ลานร่มเย็น

หนาวนี้มีของเล่นเกี่ยวกับฟืนกับไฟ ครับ  เตาดิน สามหัวจากแบบของอาจารย์จุลพร นันทพานิช ที่ได้ร่างแบบไว้ให้

อาจารย์ใช้ทำขนมปังจากเตาดินแล้วติดใจในความหอมกรุ่น ของควันไฟ ไอดิน  สบโอกาสจึงได้ขอแบบเตาไว้ใช้ที่โรงเรียน หนึ่งเตา   บางคนเรียก เตาราง ก็มีบ้าง

กรรมวิธีใช้ปั้นดินแบบที่ใช้ก่อสร้างบ้านดินนั่นแหละครับ นวดดินแล้วกดลงพิมพ์ ตากให้แห้งแล้วก็นำไปก่อได้เลย คราวนี้ลองใช้ดินจอมปลวกรอบๆโรงเรียนเสียเลย  เพราะไม่ค่อยมีหิน ทรายปน 

ทดลองใช้เครื่องปั่นย่อยเศษใบไม้ย่อยดินก่อนใหญ่เป็นก้อนเล็ก ได้ผลดีครับ เพราะก่อนที่จะนำไปนวดผสมแกลบ หรือขี้เลี่อยเพื่อไม่ให้ดินก้อนเวลาแห้งแล้วไม่แตกร้าวต้องป่นดินให้ละเอียดแล้วผสมกับแกลบ/ขี้เลื่อย   สูตรดินจอมปลวกนี้ใช้แกลบหรือขี้เลื่อย ดินต่อแกลบหรือขี้เลื่อยอยู่ที่ สัดส่วน ดิน 5 ส่วน  แกลบหรือขี้เลื่อย 1 ส่วน คลุกเคล้าตอนแห้งผสมน้ำทีละน้อย จนเหนียวหนืดพอเข้าแม่พิมพ์ได้เวลาดึงพิมพ์ออกไม่แตก ไม่ย้วย   ดินถ้าจะให้ดีควรหมักไว้ซักหนึ่งคืนเพื่อให้ดินผสมอิ่มตัวเหนียวดีขึ้น

แบบหัวเตาที่ 1 และ2 วางกระทะ หรือหม้อดิน หัวเตาที่ 3 พิเศษเพิ่มมาเป็นที่อบขนมปัง โดยทำรางเสียบพิมพ์ขนมปังมีฝาปิด   ช่องที่ 4 เป็นท่อระบายความร้อน และเก็บน้ำส้มควันไม้ก็ได้

ทดลองจุดไฟ เตาติดไฟได้ง่ายเพราะอากาศไหลจากด้านหน้าเตาดี แต่หัวที่1 ร้อนช้าสุด เตาที่2 ร้อนช้ารองลงมา ส่วนเตาหัวที่ 3 เตาอบขนมปังร้อนเร็วสุด   ตอนนี้ทดลองแต่ต้มไข่ยังไม่ได้ทดลองทำขนมปัง ดังว่า  กำลังหาคนมาช่วยทำสูตรแป้งขนมปังอยู่อ่ะครับ>>>>>

               เดินทางไกล ไปต่างจังหวัดช่วงก่อนสงกรานต์เยี่ยมญาติป่วยที่จังหวัดตาก  ใช้เส้นทางลำพูน-ลำปาง-เถิน-ตาก ช่วงอำเภอเถิน  ไปจนเกือบถึงปากทางเข้าเขื่อนภูมิพล จังหวัดตาก  หนทางเป็นหลุมเป็นบ่อมาก กำลังปรับปรุงกันเป็นระยะ   อยากให้ผู้ที่เดินทางผ่านช่วงนั้นใช้ระมัดระวังกันพอสมควร เพราะบางช่วงรถอาจจะกระแทกหลุมบ่อจากถนนชำรุดได้

                พาหนะเดินทางด้วยรถตู้ ผู้โดยสาร 8 คน  ก่อนเดินทางก็เพียงแต่สังเกตยางด้วยตาดูว่าแก้มยางผิดปกติ เท่าไม่เท่ากันหรือไม่เท่านั้นเอง (ถือว่าประมาท) คราวหน้าเดินทางไกลจำเป็นต้องหาที่วัดลมยางไว้ก่อนออกเดินทางก็ตรวจลมยางให้ได้ตามกำหนด

             อาการยางแตกตอนที่ขับเสียงดังคล้ายกับก้อนหินกระเด็นติดข้างรถ ดังแป๊ก ตอนนั้นยังไม่ได้สนใจขับไปได้อีกเกีอบ 2 กิโลเมตร  บังเอิญผ่านเส้นชะลอก่อนถึงสะพานจะดังครืดๆ ผิดปกติ จากนั้นอาการรถเหมือนเร่งไม่ขึ้น รถส่าย พวงมาลัยควบคุมลำบาก  นึกถึงว่าจะต้องทำอย่างไรดี พ่อแก้วแม่แก้วช่วยด้วย  ลดเกียร์ต่ำลงมาแล้วค่อยๆเหยียบเบรก ชลอเข้าข้างทางด้วยอาการลุ้นพอสมควร  ผลงานยางเยินมาก  เป็นยางด้านหลังขวา แก้มยางด้านนอกล่อนออกจากล้อ 

               แม่แรง ประแจถอดล้อ ยางอะไหล่ แผนกนำกิ่งไม้กั้นรถ กางร่ม ถอดล้อเริ่มทำงานเพื่อให้การเดินทางไปทันเวลาเข้าเยี่ยมผู้ป่วย   แต่ ยางอะไหล่ไม่ได้เติมลมไว้ครับ พอขับไปหาร้านเติมลมไปเกือบ 3 กิโลเมตร

                 ประเมินสาเหตุยางแตกจากที่พอจะวิเคราะห์ได้

1. ยางรถกระแทกหลุมรั่วก่อนแตก เพราะก่อนหน้านั้นตกหลุมแรงพอสมควร
2. ยางรถอาจจะเจอของแข็งประเภทตะปูทิ่มยางก่อนจนลมอ่อนแล้วระเบิดโป๊ะ
3. ยางรถไม่ได้คุณภาพเอง
4. ลมยางอ่อนตั้งแต่ก่อนออกเดินทาง ฯ

 นำประสบการณ์การเดินทางฝากทุกท่านที่กำลังเดินทาง หมั่นตรวจสอบพาหนะก่อนเดินทางกันนะครับ  จะได้ป้องกันอุบัติเหตุได้ หรือผ่อนหนักเป็นเบา  เดินทางโดยสวัสดิภาพถึงจุดหมายปลายทางทุกๆท่านทุกๆคน

มีโอกาสมีช่วงเวลาทำให้ต้องได้เป็นที่ปรึกษาการทำโครงงานเด็กบ้างบางกลุ่ม มีโอกาสได้ทราบวิธีคิดวิธีมองของเด็ก ๆ วิธีคิดวิธีทำงานนอกห้องเรียนกับเด็ก

โจทย์ที่หนัก อุปสรรคที่มี

>ได้ไปติดตามซ่อมแซมกระจกห้องเรียนที่แตกเสียหาย 

>วิ่งเล่นกันเสียงดังบนอาคาร 

>พูดจาไม่ไพเราะเสนาะหูจนเป็นเรื่องธรรมดาไป

>แต่งกายไม่เรียบร้อย 

>ทิ้งขยะเรี่ยราด    

>ไม่รับผิดชอบของใช้ส่วนตัวสมุดดินสอ ปากกา

>ขาดการจัดระเบียบวางแผนการทำงาน  ขาดการเชื่อมโยงความคิดที่เป็นเหตุเป็นผล

>โยนรองเท้าลงมาจากชั้นบนอาคาร

>ขีดเขียนโต๊ะ ผนัง

>การนึกถึงผู้อื่นน้อยไปหน่อย  ฯลฯ    นับเป็นโจทย์หนัก ที่เหนี่อยสำหรับครูยุคปัจจุบัน ที่มองว่าสิ่งเหล่านี้เป็นอุปสรรคขัดขวางในการเรียนรู้  เป็นพฤติกรรมที่ควรแก้ไข  ครูคอยเป็นแมวไล่จับหนู  ครูเริ่มออกคำสั่งไม่ได้ผล

        ปัญหาของผู้ใหญ่ เด็กอาจจะมองว่าไม่ใช่ปัญหาของเด็กซักหน่อย หรือเด็กเคยชินจมอยู่กับปัญหาจนเป็นเรื่องปกติธรรมดา ทำไมวินัยเล็กๆน้อยๆ ทำไม ผู้ใหญ่ได้แต่บ่น ๆๆ และเหนื่อยๆๆๆ  เด็กกับครูเลยอยู่คนละฝ่าย  ทั้งๆที่ครูพยายามนึกย้อน เข้าใจ ตอนที่ครูเป็นเด็กมาก่อน แต่ปัจจัยตัวแปรแต่ละยุคสมัยอาจจะทำให้ครูแก้โจทย์ไม่ค่อยออกหรือลืมความเป็นเด็กซนๆไปเสียแล้ว

        ลองใช้การเริ่มไปสำรวจเรียนรู้เกี่ยวกับตัวเด็กนอกห้องเรียน  เดินเข้าหาเด็ก  ไปช่วยอำนวยความสะดวก อาสาหาอุปกรณ์ให้  หาอาสาสมัครช่วยจัดสวนหย่อม หาโอกาสชมเชยสิ่งที่เด็กทำได้  หาความเก่ง ความดี ในตัวเด็กให้เจอ เปิดโอกาสให้เด็กได้คิด ได้ทำ ได้เล่น เก็บ กวาดใบไม้ เก็บดอกไม้ทำพวงมาลัย ทำสีจากดอกไม้   หาโอกาสทักทายซักถามเด็กๆที่เดินหาอุปกรณ์  เดินสำรวจชื่อพันธุ์ไม้   ทำกิจกรรมจิตอาสาตามแต่ความถนัด   ให้อาหารกบ อาหารปลา    มีเวลาก็ไปยั่ว  ไปยุ แหย่  ขอให้เด็กช่วยสอนเล่นฮูลาฮูป  เล่นตะกร้อ ฟุตบอล ปิงปองไปพร้อมกับเด็ก กิจกรรมโครงงานก็ไปแกล้งตั้งคำถามให้เด็กได้อธิบายที่มาที่ไป ไม่ยึดคำตอบเดียว เปิดกว้างให้ได้คิดออกมาก่อน   ใช้ชีวิตร่วมกันกับเด็ก  เห็นวิธีแก้ปัญหาของเด็ก จะผิดหรือถูกค่อยมาว่ากัน         คอยหาโอกาสเฝ้ามอง สืบค้นเรื่องราวที่ครูสงสัยว่าเด็กคิดไม่เหมือนเรา หรือเราคิดต่างจากเด็กกันแน่      

  จากจุดเล็กๆ ที่ครูได้รับเป็นอันดับแรกคือสัมพันธภาพที่ดีครับ  การยอมรับซึ่งกันและกันมากขึ้น   โจทย์ที่หนัก อุปสรรคที่มีคงจะแก้ไขให้ลุล่วงร่วมกันไม่ยากนัก

 หาโอกาสชมเชย ให้เด็กได้ทำ ได้เล่น เกิดจิตอาสา

 เกิดความรับผิดชอบ ใส่ใจ สนใจ

  ได้แก้ปัญหากบหลุดจากบ่อ

 ช่วยกันหาอาหารให้กบ(แมลง)

                    นึกอยากจะทานกล้วยปิ้งเจ้าอร่อยที่เชียงใหม่   แต่ก็หาโอกาสไปหาทานไม่ได้สักทีเฉี่ยวไปเฉี่ยวมา กินแต่แห้ว   ทั้งๆที่บ้านก็มีกล้วยน้ำว้าสุกทยอยให้ตัดอยู่เรื่อยๆ    ความมานะพยายามได้บังเกิดขึ้นจากความอยากกินเสียแล้วล่ะ

                อารมณ์ศิลปินเกิดขึ้นจากการคัดเลือกกล้วยที่ไม่สุกงอมเกินไปพอห่าม  ตัดเป็นแว่น  เสียบไม้ปิ้งบนเตาถ่านพอสุกให้นอกแข็ง ข้างในนิ่มๆ  ก็ยกขึ้นจากเตา หนีบๆๆๆๆให้แบน แล้วก็จะราดด้วยน้ำจิ้มกล้วยปิ้ง(ตอนนี้ยังหาสูตรไม่ได้ครับ)   ตอนปิ้งก็ฝันไว้ว่าจะทำให้กล้วยปิ้งสูตรเด็ดนี้ให้ผู้ใดได้ชิมต้องประทับใจ ไปนานแสนนาน ให้อร่อยที่สุดในภพมนุษย์

                มาทำเรื่องราวเล็กๆให้เป็นความยิ่งใหญ่   ไม่รู้จักเริ่มต้นก็ย่อมไม่พบกับความสำเร็จ  ไม่ลงมือทำก็ไม่พบปัญหา  ไม่พบปัญหาก็ได้แก้ไขไม่ได้พัฒนา(ที่สำคัญไม่ได้กิน)

                ในความเหมือนย่อมมีความแตกต่าง มีเคล็ดลับ มีความเฉพาะตัวอยู่ หาให้เจอครับ….

วันนี้หาสิ่งที่อยากทำให้ตัวเองได้ 1 อย่างแล้วล่ะครับ…..

10 นาทีผ่านไป

รอบหน้าคงมีสูตรน้ำราดกล้วยปิ้งครบสูตร ครับ ใครมีสูตรบ้างครับ……

         เด็กๆคิดจะทำโครงงานกัน โดยได้โจทย์ข้อใหญ่คือการใช้พลังงานจากธรรมชาติ เข้ามาปรึกษาหารือว่าครูมีอุปกรณ์ เครื่องมืออะไรบ้าง พอจะใช้ทำอะไรได้บ้าง ถามแนวคิดของเด็กก็มีหลากหลาย เช่นใช้พลังงานจากแสงอาทิตย์ กังหันลม จากจักรยาน สุดท้ายลงตัวที่พลังงานน้ำเลยได้ข้อสรุปในการสร้างกังหันน้ำก้นหอยกัน   อุปกรณ์ที่หาได้เป็นยางรถเข็นเก่า สายยางรดน้ำ ท่อพีวีซีเท่าที่หาได้รอบๆตัว หลังจากการอธิบาย หลักการเบื้องต้นให้เด็กได้เข้าใจถึงหลักการทำงาน จากนั้นเด็กๆก็ลงมือลุยกัน  เริ่มจากข้อมูลในลานซักล้างกันเลยครับ ต้องขอขอบพระคุณแทนสำหรับเด็กๆด้วยครับ

      สังเกตเห็นว่าเด็กได้ทดลองเรียนรู้อะไรๆมากมายเป็นต้นว่าขดสายยางที่มีความยาวแตกต่างกันเข้ากับซี่ล้อมีผลต่อน้ำที่ไหลออกมา พบปัญหาไม่มีธารน้ำไหลก็ใช้มือหมุนเอา  ได้เรียนรู้การเจาะไม้ยึดทำขาตั้งกันเอง งัดยาง ตัดต่อท่อ สอดท่อเข้าไปในแกนหมุนหาวิธีให้แข็งแรง สารพัดวิธี   ผมเองก็ได้เรียนรู้จากเด็กๆเช่นกันว่า ถ้าเครื่องมือพร้อม โอกาสพร้อม ข้อมูลพร้อมความคิดก็จะเกิดการต่อยอดพัฒนากันได้  แม้ว่าวันนี้จะยังไม่สำเร็จหรือดีที่สุด การเริ่มต้นได้ลงมือทำจริงๆนับว่าเป็นการเรียนรู้ที่สนุกวิเศษสุดยอด  เพราะถ้าหากไม่เริ่มต้นเสียแล้วจะถามหาความสำเร็จได้อย่างไรกัน  แค๊วกๆ