ลานลุงเปลี่ยน

ขันแก้วตังสาม เป็นภาษาคนยวน หรือคนล้านนา

ขัน แปลว่าพาน แก้วตังสาม แก้วสามประการ พระรัตนตรัย

ภาพถ่ายจากวัดพระธาตุเชียงลม เมืองเชียงฮ่อน แขวงไชยบุรี

ฮีตคนยวนเวลาไปวัด นอกเหนือจากข้าวเหนียวนึ่งใหม่ๆ อาหาร ข้าวหนมข้าวต้มแล้ว ท่านจะมีดอกไม้ธูปเทียนและข้าวตอกใส่พานไป

ถอดรองเท้าไว้นอกกำแพงวัด เดินเท้าเปล่าเข้าไปบนวิหาร สิ่งแรกที่ทำหลังจากกราบพระคือ ใส่ขันดอกไม้ คือเอาดอกไม้ธูปเทียนใส่ในขันแก้วทังสาม บางแห่งก็แบ่งดอกไม้ไปวางบนฐานพระประธาน วางบนแท่นธรรมาส์นนัยว่าบูชาพระพุทธ พระธรรม ส่วนดอกไม้ในขันแก้วทังสามนั้นสำหรับประเคนบูชาพระสงฆ์

พระธาตุเชียงลม เป็นพระธาตุเก่าแก่ ตามเอกสารการท่องเที่ยวของเมือง ท่านบอกไว้ว่าสร้างโดยชาวพม่าในปี พศ ๑๓๐๔ มีอายุกว่า ๑๒๐๐ปี ปัจจุบันมีสภาพใกล้เคียงกับพระเจดีย์หลวงเชียงใหม่สมัยก่อนบูรณะ

ถึงแม้จะไม่สะอาดตา แต่ก็มีคุณค่าน่าอนุรักษ์

หาวิธีทำให้ภาพไม่ชัดอยู่ตั้งนาน เอาแบบที่ทำได้ข้างบนก็คงจะนำเสนอภาพไม่ให้บาดตาป้าๆมากจนเกินไป

ที่ตลาดเช้าเมืองที่ผมอยู่ หากตื่นสักตีสี่ตีห้าไปเดินดู บางทีก็จะพบของแปลกๆ

ในรูปนั้น เป็นท่อนเนื้อของ ชรายุ (เคยอ่านนิยายท่านเรียกเป็นภาษาแขกให้งดงามว่าอย่างนั้น) ชรายุ แปลว่าผู้ไม่แก่ชรา เพราะลอกคราบได้

แต่พี่น้องชาวโส้ดงหลวงของผม เรียกว่า กะแสน

คิดถึงความหลังเมื่อครั้งไปกินนอนทำสวนผักที่ห้วยบางทรายดงหลวง ห่อข้าวไปกินกับพวกลูกน้องทะโมนที่หลอกล่อให้มาช่วย มาฝึกทำสวน พอถึงเวลากินข้าวกลางวันไอ้หนุ่มโยนท่อนกะแสนย่างมาบนพาข้าวดังโครม พี่น้องเอ๋ย ลายที่หนังยังปรากฏชัดเจน อาวเปลี่ยนต้องรีบอิ่มข้าว แถมยังมาเล่าวีรกรรมให้ฟังประกอบอีกว่าไปเที่ยวสาวมา เห็นเลื้อยอยู่บนถนน เอามอเตอร์ไซด์ขับทับมา

เมืองที่ผมอยู่ สัตว์ป่า เป็นของต้องห้าม มีการปรับการจับ ไม่นานมานี้มีการตัดสินโทษจำคุกชาวริมโขงที่ไปฆ่าเสือที่กำลังว่ายข้ามน้ำโขง แต่ก็นั่นแหละ ตลาดใต้ดิน หรือตลาดมืดก็ยังมีการค้าการขายกันให้เห็น (แต่ทางบ้านเมืองคงไม่เห็นเพราะมาเช้าปานนั้น)

ความนิยมของใครก็ของใคร ฮีตไผกะฮีตมัน บางคนก็ชอบกินของป่า บางคนก็ชอบกินหญ้าอ่อน บางเมืองก็ชอบกินเนื้ออาจอ(น้องหมา ภาษาโส้) บางกลุ่มก็ชอบกินผัก บางคนก็ชอบกินน้ำใต้ศอก แต่ที่หนักกว่าเพื่อนคือพวกที่ชอบกินหินกินทรายกินบ้านกินเมือง

จบ

เนื้อเพลง หนุ่มขอนแจ่น
ศิลปิน พี สะเดิด

เป็นหนุ่มแจ่นขอน ขะหยอนเว้าไทย บ่ แฉ็ง
กกลิ้น บ่ ค่อยมีแฮง พอเว้าไทยแฉ่งกับหนุ่มเมืองไกล
พ้อหน้าผู้สาว อ้ายแคดแลดลาวจนเป็นนิสัย
เหลือโตนชาติอ้ายแหน่สาวไทย ผู้แก้มแดงใสคือบักเฉียเชีย

คึดพ้อหน้าครู ผู้สอนตอนเฮียนประถม
จับอ้ายออกไปอบรม ยืนหน้าซั่นหันลิ้นรอเรีย
จนฮอดมื้อนี้ อ้ายยังท่อง บ่ ได้จักเที่ย
เห็นสาวไทยอ้ายใจละเหี่ย สิได้เมียกับเขา บ่ น้อ

หลงฮักเจ้าหลาย ฝึกเว้าไทยจนเจ็บโผ่งแก้ม
หางตาเจ้ากะ บ่ แนม ตะแหล่มแต่มแตมสาว กทม.

บันทึกเปิดศักราช ๒๕๕๕ สอง ฮ่า ๆๆ ด้วยเพลงหนุ่มขอนแจ่นของพี สะเดิด

ต้อนรับปี พูดภาษาอังกฤษ ของ ศอ ธอ ท่านด้วย

โดยส่วนตัวผมไม่มีความเห็น ไม่สนับสนุน ไม่เห็นแย้ง ก็แล้วแต่ว่าท่านใดจะมองมุมไหน จะว่าภาษาสากลไม่สำคัญก็ไม่ถูก นึกถึงตอนที่ต้องนั่งตรวจรายงาน นั่งเขียน นั่งแก้งานที่น้องๆส่งมาแล้วก็อดที่จะอิจฉาคนรุ่นใหม่ไม่ได้ อีกหน่อยคงไม่ต้องมีการตรวจการแก้กันอีก เพราะคนไทยจะเก่งภาษากันหมดแล้ว ถึงตอนนั้นคนเรียนภาษาอังกฤษโรงเรียนภาคค่ำอย่างผมคงสบายขึ้นเยอะ

แต่มองอีกทางหนึ่ง ชักจะเห็นดีกับฝ่ายที่คัดค้าน ไม่ใช่อะไรหรอก ลองฟังเพลงหนุ่มขอนแจ่นข้างบนนี่สิครับ สะท้อนได้ว่าการใช้ภาษาไทยกลางในโรงเรียนนั้นเริ่มมาตั้งแต่เมื่อไหร่แล้ว จนบัดนี้คนเมืองก็ยังพูดภาษาไทยกลาง “ปะแลดคำเมือง” หรือมีสำเนียงข้าวนึ่ง(ไม่อยากยกตัวอย่าง…..ออกทีวีที่นักข่าวรุมเอาไมค์จ่อปากทุกวันๆนั่นก็คนหนึ่ง) (แต่ผมว่า…เน้นที่สาระที่ท่านท่องมาดีกว่าเนาะ จะสำเนียงไหนก็ช่างเหอะ) คนอีสานก็”แพดแลด”ความเว้าอีสานอย่างที่เพลงเขาว่า ส่วนคนทางด้ามขวานทองก็สำเนียงปนทองแดง อย่างนี้เป็นต้น

ต่อไปคนไทยก็จะพูดอังกฤษสำเนียง คนเมือง คนอีสาน คนใต้ กันบ้างละ

ทุกวันนี้ผมอยู่เมืองลาว ฟังภาษาลาวมากกว่าคำไทย พอมาอยู่ที่นี่ได้สองสามปี สามารถแยกสำเนียงภาษาเว้าของพี่น้องลาวได้ พบคนลาวส่วนใหญ่ใช้ภาษาถิ่นของตัวเองกัน มีส่วนน้อยมากที่พูดสำเนียงเวียงจันทน์ แม้กระทั่งในทีวี ข่าววิทยุ ในมหาวิทยาลัย หรือการอภิปรายในรัฐสภา เป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่นดี อยากเห็นละครทีวีเอาอย่างบ้างจัง

อยากให้คนไทยเอาอย่างบ้างจัง

ผมจะได้ไม่ต้องฝึกเว้าไทยจนเจ็บโพงแก้ม