ลานสวนป่า

• ส่วนมากเราจะได้ยินคำว่า”ตัดไม้ทำลายป่า” ใช่ไหมเธอ วิธีตัดไม้ไม่ทำลายป่าก็มีนะ ถ้าเราบริหารจัดการเป็น ก่อนจะไปถึงตรงจุดนั้น ก็ขอเล่าเรื่องสดๆร้อนๆที่เกิดขึ้นวันนี้ เพราะผมตัดสินใจโค่นต้นยูคาลิปตัสต้นใหญ่อายุ30ปี ก่อนจะโค่นก็นั่งมองนอนมองอยู่หลายวัน เพราะเท่ากับเราตัดสินใจจบอายุของต้นไม้ที่ยืนต้นอยู่กับเรามานาน จากนี้ไปไม่ต้องยืนอีกแล้ว นอนเสียบ้าง นอนหงายเก๋งสิ้นสภาพกิ่งก้านยับเยิน
• ·         สาเหตุก็มาจากการจัดวางกลุ่มเรือนคนโสดจำนวน 7 หลัง บังเอิญยูคาฯต้นนี้ไปตั้งอยู่ในจุดกึ่งกลางของทำเลตั้งบ้าน บังสายตา บังทิศทางลม คืออยู่ไม่ถูกใจโก๋ว่างั้นเถอะ ที่มายืนเก้ๆกังๆคงเป็นเพราะถูกคัดเลือกให้เป็นแม่ไม้ ตอนหนุ่มๆก็ดูดี แต่พอมีอายุมากขึ้นกลับแตกกิ่งเก้งก้าง แถมต้นไม่เปลาตรงเหมือ่นแม่ไม้ต้นอื่นๆ อนึ่ง ถ้าจัดวางบ้านแต่ละหลังลงตัวไปแล้ว มาโค่นทีหลังนอกจากจะยุ่งยากยังเป็นอันตรายอีกต่างหาก

อย่ากระนั้นเลย

เรียกเจ้ามือเลื่อยมาให้พิจาณา

ต้นไม้ใหญ่อย่างนี้ต้องคำนวณทิศทางลงให้ดี

• ·         ไม้ลำต้นสูงย่อมมีเรือนยอดยาวไปฟาดเอาต้นอื่นเสียหายได้ หลังจากมองหาลู่ทางแล้ว เจ้ามือเลื่อยเห็นช่องขนาด1วา ที่จะเลื่อยบากโคนต้นต้นให้ล้มไปตามทิศที่ต้องการได้ เพื่อไม่ให้เสี่ยงจึงต้องตัดกิ่งออกไปบ้าง และหาคนช่วยดึงโน้มเข้าทิศที่ต้องการถ้าไม้ขืนตัว หรือมีลมกระโชกแรงมาโดยบังเอิญ เรื่องอย่างนี้มันบ่แน่ดอกนาย ป้องกันรอบครอบไว้ก่อนเป็นดีที่สุด ผ ม ใ ห้ น โ ย บ า ย ไ ว้   ตั ด ยั ง ไ ง ก็ ไ ด้ เ พี ย ง แ ต่ อ ย่ า ใ ห้ กิ่ ง ไ ป ฟ า ด ตั น ต ะ เ คี ย น ท อ ง ที่อยู่ใกล้ๆก็แล้วกัน .. ไ ม่ ยั ง งั้ น โ ด น เ ตะ
• ·         หลังจากส่งมือริดกิ่งไม้ไปจัดการเรียบร้อยแล้ว เลื่อยสติลถูกลากออกมา ฟันเลื่อยโซ่ขาววับ เลื่อยฝรั่งเหมือนเลื่อยไทยที่ไหนเล่า พลังของเครื่องยนต์ทำให้ใบเลื่อยโซ่กัดกินเนื้อไม้ดุเดือดจวดๆ.. ไม่ถึง10นาทีไม้ตั้งต้นก็ล้มฟาดพื้นเสียงสนั่น มือเลื่อย2เครื่องช่วยกันริดทอนกิ่ง ทำการวัดขนาดความยาว จะตัดทอนกี่ศอกก็ถามช่างทำบ้าน ว่าหลังที่จะสร้างใหม่ใหญ่กว่าเดิม ต้องการไม้เครื่องบนเครื่องล่างยาวกี่ศอก คนปลูกต้นไม้ไว้ใช้เองก็ดีอย่างนี้ละครับ ออกแบบบ้านเสร็จค่อยมาสั่งตัดต้นไม้ จะได้ไม่ต้องมาตัดไม้ทิ้งในภายหลัง ..

กว่าต้นไม้จะโตได้เส้นรอบวงแต่ละนิ้วมันง่ายที่ไหนละเธอ

ต้องสะสมเวลาเป็นสิบๆปี จะมาตัดแบบล้างผลาญได้ยังไง

หลังจากผ่าไม้ออกเป็นแผ่นใหญ่ๆเพื่อรอการซอยออกเป็นตัวๆ

ถามเจ้ามือเลื่อยว่าต้นนี้จะได้เค้าโครงบ้านสักกี่หลัง

คำตอบคือ3หลัง

เสียดายตรงที่โคนต้นเป็นรูเท่ากำปั้น ไม่ยังงั้นอาจจะได้ถึง๔หลัง

• ·         ประเด็นนี้สำคัญนะครับ เป็นมุมมองที่ชาวไร่ชาวนามองข้าม การปลูกไม้ยืนต้นนอกจากจะมีประโยชน์อย่างที่รู้ๆกันแล้ว ต้นไม้เป็นเงินออม เป็นทุนที่เหมาะกับคนเบี้ยน้อยหอยน้อย ต้ น ไ ม้ มั น ไ ม่ ร้ อ ง กิ น หั ว อ า ห า ร เ ห มื อ น การเลี้ยงปศุสัตว์ ไม่ต้องพิรี้พิไร ใ ส่ ปุ๋ ย ร ด น้ำ พ ร ว น ดิ น อ ะ ไ ร  ขุดหลุมปลูกต้นไม้ไม่ถึง5นาที/ต้น มีต้นทุนจริงๆต้นละไม่เกิน20บาท ปลูกแล้วปล่อยให้เติบโตตามยถากรรม รอเวลาผ่านไป10-20ปี เราก็เกิดมีทุนมีทรัพย์ขึ้นมาอย่างคาดไม่ถึง เจ้ายูคาลิปตัสที่โค่นวันนี้ ขายเป็นไม้เครื่องสร้างบ้านอย่างขี้หมูขี้หมาก็ได้เงิน3หมื่นตุงอยู่ในกระเป๋า ถ้าปลูกสัก100ต้นละ ก็ได้3ล้านบาทแล้วใช่ไหมละ ถ้าปลูก1,000 ต้นละ โห่ ได้เงินมาอีกเป็นกะตั๊ก

พวกชลอหลังยาวมักจะพูดว่า  ไ ม่ มี ที่ ป ลู ก ถามว่ามีที่ไร่ที่นาไหม ทุกคนก็ต่างก็บอกว่ามี..อ้าว!

แล้วทำไมไม่ปลูกตามหัวไร่ปลายนา หรือปลูกตามคันนาละ บางคนปลูกรอบที่นาได้หลายพันต้น ปลูกแถวเดียวอย่างนั้น ต้นไม้โตเร็วมากเพราะไม่มีการแก่งแย่งอาหาร บางทีทำนาแทบตายไม่เหลืออะไรหรอก มีแต่หนี้กับซัง หรือไม่ก็พอมีพอกินปะทะปะทังปีต่อปี จะให้มีทุนงอกเงยในชาตินี้อย่าไปหวัง ก็จะหวังอะไรได้นะครับ เมื่อไม่มีความรู้ความคิดที่จะหาทุนสะสมทุน แบบที่ตนเองพอมีศักยภาพทำได้อยู่แล้ว

ความไม่รู้+ความขี้เกียจ = ความไม่รู้ยกกำลัง2

พวกชาวไร่ชาวนาจึงเป็นหนี้หัวโต จะได้เงินมาใช้จ่ายก็มีแต่กู้ๆๆและกู้ กู้ ม า ทำ เ ป็ น เ งิ น กู อีตอนเขาเรียกเก็บเงินต้นเงินดอกก็วิ่งพล่าน สุดท้ายก็มีหนี้ระยะสั้น ระยะกลาง ระยะยาว ไปจนถึงระยะสุดท้าย ขายไร่นา ขายวัวควาย ขายอนาคต เ ป ลี่ ย น จ า ก เ ก ษ ต ร ก ร ไปเป็น ก ร ร ม ก ร .. ส า เ ห ตุ เ พ ร า ะ ไม่ปลูกต้นไม้นี่แหละ ลองนึกดูสิเธอ ถ้าปลูกทิ้งไว้อย่างที่เล่า แก่ตัวมาตัดไม้ใหญ่ออกสักส่วนหนึ่ง ก็มีเงินล้างหนี้ได้หมด แถมยังเหลือเงินก้อนเป็นทุนอีก โดยการใช้เวลาเป็นทุนปล่อยให้เทวดาเลี้ยงให้

ถ้ า ทำ กั น อ ย่ า ง นี้ ทั่ ว ไ ท ย แ ล น ด์ ไ ม่ จ น ไ ม่ เ จ๊ ง

มีแต่ได้กับได้ใช่ไหมละเธอ..

ปลูกต้นไม้มันไม่ได้อะไรตรงไหนจ๊ะ

ไปบ้าทำแต่เรื่องยากๆและสุ่มเสี่ยง

เรื่องง่ายๆดีๆไม่พากันทำ

• ·         นอกจากไม่ทำแล้วยังลักลอบตัดไม้ทำลายป่า แล้งมาก็จุดไฟเผาแผ่นดินให้ร้อนระอุ เกิดควันไฟป่าครอบคลุมไปครึ่งประเทศ นี่หรือแผ่นดินทำแผ่นดินทอง ทำไมมันเป็นแผ่นดินกระดำกระด่าง เป็นเขาศีรษะโล้น แล้วมันจะพออยู่พอกินยังไง? เศรษฐกิจพอเพียงตรงไหน? ทำไมพากันชุ่ยอย่างนี้หนอพี่ไทยเอ๋ย

• ·         เกี่ยวกับเรื่องสวนป่าที่บุรีรัมย์นี่นะครับ มีเรื่องต้องเล่าขานกันอีกมาก เคยมีคนถามผมว่ามีอาชีพอะไร พอบอกว่า “มีอาชีพปลูกสร้างสวนป่า” แหม ทำหน้างงๆ หันมาพูดว่าไม่เคยได้ยิน ไม่เห็นมีใครเขาพูดถึงกัน อาชีพอย่างนี้ก็มีด้วยเรอะ ปลูกป่ามันต้องใช้เวลานาน จะกินอะไร จะเกิดรายได้ตรงไหน มันต้องใช้เวลา มันช้ามากไม่ใช่รึ ..สารพัดที่ชะลอหลังยาวจะบิดตะกูด ยกข้อกังขาร้อยแปดพันประการมาปิดกั้นอนาคตเกษตรกรตนเอง บางคนน่าหมั่นไส้กว่านี้อีก เ ล ย ไ ล่ ไ ป ป ลู ก ต ะ ไ ค ร้ สิ .. ไม่ต้องรอนาน 6 เดือนก็เก็บขายได้แล้ว

มีแต่คนอยากจะรวยมากๆ รวยง่ายๆ รวยเร็วๆ

แหม ถ้าทำได้อย่างนั้นคงไม่มีคนยากจนหรอกนะเธอ

ที่มันตกอับกันอยู่อย่างนี้ เพราะมันอับจนความคิดนั่นเอง

การจะคิดได้คิดดีมันต้องเรียน

ถ้าอยากจะเรียนวิธีคิด

ก็เข้ามาอ่านเรื่องที่เราๆท่านๆช่วยกันเขียนช่วยกันคอมเมนท์นี่แหละ

ปัญหาอยู่ที่ไม่ใส่ใจอะไรสักอย่าง คิดเล่นๆ ทำเล่นๆ แต่อยากจะมีความรู้มากๆ มีสตังค์มากๆ

พวกบ้าไม่มีหูรูดทั้งนั้น..

• ·         การปลูกป่าไม้ของผม ก็มีการตัดไม้เป็นระยะๆนะครับ เมื่อ20ปีที่แล้ว เห็นเสาไฟฟ้าตั้งมาโด่เด่ขึ้นในหมู่บ้าน เห็นแล้วก็เหมือนหมาเห่าเครื่องบิน เพราะผมมีบ้าน2-3หลัง การไฟฟ้าเขาไม่ลงทุนลากสายไฟเข้ามาระยะทางนับพันเมตรให้หรอก เงินก็ไม่มี ไฟฟ้าก็อยากได้ สุดท้ายต้องกัดฟันตัดต้นไม้ยูคาฯขายให้เขาเอาไปทำเยื่อกระดาษ ราคาถูกเหมือนขี้ ก.ก.ละ50 สตางค์ ตัดคราวนั้นหมดป่าไม้ไป200ไร่ แต่ก็ยังดีที่มันแตกหน่อขึ้นมาใหม่ รอไปอีก4ปี ถ้าอยากใช้เงินก็ตัดไปขายอีก ถ้าไม่เดือดร้อนก็ปล่อยให้ต้นมันเติบโต  ต้ น ไ ม้ มั น ไ ม่ ขี้ เ กี ย จ ห ร อ ก น ะ เ ธ อ   เสาร์-อาทิตย์ มั น ก็ ไ ม่ เ ค ย ห นี เ ที่ ย ว  อัตราการเติบโตของมัน ม า ก ก ว่ า ด อ ก เ บี้ ย ใ น ธ น า ค า ร เ สี ย อี ก
• ·         หลังจากปลูกต้นไม้ไปได้13ปี ผมตัดไม้ชุดหลังนี่เพราะจะเอามาสร้างอาคารหลังใหญ่ หมดต้นไม้ไป2,000ต้น แต่ใช้ได้จริงๆประมาณ6-700 ต้น ที่เป็นเช่นนี้เพราะยูคาลิปตัสมีหลายสายพันธุ์ บางพันธุ์ก็นำมาเลื่อยสร้างอาคารบ้านเรือนได้ดี แต่บางพันธุ์มันบิดเบี้ยวจนต้องเอาไปทำเยื่อกระดาษอย่างเดียว หรือไม่ก็ใช้ในลักษณะไม้ทำเสาไม้กลมใช้สอยต่างๆ เรื่องแบบนี้ไม่ทำก็ไม่รู้ ว่ายูคาลิปตัสสายพันธุ์ไหนมีคุณสมบัติอย่างไร เรียนไม่จบจริงๆนะเธอ ผมเคยไปดูงานการปลูกยูคาลิปตัสที่ประเทศออสเตรเลียครึ่งเดือน กลับมาก็ยังโง่เหมือนเดิม ต้องศึกษาต่อไปอีก ขณะนี้ก็ยังทำการวิจัยร่วมกับกรมป่าไม้และบริษัทป่าไม้ในออสเตรเลีย
• ·         หลังจากการลองผิดลองถูกมา30ปี   ก็พอรู้อะไรนิดหน่อย แต่ที่หมั่นคงในหัวใจมากก็คือ ต้นไม้ตอบแทนเราให้มีอยู่มีกินมีความสุข มีความยั่งยืนตลอดไป ใ ช้ แ ส ง แ ด ด   ใ ช้ น้ำ ฝ น   ใช้ จุ ลิ น ท รี ย์   ใ ช้ ส ร ร พ สิ่ ง ใ น ธ ร ร ม ช า ติ ม า ร่ ว ม ทุ น ปลูกแล้วก็ใช้เวลา บางคนบอกรอนาน อ้าว! ปลูกตันไม้แล้วจะไปรอหาพระแสงของ้าวอะไรละ ปลูกแล้วก็แล้วกันไปสิ เอาเวลาไปทำอย่างอื่น ไม่ใช่จะต้องเอาเปลมานอนดูมันโตที่ไหนเล่า งานเสริมในสวนป่าไม้มีให้ทำจนลิ้นห้อย ไม่เชื่อก็มาดูได้ อาชีพปลูกสร้างสวนป่า ไม่ใช่จะมาปลูกป่าปลูกต้นไม้อย่างเดียวที่ไหนเล่า ปลูกผัก ปลูกสมุนไพร ปลูกไม้ผล ปลูกไม้ดอกไม้ประดับ และไม้ประแดก

เมื่อปลูกเป็นวรรคเป็นเวรอย่างนี้แล้ว

ยังสงสัยอีกรึว่า..ปลูกป่าจะกินอะไร?

ถ้าใครมาดูที่สวนป่าตอนนี้ก็จะเห็นมีพืชผลให้เก็บกินไม่ขาดปาก

ผักสวยๆหวานกรอบอร่อย ปราศจากสารพิษสารเคมี

อากาศก็ดี อารมณ์ก็ดี ตอนนี้กำลังจะสร้างบ้านดีๆน่าอยู่

..แ จ ก ค น ส ว ย ..เ ดี๋ ย ว ก็ โ ด น ต่ อ ว่ า จ า ก พ ว ก ถ่ อ ม ตั ว อีก

“ไ ม่ ส ว ย ค อ ม เ ม น ท์ ไ ด้ ไ ห ม ค่ ะ “

ทั้งๆที่อยากจะชมว่าเป็นคนสวยกันทั้งหมดนั่นแหละ

เฮ้อ ทำไม่ได้ ..ถ้างั้นทำแจก ค น ค อ ม เ ม น ท์ บ่ อ ย ๆ ดี ก ว่ า . .

พวกที่อ่านผ่านๆ..ไม่ยอมแลกเปลี่ยนเรียนรู้

จะแจกอะไรดีหน๊า+++!!

หมายเหตุ :: เอกสารประกอบการสัมมนาคณะวนศาสตร์ ม.เกษตรศาสตร์ บางเขน 22 มีนาคม2555

« « Prev : คุณครูบา จากหมอกิ๊ฟ สวนป่า รุ่น ๕๕

Next : ปลวก คำเดียวสั้นๆแต่กินบ้านหมดหลัง ** » »