ลานจอมป่วน

จากกิจกรรมประชาเสวนาหาทางออก (Public Deliberation) ต้องพยายามหาผู้เข้าร่วมกิจกรรมเสวนาจำนวนที่เหมาะสมมากพอและ ต้องสุ่มอย่างมีระบบ  นอกจากนี้ยังต้องเตรียมผู้เข้าร่วมกิจกรรมด้วย  มีการให้ความรู้  ข้อมูลที่จำเป็น  ให้เข้าใจกิจกรรมที่จะทำว่าทำไปทำไม  ทำแล้วจะเกิดอะไรขึ้น  ทำอย่างไร?

ไปร่วมประชุมเตรียมสมัชชาสุขภาพแห่งชาติครั้งที่ 7   คุณหมออำพล จินดาวัฒนะ เลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติเป็นประธานอนุกรรมการพัฒนาการจัดกลุ่มเครือข่าย (constituency) แบ่งเป็นกลุ่มเครือข่ายพื้นที่ และกลุ่มเครือข่ายภาคส่วนหลัก 3 ภาคส่วน (ภาคประชาสังคม, ภาควิชาชีพ/วิชาการ, ภาคราชการ/การเมือง)  มีรายละเอียดอีกมาก  เป็นความพยายามที่จะพัฒนากลุ่มเครือข่ายมาร่วมกิจกรรม  เพราะทำกันมานานแล้ว

ในการจัดการอบรมสัมมนาก็ต้องมีกลุ่มเป้าหมายเหมือนกัน  ต้องมีการเตรียมผู้เข้าร่วมอบรมเหมือนกัน  ผู้เข้าร่วมสัมมนาควรจะชัดเจนว่าเป็นการสัมมนาเพื่ออะไร มีเป้าหมายอะไร ต้องมีพื้นฐานหรือต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้างจึงจะเกิดประโยชน์สูงสุด

การอบรมในหลักสูตรสร้างเสริมสังคมสันติสุข  ก็มีการคัดผู้เข้าร่วมการอบรมเหมือนกัน  มีการกระจายกลุ่มเพื่อให้เกิดความหลากหลาย  เกือบจำลองสังคมจริง  ลุงเอก (พลเอก เอกชัย ศรีวิลาศ) พูดเสมอว่าถ้าคนเหมือนกันหมด  กลุ่มเดียวกันหมด การเรียนรู้จะแตกต่างออกไปสู้กลุ่มที่แตกต่างหลากหลายไม่ได้

ประเด็นที่ต้องระวังอีกประการหนึ่งคือในการทำกิจกรรมหรือการอบรมบางอย่าง  พื้นฐานความรู้และประสบการณ์ที่ต่างกันอาจเป็นปัญหาในการอบรมหรือทำกิจกรรม

เช่นจะคุยเรื่องพลังงาน,เรื่องการเมือง ฯ  การสุ่มผู้เข้าร่วมดีในแง่ความหลากหลาย  แต่อาจขาดความรู้ ความสนใจและความเข้าใจ  มีการให้ข้อมูลและความรู้ก่อนก็ไม่สนใจหรือไม่ว่าง  เวลาเสวนาก็จะมีปัญหาได้  ถ้ามีการเตรียมตัวมาก่อน  เครือข่ายต่างๆจะคัดเลือกตัวแทนที่เหมาะสมเป็นตัวแทนที่จะเข้าร่วม  เวลาพูดก็จะพูดในนามของกลุ่ม  ไม่ใช่ในนามส่วนตัว  เป็นต้น

การฝึกอบรมก็เหมือนกัน  ความแตกต่างของประสบการณ์และความรู้ก็อาจจะเป็นปัญหาได้บ้างถ้าแตกต่างกันมากเกินไป  จริงๆแล้วการอบรมแต่ละครั้งผู้เข้ารับการอบรมก็จะเรียนรู้ได้ไม่เท่ากัน  ได้ความรู้และประสบการณ์ที่แตกต่างกันออกไป  บางคนมีประสบการณ์มาก่อน ได้รับความรู้หรือได้ประสบการณ์บางอย่างเพิ่มขึ้นก็ปิ๊งแว๊บขึ้นมาเลย  หรือบางคนมีความรู้ทางทฤษฎีมาก่อนแต่ยังขาดประสบการณ์  ได้ทำกิจกรรมบางอย่าง  ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับเพื่อนๆที่เป็นผู้รับการอบรมด้วยกัน  หรือโดนสะกิดด้วยคำพูดของวิทยากรกระบวนการก็เกิดปิ๊งแว๊บขึ้นมา  แต่ละคนก็แตกต่างกัน

บางคนอาจจะปิ๊งแว๊บน้อยหรืออาจจะไม่ปิ๊งแว๊บอะไรเลยในการอบรม  ความรู้และประสบการณ์ต่างๆก็ฝังลึกอยู่ในตัวพร้อมที่จะปิ๊งแว๊บต่อไปในอนาคต  ถ้ามีจังหวะหรือโอกาสที่เอื้ออำนวย

วิทยากรบางท่านอาจกังวลในการเรียนรู้ที่แตกต่างกัน ซึ่งเป็นเรื่องปกติเพราะผู้เข้ารับการอบรมมีความรู้และประสบการณ์ที่แตกต่างกัน

ยังมีประเด็นที่พี่หนิงจากเทศบาลนครพิษณุโลกพูดถึงการย่อยความรู้ไม่ทัน  เพราะความรู้บางอย่างเป็นปัญญาปฏิบัติอาจต้องใช้เวลาระยะหนึ่งที่ต้องผ่านประสบการณ์บางอย่าง  ผ่านการฝึกฝนเพื่อให้เกิดทักษะความเข้าใจก่อน  ดังนั้นการฝึกอบรมที่ใช้เวลานานขึ้น เช่นเพิ่มเป็น 7 วัน 10 วันหรือ 15 วัน เพื่อให้มีความรู้มากขึ้นอาจไม่เป็นไปตามที่ต้องการ  สู้การจัดอบรมเบื้องต้นสัก 3-5  วันแล้วทิ้งช่วงสักพัก  ค่อยอบรมขั้นกลางและขั้นสูงขึ้นหลังจากทิ้งช่วงให้เกิดการฝึกฝนจนเกิดทักษะและความเข้าใจสักระยะหนึ่ง

ความแตกต่างหลากหลายของผู้เข้ารับการอบรมก็มีผลดี  แต่ก็อาจเป็นการเสียโอกาสของผู้เข้ารับการอบรมบางคนที่อาจไม่พร้อมรับหรือเกิดอาการย่อยไม่ทัน  บางหลักสูตรถึงมีการกำหนดคุณสมบัติเบื้องต้นของผู้เข้ารับการฝึกอบรมหรืออาจต้องมีการสัมภาษณ์ผู้เข้ารับการฝึกอบรมก่อน

Facebook

« « Prev : Facilitation Lab - สถาบันพระปกเกล้า – 6 เรียนรู้จากผู้เข้ารับการอบรม สติ

Next : Facilitation Lab - สถาบันพระปกเกล้า – 8 พี่จิ - วิทยากรกระบวนการ » »