ลานสวนป่า

บทที่ 2 เศรษฐกิจพอเพียงตำหรับเมืองซัวเถา

(แปลงผักสวนครัวข้างบ้าน)

ดังที่บอกไว้ว่าเมืองจีนนั้นกว้างใหญ่ไพศาลนัก การที่จะหยิบเรื่องหนึ่งเรื่องใดมาบอกเป็นเรื่องยาก เอาเป็นว่าเล่าเฉพาะพื้นที่ๆไปพบเห็น ไม่สามารถที่จะเอาไปอธิบายภาพรวมของจีนทั้งหมดได้ เอาแค่จุดเล็ก ๆ ตามที่ตั้งใจไว้ว่าอยากจะไปดู การทำมาหากินภาคการเกษตรของเกษตรกรจีนรายย่อย เขามีกระบวนการทำงานกันอย่างไร จุดที่ไปเป็นหมู่บ้านที่อยู่ห่างจากเมืองซัวเถาประมาณ 80 กิโลเมตรไป 4-5 หมู่บ้าน ชื่อจำยากเขียนยากจึงขอแขวนไว้ เอาสิ่งที่พบมาโม้ก็แล้วกันนะเธอ

(จีนทำเกษตรผสมผสาน ซึ่งแตกต่างจากเกษตรกรรมเชิงเดี่ยว)

10 ปี มานี้ ประเทศเราโหมโรงเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง ถึงกับชูประเด็นเป็นวาระแห่งชาติ ตีปิ๊บกันสนั่นประชุมกันจนฟั่นเฟือน เสียเวลาตีความว่ามันน่าจะเป็นอย่างนั้นอย่างนี้ เสียเวลากับการถอดคำถอดรหัสโดยไม่ได้ลงมือทำ หรือทำไปนิดหน่อยๆก็ทึกทักว่า ใช่เลย อย่างนี้แหละเจ๋งที่สุด เอาออกมาอวดมาประชันกัน เรื่องเศรษฐกิจพอเพียงไทยมันจึงอีลุ้บตุ๊บป่อง มองยังไง ๆ มันก็ยังไม่ใช่ ไม่ถึง เพราะมันแสดงออกไม่ได้ว่า พ อ เ พี ย ง ท า ง ด้ า น ค ว า ม รู้ ค ว า ม คิ ด อ ย่ า ง ไ ร แ ค่ ไ ห น  หลวงพ่อชา หลวงพ่อปัญญา หลวงพ่อฯลฯ ท่านอธิบายไว้ตั้งแต่ปีมะโว้แล้ว ว่าวิถีพุทธนั้นคือหลักการความพอเพียง “พอที่ใจ” “ใจเพียงพอ” ทุกอย่างมันจึงจะพอไปวัดไปวาได้ ไม่ใช่ไปเอากระพี้มาแทนแก่น ถ้าทำมาหากินแล้วกำกับไว้ด้วยความพอดีพองาม ทุกอย่างมันก็จะงดงามได้

พระพรหมคุณาพรณ์ (ป.อ.ปยุตโต) ท่านบอกว่าสถานการสังคมเยี่ยงนี้ รักษาสภาพที่มีอยู่ไม่ให้ตกต่ำไปกว่านี้ได้ก็นับว้่าดีแล้ว ถ้าทางข้างหน้ามันยุ่งเหยิงนักก็พักเอาแรงก่อน ดีกว่าจะเอาไม้ซีกไปงัดไม้ซุง ไม้ซุงในที่นี้หมายถึงปัญหาและสถานการณ์ของบ้านเมือง น โ ย บ า ย ป ร ะ ช า นิ ย ม ล ด แ ล ก แ จ ก แ ถ ม ไ ม่ มี อ ยู่ ใ น ส า ร ะ บ บ เ ศ ร ษ ฐ กิ จ พ อ  เ พี ย ง  ที่พรรคการเมืองต่าง ๆ ทำเป็นกระดี๊กระด๊าที่ผ่านมาจึงเป็น “นิทรรศการ” หรือ “จำอวดภาครัฐการ” ก็เท่านั้น

• มีพรรคการเมืองไหนบ้างชูนโยบายเศรษฐกิจพอเพียง

ในความเป็นจริงเขายังไม่เข้าใจด้วยซ้ำไป

ทั้งๆที่มันมีอยู่บ้างแล้วในวิถีไทย

เมื่อเป็นเช่นนี้ก็ตัวใครตัวมัน คนไหนทำกันนั้นก็ได้

เรื่องเศรษฐกิจพอเพียงไม่ได้กำกับอยู่กับเรื่องทำไร่ทำนาหรอกนะครับ ใครทำอาชีพอะไรก็ทำใจให้พอเพียง เรียนรู้และพัฒนาความรู้ให้พอใช้ ให้เหมาะสมกับความเปลี่ยนแปลงของสังคมโลก แต่ที่ยกเอาเรื่องการเกษตรมาอธิบายก็เพราะข้อยเป็นเกษตรกร ใครเป็นนักวิชาการ ข้าราชการ พ่อค้า หรืออาชีพอื่น ๆ ก็อธิบายในมิติที่ตนเองสังกัด ขยายผลเกี่ยวกับวิถีชีวิตในพันธกิจนั้น ๆ แต่ทุกเรื่องก็โยงกันได้ ไม่ใช่เป็นนักวิทยาศาสตร์แล้วไม่กินข้าวกินปลาที่ไหนเล่า คนเรายืนอยู่พื้นโลกเดียวกัน มันหนีกันไม่ออกหรอก จิบอกไห่

• การเชื่อมโยงอย่างสมานฉันท์กันของมนุษย์เรานี่แหละสำคัญ

ที่หมอจอมป่วนกำลังเรียนและเอามาเขียนก็เรื่องนี้

ลองไปอ่านดูเถอะ คนอะไรไม่รู้เขียนดีจังเลย

• พูดไปก็ปากปลาหมอเสียเปล่า ๆ

พูดดีเป็นศรีแก่ปาก พูดมากน้ำลายเหนียวไร้ประโยชน์

ไปเที่ยวเมืองซัวเถากันดีกว่า  อิ อิ

(แปลงการเกษตรแทรกอยู่ทุกมุมหมู่บ้าน แทนสนามหญ้า)

ปีนี้ แผ่นดินจีนที่ไปเยือนอากาศร้อนอบอ้าวมาก ร้อนทุกเมืองทุกที่ อาแปะบางคนถึงกับถอดเสื้อโชว์ก้างล่อนจ้อน อาอี้อาซ๊อเดินถือพัดโบกไปมา ส่วนอาหมวยลืมร้อนมุ่งโชว์ขาอ่อนบนร้องเท้าส้นสูง จะเห็นว่าเรื่องเดียวกันแสดงออกแตกต่างกันไป คลื่นความร้อนแผ่คลุมไปทั่วโลก ทุกครั้งที่เดินออกจากโรงแรมเหงื่อซึม กลับมาต้องอาบน้ำนอนแผ่ผึ่งพุง ใช้เสื้อผ้าเปลืองมาก เปลี่ยนวันละ 3 รอบ ทั้ง ๆ ที่ช่วงไปชมสวนเกษตรของชาวบ้านฝนพรำ ๆ หลังจากนั้นจะเจอความร้อนจนกระทั่งวันกลับ กลับมาแล้วก็ร้อนวิชา ต้องมานั่งเขียนเรื่องราวเศรษฐกิจพอเพียงฉบับซัวเถา

(2ข้างทางรถไฟจะเห็นภาพแปลงเกษตรอยู่ใกล้ชิดเมือง)

ภาพที่ปรากฎต่อหน้า ต่างจากความนึกคิดที่ติดตัวมาจากเมืองไทยโดยสิ้นเชิง สภาพพื้นที่ทำมาหากินถือว่าสมบูรณ์มาก เกษตรกรจีนจะใช้พื้นที่ราบระหว่างภูเขาเพาะปลูก น้ำท่าอุดมสมบูรณ์ อุญหภูมิ/ความชื้นก็นับว่ายอดเยี่ยม มีหมอกเย็น ๆ ลอยอ้อยอิ่ง คลองส่งน้ำแบบใส้ไก่ส่งไปถึงพื้นที่ทุกแปลง เพราะเป็นทางผ่านของน้ำฝนที่หล่นมาจากไหล่เขาอยู่แล้ว ตามไหล่เขามีต้นไม้พื้นถิ่นปกคลุมเขียวครื้ม หลายแห่งรัฐบาลกำลังปลูกไม้ยูคาลิปตัสเต็มขุนเขา บางแห่งมีป่าไผ่ขึ้นทั่วไป

(ไผ่เป็นไม้ทางเลือกเนกประสงค์ที่ทั้วโลกควรให้ความสนใจ)

• เ รื่ อ ง ไ ผ่ อ ยู่ ใ น เ ป้ า ป ร ะ ส ง ค์ ห นึ่ ง ข อ ง ก า ร ม า ดู ง า น ใ น ค รั้ ง นี้

จึงตระเวนไปดูป่าไผ่หลายแห่ง

และขอชิมเมนูไผ่แทบทุกเมืองทุกมื้อ

อร่อยใช้ได้ทีเดียวแหละ

มาคราวนี้ได้เรื่องเลยล่ะครับ สิ่งที่ผมโง่งมมานาน

ดูหนังกำลังภายในจะเห็นจอมยุทธสู้กันในป่าไผ่

เป็นป่าไผ่ที่มีต้นไผ่ขึ้นเป็นต้น ๆ ไม่เป็นกอ ๆ เหมือนอย่างบ้านเรา

ยังสงสัยว่าจีนจัดการแยกห่อแยกกอไผ่อย่างไรถึงมีป่าไผ่โปร่งอย่างนั้น

พอมาเห็น แม่เจ้าประคุณเอ๋ย..

จีนมีไผ่พันธุ์ที่ขึ้นเป็นต้น ๆ ตั้งลำห่าง ๆ กันประมาณ 1 ศอก ไม่มีหน่อมีกอ

ขยายพันธุ์โดยไหลที่ซอกซอนไปขึ้นเป็นต้นใหม่โดยไม่ต้องไปแยกปลูกแต่อย่างใด

ไผ่พันธุ์นี้คงไม่มีหน่อให้รับประทาน

เป็นไผ่ที่มีลำต้นเและปลายตรงแข็งแรง

ชาวบ้านจะมาจัดกองไว้ริมถนนเพื่อขนส่งไปใช้งานต่อไป

• ผมขอแวะดูสถานที่เขาถ่ายทำหนังกำลังภายใน

เสียดายที่ฝนตกพร่ำๆ

เลิกการถ่ายทำ พระเอก-นางเอก หายหมด เฮ้อ ๆๆ

เกษตรกรจีนจะปลูกข้าวและพืชผักอยู่ด้วยกัน ไม่ทำนาสุดลูกหูลูกตาอย่างของเราหรอกนะครับ แปลงเกษตรจะแบ่งปลูกข้าว เผือก มัน เทศ ข้าวโพด ถั่วลิสง ผักชนิดต่าง ๆ ปลูกต้นหนำเลี๊ยบไว้ตามมุมสวน พื้นที่สูงขึ้นมาหน่อยปลูกส้มเขียวหวาน ปลูกต้นโล่ติ้นและสมุนไพรที่คล้ายๆกับต้นเปรอะของบ้านเรา งานในท้องทุ่งจึงไม่มีพื้นที่ว่างเว้น ไปตอนไหนก็จะเห็นการเพาะปลูกหมุนเวียนกันทั้งปี ไม่มีคำว่าว่างงานจากพจนานุกรมของอาแป๊ะอาซ้อ ทุกคนขยันขันแข็งมาก แม้แต่ฝนพรำ ๆ ก็ยังขุดร่องสวนหน้าตาเฉย

• เนื่องจากพื้นที่จำกัด มีกันคนละเล็กละน้อย

เกษตรกรจีนจึงทำการเพาะปลูกหมุนเวียนแบบประณีต

ไม่มีหรอกนะ ที่ปลูกแล้วปล่อยให้เทวดาเลี้ยง

ที่นี่ไม่มีชาวนา นาข้าวเปรียบเสมือนแปลงผักชนิดหนึ่งเท่านั้น

ด้วยสภาพการทำงานอย่างนี้ เกษตรกรจีนจึงไม่ต้องใช้เครื่องจักรใด ๆ

จอบ เสียม แรงคนขุดก็เสร็จเรียบร้อย ..พอเพียงด้านแรงงานและอุปกรณ์

• ในสวนผักมีโอ่งหมักน้ำจากสุขาไว้ทำปุ๋ย

พืชผักทุกชนิดได้รับปุ๋ยและการดูแลเต็มที่

ส้มเขียวหวานใบเขียวจนดำ ผลติดเต็มต้น

พืชได้น้ำได้ปุ๋ยอย่างเต็มที่..พอเพียงด้านปัจจัยการผลิต

เช้า ๆ เกษตรกรจะนำพืชผลไปวางจำหน่ายตลาดเช้าแบบแบกับดิน

ปลุูกเอง ขายเอง ทำให้รายได้เต็มเม็ดเต็มหน่วย..พอเพียงด้านรายได้

บางครัวเรือนจะเลี้ยงเป็ดไก่ไว้ 8-10 ตัว ..พอเพียงด้านโปรตีน-อาหาร-สมุนไพร

แสดงว่า..ชาวจีนทำการเกษตรแบบผสมผสาน-หลากหลาย-ประณีต-

อากาศดี-น้ำท่าดี-ผลิตผลิตดี-หลากหลายดี-ชีวีค่อย ๆ ดีขึ้น

(เมนูพิเศษ ข้าวผัดใส่ตัวอ่อนตัวต่อ กับ หน่อไม้พันธุ์หน่อเล็กๆเท่านิ้วมือตุ๋นอร่อยดี)

หมู่บ้านที่ทำการเกษตรวันนี้ อาคารบ้านเรือนแบบเก่าๆที่เราเห็นในหนังกำลังภายในกำลังจะหมดไป มีอาคารใหม่ ๆ ทันสมัยเกิดขึ้นพร้อมกับถนนหนทาง น้ำไหล-ไฟสว่าง-มีงานทำเต็มมือทุกพื้นที่ มองเร็ว ๆเห็นว่าความเป็นอยู่ดีขึ้น ความอดอยากคงจัดการได้เบ็ดเสร็จแล้ว ต่อไปคงพัฒนาทางด้านการแปรรูป การถนอมอาหาร การใช้สมุนไพรเพื่อดูแลแปลงผักและส่งเสริมสุขภาพร่างกาย จีนวันนี้ขยันขันแข็ง จึงแข็งแรงรอบด้าน ที่เป็นเช่นนี้ได้เพราะ..

เ ก ษ ต ร ก ร จี น พึ่ ง ต น เ อ ง เ ป็ น สำ คั ญ

ไม่มีไปงอแงร้องแรกแหกกระเชอร้องให้ใคร ๆ ช่วยเหมือนเปรตขอส่วนบุญ

พลังของเกษตรกรจีนนั้นน่าทึ่งนัก นอกจากจะผลิตอาหารเลี้ยงพลเมืองนับล้านคนของประเทศตัวเองแล้ว สินค้าการเกษตรจีนยังเหลือกินส่งขายไปทั่วโลก จีนเร่งเชื่อมโยงถนนหนทางในประเทศและขยายออกไปสู่ประเทศต่างๆ มีโครงการใหญ่ ๆ มากมายที่จะดำเนินการทั้งบนบกและในแม่น้ำ แม่น้ำโขงที่ไปเห็น จีนระเบิดเกาะแก่งที่เป็นอุปสรรคต่อการเดินเรือ ปัจจุบันสินค้าจากจีนเดินทางมาขึ้นที่ท่าเชียงแสนจังหวัดเชียงราย ใช้เวลาเดินทาง 8 -10 ชั่วโมงเท่านั้น หลังจากนั้นก็ขึ้นรถ 10 ล้อกระจายสินค้าไปทั่วไทยภายใน 10 ชั่วโมงก็วางขายจากเหนือจรดใต้แล้วละครับ ในด้านการคมนาคมทางบก จีนสร้างถนน เจาะภูเขา สร้างสะพาน เตรียมสร้างทางรถไฟไล่ติดมากับการขนส่งทางรถ ลองนึกดูสิครับ การคมนาคมที่ว่านี้ จี น จ ะ ส่ ง อ ะ ไ ร  และ จ ะ ข น อ ะ ไ ร ก ลั บ จี น

(โลกแคบเข้าด้วยเทคโนโลยี ทางสายไหม เปลี่ยนเป็นสายการบิน)

• ภายใน 5 ปี ทั่วโลกจะตาค้างและตกตะลึง

ป ร ะ เ ท ศ ต่ า ง ๆ ถู ก จี น บุ ก ด้ ว ย ม า ต ร ก า ร ก า ร ค้ า โ ล ก   F T A

ด้ ว ย สิ น ค้ า ร า ค า ถู ก ก ว่ า ป ร ะ เ ท ศ อื่ น

ด้วยพลังเงินหยวนที่มีเป็นกะตั้ก

ไม่ต้องไปวิ่งง้อขอกู้เงินใครมาพัฒนาประเทศ

เอาแค่ส่วนต่างตรงนี้ก็สุดแสนจะทำให้ประเทศอื่นสำลักแล้วล่ะครับ

วันนี้  ที่บางนา จีนมาสร้างระดับอภิมหาศูนย์แสดงสินค้า มูลค่าการลงทุนเบื้องต้น 40,000 ล้านบาท และมีโครงการที่จะสร้างศูนย์แสดงสินค้าตามภูมิภาคอีกในเวลาถัดไป ต่อจากนั้นก็ลงไปสู่ทุกจังหวัด-อำเภอ-ตำบล คอยดูพลังจีนเถอะว่าจะพิลึกกึกกือกว่าที่ผมเขียนอีก วันนี้จีนมีเงินหยวนเต็มพกเต็มห่อ ค่อย ๆ ถอนตัวออกจากดอลล่าร์มาลุยเอง พลังเงินหยวนนั้นน่าสนใจศึกษาและติดตาม เรารู้แต่พลังดออล่าร์ พลังเงินเยน พลังเงินชาติตะวันออกกลาง วันนี้มังกรผลาดโลกแล้ว กำลังพุ่งทะยานไปจนสุดกู่

• จี น กำ ลั ง เ ปิ ด ส ง ค ร า ม เ ศ ร ษ ฐ กิ จ

มองดูทั่วฟ้าแล้วยังไม่เห็นประเทศคู่สงครามที่คู่ควรจะต่อกร

มีแต่ประเทศ “เสี่ยวอ้อ” ที่จะเดินตามก้นจีนต้อย ๆ

อยากจะชิมเป็ดปักกิ่ง แต่ขาใหญ่บอกห่านย่างดีกว่า

เจ้าดัง-อร่อยที่สุดในโลกอยู่ที่ฮ่องกง

ไปนั่งรอครึ่งชั่วโมงไม่มีโต๊ะว่าง

ขาประจำเข้าแถวรอซื้อกลับบ้านยิ่งกว่าตีตั๋วหนัง

สุดท้ายเราต้องซื้อใส่กล่องแล้วมานั้งชิมที่ร้านใกล้เคียง

เห็นว่าอร่อยดี ..ซื้อหิ้วกลับมาเมืองไทยคนละตัว

ห่านย่างเนื้อนุ่มมาก สงสัยจะเลี้ยงเป็นพิเศษ

เจี๊ยะห่านมาหลายมื้อแล้วละครับ อีกหน่อยคงคอยาวเหมือนห่าน อิ อิ

ตอนเด็ก ๆ  เราถูกล้างสมองให้กลัวคอมมิวนิสต์ เ ด็ ก ที่ กำ ลั ง โ ย เ ย ก ล้ ว ค อ ม มู นิ ส ต์ ยิ่ ง ก ว่ า ก ลั ว ต๊ ก โ ต เสียอีก  นักการเมือง นักวิชาการ นักเขียน เดินทางไปจีนกลับมาถูกจับเข้าคุกหัวโต แต่วันนี้ไม่ใช่แล้ว เราบุกคอมนิสต์และคอมมิวนิตส์ก็บุกเรา ไปไหนสบายแฮลื่นไหล โลกปราศจากเงื่อนไขทางลัทธิการเมืองการปกครอง ทุกคนเป็นญาติกันได้ทั่วโลก ฝรั่งมังค่ายังมาแต่งงานกับสาวไทยเยอะแยะ

ดู ๆ ไปแล้วไม่รู้จะแก้วิกฤติเศรษฐกิจและสังคมในอนาคตอย่างไร?

ถ้าปีนเกลียวก็จะเหมือนเอาไม้ซีกไปงัดไม้ซุง

อย่างเราจะเอาอะไรไปต้านทานวิกฤติสงครามเศรษฐกิจโลกได้

เว้นแต่..จะสู้ด้วยปัญญา..ขอให้หนุ่มสาวไทยสละโสด

ขอส่งข่าวถึง-หนุ่ม-สาว อิ อิ

ขอให้เร่งเรียนภาษาจีนกลาง

แล้วรีบไปขอหมวย ขอหนุ่ม เมืองจีนมาเป็นคู่ตุนางัน

จะได้ช่วยกันขยายพลเมืองสายสัญชาติสากลให้มากขึ้น

ถาม..ถ้าพร้อมแต่งจะทำอย่างไร ?

ตอบ..ไม่ยากหรอก จะเตรียมแม่สื่อแม่ชักไว้รอ

ถาม..ใจร้อนนะ อยากจะไปรู้จักรู้หน้าค่าตา

ตอบ..เดือนหน้าจะไปเมืองจีนตอนกลาง-ตอนเหนือ อีกครั้งหนึ่ง

ตอบ..ถ้าจะไปด้วยก็เตรียบเก็บเสื้อผ้าใส่กระเป๋ารอฟังเสียงนกหวีด คิ คิ..

« « Prev : ระทึกระทวยใจในแผ่นดินจีน

Next : ผักส่วนตัวสวนครัวรอบบ้าน » »