ลานจอมป่วน

ประเด็นร้อนๆในการปฏิรูปประเทศไทยคือการสร้างความเป็นธรรม

ยุทธศาสตร์ลดความเหลื่อมล้ำทั้ง 5 มิติ

1. รายได้
2. สิทธิ
3. โอกาส
4. อำนาจ
5. ศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์

“สันติจะไม่เกิด ถ้าไม่มีความเป็นธรรม”

การปฏิรูปการเมืองต้องเปลี่ยนความสัมพันธ์เชิงอำนาจ กลุ่มที่พลังอำนาจมีอยู่สามกลุ่มคือ

1. กลุ่มคนกลไกรัฐ คือข้าราชการ ตำรวจ ทหาร
2. กลุ่มทุน
3. ประชาชนทั่วไป

กลุ่มกลไกรัฐและกลุ่มทุนผลัดเปลี่ยนกันเป็นผู้ปกครอง ประชาชนซึ่งเป็นคนส่วนใหญ่ของประเทศกลับไม่มีอำนาจเลย

ปฏิรูปการเมืองต้องเปลี่ยนความสัมพันธ์เชิงอำนาจ?
ถ้าเราต้องการปฏิรูปการเมือง เราต้องปรับเปลี่ยนความสัมพันธ์ทางอำนาจที่ต้องทำให้ภาคประชาชนนั้นมีดุลย์ อำนาจใกล้เคียง หรือไม่แตกต่างกันมากกลับอำนาจของกลไกรัฐและอำนาจของทุนภาคประชาชน มวลชนจะต้องเป็นกลไกอำนาจตัวหนึ่งที่สามารถดุลย์ ถ่วง คาน งัดกับกลไกรัฐและทุนได้ ในปัจจุบันกลุ่มคนกลไกรัฐที่มีทหาร ตำรวจ ข้าราชการทั้งหลายก็จับมือกับกลุ่มทุน จะเห็นว่ากลุ่มทุนนั้นอำนาจมากมายมหาศาลอยู่แล้ว บางครั้งทั้งสองอำนาจนี้ก็ปะทะกัน บางครั้งก็ประสานกัน และยิ่งซับซ้อนขึ้นอีก เมื่อกลุ่มทุนแบ่งเป็นสองซีก อีกกลุ่มหนึ่งร่วมมือกับกลไกรัฐ ขณะเดียวกันกลุ่มทุนอีกกลุ่มก็ร่วมมือกับกลไกรัฐอีกกลุ่มหนึ่ง กลายเป็นสองซีกที่แต่ละซีกมีทั้งทุนและกลไกรัฐจับมือกันอยู่ทั้งสิ้น จากนั้นก็พยายามที่จะผลักดันใช้ประชาชนมาหนุนตนเอง แล้วก็สร้างปรากฏการณ์ต่างๆ ในนามประชาชน

ณรงค์ เพ็ชรประเสริฐ http://thaireform.in.th/

อาจารย์เล่าให้ฟังถึงประสบการณ์ที่ไปพบเด็กชาวม้งกินข้าวกับน้ำ กินข้าวกับเกลือ ไม่เคยเจอไข่เจียว น่องไก่ทอด

มีกรณีของการที่ระยองปล่อยก๊าซ Carbon dioxide 75% ของทั้งประเทศ แต่ชาวเขาปล่อยแค่ 4% ถูกจับติดคุก 150 ปี ถูกปรับกรณีทำให้เกิดก๊าซ Carbon dioxide เป็นเงินค่าปรับ 150 ล้านบาท

สังคมขาดความเข้าใจคนที่มีความคิดเห็นแตกต่างจากเรา  ไม่ทราบว่าเขาคิดอย่างไร? อยากได้อะไร?

Marshall B. Rosenberg มีข้อสงสัยอยู่ว่า

1. เพราะเหตุใดมนุษย์จึงถูกตัดขาดจากความกรุณาอันเป็นธรรมชาติพื้นฐานของมนุษย์  และหันไปใช้ความรุนแรงกับผู้อื่น
2. แล้วเพราะเหตุใดมนุษย์บางคนยังคงไว้ซึ่งความกรุณา  แม้ว่าเขาจะอยู่ในสถานการณ์ที่เลวร้ายเพียงใดก็ตาม

จึงค้นหาจนได้คำตอบว่าพื้นฐานของมนุษย์ต้องการความรัก  ความเข้าใจ  สันติ  มิตรภาพ  ความมั่นคง  และการดูแลเอาใจใส่

นักสันติวิธีทำหน้าที่เป็นคนกลางที่จะทำให้คนที่ขัดแย้งกันทราบความต้องการในส่วนลึกของแต่ละฝ่าย  ทำให้ได้ยินกัน

ในการเจรจากัน  ต่างฝ่ายต่างไม่สามารถบอกความต้องการส่วนลึกของตนเองได้  อีกทั้งยังไม่สามารถทราบและเข้าใจความต้องการของอีกฝ่าย  จึงเป็นหน้าที่ของนักสันติวิธีที่ต้องมีทักษะ  ทำให้ทุกฝ่ายได้ยิน เข้าใจ รับรู้ความต้องการของอีกฝ่าย

เช่นฝ่ายหนึ่งแค่ต้องการความปลอดภัย  ไม่ต้องการใช้ความรุนแรง  อีกฝ่ายอาจต้องการความเท่าเทียมกัน  หรือต้องการความจริง  ความชัดเจน

หลังจากพักเที่ยงก็เป็นรอบที่ 2

อ.วินัย สะมะอุน

ในศาสนาอิสลามสอนไว้…

1. ต้องพยายามรู้จักซึ่งกันและกัน  แม้จะแตกต่างกัน  พระเจ้าได้สร้างเผ่าพันธ์ที่แตกต่างกันเพื่อให้มารู้จักกัน
2. ห้ามไม่ให้เกลียดชังซึ่งกันและกัน เพราะเป็นเหตุให้ไปประทุษร้ายต่อผู้อื่นและทำให้ไม่เป็นธรรม
3. ไม่ให้ข่มเหง ดูถูกดูแคลนซึ่งกันและกัน เพราะจะทำให้เกิดความหวาดระแวง

ถ้าติดตามดูข่าวอาจเห็นว่ามุสลิมชอบความรุนแรง  แต่ศาสนาสอนให้คนอยู่ร่วมกันอย่างสันติ  ความขัดแย้งเป็นเรื่องอื่น  เป็นเรื่องการเมือง  ไม่ใช่สาเหตุจากศาสนา

อ.นริศ มณีขาว

ถ้าเรายึดเอาเงิน อำนาจ  และการได้รับการยกย่องเป็นเป้าหมาย  เราก็คิด  ใช้ชีวิตและทำงานไปแบบหนึ่ง

แต่ถ้าเป้าหมายของเราเป็นความรักต่อพระเจ้า  ความรักต่อเพื่อนมนุษย์และความรักต่อธรรมชาติ  เราก็จะคิดต่างออกไป  ใช้ชีวิตและทำงานต่างไปจากเดิม  โดยใช้เงิน อำนาจและการยกย่องเป็นเครื่องมือและวิธีการ  ไม่ใช่เป็นเป้าหมาย

อาจารย์พยายามเน้นให้เห็นความสำคัญของการค้นหาความต้องการ

คำทักทายภาษาฮีบรู  ทักทายกันด้วยคำว่า Shalom  ซึ่งแปลว่า ขอให้ปลอดภัย

ความต้องการของคนภาคใต้  ต้องการความปลอดภัย  ความสงบสุข

บทบาทของศาสนา

1. ให้วิธีคิด
2. ให้ย้อนมองตัวเอง
3. ให้แบบอย่าง - แนวปฏิบัติ
4. เตือนสติ - ให้เข้มแข็ง
5. เป็นไปเพื่อประโยชน์สุขของเพื่อนมนุษย์

อาจารย์ยกตัวอย่างของสามีภรรยาที่ทะเลาะกันมานานถึง 39 ปี  เริ่มทะเลาะหลังแต่งงานกันได้ 6 เดือน  เพราะภรรยาเขียนเช็คเกินบัญชี  สามีเลยคุม  ไม่ให้เขียนเช็คอีก  เลยทะเลาะกันเพราะเรื่องนี้มา 39 ปี

นักสันติวิธีบอกว่าสามารถจัดการเรื่องนี้ได้ภายใน 20 นาทีหลังจากที่ทั้งสองคนสามารถบอกได้ว่าแต่ละฝ่ายต้องการอะไร?

จะทะเลาะกันด้วยเรื่องอะไรก็ตาม  คนกลางหรือนักสันติวิธีต้องพยายามหาความต้องการให้ต่างฝ่ายต่างเข้าใจกัน

บางครั้งความต้องการก็ซ่อนอยู่ในความรู้สึก  และบางครั้งคู่กรณีก็เจ็บปวดมากที่คนกลางต้องปฐมพยาบาล(ด้านจิตใจ)

ในการเจรจาที่เริ่มด้วยการต่อว่ากันไปมา  คนกลางก็พยายามให้ทั้งสองฝ่ายหาความต้องการส่วนลึกออกมา

จนได้ความต้องการของสามี

ความต้องการของสามี สามี “รู้สึกกลัว ต้องการปกป้องครอบครัวเรื่องการเงิน”

ความต้องการของภรรยา ภรรยา “ต้องการความไว้วางใจ”

คนกลางอาจจะไม่เห็นด้วย  แต่คู่กรณีเกิดความเข้าใจกัน

เมื่อทั้งคู่เข้าใจ ทราบความต้องการของกันและกันแล้ว เรื่องของวิธีการ  ข้อตกลงที่จะพูดคุยกันต่อไปก็จะง่าย…และจบลงด้วยดี

Facebook

« « Prev : “ศาสนเสวนา:สันติวิธีในวิถีชีวิต” (1)

Next : ศาสนเสวนาของจริง » »