื่อยืนยันการสัมผัส
แต่การสัมผัสได้ด้วยใจนั้นยิ่งใหญ่กว่า
ถ้าไม่มองข้ามคงเกิดผลดีมากขึ้น
ผู้ให้และผู้รับ สลับที่กัน ตลอดเวลา

เรื่องการเรียนรู้ ผู้สอน สิ่งที่สอน เป็นองค์ประกอบหลัก
แต่อีกองค์ประกอบหลักที่สำคัญที่สุดคือ ผู้เรียน
ถ้าคนเรียนเรียนด้วยใจที่เปิดกว้าง มีแรงดึงดูด
แม้ไม่ได้สอน แม้ไม่มีเค้าโครงเรื่อง มาก่อน
ก็สามารถรับ และเก็บเกี่ยวทุกสิ่งในเวลานั้นๆ
มาสอนตัวเอง มาเพิ่มพูน พัฒนาสมอง จิตใจ ตน

เหมือนที่พี่หมอจอมป่วนกล่าวว่าได้เติบโต
คิดเหมือนพี่หมอค่ะ รับเอาเรื่องราวต่างๆมาพัฒนาตัวเอง
รับเอาความดี ความเป็นอย่างนั้น
มาพิจารณาแล้วดึงออกมาใส่เข้าไปในหมวดพัฒนาตน

เรียนรู้จากสิ่งที่เกิด เรียนรู้จากคน เรียนรู้จากการปฏิสัมพันธ์
อาจบอกได้ว่า ไปสวนป่า..ใครจะได้อะไร..
คนๆนั้นเป็นคนทำให้ได้ หรือไม่ได้
การเรียนจากอาจารย์ วิทยากรท่านต่างๆนั้นให้มากอยู่แล้ว
การเรียนจากการเรียน ยิ่งได้เพิ่มอีก
การเรียนจากสิ่งที่ไม่ได้สอน ยิ่งได้เพิ่มอีก
การเรียนจากสิ่งที่เกิดรอบตัว ยิ่งได้เพิ่มอีก

บทเรียนจากสวนป่าคราวนี้ก็หลากหลาย ได้เอ๊ะ ได้คิด ได้รับ หลายเรื่อง
ทุกครั้งที่เราผ่านเรื่องราวเฉพาะหน้า สิ่งที่เรารับ สิ่งที่เราให้
มี หลายมุมเสมอ มุมที่เราเห็น มุมที่คนอื่นๆเห็น และมุมรวม ที่นำมาประกอบกัน
ทุกสิ่งมีใจเป็นประธาน ที่ชัดเจนอย่างหนึ่งคือ ใจของชาวเฮนั้นมีหลายอย่างตรงกัน
ผูกพัน กันแบบหลากหลาย เราพร้อมจะปรับตัว จับกันด้วยมือเดียว ซ้าย หรือ ขวา
จับกัน 2 มือ หรือ จับกันด้วยใจ แน่นๆ หรือ หลวมๆ ได้ตลอดเวลา
สิ่งหนึ่งที่คิด ที่พบ คือ ความเร็ว ใครที่ตระหนัก ค้นพบ และปรับสมดุลย์ได้เร็ว
ทักษะนั้นจะมีค่าบวกต่อตนและต่อกลุ่ม ดังนั้นสิ่งที่เรารับจะมาแบบไหน
เราจะเอ๊ะ จะเอ๊าะ จะอึ้ง เป็นเรื่องธรรมดา เราจะชอบไม่ชอบ เป็นธรรมดา
แต่ที่พิเศษ ทำธรรมดาให้พิเศษ คือ พัฒนาการของเราต่อสิ่งนั้นๆ

ร่างกายที่ชุ่มโชกไปด้วยน้ำ

มือขาวซีด

แต่ก็แฝงความสุข…

คนแล้ว…คนเล่า..ๆ

ป้าครับ ป้าคะ ขอข้าวไข่เจียวค่ะ

10 บาท ข้าวสวยร้อนๆๆไข่เจียวฟูๅ ทำให้อิ่ม

และมีความสุขกันถ้วนหน้า…ในวันนั้น

เงิน..เป็นวัตถุเริ่มต้น

แต่วิถึที่เงินผ่านมา และ ผ่านไป

เป็นสิ่งสร้าง หรือ ทำลาย คุณค่าของมัน

และเงินเป็นสิ่งที่ผ่านไป แต่วิถีนั้นถูกบันทึกไว้

ถ้าเรารดน้ำต้นไม้ แล้วมีชั้น 1 2 3 รอรับต่อๆกัน คงดี

คิดจะลองทำ แผงแขวนกำแพง ลดร้อน เพิ่มชีวิต ชีวา
ทำแผงแขวน กว้างสัก 30ซม. ยาวสัก 60-75 ซม.
( ถ้าเวิร์ค ก็ทำเพิ่มอีก เป็น 2.. .3…ชุดแขวน เว้นระยะไป ..)
อาจเป็นไม้รวกกลมๆมาจัดวางเรียงมัดด้วยลวด
แต่กลัวรับน้ำหนักไม่ได้ค่ะ ตรงนี้ยังไม่ทราบใช้อะไรดี )
เป็นชั้นๆ ชั้นบนสุดอาจลดความกว้างลงหน่อย
จำนวนชั้น ช่องว่างระหว่างชั้น ขึ้นกับความสูงของกำแพง
อยากจะใช้วัสดุง่ายๆ ผู้หญิงตัดต่อ ทำเองได้ ไม่เป็นงานหนัก
แล้วชั้นบนสุด วางไม้ดอก ไม้ประดับ ที่ชอบแดด สู้แดด

ชั้นที่สอง วางไม้ประดับ ประเภท ใบ หรือ ประเภทชอบแสงน้อยหน่อย
ชั้นที่ 3 เริ่มเป็นผักสวนครัวเล็กๆน้อยๆ
ชั้นสุดท้ายต่ำสุด เป็นพวก เพาะเมล็ด ที่ชอบชื้นแฉะ
สุดท้ายจริงๆที่พื้น น่าจะทำอะไรที่รองรับน้ำ เพื่อเก็บไว้เป็นแหล่งความชื้น
คิดว่าเวลาเรารดน้ำ น้ำที่รดชั้นบน พอชุ่มจะหยดลงไปชั้นล่างต่อๆกันไป

ด้านหลังที่ติดกำแพงน่าจะมีอะไรกันร้อน  อะไรดี….

ใครมีอะไรจะแนะนำบ้างคะ
ขั้นวางแผนค่ะ ขอคำแนะนำ

ผลไม้ยังมีหลายชนิด ใช้เวลาเติบโตแตกต่างกัน
ข้าวเหมือนกันก็ยังมีหลายชนิด หุงไม่เหมือนกัน
คนเหมือนกัน แต่ใช้เวลาในการเข้าใจ เดิบโต ไม่เท่ากัน
เป็นความแตกต่างอย่างธรรมชาติ

บางทีเราคุ้นเคยจึงลืมนึกถึงความแตกต่าง
เราจึงคิดว่าทำไมไม่เป็นอย่างนั้น อย่างนี้
โดยเอาเหตุผลเดิม จากประสบการณ์เดิม มาใช้

ไปอ่านลานจอมป่วนมา จู่ๆก็โยงมาคิดเรื่องนี้ได้ยังไง?
เรื่องเดียวกัน อ่านพร้อมกัน ยังอาจเข้าใจไม่เหมือน ไม่เท่ากัน
รู้สึกว่ามีอะไรมากมายในชีวิต ที่เข้าใจมากขึ้น
แต่ก่อนก็คิด เดี๋ยวนี้ก็คิด ยังคิดได้ไม่เท่ากัน
เหมือนผลไม้ จะสุกงอมได้ต้องใช้เวลา
ชีวิต ต้องผ่านร้อน ผ่านหนาว ผ่านเวลา
จึงจะสุกงอม แต่เวลาที่ใช้สุกงอม
ในแต่ละเรื่อง ในแต่ละคน ก็แตกต่างกัน
คนๆเดียวกัน ก็ยังเปลี่ยนแปลงได้
แต่ละเรื่อง แต่ละคน แต่ละเวลา….
อาจเป็น เรื่องใหม่ ในเรื่องเก่า ..และ สุก..ไม่พร้อมกัน

อย่าลืม..นึกถึง..ความสุกงอม..หรือว่า..มันยังไม่ถึงเวลา..
รอได้ไหม….

ความสุขทางโลก เป็นผลไม้ดิบ ผลอ่อน  เป็นตัวอ่อน..ของความทุกข์..รู้ตัวไหม…ว่า  วันหนึ่ง ..ความสุขนั้นจะเปลี่ยนไป เป็นความทุกข์
.ความสุขนั้น เกิดขึ้น ตั้งอยุ่ไนช่วงเวลาหนึ่ง..เพิ่ม..ลด.. จนถึงเวลา..จบลง
แต่ความสุขก็มีความแตกต่างในตัวเอง บ้างสุขน้อยๆ แต่สุขนาน
บ้างสุขๆทุกข์ๆ กลับไป กลับมา บ้างสุขมาก ยาวนาน
และการอวสานก็ต่างกัน มาเร็ว มาช้า เกิดง่าย เกิดยาก
แต่ในที่สุดก็ต้องจบลง…อาจโชคดี..จบลงพร้อมชีวิตนั้น.ที่ไม่มีใครไม่ตาย..